Dagiti Boksingero a Filipino iti Hawaii (2)
APAGLABES a 9 ti tawen ni Brian Viloria idi magunod ni Jesus Salud ti kinakampeonato iti WBA super bantamweight. Tawen 1989 idi. Kadagiti ummong dagiti Filipino, nataengan man wenno agtutubo, nangruna iti banda ti Waipahu, agam-ampayag ti nagan ni Salud.
Iti ubing a panunot ni Viloria, inarapaapna ti agbalinto a kas ken ni Salud.
Nagsanay ni Viloria iti Waipahu Recreation Center. Ket idiay, natakuatan dagiti nataengan ken dadduma pay a mangat-atibay kadagiti boksingero nga adda naisangsangayan a kabaelan ken pigsa daytoy.
Agtawen ni Viloria iti 14 idi damo a maisangal iti uneg ti rueda. Iti damo pay laeng a rikus, nadaleben ti kinasangona. Nagsasaruno ti balligi ni Viloria agingga iti nakunosen dagiti katukadna iti dagsen.
Iti National Junior Olympics iti 100 a libra a dagsen ti immuna a nakagun- odan ni Viloria iti balitok a medalia. Iti simmaruno a tawen, iti dagsen a 106, inyawid manen ni Viloria ti balitok a medalia. Idi 1999, nagun- odna ti kampeonato idi linaklakana nga inabak ni Maikro Romero, maysa a Cubano, iti World Amateur Light Flyweight.
Idi mapilpili ti mangibagi iti Amerika iti World Olympics idiay Sydney, Australia, isu met nga inabak ni Brian Viloria da Glenn Donaire ken Nonito Donaire. Gapu iti daytoy, ni Viloria ti nangibagi iti Amerika iti nasao nga Olimpiada idi 2000. (Ni Nonito Donaire ti maaw-awagan iti Filipino Flash gapu iti siglatna a dumanog. Nupay naabak ken ni Viloria iti amateur boxing, ad-adu a kampeonato iti professional boxing ti nangabakan ni Donaire. Iti daytoy masungad a Nobiembre 7, kalaban ni Naoya Inoue, ti Hapon a maaw-awagan iti “The Monster” gapu iti dagsen ti danogna.)
Ni Brian Viloria ti immuna a naggapu iti Hawaii a nangibagi iti Amerika iti Olimpiada, ken immuna a Filipino. Gapu iti daytoy, naiwagayway ti bandera dagiti Filipino iti benneg ti boksing.
Iti propesional wenno mabayadan a pannakiboksing, inapit ni Brian Viloria ti kampeonato iti Flyweight, Super Flyweight ken Light Flyweight. Iti 38 a panangabakna, 23 ti pinaturogna.
Inkeddeng ni Viloria ti panagretirona kalpasan a naabak ken ni Artem Dalakian idi Pebrero 2018. Dagiti ubbing a boksingero ti at-atibayenna iti agdama. Masapul nga adda agtawid iti birngas/awag a “Hawaiian Punch,” kinunana.
Simmangpet ni Ben Villaflor ditoy Hawaii idi 1970. Maysa idin a propesional a boksingero. Iti damo a pannakailabanna iti rueda, pinaturogna ni Rafael Lopez, taga-Republika ti Dominaca, iti umuna a rikus. Innem a bulan kalpasanna, pinaturogna manen ni Raul Cruz, maysa a Mehikano.
Idi 1972, nagun- od ni Villaflor ti kampeonato idi inabakna ni Alfredo Marcano ti Venezuela.
Ngem naligsay ti sinturonna idi inabak ni Kuniaki Shibata iti puntos kalpasan ti 15 a rikus isi 1973. Adu ti saan a nangannugot iti pannakaabak ni Villaflor. Gapu iti dayta, imbilin ti World Boxing Association ti panaglaban manen dagiti dua.
Idi Oktubre 17, 1973, naaramid ti maikadua a panaglaban da Villaflor ken Shibata. Reprep ti nagbuya iti daydi a gundaway. Naawagan daytoy iti “Rupak Dagiti Taga-Dumaya.”
Agarup agpada ti bilang dagiti nagbuya a Hapon ken Filipino. Iti panagkuna ni Rafael Balao, kasla manglalais ti ikikita dagiti Hapon kadakuada. Ngem agtalek dagiti Filipino ti kabaelan ni Villaflor. Iti kallabes a pannakilabanna, dinaleb ti Hapon daytoy.
Awan arindenggan idi agsinnarigsig dagiti dua iti uneg ti rueda, nangruna idi pinarusokan ni Shibata ni Villaflor. Agarup dua a minuto ti panagsinnublat dagiti dua a dumanog. Ngem idi napasabtan ni Villaflor ti timid ni Shibata, a nakaigapu iti pannakadata daytoy, kellaat a nagulimek dagiti tao a manguray iti sumaruno a pasamak. Ket idi saan a nakabangon ni Shibata, naiwagayway dagiti bandera nga iggem dagiti Filipino, sumagmamano kadagitoy ti naipuruak iti uneg ti rueda.
Nabayag a nagulimek dagiti Hapon. Ngem iti sumaruno a tawen, maysa manen a Hapon, ni Yasutsune Uehara, ti nangkarit ken ni Villaflor. Iti napalabas nga uppat a pannakilaban ni Uehara, bin-ig a knockout.
Iti daytoy a gundaway, nagsubli ti regta dagiti Hapon a naayat iti boksing. Makaibalestayo, kinunkunada.
Kas iti napalabas, napusek ti Neal Blaisdell Arena. Filipino ken Hapon ti kaaduan nga agbuya. Iti daytoy a gundaway, nabirngasan ni Villaflor iti “The Philippine Hawaiian.”
Iti umuna a rikus, nainget ti laban. Agpada a naragsak ken mangnamnama dagiti agbuybuya. Ngem iti maikadua a rikus, namindua a nadaleb ni Uehara. Iti maikadua a panakadalebna, pinadasna ti bumangon ngem napadata.
Kalpasan daydi a laban, nagbalinen ti Hawaii a pagarian dagiti Filipino iti benneg ti boksing.
Nagretiro ni Ben Villaflor idi 1976. Inkeddengna metten ti agnaed ditoy Hawaii.
Agsenadorka koma met a kasla ken ni Manny Pacquiao, kinunami iti naminsan a napankami iti kapitolio. Maysa a napigsa a paggaak ti insungbatna.
Iti agdama, adda ni Ben Villaflor iti Hawaii State Senate a kas Senate Sergeant-at-Arms.
No kaano nga adda manen maawagan iti “Hawaiian Punch,” awan ti makaibaga. Ngem mangnamnama ni Brian Viloria nga iti mabiit, adda pakaipatawidanna iti dayta a birngas.—O