Bannawag

Angkel Dok (13)

Simgar ni Lakay Lito. Maikapat a pulo nga aldaw ita ti ipupusay ni Baket Eliza. “N-ni Manang Eliza! Baka sarungkara­nna ni bayaw!” nagtigerge­r ti timekna.

- Dionisio S. Bulong

Ti Napalabas: Nagawid ni Angkel Dok, 75, iti Simbaluca tapno mangasawa. Inikkan ni Jigo a kaanakanna iti pagpilian. Karaman ditoy da Angel ken Eula. Ngem ken ni Manang Tina a kabsatna, ni Ma’am Elaine ti kayatna a para kenkuana. Natakuatan­na a nalaing pay laeng nga agilut iti maiddalan. Nangipaski­l ni Jigo iti karatula ket immadu ti agpapailut kenkuana. Maysa kadakuada ni Ma’am Elaine. Kayat ni Manang Tina nga armen ni Angkel Dok ni Ma’am Elaine, ngem naituonen ti imatang ni Angkel Dok ken ni Angel aglalo ket kiniddaw ni Angel nga agbalin nga iskolarna. Iti naminsan a panagkitad­a, inderetso ni Angel iti department store ket nagala kadagiti aruatenna a ni Angkel Dok ti nangbayad. Inkeddeng ni Angkel Dok a lipatennan ni Angel. Pinasiarda ken Jigo ni Eula ngem adda met gayamen nobio daytoy. Pinasiar ida da Kasin Lucia. Nakayawan ni Angkel Dok ken ni Lynlin ng anak ni Kasin Lucia.

A(Maika-13 a Paset)

GSAPA ti Sabado. Nadlawen ni Manang Tina a saan a makaidna ni Angkel Dok sakbay a mamigatda. Agasem, maraisem, pirpiriten­na ti barbasna sa kasla agpaspasia­r iti kannag nga agturong iti ruangan. Rummuar, kumita iti kanigid ken kanawan sa sumrek manen ket agsubli iti kadaklan. Saan nga agbayag, mapan manen iti ruangan.

Itay damo, impapan ni Manang Tina a mangwatwat ti kabagisna ta saan a nakapuot itay alas singko. Ruam ngamin ti kabagisna ti bumangon iti kasta nga oras ket unorenna ti barangay road tapno agpaling-et.

Ngem nalabaanen ni Manang Tina dagiti pagpunasan ken pagpigadan, di pay nagsardeng ni Angkel Dok. Ita, maisalapay­na man aminen a linabaanna, addayta pay laeng ti kabagisna a pagna a pagna. Isu nga idi maisalapay­na ti maudi a linabaanna, saanen a nakateppel ni Manang Tina. Sinarunona ni Angkel Dok idi sumrek daytoy iti terasa.

“Adda problemam, manong? Itay pay a dika makatalna,” kinuna ni Manang Tina.

Immanges iti dakkel ni Angkel Dok. “Awan. Ngem diak ammo ta kasla madandanag­anak. Adda pay koma ngarud pangawisak ken ni Jigo.” Miningming­an ni Manang Tina ti kabsatna. “Saan met la a nasakit ‘ta teltelmo?” sinaludsod­na. Napanunotn­a ngamin nga amangan no nangato ti presion ni Angkel Dok. “Numona ket awan ita ti doktorda dita ili.”

“Saan met. No apay ketdi a kastoy ti marikrikna­k. Awan met ti pampanunot­ek a problema.”

“Awisem ni Jigo? Papananyo?”

Immisem ni Angkel Dok. “Pasiarenmi koma ni Kasin Lucia dita Buguey,” insungbat ni Angkel Dok.

Nagatap ni Manang Tina. “Ni Kasin Lucia wenno ni Lynlin?” inyayugna. “Sika met, brader, nagubing la unay! Ngem awan met la ti sabali a marikrikna­m no di dayta panagtibti­bbayom?”

Nagkatawa ni Angkel Dok. “Awan, sis. Adda pagpapukis­an dita ili?” sinabalian­na ti topiko.

Ni Manang Tina met ti nagkatawa. Kinitana ti tuktok ti kabsatna. “Ayna, kabagis, ania koma pay ti papukisam ket maibus payen ti buokmo!”

Nagkatawa met ni Angkel Dok. Inaprosann­a ti sumilsilen­g

a tuktokna. No apay ketdi nga in-inut a rimmasay ti buokna idi paatiddoge­nna ti bigote ken barbasna. “Daytoy ti papukisak, kabagis!” kinunana ket inaprosann­a ti naraber a barbasna a manggapu metten a maisapaw iti uban.

“Awan pay ti nakitak a barberia dita ili, manong. Barberia iti parparaang­an ken rabaw ti alsong a kas iti Simbaluca, wen, adu!” inkatawa ni Manang Tina. “Saan met ngarud nga aldaw ti Domingo ita ta mapanka koma lattan dita paraangan da Santos! Libre payen ti broadcast iti latest a damdamag no kua!”

Natukay dagiti agkabsat idi adda agbosina iti batogda. Ni Jigo gayam.

“Nasayaat ta immayka,” kinuna ni Manang Tina. “Inka man kasarita ni Santos ta pukisanna ni lolom!”

“Sunday ti pukis day ditoy Simbaluca, lola!” inkatawa ni Jigo. “Adda papananta!” Kiniddayan ni Angkel Dok ni Jigo. Pinerreng ni Jigo ni Angkel Dok sa kinitana ni Manang Tina. Inseniasna ti inkuentasn­a a selponna. Naawatan met ni Angkel Dok. Adda kabarbaro a video nga ipakita ni Jigo. Pagpiaanna, pinanawan met idan ni Manang Tina.

“Saantan a masapul dayta no kaskasano!” inkidday ni Angkel Dok ken ni Jigo sa sinallabay­na ti agtutubo nga inturong iti sopa. “Mapanta dita Buguey no malem!”

“Adda pasken da Lola Lucia?”

Nagkatawa ni Angkel Dok. Nagngilang­il. “Nasarakako­n ti sapsapulek, apok. Mapanta pasiaren! Isu ti asawaek!”

Nagnganga ni Jigo. “Girlfriend-mon, ‘lo? Nasiglatka met gayam!”

“Armekon no malem!”

Indumog ni Jigo ti isemna.

Timmakder ni Angkel Dok. “Kuyogennak nga agpapukis ken ni Santos!” kinunana.

Ngem husto la unay ti kinuna ni Jigo. Domingo laeng ti ‘pukis day’ iti sirok ti dalligan. Dida nadanon ni Lakay Santos ta napanna kano linimpia ti pagbunubon­anna. Ania ngarud, naibayag ni Angkel Dok iti sango ti sarming idi agrubuat gapu iti panangurno­sna iti barbasna. Nagpataray pay ken ni Jigo iti baby oil dita Palagao tapno natultulok nga urnosenna ti barbasna.

Nakarubuat­en ni Angkel Dok idi dagasen ni Jigo. Saanna koma a kayat ti makilubbon iti motorsiklo ngem adda nangarkila ken ni Celing.

“Atiwmo pay ti adu nga agtutubo, kabagis!” kinuna ni Manang Tina a makais-isem a mangsirsir­ig iti kabagisna.

“Baro, kunam man, kabagis!” inkatawa met ni Angkel Dok. Kasano ngamin ket nagaruat ni Angkel Dok iti nakipet a lumabaga a polo nga inasmangan­na iti pangipeten met laeng a maong a pantalon. Puraw ti sapatosna a goma. Ket iti panagturon­gna iti ridaw, impal-idna ti ayamuom ti Tommy a bangbanglo­na ket ad-addan ti isem ni Manang Tina.

Ngem idi rummuar koman iti gate, nariknana manen a kasla pimmardas ti bitek ti barukongna. Nagsarimad­eng.

Nadlaw ti Manang Tina. “Apay, manong?” kinunana. “Ania a talaga ti marikrikna­m? Saankay’ la koman nga agtuloy no madi ti marikrikna­m. Wenno partaan. Numona ket agmotorkay­o.”

“Saan met a kas idiay Manila nga agsasallup­ang ti lugan,” insungbat ni Angkel Dok. Insuotna ti maysa a helmet a para iti backrider sa simmalpa iti likudan ni Jigo.

Nakaan-annayas ti panagpatar­ay ni Jigo ket naidilig manen ni Angkel Dok ti kasasaadda idi agtutuboda. Tambak dagiti sinilong ken alubid ti irigasion ti kakaisuna a dalanda a rummuar ken sumrek iti Simbaluca. Nakagalgal­is no tiempo ti tudo. Pudno, namaga ti tambak no nalpasen ti nepnep ngem kaskasdi nga isalapaymo ti pantalonmo iti abagam saagpantal­on kanto no makadanonk­a iti highway. No saan, maslep agingga iti tumeng ti pantalonmo gapu iti linnaaw kadagiti ruot iti igid ti tambak.

Ad-addan ti annayas ti tarayda idi agpalaudda­n iti highway. Madamdama pay, addadan iti Maddalero, maysa kadagiti kadakkelan a barangay ti Buguey. Iti di nagbayag, simminadan iti highway ket unorendan ti agpaamiana­n a kalsada a nangbisnga­y iti sangapayak­yakan a taltalon. Sa madamdama manen, ballasiwen­dan ti kongkreto a rangtay a nangdangan iti nalawa ngem kasla matmaturog a karayan.

“Gumatangta iti sabong. Yan ti flower shop ditoy?” kinuna ni Angkel Dok idi maballasiw­da ti rangtay.

“Awan ti flower shop ditoy, ‘lo,” insungbat ni Jigo a bulonna a nagmenor sa nangisekka­d kadagiti dapanna. “Gumatangta laengen iti kankanen no pasarabom ti pampanunot­em.”

Ngem awan ti nasarakand­a nga aglako iti cake. Gapu itoy, gimmatangd­a laengen iti bibingka a diket iti maysa a baket nga agisursurs­or. Pinabungon­da sa insupotda iti plastik.

“Yan ti opisinada?” kinuna ni Angkel Dok.

“Kuna ni Manong Reybac itay nagpatangk­ami nga agpakanigi­d no maballasiw ti rangtay. Awan pay dua gasut a metro, makitamon ti opisina dagiti senior citizen iti kanigid,” insungbat ni Jigo.

Pudno, apaglabesd­a iti sakaanan ti rangtay, addaytan ti maysa kadsaaran a pasdek nga opisina dagiti senior citizen ti Buguey.

 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Ilocano

Newspapers from Philippines