Dagiti Pabula ni Aesop
ITI maysa a nasellag a rabii, a yaarubayan ni Musang iti yan dagiti manok a taraken ti maysa a mannalon, nakitana ni Kawitan iti uneg ti naiket a barut.
“Naimbag a damag!” inkablaaw ni Musang.
“Nga ania?” kinuna met ni Kawitan.
“Ay, dimo pay ammo?” kinuna ni Musang. “Nangipaulog ni Ari Sunggo iti bilin nga awanen ti agsisinnida kadagiti ayup. Aggagayyemtayon! Manipud ita, agarin ti urnos ken kappia iti nagbabaetantayo. Isu a mabalinmon ti rummuar dita tapno makapagsarsaritata a nasayaat.”
“Kasta?” kinuna ni Kawitan a nakadlaw iti dakes a panggep ni Musang.
“Wen, mamatika,” kinuna met ni Musang. “Ala, rummuarka kad’ ditan tapno maipaneknekta kadagiti dadduma nga ayup ti kinapudno ti pammilin ni Ari Sunggo.”
“Ala, wen, rummuarakon,” inyisem ni Kawitan. “Ngem agurayka, adda makitkitak nga umay ditoy. Ibagamto man met kenkuana ti naimbag a damag a kunkunam!”
“Asino ti umay?” Tinaliaw ni Musang ti intudo ni Kawitan.
“Ni Aso, ti guardia ni amomi a mannalon! Urayem! Ibagam kenkuana ti panagarin ti urnos ken kappia iti nagbabaetantayo!”
“Nasayaat la koma unay!” kinuna ni Musang a kasla napakigtotan. “Ngem amangan no dina maawatan!” Ket nanakyaasen a pimmanaw. Ti manangallilaw, agapit iti aliaw.
“Nadamagko ngamin a simmangpetka, insan.” Nakialamanoka. “Ken umayko manen yasideg kenka ti panggepko.”
“Inta idiay uneg, insan.” Inyawis ti kasinsinmo. Nakariknaka iti gagar.
Adu dagiti nagsarsaritaanyo maipanggep iti panagibalesmo. Ti nagtungpalanna, kinuna ti kasinsinmo: “Saan a maala iti pudot ti ulo ti panagibales, insan. Dimo ipadlaw ti guram. Awan a pulos ti pangibagbagaam. Kangrunaanna, urayem ti dua a tawen wenno nasursurok sa isayangkatmo ti planom. Ngem sakbay nga aramidem dayta, pakaammuannakto.” “Kasta?” Dayta laeng ti nakarawam nga insungbat. “Wen, insan, mamatika. Basta lipatem pay laeng ti panagibales. Iturongmo ti panunotmo iti pamiliam.” Immisem ti kasinsinmo. “Awagannakto inton masangalmo ti planom.”
“W-wen, insan.” Nakapsut ti sungbatmo. Ngem iti panunotmo, nagbayagen ti dua a tawen!
INTANGADMO manen ti kapem, ngem dagus nga imbabam ta nalamiis ti naipasabat kadagiti bibigmo.
Tinaliawmo ni Ester. Pumpunasannan ti lababo. Nalagipmo ti saritaanyo itay iti selpon ken ni Sarhento Centeno.
“Anibersario manen ti ipapatay ni Dennis, insan,” kinunam. “Maikadua a tawen itan.” “Kasta?” “Malagipmo ‘di kunam kaniak?” Natarus ti panagsaom. Nagkatawa ti kasinsinmo. “A panawenen ti panagibalesmo? Wen, a, malagipko.” Nangngegmo ti nauneg a yaanges ti kasinsinmo. “Ket, bulodem ngarud, insan?” Ti paltogna ti kayatna a sawen. “Wen koma, a, insan, no ipalugodmo pay.” Saan manen a nakauni a dagus ti kasinsinmo. “Ta ninamnamam a talaga a pabulodanka, insan?” Adda panagsintir iti timekna.
Sika met ti nagkatawa. “Nautobkon, insan,” kinunam. Napanunotmo a saan a pudno a pabulodannaka iti igam. “In-inut gayam a mapukaw ti pungtot iti kaunggan bayat ti panagpaut ti panawen…”
Awanen ti nangngegmo a sungbat ti kasinsinmo. Nupay kasta, ammom nga umis-isem daytoy iti yanna. “Agyamanak, insan,” kinunam laengen. Ta apay koma a dika agyaman? Adtoy a nakaragragsakkayo a sangapamilia. Rimmang-ay ti biagyo ta pinatim ti kinuna ti kasinsinmo a lipatem pay laeng ti agibales. Inggubetmo ti nagtrabaho imbes a naginumka iti nasanger. Adda itan ni Zandra iti maikadua a tukad ti hayskul. Maikadua a tukad met laeng ni Zedrix iti BS in Information Technology iti Cagayan State University iti Sanchez Mira. Nalabit, saanda a nakapagtuloy no intuloymo nga inanup ni Kandro. Dandani koma metten ti maikadua nga anibersariom iti pagbaludan. Wenno dandani met ngata koma ti anibersario ti pannakapugsat ti angesmo no sika ti nadesgrasia ni Kandro. Maikadua nga anibersario pay koma ti nakakaasi a panagbiag dagiti agiinam. Amangan no istambay ita ni Zedrix.
Taliawem koma manen ni baketmo iti kosina ngem umasasideg gayamen kenka. Inarakupnaka.
Adda ragsak iti barukongmo. Inton madamdama, mapanyo pasiaren ni Dennis. Ita ti maikadua nga anibersario ti isisinana kadakayo. Ammom a naragsaken daytoy iti nakaikarianna.—O