Lutong nakaw
HINAMON ng Malacañang ang mga kritiko ng sampung bilyong dolyar na joint venture sa gobyernong lokal ng Cavite hinggil sa pagpapagawa ng Sangley Point International Airport (SPIA) na ang bidding na ginanap ay kinakatigan ang China. “Magpakita kayo ng katibayan at kami ay papasok. Ang gobyernong ito ay bukas sa anumang reklamo. Katunayan nga, hinihikayat ang mamamayan na magreklamo para malaman namin ang anomalya, kung mayroon man,” wika ni Presidential
Spokesperson Salvador Panelo. May mga partido kasing nagreklamo hinggil sa subastang naganap na ang pamamaraan ay pinapaboran ang Chinese partner sa simula pa lamang. Bakit nga hindi sila magrereklamo, eh batay sa mga dokumento ukol sa proyekto ay nakahulma na ito para sa China.
Una, sa feasibility study ay ipinalalagay nang ang proyekto ay sosyohan ng Pilipinas at China. Ang paliparan ay isa sa mga proyekto sa pagitan ng dalawang bansa na nasa Memorandum of Understanding on Cooperation on the Belt and Road Initiative na nilagdaan noong Nov. 20, 2018 sa Maynila. Ang Belt and Road Initiative ay 1-trillion dollars na pangako ng China na iuugnay ang Asia, Africa at Europe sa pamamagitan ng mga bagong land at maritime projects. Ikalawa, ang balangkas ng joint venture and development agreement na siyang magiging batayan ng kontrata sa gobyerno ng Cavite ay may probisyon hinggil sa pananalapi. Ang China na siyang joint partner ay pangunahing responsable sa pangingilak ng utang at equity para sa Phase I ng SPIA. Ito iyong unang runway bukod sa building capacity para sa unang 25 milyong pasahero bawat taon. Tutulong ang Cavite government sa pangungutang para sa proyekto. “Dahil dito, ang probinsya ay nagsimula nang makipagusap ukol sa uutanging panggastos sa Phase I sa mga development financial institutions at policy banks ng People’s Republic of China,” ayon sa probisyon. Ayon din sa kasunduan, nasa provincial government na ang pag-aapruba sa iba pang mga institusyon na gagastos para sa proyekto.
Kaya, sa halip na 6 buwan hanggang 1 taon, ang mga bidders ay binigyan lang ng mahigit na dalawang buwan para maghanda ng kanilang mga proposal bago ang deadline noong Disyembre 17, 2019. Gusto ng Cavite government na magground breaking ceremony sa pagpasok ng bagong taon. Hindi makatutupad ang mga bidder maliban sa China Communications Construction Co. na nakipag-isa sa MacroAsia Corp, ang aviation services firm ng Philippine Airlines ni Lucio Tan na siyang nagwagi sa subasta. Dahil imposibleng makasunod ang ibang mga bidder, sila ay nagsiatras. “Kung ang Chinese Company ay nakatupad sa mga kinakailangan, hindi gaya ng iba, hindi maiiwasan na ang Chinese Company ang mapipili,” wika ni Panelo. Kung nagawan ng paraan, bakit nga ba hindi lalo na kung ang pinalabas na sinubastang proyekto ay talaga nang nakalaan sa China ayon sa nalagdaang kasunduan noon pa. Ito palang CCCC ay may mahalagang papel sa pagpapagawa ng artipisyal na isla sa pinagaagawang South China Sea. Hihintayin na lang ng mamamayang Pilipino ang susunod na mangyayari kng sakaling hindi mabayaran ng gobyerno ang inutang sa China para sa proyekto.