Kudeta (11)
Rinikna ni John ti pulso ti lalaki. Sibibiag. Kinautna ti selponna iti bolsa ti jacket-na sa rinetratona ti rupa ti lalaki.
NOBELA
Ti Napalabas: Parikut ni John Villa ti panagpukaw ni Melanie Davis. Kadagita met laeng nga oras, pinatayda ti diputada a kangrunaan a kritiko ti presidente ket madanagan da Pat Coloma ken Dir. Gen. Manzano ta pabasolenda ti presidente. Iti Amerika, inkeddeng ti Sekretario ti DOD, Sekretario ti Estado ken ti Direktor ti CIA a suportaranda ti pannakaikkat ti presidente ti Filipinas. Impakaammoda dayta ken ni Dir. General Miguel a pudno nga utek ti pannakapapatay ti diputada. Maysa pay a senador ti pinapatay ni Dir. Gen. Miguel. Pinapatay ni Rommel ken ni Jasper ti drayber a nangitulod ken ni Melanie idi nagpukaw. Napan met sinapul ni John, ngem natayen daytoy idi dumteng. Ginandatda pay a patayen ti asawa ti drayber ngem tinulongan ni John. Napan nag-target shooting da John ken Jay-ar ngem adda nangpaltog kadakuada. Gapu iti dayta impudno ni Jay-ar nga ammona a CIA ti amana. Maysa a baket ti nakakita iti babai a natadtad iti sugat iti igid ti karayan. Inyawidna ket inagasanna. Ngem idi kuan, adda dimteng a lallaki a mangsapsapul iti babai. Naglemmeng ti babai iti sirok ti katre. Dimteng ti baro nga ambassador ti Amerika. Inkeddengna ti magna iti Luneta tapno makitana dagiti agprotprotesta. Apagisu met a bimtak ti bomba nga immula da Daniel ken Jerky ket innalada ida dagiti polis. Pinalutpot ti Presidente ida ta adda kargada a nabibileg nga armas. Imbilin ni Gen. Miguel ti pannakapapatay da Daniel ken Jerky ngem nakalibasda.
(Maika-11 a Paset)
NAPARDAS ti pannagna da Daniel ken ni Jerky iti kalsada. Nakasuotda iti kipis tapno mailinged ti rupada. Nasayaat ketdi ta nupay tumnayuyutoy dagiti tattao, awan ti mailaw-an a mangmira kadakuada. Tunggal makangngegda iti wangwang ti bombero wenno ambulansia wenno polis, saanda pay a tumaliaw. Masapul a makaadayoda ditoy. Ammoda nga adun dagiti tattao ti heneral a mangsapsapul kadakuada tapno patayenda ida.
Nalagip ni Daniel ti asawana ken dagiti annakna. Kasla adda koriente a nagkarayam iti sibubukel a bagina iti yaagibas iti panunotna ti pangta ti heneral— nga adda dakes a mapasamak iti pamiliana no agkibaltangda. Napasamaken! Ngem saanna la ketdi nga ipalubos nga adda dakes a mapasamak iti pamiliana. Inruarna ti selponna. Pinis-itna ti automatic dial ti numero ti asawana.
“Dan?” nakalamlamuyot ti timek ti asawana ngem kasla koriente a namagkintayeg iti pakabuklanna.
“Dumngegka kaniak, hon,” kinunana iti kalmado a timek. “Pumanawkayo a dagus dita balay.” Adda iti Dingras, Ilocos Norte ti asawana. “Apay? Ania manen ti napasamak?” “Pangngaasim, saankan nga agsaludsod. Awan ti panawenko nga agpalawag. Ken saan a nasken a maammuam ti amin. Ti laeng kayatko, pumanawkayo dita balay ita met laeng.” “Dagiti ubbing ngay? Addada iti eskuela ket.” “Mapanmo alaen ida.” “Papananmi?” “Aghotelkayo. Iti narigat a masapulandakayo.” “Ngem...” “Hon, adda pangta iti biagyo. Nasken a pumanawkayo. Alaem amin a kuarta iti safe. Saanka nga agaramat iti ATM wenno credit card. Cash laeng...” “Daytoy ti kabutbutengko...” Ammo ni Daniel, agluluan ti asawana. “Sori, hon. Ikarik a no makalasattayo, agbalbaliwakon. Maudin daytoy...” Nangngeg ni Daniel ti saning-i ti asawana. Nangemkem. “Ken agan-annadka, hon. Paliiwem amin a mangkitkita kenka. No agmanehoka, siputam amin a sumarsaruno kenka. Dika agtaltalek. Amin nga umasideg kenka, ibilangmo a kabusor. Itugotmo daytay paltogko dita. Salaknibam ‘ta bagim ken dagiti annakta.”
Sangit latta ti asawana ti mangmangngeg ni Daniel, sa ti panagpangres daytoy, sa naputolen ti linia.
Nagrasaw ni Daniel. Agngayngayemngem. “Saan a nainkalintegan ti inaramid ti heneral kadata,” kinunana ken ni Jerky.
“Agpadata iti pampanunoten, buddy. Diak impagarup a kastoy ti kinalaka ti biagta kenkuana,” nayesngaw ni Jerky. “Kayatko a pugsoten ti biag ti animal.” “Mabalinta a serken ti Kampo Aguinaldo. No matayta met laeng, isurottan ti heneral.”
“Awan pulos namnamata iti uneg ti Kampo Aguinaldo, buddy. Guardiado. Adda napimpintas nga aramidenta...”
Nagturongda iti parkingan iti maysa a mall. Ammoda a namulaan iti CCTV daytoy isu a saanda a pulos a timmangad. Pinadasda ti manglukat iti lugan. Ngem agduapulo met laengen ti napadasda, awan pay napatanganda a silulukat. Nakatulbek amin.
Nagsardeng ni Daniel iti maysa a Nissan. Timmaliaw iti aglawlaw. Awan ti makitana a tao iti asideg. Inseniasna ken ni Jerky nga agsiput sa insikona ti sarming ti lugan iti driver side. Nabuong ti sarming. Ginaw-atna ti lulukatan ti ridaw. Limmugan sa nagkul-ob a nangkarawa kadagiti waya iti babaen ti manibela. Rinabsutna ti dua a waya. Pinagpingkina dagitoy. Nagandar ti lugan. “Get in!” kinuna ni Daniel. Limmugan ni Jerky ket nagdardarasdan a rimmuar iti parkingan. Nakitiponda iti nakagingginad a trapiko.
Nakaad-adu dagiti agsasallupang a bambanag iti panunot ni Daniel. Ti asawana (sapay la koma ta dimngeg kenkuana). Ken ti heneral. Nasken a maisayangkatda ti pampanunotenna tapno mapengdanda ti ania man a plano ti heneral kontra kadakuada. “Papananta?” sinaludsod ni Jerky. “Iti pagtaengan ti heneral,” insungbat ni Daniel. “No kabaelanna a dangran ti pamiliak, kabaelanta met a dangran ti pamiliana.”
KASLA naipigket ni Zeny Villa iti pagtugtugawanna a nakamuttaleng iti dakkel a TV iti salasda. Buybuyaenna dagiti nakaad-adu a demonstrador iti Metro Manila. Nakaiggemda kadagiti plakard a nasuratan iti nagduduma. Down with President Acosta! Ibagsak ang Kriminal na Pangulo! Ibagsak ang Diktador! Masagwa pa kay Marcos! No to Martial Law! Nakaad-adu a plakard. Agiikkis dagiti tattao. Pagsardengenda amin a lugan a magna iti yanda. Nagbalin a kasla dakkel a pagparkingan dagiti kalsada. Adu met polis ken soldado a naka-riot gear ngem addada laeng iti igid ti kalsada. Saanda a bibiangan dagiti agdemdemonstrasion. Bambantayanda laeng ida.
No dadduma, maipakita ti nagsaruno a pannakapapatay da Congresswoman Rosqueta ken Senador de Guzman. Sa dagiti bangkay a nakaluban iti plastik. Sa ti pannakabomba ti Luneta. Uray la nga agkinkintayeg ni Zeny Villa a nakaimatang iti pannakaipuruak dagiti adu a tao ken dagiti agkaiwara a naidasay. Daradarada. Aguy-uyas ken di makakunail. Agiikkis. Agsangsangit. Maluyaan a mangbuybuya kadagiti dadduma nga iti laksid a sisusugatda, naikalikagumda pay laeng ti tumulong kadagiti nakarkaro ti kasasaadna. Ikarkarigatanda a bagkaten a yadayo dagiti nasugatan.
Segun iti damag, tallo gasut ket limapulo amin ti natay. Sabali ti aglima gasut a nasugatan. Sumagmamano dagiti kritikal ken agngangabit ken patay.
Terorista ngata ti akin-aramid? ISIS? Maute? Wenno dagiti babbabassit pay a grupo dagiti terorista?
Naipakita dagiti dua a maatap a nagbomba. Nupay saan a makita ti rupada, madlaw nga agtutuboda. Gagangay a kawas ti Filipino ti tayagda. Nabibiskedda. Lima a milion a pisos ti maited a gunggona ti asino man a makaibaga iti kinasino dagitoy ken makaibaga iti yanda.
Madanagan ti baket. Kasanon no agramaram ti riribuk ket dumanon iti probinsia?
Nasinga idi mailukat ti ridaw. Simrekda John ken Jay-ar.
“Mom, kunak la ngaruden a saanyo a buyaen dagita a damdamag. Ad-adda laeng a mapabutngankayo. Sa tinto la manen adda a pampanunotenyo,” insungad ni John.
“Dumakdakes ti kasasaad ti pagilian, anakko.”
“Diak kadi kuna nga iti Manila dayta? Iddepenyon dayta TV, ala. Naulimek ditoy yantayo. Natalgedtayo. Saan a ti la adda a pakariribukanyo.”
Agsensennaay ti baket a nangiddep iti TV. “An’a, mabisinkayon?” sinaludsodna. “Sika, Jay-ar...”
“Saan, grandma. Dimmagaskami idiay Jollibee,” insungbat ni Jay-ar. “Manen?” inreklamo ti baket. “Naimas, grandma. Ken saan met nga inaldaw a sadiay ti panganantayo. Kaykayatko met laeng ti inabrawyo a marungay a nasagpawan iti aramang.”
“Good.“Sinallabay ti baket ti apokona. “Ket, kasano ti napananyo?” sinaludsodna. “Adda met laeng limmaingam? Wenno nalalaingkan a pumaltog ngem ni amam?”
Liningay ni Jay-ar ti amana. Kinissiiman met ni John ti barona.
“Sangkabassit pay nga ensayo, grandma, atiwekton.” Nagngiit ti ubing. “Hm, pasaw,” nakuna ti baket. “What, grandma?” “I said, good.” Kinuso ti baket ti buok ni Jay-ar.
“Grandma, don’t touch my hair. Kaska la ni dad,” inreklamo ni Jay-ar. Inwalinna ti ima ti apona a baket.
Umis-isem ni John a mangbuybuya kadagiti dua. Naragsak met laengen ni Jay-ar. Nairuamnan sa met laengen ti biag ditoy, nakuna ni John iti bagina. Nadlawna a rimmagsak ti anakna sipud immakarda ditoy balay a pinatakder ti inana. Siguro, gapu ta saanen a makitkita ni Jay-ar ni Elmer. Karurod unay ni Jay-ar daydiay.
Immanges iti nauneg. No saan koma a nagpukaw ni Melanie, naragsakda. Ita, mapukpukawen ti namnamana a masapulanna pay ti balasang. Amangan no addan dakes a napasamak ken ni Melanie.
Nalagipna ti kasinsinna. Uray kasano ti panagipalpalawag daytoy nga awan ti ammona iti napasamak ni Melanie, saanna latta a mapukaw ti panagduaduana.
Nagkiriring ti selponna. Sinungbatanna. “Hello...” “Sir... Mr. Villa?” “Yes...” “Ni Mrs. Guerrero daytoy...”
“O, Mrs. Guerrero, ania ti madamag?” “Nasarakak ti daan a selpon ni lakayko. Adda nakitak a ladawan ti maysa a babai. Puraw ken olandes ti buokna.”
Nagtibbayo ni John. “Mabalin nga ipatulodmo kaniak babaen ti Messenger?”
“Saan a makakonekta iti internet daytoy, sir. Adda kamerana ngem daan.”
“Okey, idulinmo ngarud. Saanmo nga ipakpakita iti sabali. Napeggad no umayak iti balayyo isu a no agtalekka kaniak, agpaLaoag-ka laengen. Mangpilika iti restauran a pangdanonak kenka... ita met laeng.”
“NAKASAGANAKAN?” dinamag ni Daniel ken ni Jerky a mangsuksuat iti magasin ti paltogna. Asidegdan iti balay ti heneral. Makitkitanan ti ruangan ti dakkel a pagtaengan. Inkasa ni Jerky ti paltogna kas sungbatna ken ni Daniel. Insardeng ni Daniel ti lugan iti sango ti maysa a poste a nakaikapetan ti pad ti ruangan. Inrantana nga imparang ti rupana iti bassit a kamera iti pad. Nakalawlawag a makitada ti dua a nagtagiarmas a guardia iti guard shack.
“Anong maitulong namin sa iyo?” timek manipud iti guard shack.
Nagkinnita da Daniel ken Jerky. Napangangada. Saanda a nakaisagana iti rason tapno pastrekenda ida.
Ngem alisto a nagkurri ti panunot ni Daniel. “Imbaonnakami ni general a mangtarimaan iti surveillance camera. Adda kano perdina.” Nakangngegda iti karasakas ti mauk-ukag a papel. “Sori, awan ti naka-log iti schedule nga adda umay agtarimaan.”
“Itay laeng kano a nadlaw ti heneral nga adda perdina ta dina kano met mamonitor ti surveillance camera babaen ti selponna. Isu a pinagdardarasnakami nga immay. Adda kano ngamin likliklikanna a tao a sumrek iti inaladan.”
“Sorry po pero ‘pag walang instruction kay general, hindi kami puwedeng magpapasok.”
“Awan maaramidanmi no dinakami pastreken. Ngem no saan a matarimaan dayta CCTV ket adda mapasamak a dakes, sigurado a maawananka iti trabaho. “Ngem, sir...” “Sika, a, no kayatmo nga awagak ti heneral ket ibagak a dinakami pastreken. Wenno teksak lattan ni Mrs. Miguel ta isu ti umay manglukat kadakami.” “Sir, awan ni Mrs. Miguel. Rimmuarda iti anakna.” “Di agawidkami ngaruden? Makaammokanto la ngaruden a mangilawlawag.” Pinabanerber ni Daniel ti lugan sa nagsanud bassit.
Nagulimek ti guardia. Malasin a marigatan nga agdesision. Adda buteng iti timekna. “Sumrekkay’ kadi iti balay, ser?” “Saan. Adda ti kontrol ti CCTV iti ruar ti balay. Ngem, siempre, daytoy kaduak ti mangkita iti dayta manitor-yo ken ti kontrol iti yanyo.”
Naglukat ti ruangan. Inserrek ni Daniel ti lugan. Insardengna iti asideg dagiti guardia.
“Adda pangrimpongmo kadakuada?” sinaludsod ni Daniel ken ni Jerky sakbay a dimsaag.
“Adda.” Immisem ni Jerky a nangiwagayway kadagiti tali a nakarawana iti likud ti lugan.
“Saan a nasken a papatayem ida. Igalutmo laeng ida tapno dida makalaban.”
“Depende no makilabanda,” insungbat ni Jerky. Dimsaag sa nagturong iti yan dagiti guardia.
Inlayon met ni Daniel ti lugan iti sango ti balay. Inruarna ti 9mm-na sa sinupusopanna iti silencer.
Apaglukatna ti ridaw ti lugan, nakitana a dagus ti agngerngernger a nangisit ken nakadakdakkel a Doberman. Nakangirsi daytoy ket nagparang dagiti dadakkel ken natitirad a ngipenna. Immisem laeng ni Daniel. Tinangadna ti kamera. Nagsaludo. Nagngernger manen ti Doberman. Mangrugin nga umasideg kenkuana. Ket idi dumappat iti semento, kellaat a dimmarup ti Doberman.
NAKAHELMET, nakapantalon ken naka-jacket iti nangisit a lalat. Uray dagiti guantesna, nangisit a lalat. Nadagaang ngem insuotna dagitoy ta isu pay a saripdana. Nakamotor ket maiberber iti angin. Nakaptan iti voice activated a Bluetooth ti helmetna ket mabalinna ti makisarita uray no madama nga agmanmaneho. Nakasalikad iti 9mm.
Agturong ni John iti pagtaengan ni Mrs. Guerrero. Magagaran a makakita iti ladawan nga imbaga daytoy. Masiguradona a ladawan ni Melanie daydiay. Adayo koma a mapan. Ngem saan a naisiki ti babai ti nagpa-Laoag.
Addan iti Gilbert Bridge idi madlawna ti dua a motor a mangipipus kenkuana. Saanda nga asideg kenkuana ngem linabsan itay ti maysa sa met laeng nagpainayad a nanguray iti kaduana. Nagpakanawan iti J.P. Rizal sa nagpakanigid iti Bacarra Road. Dinan nasiputan ti nagturongan dagiti dua a motor.
Madamdama pay, pampanurnorennan ti kalsada a nangbeltak iti nalawa a kataltalonan iti amianan ti sentro ti siudad. Manmano ti lugan ket napegges ti panagpatarayna.
Idi kuan, nakatimud iti nakapigpigsa nga ungor ti motor. Kimmita iti side mirror-na. Dagiti dua a motor! Sinurotda?
Nagpainayad. Paunaenna dagiti dua. Ngem naginayadda met! Kimmita manen iti side mirror. Agpada met a nakahelmet dagiti mangsursurot kenkuana. Sabagay, uray saanda a nakahelmet, nagasaten no malasinna dagitoy.
Pinaberberna ti motorna. Sumiwsiweten ti tarayna. Simmurot latta met dagiti dua. Ken umas-asidegdan kenkuana. Binayabayda. Kayatda nga ipitenda. Ania ti rantada? Butbutengenda? Kayatda a dangran? Wenno kayatda a papatayen?
Pinapeggesna pay ti motorna. Ngem dina maisina dagiti dua. Immabay ti adda iti kanigidna sa ginandat daytoy nga ipigen. Kinabigna ti manibela iti kanawan. Dandani nabaliktad. Ad-addan a nasuron.
Sinublat nga inipig ti adda iti kanawanna. Kinugtaranna ti motor daytoy. Nagiwes. Pinadas ti nagmaneho nga aturen ti taray ti motor ngem naladawen. Natinnag iti kataltalonan ket nagbalibaliktad.
Simmurot latta met ti maysa. Immabay kenkuana ket panggep daytoy a kugtaran. Ngem inunaannan. Nagdisso ti gemgemna iti tengnged daytoy. Nagiwes ti motor, sa nagbalibaliktad a naisursurot ti nagmaneho agingga iti nagsardeng iti igid ti kalsada.
Nagsardeng ni John. Iny-stand-na ti motorna. Inikkatna ti
helmetna. Nagparintumeng; inngatona ti sarming ti helmet ti lalaki nga awanen puotna. Riniknana ti pulso daytoy. Sibibiag. Kinautna ti selponna iti bolsa ti jacket-na sa rinetratona ti rupa ti lalaki. Nagsubli met laeng iti motorna. Pimmanawen sakbay nga adda lumabas a lugan a makakita kenkuana.
AGLULUA ni Loida a nangipatugaw iti likud ti lugan kadagiti dua nga annakda ken Daniel. Agpada a lallaki dagitoy ken agtawenda iti lima ket pito. “Papanantayo, mommy?” sinaludsod ti inauna. “Diak ammo, anakko,” kinuna ni Loida a mangikarkarigatan a mangilinged iti panagluluana. “Mapantayo danonen ni daddy, mommy?” “Wen,” kinunana lattan tapno agsardeng ti anakna nga agsaludsod.
“Yey, makitami manen ni daddy!” Nakaragragsak dagiti dua nga ubbing a naginnapir.
“Agtalnakayo. Diak kayat ti makatagari, nalawag?” kinunana. Inrikepna ti ridaw sa napan nagtugaw iti sango ti manibela. “Agdengngegtayo ngarud iti radio,” inkiddaw ti inauna. “Wen, ngem saan a napigsa unay.” Kinamangda ti kalsada nga agpa-Laoag. Naginad ti panagpatarayna ta sangkalingayna ti likudna ken adu ti lugan. Dyip ti kaaduan ken adda dua a kotse. Idi rumasayen dagiti lugan, pinardasanna ti nagpataray. Nagpakanigid idi malabsanda ti rangtay ti Laoag. Mapan agsapul iti hotel a mabalin a pangpalabsanda iti rabii.
Mabatogandan ti Savemore Market idi mataldiapanna iti rearview mirror ti asul nga Isuzu. Dina ammo ngem nagtibbayo. Nalagipna ti ballaag ti asawana. A siguraduenna nga awan ti mangsursurot kadakuada.
Nag-signal nga agpakanawan. Pangkitaanna no sumurot pay laeng ti Isuzu. Apaman a nakasikko, kimmita iti sarming. Umipipus pay laeng ti Isuzu kadakuada.
Agtibtibbayo a nagpakanawan iti Gen. Luna Street. Pinapardasna bassit ti luganna. Ngem sumursurot latta ti Isuzu. Idi addadan iti Bacarra Road ken sumursurot pay laeng ti Isuzu, agtigergeren. Kasla agpayegyeg pay iti nerbiosna.
“Mommy, apay nga agrikrikustayo?” Nakadlaw ti inauna nga anakna.
“A-e, t-tapno makitayo met dagiti dadduma a paset ti Laoag,” kinunana.
Iti nernerbiosna, naiserrekna ti lugan iti dina kabesado a kalsada. Manmano ti lugan ket madamdama laeng, addan iti abay ti luganda ti Isuzu. Nagtagipaltog dagiti naglugan ken isensenias ti drayber ti panagsardengna.
Ngem ad-addan ti buteng ni Loida. Dina la ketdi kayat nga adda dakes a mapasamak kadagiti annakna. Ket pinatarayna pay ti luganna. Napaspas. Agpeggadda. Nasken maitarayanda ti Isuzu. Indagdagsenna pay nga impaddak ti siliniador. Kasla tumayaben ti lugan ngem dina lattan maitarayan ti Izuzu. Adda latta iti abayna.
Liningayna manen ti makapungpungtoten a lalaki a mangipatpaturong iti paltog kenkuana. Paspasardengenda latta, ngem awan rantana nga agsardeng. Idi isublina ti imatangna iti sangona, nagkullayaw. Adda masabatna a nakamotor! Nakapegpegges met ti panagpataray daytoy. Ket agdinnungpardan! (Maituloyto)