– Vi er prega av alvoret
Ordførar Kjell Eide i Hyllestad kommune meiner alle dei 400 som jobbar på Havyard bør halde seg i karantene.
malfrid.bordvik@bt.no foto
– Situasjonen er alvorleg. Vi jobbar døgnet rundt med organisering, testing og transport for å redusere smitten. Det er krevjande, seier Erlend Hatleberg, dagleg leiar ved Havyard.
Søndag fekk Hyllestad kommune 12 nye positive prøvesvar på covid-19. Til saman er det no 36 smittetilfelle i kommunen med rundt 1400 innbyggarar.
Smittesporinga viser at alle tilfella kan sporast tilbake til skipsverftet Havyard i Leirvik, eller til nærkontaktar til arbeidarar ved verftet.
– Slik dette utviklar seg no, så fryktar eg at det blir fleire. Det var dette vi frykta, seier ordførar Kjell Eide (Ap).
– Kan ta tid å slå ned Prøvane dei fekk svar på i dag, blei tatt fredag. Laurdag og søndag er fleire blitt testa. Totalt har om lag 300 av nær 400 tilsette på verftet gjennomgått testing.
– Vi håper å klare å teste alle på verftet i løpet av morgondagen, seier Eide.
– Då byrjar vi på runde nummer to. Alle skal testast to gonger, så får vi gjere ei ny vurdering etter det, seier Hatleberg.
I tillegg er over 100 andre innbyggarar testa. Så langt har alle prøvane frå innbyggarar i lokalsamfunnet vore negative.
Kommunen har vedteke å halde skipsverftet stengt til i alle fall 10. oktober.
– Utbrotet må knekkast før vi kan opne att. Det kan ta tid, seier ordføraren.
– Fryktar du at utbrotet skal spreie seg generelt i bygda?
– No er det på Havyard smitteklyngja er, og vi prøver å hindre at det spreier seg. Eg er uroa for heimetenesta og sjukeheimen, seier Eide.
– Vi må passe oss
Han har ei klar oppfordring til innbyggarane – og særleg til alle som arbeider på hjørnesteinsverksemda.
– Eg vil tru at folk er uroa, noko anna ville vere rart. No må vi alle passe oss og ta omsyn til smittevernreglane. Dei må vi følgje no.
Han seier han er særleg uroa for at smitten kan spreie seg på butikkane i bygda.
– Alle som jobbar på Havyard bør vere i karantene. Sjølv om dei ikkje har fått beskjed om at dei er nærkontaktar, så bør dei oppføre seg som om dei er i karantene, meiner ordføraren.
280 bur i brakker
280 av om lag 460 arbeidarar på Havyard bur i brakkerigg der dei får servert alle måltid i felles kantine.
– I utgangspunktet har dei ikkje behov for å gå på butikken. Vi oppfordrar alle til å halde seg i ro. Det er sunn fornuft, seier verftssjefen.
– Kva trur du er årsaka til at de er ramma av smitteutbrot?
– Det veit eg ikkje. Som alle andre har vi oppfordra til godt smittevern, avstand og handvask. Men vi er eit verft med mykje folk. Det er ikkje alltid ein får det til sjølv om ein prøver.
– Er det noko de skulle gjort annleis?
– Uansett korleis vi hadde oppført oss frå verksemda si side, så er smittevern veldig avhengig av kvar einskild person. Vi tømte verftet første gong i mars. Sidan har vi testa all utanlandsk innreise. Men det er ikkje reglar for at nordmenn skal teste seg. Slik sett er det den utanlandske arbeidskrafta vi har mest kontroll på.
Lette symptom
Blant dei smitta er både norske og utanlandske arbeidarar, med hovudvekt av det siste. Dei utgjer også størstedelen av arbeidskrafta.
– Vi kan ikkje seie sikkert korleis smitten har kome inn. Vi fokuserer på smittesporing og å få vekk smitten og tenkjer mindre på kor smitten kom frå.
Ingen av dei som har testa positivt er alvorleg sjuke.
– Det er snakk om ingen eller lette forkjølingssymptom.
Det meste er stengt Ordføraren understrekar at han ikkje har grunn til å kritisere verksemda, og seier kommunen har eit godt samarbeid med Havyard.
– Dette er ein krevjande situasjon for Havyard. Det er ikkje unaturleg at smitten utviklar seg der, der mange bur tett i brakker.
Laurdag vart 15 arbeidarar frakta til koronahotellet i Bergen, og måndag planlegg kommunen å sende endå fleire.
Kommunen har innført ei rekke tiltak for å hindre smittespreiing, mellom anna er skulane og barnehagen stengt. Det er innført besøksrestriksjonar på sjukeheimen, der berre pårørande til svært sjuke pasientar får kome etter avtale.
Kommunehus og idrettshall er stengt, samt at innbyggarane bli bedt om å unngå større sosiale hendingar og ha heimekontor for dei som kan.
Økonomiske konsekvensar
– Vi håper vi kan starte opp drifta etter 10. oktober, men det er for tidleg å seie. Det er viktig for oss å kome så fort som mogeleg i gang, men det må vere trygt, seier Hatleberg.
Han seier nedstengingane får konsekvensar.
– Vi klarer ikkje levere båtane til dei datoane vi har forplikta oss. Det medfører store kostnader. Eg håper verkeleg at staten vil hjelpe oss med midlar slik at vi kan ta oss inn igjen.