Ania Ngamin, Aya, ti Salitre?
Ti dati a salitre (kanawan) ken ti agdama a salitre (naikkan iti marisna) tapno saanen a mapagbiddutan a kas kadawyan nga asin.
NAGGAPU ti balikas a “salitre” iti pagsasao nga Espaniol. Iti met Ingles, isu daytoy ‘tay “saltpeter.” Sodium Nitrate met kadagiti kimiko. Kadagiti met adda iti industria ti taraon, aw-awaganda daytoy iti “curing salt.”
Wen, “curing salt,” kunada ta maar-aramat daytoy a pagpreserbar iti ania man a klase ti karne tapno makaaramidda iti hamon, bacon, hotdog, tosino, kdp. Lapdan ngamin daytoy ti panagadu dagiti bakteria a mabalin a mangdadael kadagiti taraon nangruna ti Clostridium botolinum; iti kasta, maliklikan met ti botulismo (food poisoning), ken pagtalinaedenna ti kinasadiwa ti karne.
Iti ababa a pannao, agserserbi a food additive ti salitre tapno mapreserbar ken mapagtalinaed ti napintas a maris dagiti cured meats ken poultry. Kas food additive, nakalista a kas INS 251 wenno E251. Inaprobaran ti Food and Drugs Administration (FDA) iti EU, USA, Australia, ken New Zealand ti pannakaaramat daytoy a kas mainayon kadagiti maproseso a taraon.
Kamarmaris ti table salt wenno kadawyan nga asin ti salitre. Ngem kadagitoyen a panawen, tapno saanen a mapagbiddutan dagiti agisagsagana iti taraon a kadawyan nga asin ti salitre, naikkan iti maris (red dye) tapno agbalin a pink salt wenno prague powder.
Adda ita dua a klase ti prague powder wenno pink salt: Prague No.1 ken Prague No. 2.
Ti Prague No. 1. Wenno Pink Salt No. 1, addaan iti 6.25 porsiento a sodium nitrite ken 93.75 porsiento a table salt (daytay gagangay nga asin a maararamat iti kosina). Rekomendado kadagiti karne a kasapulanna laeng ti ababa a panawen a pannakapreserbar.
Ti Prague No. 2 wenno Pink Salt No. 2, addaan met iti 6.25 porsiento a sodium nitrite, 4 porsiento a sodium nitrate, ken 89.75 porsiento a table salt. Rekomendado met daytoy kadagiti maipreserbar a karne iti mabayag a panawen.
Kadagitoy metten a panawen, saanen a maar-aramat ti balikas a salitre wenno prague powder; curing salt lattan. Mabalin a maigapu daytoy kadagiti nagbalin nga isyu a nupay naaprobaran ti sodium nitrate ken sodium nitrite a kas ramen wenno mailaok kadagiti maproseso a taraon, adda met dagiti resulta ti panagsukisok a ti napalalo a panagusar iti nitrates ket paaduenna dagiti agsakit iti diabetes mellitus, panagkabaw (Alzheimer’s disease). kanser ti bituka,
ken Parkinson’s disease (kas iti di makontrol a panaggaraw dagiti ima).
Makadangran Kadi ti Curing Salt?
Maibilang kadi a makasabidong ti salitre wenno curing salt? No maaramat la ketdi ti salitre wenno curing salt mixture iti umno a wagas ken iti rekomendado a kaadu iti pannakapreserbar dagiti karne, saan a makadangran daytoy ta agserbi ket ngarud a food preservative.
Ngem no mapagriruantayo a maipauneg ti puro a sodium nitrate wenno nitrate, isu dayta ti maibilang a sabidong. Mangitunda daytoy iti daytay kunada a methemoglobinemia. No kastoy ti mapasamak, maawanan ti bagi iti oksiheno. No bilang mapasamak daytoy, kasapulan ti naan-anay a pannarabay ti medical personnel. No maikaadu pay ti agsida kadagiti taraon nga addaan iti salitre wenno curing salt, isu ti pangrugian ti migraine ken chronic obstructive pulmonary disease. Isu a no adda pannakabalinna, liklikan koma dagiti ubbing ken dagiti masikog ti agsida kadagiti adda curing salt-na a kas kadagiti hamon, hotdog, ken kapadada.
Palagip
Adu ti pagsayaatan nga ipaay ti salitre wenno curing salt ta patayenna dagiti makadangran a bakteria nga adda kadagiti maproseso a karne tapno agbalin a natalged a taraon a kas hamon, hotdog, bacon, tosino, kdp. Ngem laglagipentayo koma a saan a nasayaat ti ania man a banag a napalalo ken dagiti banag a maaramat iti saan a rumbeng a pakaaramatanna. Ipalubos laeng ti Food and Drugs Administration (FDA) ti 2.75 ounces (77.96g) a curing salt iti kada 100 pounds (45.4 kg) a karne.
Manen, laglagipen ti umno a panagaramat iti curing salt ken gumatang laeng kadagiti mapagtalkan nga agparpartuat ken distributor.—O
(Agpapaay ni Rhoda T. Garcia nga Assistant Professor IV, Chief, Food Processing and Innovation Center ken Chair, Food Science and Technology Department ti Mariano Marcos State University-Siudad ti Batac; agpapaay met ni Corazon Diana A. Pastor nga Education Research Assistant II ken Chief, MMSU Processing, iti met laeng MMSU.)