Slik har Telemark endra seg gjennom 130 år
Den unike fotodokumentasjonen gjennom meir enn 130 år syner store endringar i landskapet i Telemark - frå fjord til fjell.
▶ Den unike fotodokumentasjonen gjennom meir enn 130 år syner store endringar i landskapet i Telemark - frå fjord til fjell.
Landskapsfotograf Oskar Puschmann i Norsk institutt for bioøkonomi (NIBIO) har gått i fotspora til dei nasjonale fotografane som tok mange bilete både i Telemark og elles i landet. Puschmann, fødd i 1965, byrja med naturfotografering som 14-åring. I 2001 blei han kåra til årets fotojeger da han vann den norske naturfotokonkurransen «Fotojakt» i bladet Villmarksliv. Hans hovudinteresse er likevel fotografering av kulturlandskap i jordbruket.
Nøyaktige same staden
Som fagmann har Puschmann funne fram til nøyaktig same staden der fotografar som Axel Lindahl og Anders Beer Wilse stod i si tid. Puschmann fortel at det i seg sjølv er ei utfordring å finne den rette staden, men på det viset kan han dokumentere endringar i landskapet.
Puschmann, som har studert tre år på Høgskolen i Telemark, avdeling Bø, fortalde om arbeidet på ein kulturlandskapskveld på Granvin i Seljord nyleg. Det store oppmøtet der syner at interessa for temaet er stort rundt om i det fagre fylket vårt.
Viser kvinnefrigjering
Puschmann dokumenterer ikkje berre attgroing eller opning av kulturlandskap. Han syner også endringar som har skjedd både med klesdrakter og bygningar i løpet av alle desse åra.
Eit døme på dette er motivet på desse sidene frå Rauane i Kragerø. I 1908 kikkar to staute kvinner vestover, rake i ryggen og aerbødig kledd nesten som Dronning Victoria av England. Da Puschmann kom dit 100 år seinare for ny fotografering, var kvinnene sjølvsagt for lengst borte. Motivet utan folk hadde inga historie å fortelje, men da fekk han tak i fire staute og feriestemte kvinner på ei hytte i naerleiken. Landskapet på Rauane har endra seg lite, men Puschmann skriv at kanskje fangar biletet opp – meir enn noko anna – 100 år med frigjerande kvinnekamp.
Meir vegetasjon
Fotoserien som blir presentert på desse fire sidene, er berre eit lite knippe av motiva til Puschmann frå Telemark. I løpet av nesten 125 år er det blitt langt meir vegetasjon langs Telemarkskanalen, motiva frå Vrangfoss syner det. Fotografen dokumenterer elles at i løpet av ein så kort periode som 15 år kan landskapet endre seg kraftig dersom til dømes gamle beite ikkje lenger er i bruk. Det ser ein på motivet frå Skien.
Frå Stråholmen i Kragerø opplever ein det motsette – der har landskapet opna seg etter at områda vart teke i bruk til beite. Det same kan ein seie om Langedal i Bø. På den nedlagde husmannsplassen har eldsjeler slege jorda i årevis, med det resultat at turgåarane møter eit flott og ope landskap.
Bytta ut
Motiva frå Haugsjåsundet i Nissedal fortel oss at den gamle ferja for lengst er bytta ut med ei solid bru.
På Bolkesjø, som tidlegare for mange var inngangsporten til Telemark, er det i dag ein hotellbygning som ruver langt meir enn bygget som stod der i farne tider.
På nettstaden tilbakeblikk.no kan du sjå ein del av motiva frå Telemark