Awis ti Sierra (16)

“Ala, agawaannak nga angawen ta agawidak a sisiak,” inkarit kampay idi ni Kath ken ni Jonas.

Ti Napalabas: Napan ininterbiu ni Kath ni Nana Merced idiay Guerrero Dos nga ayuyang dagiti tagaruar. Idi agawiden, sinaed ida dagiti armado. Innalada ni Kath. Kinasarita ni Komander Leo. Idiay Saudi, timmabuno ni Gracia iti komperensia a kaduana ni Omar. Sinarungkaranna ni Rheema nga anakna sa nagpa-Filipinas. Timmabuno iti pannakapadayaw ni Nana Merced ket nakitana ni Kath a dati a kaeskuelaanna. Inawisna iti Guerrero Dos. Iti parbangon kalpasan ti pabunar, dimteng dagiti tagaruar ket inted ni Nana Merced dagiti saanda a naibus a makan. Nakita da Kath daytoy ket impudno ni Nana Merced ti panangpakpakanna kadagiti rebelde. Nagsublin ni Kath iti siudad. Inkeddengna ti mapan agadal iti panagtaraken iti baka. Nagsapul met ni Mona (Gracia) iti eskuela a pangyakaranna ken ni Rheema nupay awan pay pammalubos ni Omar. Sinabet da Jonas ken Kath da ikitna nga aggapu iti Hawaii ken ni Miguel a maysa a Mehikano. Kayat ti ikitna nga alaen idiay Hawaii ket imparipiripda ti panangyaritda ken ni Miguel tapno al-alisto a makapan.

“N(Maika-16 a Paset) ARIGAT dayta ibagbagam, anti,” kinuna ni Kath a nakadlaw iti kayat nga iparipirip ti ikitna. “Uray ta adda met ni Miguel a pannakaanakyo.”

“Wen, imbilangmin nga anakmi. Isu pay ketdin ti mangas-asikaso kadakami. Ngem kua…” inulod ti baket ti saona, “kua… saanna a kasapulan ta nasaysayaat pay ti biagna ngem dakami.”

Adu ti padana, nakuna ni Kath iti panunotna, kas koma ni Jonas, a natataengan pay ngem saan a malasin. Kapigsada a sumang-at iti karerada. Sabali dagiti napateg ken ipangpangrunada.

Pinarimriman ni Kath ni Miguel. Naguapo met ketdi ken agpayson sa ti kuna ti ikitna a nasingpet ken manakman. Nakapaspasnek daytoy nga agdengdengngeg ken saan a maikkat daytoy ti panagkitana kenkuana.

“Mabalin met nga ibinglayanna dagiti nagannak ken kakabsatna iti kinabaknangna tapno makissayan bassit,” kinunana, kas sungbat iti kinuna ti ikitna. Nagkatawa.

“No, Kath, sad to say that I got no more parents except mom and dad here. I do not know where my true parents are.”

Ni Miguel ti simmungbat. “I believe that mom and dad are right. Someone ought to take over their properties in Hawaii.”

“Saan met a mabalin a mayakar lattan kaniak dagiti sanikuada uray pay umayak idiay Hawaii. Ken amangan no diak pay makaala ti visa ta naigeten ni Trump kadagiti mayat nga umay idiay.”

Nagkikinnita dagiti tallo. Nagpipinnatudonda nga agsarita. Nagari ti ulimek.

“Mabalin a kuyogennakami nga agpa-Batac?” kinuna ketdi ni antina. “Nabayagen ‘di naudi a panagbakasionko. Amangan no mayaw-awankami no dakdakami ti agpasiar.”

“Nasapsapa koma nga impakaammoyo, anti, tapno nakaipilaak iti leave- ko. Sabado met ngarud ita. Awan ti opisina.” “Dimi met ngamin napanunoten a kasta, anakko.” “Ngem saan a problema, anti, ta adda gayyemko a mabalin a mangipasiar kadakayo. Agyan iti tourism office idiay Laoag. Mabalinko a pakaammuan ta isunan ti makaammo kadakayo.”

Immanges ti baket iti nauneg. “Nasaysayaat koma met laeng, anakko, no kaduadaka.”

“Dayta ngamin ti saantay’ a napanunot,” kinuna met ti lakay. “Sorry, Kath, we did not move and plan as professionals. But it is okay,” impadispensar ni Miguel.

Nadlaw ni Kath ti upay a nangsallukob iti rupa dagiti kassangpet. “Kastoy lattan,” kinunana. “Siakton ti mangipasiar kadakayo ditoy siudad ken iti agpaabagatan inton agsublikayo.”

“Okay, good! I like that arrangement, mom and dad.” Pinatakder pay ni Miguel ti tanganna.

Nangiruar ni Kath a business card iti wallet- na. Inyawatna ken ni Miguel. “She will take care of you. I am sure she will make you enjoy your travel and stay there,” kinunana a ni gayyemna nga Alegria a tourismo officer ti kayatna a sawen.

“Ala, kontakem man ngarud, anakko, ta sabatennakam’ no bigat. Amangan no rabiinton a makadanonkami,” kinuna met laeng ti anti ni Kath.

“Wen la ketdi, a, anti, rabiinton. Adda met ngamin connecting flight nga agpakasdiay…”

“Kayat met ni Miguel a makita dagiti dalanenmi, anakko, isu nga aglugankamin iti bus. Ageroplanokaminto no agsublikami.” “Ibagayonto latta ngarud dagiti kayatyo ken ni Alegria…” “Thanks, Kath, you are also our guardian angel,” kinuna ni Miguel. Nagkatawa. “We will know better next time.”

“You are welcome, Miguel.” Kinita ni Kath ti relona. “Agpakadaak san. Enjoy your travel to Ilokos. Komustadanto lattan, anti, dagiti madanonyo sadiay.”

“Ala, wen, anakko. Alaem daytoy sangkabassit nga insangpetmi.” Sa nangyawat iti bangbanglo. “Itedmonto met daytoy ken ni Jonas.”

Adda met inyawat ni Miguel a nabungon iti napintas a kahita. “Thank you.” Inarakup ni Kath ti ikitna ken ti ulitegna. Nagkurno met ken ni Miguel.

“May I accompany you down?” kinuna ni Miguel.

“Sure.”

Makais-isem ti lakay ken baket a nangitunda kadakuada iti ridaw.

AGUR-URAYEN ni Jonas. Nakitana ti ibababa da Kath ken Miguel. Dina maawatan ti riknana. Kasla makapungtot a saan. Imon ngata? Ngem apay koma nga agimon idinto nga awan met relasionda ken Kath? Guardian angel, kunana. Dayta laeng.

Lakayka ngaminen, nakuna ni Jonas iti bagina. Dimo pay maibuksilan ‘ta riknam. Samonto la ammo no adda makauna kenka.

Simmabat kadagiti dua. Amangan no di makita ni Kath ta mangpara iti taksi.

Ngem addada pay laeng iti agdan, nakitan ni Kath ti lugan ni Jonas. Maragsakan ta pudno a marigatan nga agawid a bukbukodna.

“Shall we go?” impasabat ni Jonas.

Nagtung-ed ni Kath.

Inlukat ni Miguel ti ridaw ti lugan. “Thanks, Kath. Thanks, Jonas,” inkurnona.

Saan a naggunay ni Miguel iti nagtakderanna, nakita dayta ni Jonas iti side mirror ti luganna. Uray umad-adayodan, kumitkita

pay laeng daytoy kadakuada.

Indalan ni Jonas ti lugan kadagiti awan trapik a kalsada. Nagbalaw ni Kath ta dina pay nalaslasatan dagitoy ken kasla saanda nga agpapaamianan. Ngem saan a nagun-uni.

“Komusta met ti panagiinniliwyo?” imburak ni Jonas iti ulimek iti nagbaetanda.

“Agretiro gayamen da anti inton tawen nga umay.”

“Ket umayda kitaen no nasayaat met la ti Filipinas a pagawidan?”

“Saan. Siak ketdi ti inawisda nga agpakasdiay.” “Ammokon…” dagus a kinuna ni Jonas. “Isu nga intugotda ni Miguel tapno nalaka a makapanka, ta marigatanka a makaala iti visa no saan a gapu iti maysa a pamuspusan…”

Nagraem ni Kath iti laing ni Jonas a namagsisilpo kadagiti mabalin a mapasamak.

Iti biang ni Jonas, kinuna iti nakemna: “Lakayakon. Makaut ti pukol dagiti modus operandi dagiti kakailiantayo iti ballasiwtaaw. Umay mangikasar ditoy dagiti citizen ta isu ti kalakaan a wagas ti ipapan idiay Amerika.”

“Saan met a kasta siguro. Ngem pannakaanakdan ni Miguel ta binaybay-an gayam dagiti nagannak kenkuana. Agkakabbalay ken agkakatrabahuanda. Accountant idiay.”

“Kayatdaka a manugangen… Sabagay, nasingpet ken saan a darasudos iti panagkitak ken ni Miguel. Naragsakto ti agbalin a pamiliana,” makidkiddis ti puso ni Jonas a nangisawang.

“Napalaloka met…” inkatawa ni Kath. “Inawisdak a mangipasiar kadakuada idiay Ilokos ngem saan met a mabalin nga agpanawak lattan a diak mangipila iti vacation leave.”

“Ngem no saan koma a Sabado ita, sika ti agbalin a tourist guide- da?”

“Saan latta. Ti nasayaat nga empleado, nakaplano dagiti aramidna, saan a dinadarasudos ti ammona.”

“Dayta ti panggusgustuak kenka ket.” Naragsakan ni Jonas. Nagyaman pay ta nairugina met laengen nga imparipirip ti riknana ken ni Kath.

“Kasta met ti kayatmo kadagiti trabahadormo, saan kadi? Di pay saan a mairingpas dagiti kayatmo a malpas no kellaat lattan nga agbakasionda?”

“La ketdi, a! Naimbag ta naibagam ti trabahador. Inta bassit idiay Pasig.” Ti balayna ti kayatna a sawen. “Inta daw-asen dagiti papeles a kasapulak . Nasken a maisubmitirko a masapa inton bigat. Diak met dagus a naipakadan kenka. Idiayton Project 6 nga iringpasko.”

“Pasig?” Nalagip ni Kath a sadiay ti yan ti balay ni Jonas. “Isu met la a kasla sabalin dagiti laslasatenta a dalan.”

“Ket nagbutengkan?”

“Apay koma a mabutengak ket kaab-abayko ti guardian angel- ko? Nasayaat met ta makitak ti balaymo.”

Saan a nagawidan ni Jonas ti nangpisel ti dakulap ni Kath. Step number two, kinunana iti panunotna. Napnek iti inaramidna.

Sinaklot ni Kath ti supot nga inted ni antina. Inruarna ti dakkel a Toblerone a maysa kadagiti linaon ti supot. Inukisanna ti murdong daytoy sa nangtukkol. Impasakmolna ken ni Jonas. Nagrag- o ti puso ni Jonas.

“Thanks. Itay pay a mabisinak.”

Nangtukkol met ni Kath iti insakmolna. “Some more?”

“Yes, please.” Saan a paggugusto ni Jonas ti tsokolate ngem kayatna a maulit ti panangpasakmol ni Kath kenkuana.

“Nagpateg ket ngatan ti impasarabo ni Miguel kenka,” pagammuan la ta naisawang ni Jonas.

“Diak ammo…” Inruar ni Kath ti kahita nga inyawat ni Miguel. Inannadanna ti nangikkat iti bungon daytoy. “Ay, kuentas!” Inruarna sa binittatayna a kasla rukodenna no umanay wenno bagay kenkuana.

Napateg siguro, nakuna ni Jonas iti nakemna. Piman ta nakaadal nga agpayso ken naggigian ditoy Manila ngem dina pay ammo dagiti klase ti alahas. “Napintas. Maibagay unay kenka,” kinunana. “Nangina siguro.”

“Mabalin,” kinuna ni Kath, sa nagkatawa.

“Apay nga agkatawaka?”

“Pimanak pay ta diak ammo no nangina wenno saan.” Nakipagkatkatawan ni Jonas. Agpadada a dida ammo ti pateg dagiti alahas.

“Daydi mama ti kaay-ayona ti alahas. Adu dagiti imbatina kadakami ken adingko. Nakadulinda iti vault iti maysa a banko. Ngem kukuanto aminen ni ading ta awan met gagartemak.”

“Maluksawto, a, ni mamangmo no dimo awaten ti imbatina kenka a pakalaglagipam.”

“Wen, aya?” Sori, mama, intanamitim ni Kath ket adda manen nagtukel iti karabukobna a kayatna ti rummuar. Kastoy latta ti mariknana no malagipna ti inana.

Nadlaw ni Jonas ti marikrikna ni Kath ket nagulimek. Tinaldiapanna ti balasang babaen ti sarming iti sangona. Aglulua. Insardengna ti luganna iti sirok ti narukbos nga akasia. Manmano dagiti lugan a dumaliasat iti daytoy a disso.

“Sorry for my being emotional. Malidayannak tunggal malagipko ‘di mama. Is-isuda la ngamin ken ading ti nangay-ayat kaniak.”

“Ket apay ni papam?”

“Awan a pulos nariknak manipud kenkuana.”

Saan a nakauni ni Jonas. Awan masaona mainaig iti rikna ni

Kath iti amana. Ngem nagtimek met laeng idi agangay. “Adda la koma saludsodek…” impapainayadna.

“No maipanggep iti mathematics, saan laengen ta diakto ketdi maulaw,” insungbat ni Kath. Nadlawna ti panagbaliw ti templa ni Jonas ken kayatna ti agpakatawa. Simmango pay iti baro.

Nagkatawa met ni Jonas. “Kua… maipanggep ken ni antim… Apay nga awan a pulos ti pagkaarngianyo?”

“Agkakaarngida iti daydi mama. Amin a bagbagi idi kaluklukmeganna. Ti sungbat ti saludsodmo: saandak a pudno nga anak da mama ken papa. ‘Tay adingko nga adda idiay California ti pudno nga anakda. Adda pay in-inauna a dandani kataebko. Natay a nayanak ta binay-an kano dagiti mangasikaso koma kenkuana iti delivery room. Siguro, pudno a no adda ararak ti saan nga aganak, agsikog iti saan a mabayag. Kasta ti napasamak. Walo a tawen a nagur-uray da mama. Idi addaakon, nagsikog metten.”

Nagulimek latta ni Jonas.

“Ken ni mama, awan dumak ti naggapu kenkuana ta dua kano pay la nga aldawko idi napannak inted ‘di nanangko kadakuada.” Nagsardeng ni Kath. Nagmulengleng a kasla adda kayatna a lagipen. “Addaakon iti kolehio idi maammuak a saandak nga anak. Ngem saan nga isuda ti nakaammuak. Idi saludsodek kadakuada, impapilitda nga anakdak. Impakitada pay ti certificate of live birth- ko kano. Pudno, isuda ti nakasurat a nagannakko.

“Kuna ti nakaammuak iti kinataok a kas sukatko, inyawatanda ‘di nanang iti sangaribu tapno adda pagpletena nga agawid idiay Bikol a kaduana ti inauna a kabsatko. Nagsangsangit kano daytoy idi nayawatnak. Naitikleb kano pay ta taltaliawennak idi agpanaw. Sakbayna, inkabbalay kano ti konduktor ti lugan nga agbibiahe idiay Manila. Idi dumtengak, insinan ti konduktor ni nanang. Gapu ta saan kano a kabalinan ni nanang a biagen ti dua, impadawatnak.” Nakaun-uneg ti naggapuan ti rimmuar nga anges ni Kath. Ngem awanen ti nakadagdagsen iti barukongna ta addan dimngeg kenkuana.

Iti asi ni Jonas ken ni Kath, dina napupuotan nga inarakup iti nairut ni Kath. Saan met a nagkitakit ni Kath. Insadagna ketdi ti ulona iti barukong ti baro. Nakalaglag-anen ti riknana.

Nakarikna iti talged ken talinaay. Ditoy siudad, awan pay ti nangibagbagaanna iti kabibiagna. Ni Jonas pay laeng.

Idiay probinsia, kasla silulukat a libro ti biagna. Ipapilit latta ngarud daydi inana nga isu ti inauna nga anakda. Uray no ania ti mangngegmo, ipanmo dita panunotmo a pudno nga anakdaka, kanayon nga ibaga ti inana dayta kenkuana. Nakiriri pay daytoy iti naminsan iti ina ti klasmeytna a nangiwarwaras a saanda a pudno nga anak.

Nagrebelde idi ni Kath iti naammuanna. Dinamagna no asino ti pudno a nagannak kenkuana. Awan ti naibagada ta saanda kanon a sinaludsod idi awatenda. Basta iti dayta met laeng a bigat, napandan inrehistro ken pinanagananda iti Catalina. Pinabuniaganda met a dagus.

Gapu iti sakit ti nakemna idi maammuanna dagita, pimmanaw. Nagallaallatiw kadagiti gagayyemna. Saan a nagawawid iti balayda. Sinapsapul kano pay ti inana ken ti kabsatna.

Agsangsangit latta kano idi ti inana ken saan a mangmangan. Nabaybay-anna pay ti panagisurona isu nga inkapilitan a nangala ti eskuela iti nangisuno. Ti pay ketdi ammona, daydi ti rugi ti panagsakit daydi inana isu a tumukno sadi langit ti nalaus a babawina. Nadlawna nga isu pay ti rugi ti yiikay ti amana kenkuana. Awan basolda. Agyaman ketdi ta adda nasasayaat a nangakem iti nagkurangan dagiti awanan puso a nagannakna. Idi maay-ayo ti inana, intulnogda, isuda a sangapamilia, idiay Los Baños a pagbasbasaanna sakbay ti panagtawtawatawna. Inyalaan ti inana ti medical certificate tapno maikkan iti espesial nga eksamen. Impamaysanan ti nagadal. Kasta unay a ragsak ti inana. Uray adayo ken masaksakit idin, dinar-ayan ti inana ti panaggraduarna.

“Okeykan?” Iniggaman ni Jonas ti abaga ni Kath ket inyadayona bassit iti bukodna nga abaga.

Apagdillaw a tung-ed ti sungbat ni Kath. Dina maiperreng dagiti nalabbasit a matana. “Kababain pay kenka,” nakakapkapsut a sungbatna.

“Kath, agyamanak ketdi ta nagtalekka kaniak… Ad-adda a maawatanka itan. Ammok metten no apay a kasta ti kapigsa ti personalidadmo. Kasla awan ti kabutbutengmo ken positibo amin ti panagkitam iti aglawlawmo. Saluduanka. Manmano

dagiti kas kenka. Dakkel met ti panagpuspuso ‘di mamam. Sapay koma ta aginana a sitatalinaay. Mamatiakon nga ayat ti mangpatibker iti maysa a tao.”

“Pagulidanan daydi mamak, Jonas. Saanak koma a kastoy no saan a gapu kenkuana. Ay-ayatek unay isuna uray no awanen a biag.”

“Ni adingmo ngay?”

“Nasayaat met ti nagbanaganna. Inringpasna ti kina- midwife ken nurse ken saan a nagsardeng a nagbasbasa. Nalpasna payen ti master’s- na. Agtrabtrabaho idiay California. Addaan direksion ken naurnos ti biagna. Nalaing pay a nangpili iti asawana.”

“Kastakanto met, Kath.”

“Sapay la koma. Makaammon ti guardian angel- ko no dinak ilisi kadagiti pakadaksak ken pagpeggadak.”

Immisem ni Jonas. Kayatna koma pay a pidilen ti timid ti balasang ngem pinengdanna ti bagina. “Inta ngaruden?”

“Intan.”

“Kayatmo pay ti tsokolate?” Inruar ni Kath ti pangtedda.

“Ala man ngarud, amangan no pasado alas sietenton no makadanonta idiay Quezon City. Addanto latta natrapik a madalananta. Kayatmo ti makapadas manen ‘tay saanta nga ammo ti naganna a luto?”

“Saan pay la nga ita.”

“Agurayka ngarud. Inton maalak dagitay papeles, agderetsotanto latta ngaruden idiay yan da inang ta agsidata ti inabraw sa umaykanto itulnog.” “Hmm...”

“Dika agrason ta ammok nga awan pay sisasagana a pangrabiim. Sika, a, no umanayen ‘ta tsokolate a naggapu ken ni Miguel.”

Simrekda iti subdibision a dadakkel dagiti balbalay ken saanda nga agpapada ti disenio. Kayatna a sawen, saan a housing project daytoy no di ket bukod a pinatakder dagiti akinkukua kadagitoy.

Nagpainayad ni Jonas iti batog ti dua-kadsaaran a balay nga awan arubayanna. Sinakup ti balay ti sibubukel a lote.

“Balay ti kabsatko a kasingin ni Mark daytoy. Adda bukodna a negosio. Nurse ti asawana ken duan ti annakda. Uray ni Mark, addan bukodna a pagyanan. Sinilpuanna ‘tay display center- na ket isun ti pannakabalayna. Malaksid a dealer ‘ti lugan, adda pay dagiti papaupaanna a van.”

Imbaba ni Kath ti sarming ti batogna a tawa ket impangato-impababana a kinita ti balay.

Inderetso pay ni Jonas ti luganna sa insardengna iti maudi a balay iti pungto ti kalsada. Nalawa ti inaladan ken adda dakkel a salaysay iti tengnga a sango ti balay. Impis-itna ti control pad nga adda iti abayna nga agmaneho. Nasilawan ti balay ken iti aglawlawna. Impis-it manen ni Jonas ti control pad ket naglukat ti landok a ruangan. Inserrekna ti lugan ngem saanna nga inggarahe.

“Welcome to my house. Saan pay a home. No kayatmo, sumrekka pay ta pambarak a mangala kadagiti kasapulak.” Immunan a dimsaag ken simrek iti balay.

Dimsaag ni Kath ngem saan a simrek iti balay.

Nagkatawa ni Jonas idi rummuar ket makitana ni Kath iti ruar. “Mabutengka, ala, amangan no ipupokka?”

Immisem laeng ni Kath.

“Inta ngaruden.” Iniddep ni Jonas dagiti silaw ti balay. Pinagsanudna ti lugan sa pinis-itna ti control pad tapno agrikep ti ruangan. “Dayta ti immuna a project- ko,” kinunana.

“Ngem awan met ti agyan.”

“Isu a kinunak itay a saan pay a home ta awan met pay yawidko nga agyan.”

Ammo ni Kath no ania ti isungbat ni Jonas no agsaludsod pay isu a kinaemnan dagiti bibigna. Narigaten no adda maibalikasna a pagbabawyannanto.

“O, ania, agderetsota iti inang’s kitchen? Naimas ti lutona a kas ken ni lola. Speaking of lola, komustaka kano. Salsaludsodenna no kaano nga agpakasdiayka. Naawismo ti pusona, a. Adun sa ket unay ti agrukbab kenka, uray babbaket.”

Sumsumrekdan iti Visayas Avenue ket gapu ta di pay a nasungbatan ni Kath ti saludsodna no kayat daytoy ti mapan wenno saan a mangrabii idiay yan da inangna, indiretson ni Jonas. Saan metten a nagun-uni ni Kath ta agpayso met nga awan nakasagana a pangrabiina. Numona ta saanna a naimas ti nangaldaw idiay hotel.

“Sumrekka, anakko.” Nakaragragsak ti inang ni Jonas a nangpasangbay ken ni Kath. “’Imbag man ta naisar- ongka?”

“Napanko ginuyod, inang, ta adda insangpet ‘tay antina a baro. Aggapuda idiay Hawaii. Narigaten, a, no…” binitin ni Jonas ti saona.

“Kasta?” kinuna ti baket nga agkatkatawa. “Ket nakababain man met, barok, ti inaramidmo. Ala, itugawyo pay biit ngarud ta agidasarkami.” “Ania ti masida, inang?”

“Pinakbet nga adda sitsaronna. Ken adda adobo a manok. Kayatmo met la ti pinakbet, balasangko?”

“Wen, a, nana, magustuak.” Sinurot ni Kath ti ina ni Jonas tapno tumulong nga agidasar.

“Dakami lattan, balasangko, ta adda met ‘toy kaduak.” Nangiruar pay ti baket iti naipalamiis nga abokado a naikkan ti gatas.

“Dakayo ngay, inang?” sinaludsod ni Jonas idi nakasangodan iti lamisaan.

“Nalpaskamin, barok, ta nasapakami a simmangpet.” Nagtugaw ti baket iti kabesera; nagtugaw met da Jonas ken Kath iti agsumbangir. Inyawatan ni Jonas ni Kath iti innapuy.

“Ne, saan a panawen iti panag- diet ita,” kinuna ni Jonas idi bassit ti inlabay ni Kath. Pagsinsinnublatenna a mingmingmingan ida. Umis-isem. Isem ti pannakapnek.

“Apay, inang, a nakais-isemka?” indillaw ni Jonas.

“Magustuak man, anakko, iti panagkuykuyogyo a dua. Maragsakanak a mangbuybuya kadakayo.”

“Wenno mariribukanka iti isusurotna kaniak? Diak ngamin inikkan iti gundaway a makapagsaan. Bagkatek la ketdi nga ilugan no madi. Saanak met a nakabutbuteng a tao, ania, inang? Ngem ammom, dina kinayat ti simrek idiay balay idiay Pasig. Nagbuteng. Ipagarupna siguro no ipupokko.” Pinaraipusan ni Jonas iti katawa ti insawangna.

“Nasingpet ni Jonas, balasangko. Matda la nga agpampanunot no kasano a maaddaan iti kuarta. Malipatanna pay ketdin ti bagina. Imbag pay ‘tay adingna a maysa ta addan pamiliana ken dua nga anakda. Ngem isuda ken Mark, aglaklakaydan a baro.”

“Agurayka la’ng, inang, ta kellaatto lattan nga adda isangpetko.”

“Dimo baybayagen, a, anakko, ta kayatko metten ti agmartsa.”

“Mmm, ket agmartsakanto latta, a. Ania ket ni inangkon nga ambisiosa.”

Umis-isem lattan ni Kath a mangdengdengngeg kadagiti agina.

“Itulnogkan?” sinaludsod ni Jonas ken ni Kath idi makapalpada.

“Agurayka, anakko, ta isupotak iti abokado ken pinia.”

“Ania ket ni inangkon ta tagaprobinsia latta,” kinuna ni Jonas nga agkatkatawa.

“Magustuak met dagiti ipabalonna,” kinuna ni Kath.

Adda pay nayonna a saba ti insupot ti baket. Nagyaman ni Kath. Inarakupna ti baket.

“Umaykanto manen, anakko, ha?” kinuna ti baket.

“Ania ket ni inangen, dina pay la kuna a ditoy lattan nga agyan yantangay inyopreser met ni Anti Gracia idi.”

“Agpayso? Ala, panunotem man ngarud, balasangko,” insarurong ti baket.

“Kanayonka la a manglokloko. Di pay kunada nga adda insangpetmon?” kinuna ni Kath.

“Saan, a, ta diak met balay ditoy,” umis-isem ni Jonas a nagrason. “Ngem no kayatmo, ania ket a nagsayaaten?”

Nagmirugrog ni Kath ngem makais-isem. “Ala, agawaannak nga angawen ta agawidak a sisiak,” inkaritna kampay idi.

Ngem dayta nga insawang ni Jonas ti linaon ti panunotna bayat ti kaaddada iti dalan nga agturong iti kaserana. (Maituloyto)