Mensahe iti Sangalubongan nga Aldaw ti Nariingan a Pagsasao ken Pannakayalnag ti Sangalubongan a Tawen Dagiti Nakaisigudan a Pagsasao
Manipud iti Editor: Idi Pebrero 21 itoy a tawen, kas kadagiti napalpalabas a tawen sipud pay idi 1999, napaliiw ti Sangalubongan nga Aldaw ti Nariingan a Pagsasao (International Mother Language Day) nga indeklarar ti United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) idi 1999. Iti dayta met nga aldaw (Peb. 21 itoy a tawen), nayalnag ti 2019 a kas Sangalubongan a Tawen Dagiti Nakaisigudan a Pagsasao (International Year of Indingenous Languages) babaen ti proklamasion ti United Nations General Assembly. Kas pannakipaset ti Filipinas iti tignay a pannakasaluad ken pannakaparang-ay dagiti nakaisigudan a pagsasao, narugian a naangay dagiti mayannatup a pasken babaen ti panangidaulo ni Dr. Ricardo Ma. Duran Nolasco, propesor iti Departamento ti Linguistika iti Unibersidad ti Filipinas, nagserbi a kas Chairman ti Komisyon Sa Wikang Filipino KWF, ken mangimaton iti pannakapaliiw ti 2019 International Year of Indigenous Languages iti Filipinas.
Mapadayawan ti Bannawag a mangibinglay kadakayo iti mensahe ni Dr. Nolasco iti pannakapaliiw ti Sangalubongan nga Aldaw ti Nariingan a Pagsasao ken pannakayalnag metten ti Sangalubongan a Tawen Dagiti Nakaisigudan a Pagsasao. K AYATKO nga iburay kadakayo itoy nga aldaw ti mensahe a binasak iti pannakapaliiw ti Sangalubongan nga Aldaw ti Nariingan a Pagsasao idi 2015. Naadaw daytoy iti sarita a sinurat ni Jimple Borlagdan ti Tabaco, Albay.
Iti maysa nasamek a kabakiran, adda ubbog a pagbalbalayan dagiti nagita a tukak. Daytoy laeng nga ubbog ti mabalin a paginuman iti nasao a lugar ket gapu iti daytoy, napagbalin dagiti tukak a paspasurot dagiti amin nga ayup. Iti naminsan, imbilin dagiti tukak a ti laeng mabalin a kanen dagiti ayup ket dagiti taraon dagiti tukak a kas iti ngilaw, alimbubuyog ken dadduma pay nga insekto. Iti pay naminsan, imbilinda a ti laeng mabalin a pagsaoda iti kabakiran ket ti pagsasao a Kokak. Kuna dagiti tukak a no saan a sumurot dagiti dadduma nga ayup, sabidonganda ti danum.
Iti maysa nga aldaw, adda limmabas a maysa nga aso a kayatna ti uminum iti dayta nga ubbog. Mawaw unay daytoy ngem saan nga impalubos dagiti tukak nga uminum. Nangrugi a nagkutkot ti aso iti daga. Kutkot a kutkot agingga a nadanonna ti ramut ti maysa nga ubbog. Nakita daytoy dagiti dadduma nga ayup ket nangrugida metten a nagkali: dagiti tumatayab, babaen dagiti sippitda; dagiti bao, babaen dagiti sungoda; dagiti nuang, babaen dagiti sarada; agingga a naaddaanda amin iti kabukbukodan nga ubbog a paginuman.
Ditoy a naggibus ti panagintuturay dagiti tukak, ket nakapagbiag nga agwaywayas dagiti amin nga ayup iti kabakiran.
Iti daytoy nga aldaw, rambakantayo ti panagregget dagiti amin a grupo nga etnolinguistiko iti pagiliantayo a mangaramat iti kabukbukodanda a pagsasao saan laeng nga iti edukasion no di pay ket iti amin nga aspekto ti panagbiagda. Kalikagumanda nga iti mabiit, magibusan ti kinamaag gapu iti nalabes a panangipapaay iti gundaway kadagiti sumagmamano a pagsasao ken panangtallikud iti bukod a pagsasao. Agbiag dagiti pagsasao iti Filipinas! Agbiag dagiti pagsasao iti sangalubongan!—O