Vakker verdensarv frå Setesdal
● Salmebok
● Redaktør: Henrik West.
● Forlag: Lyche musikkforlag
Den danske organisten Henrik West har nyleg gjeve ut ei vakker bok med folkelege salmetonar frå Setesdal.
Henrik West kom frå Danmark til øvre Setesdal i 2015 som organist i Valle og Bykle. Han seier sjølv at han ikkje kjende til den saerskilte salmetradisjonen i Setesdal frå før, men interessa vart fort vekt. No er boka komen, ei bok som er «ei praktisk utgåve av eit mindre utval folkelege salmetonar til notidig bruk i gudstenesta».
Det er blitt ei vakker og hendig bok. Hendig av di formatet er omtrent som salmeboka, sett bort frå sidetalet då. Vakker er ho, rikt illustrert med bibelske motiv frå kyrkjekunst frå øvre Setesdal.
Her er detaljar av bilete frå både gamlekyrkja og den nye i Bykle, til og med Fjellgardane kyrkje er representert. Jakobs kamp med engelen er attgjeve frå eit kruthorn frå 1731. Det er med andre ord lagt mykje arbeid i den estetiske utforminga av boka.
Det musikalske og tekstlege er sjølvsagd det viktigaste. Den røynde og velutdanna musikaren greier grundig ut om kor vanskeleg det er å notefeste nett denne musikkarven. Men han har gjort det, og med det teke ein del val som han gjer brukaren merksam på. Målet om å lage ei brukeleg bok til gudstenesta er nådd på denne måten.
Det er å vone at fleire kyrkjelydar enn dei i Setesdal kan skaffe boka slik at desse salmane kan leve vidare innanfor kyrkja, ikkje berre som solo-song av spesialistar på folkemusikk, men som heile kyrkjelydens felles uttrykk.
Mange vil kjenne tekstene til desse songane. Dei er anten av Kingo eller Brorson, eller dei høyrer til kategorien åndelege songar.
Melodiane vil sjølvsagt vere kjende for folk i Setesdal og for dei som er opptatt av religiøse folketonar. Men her finn ein variantar som nok høyrer til i eit relativt lite geografisk område. Henrik West tilrår at ein nyttar opptak i tillegg til notene når ein vil laere melodien.
Redaktørens innleiing er interessant og grundig. Og når han også røper at han arbeider med eit større og meir vitskapeleg verk om salmeskatten i Setesdal, så kan ein vel seie som så ofte før, at det må eit blikk utanfrå for å få auge på det heimlege.