Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii
SUMAGPATTAYO manen iti baro a tawen. Tunggal dumteng ti baro a tawen, adda isangbayna a baro a namnama. Gundaway a mangiwaksi kadagiti dakes nga aramid wenno ugali iti napalabas a tawen. Gundaway a panagbalbaliw.
Ni uliteg ti immuna a nangikissiim iti kayatna nga aramiden iti daytoy baro a tawen, ti makunkuna a New Year’s resolution.
Kadagiti napalpalabas a tawen, adu met dagiti balabalaen ni uliteg nga aramiden tunggal sumangbay ti baro a tawen, kaaduan kadagitoy ti natungpal.
Nakaumay ditoy Hawaii ni uliteg babaen ti petision ti kabsatna. Ngem daksanggasat ta nasurok a 15 a tawen sakbay a maukagan ti papelesna.
Nasuroken a 65 ni uliteg idi sumangpet. Awan naikuyogna kadagiti annakna ta naglabesen ti tawen dagitoy. Kinapudnona, naasawaanen ti dua.
Mannalon ni uliteg. Isu ti nangtalon kadagiti daga a napanawan dagiti kakabsatna. Ngem saan laeng a panagtalon ti mabalinna a pamastrekan. Kabaelanna pay ti agallawagi. No malpas ti panagtalon, mapan sumursurot kadagiti kontratista iti balay.
“Kasapulan ti nayon ti mateggedan,” kinunkunana. “Saan nga umanay a pangbiag iti pamilia ti maapit ken ni Apo Daga.”
Saan laeng a pangbiag iti pamilia ti gapu no apay a nasalukag ni uliteg. Kayatna pay a makaturpos dagiti annakna iti kolehio.
Ngem nagkamtud ti masapsapulan ni uliteg. Saan a nakapagkolehio dagiti dua a lallaki nga annakna. Ngem naragsak ta katulonganna dagitoy iti talon. Kinapudnona, dayawenna dagitoy ta nagagetda met a mapan iti talon.
Idi makaumay ni uliteg ditoy Hawaii, inkarina a mangurnong iti igatangna iti daga tapno adda nayon ti talonen dagiti annakna.
Ditoy Hawaii, panagdalus iti opisina ken restauran ti panggedanna. No dadduma, mapan sumurot kadagiti agpatpat iti ruot. Pito nga aldaw iti maysa a lawas.
Kalpasan ti dua a tawen, nakagatang ni uliteg iti nakurang bassit a maysa nga ektaria. Ngem saan a nagpatingga dita ti saldet ni uliteg. Gimmatang pay iti bumaro a nuang ken mestiso-brahman a baka a nayon ti animalda nga agtalon.
Kasta ti kinapinget ni uliteg tapno matungpal ti karina.
Kadagiti gundaway a makapagsaritakami, naragsak ni uliteg a mangipadamag ti nalabon a naapitda. Tumultulong kano pay dagiti annakna iti talon.
Ngem idi agangay, saanen nga agipadpadamag ni uliteg maipanggep iti talon. Nagsardeng kano gayamen nga agtaltalon dagiti annakna ta nagaplayda a mapan Saudi. Umapalda kano ngamin iti kabsatda a nurse a napan idiay Saudi.
Ngem saan la a dagiti annak ti agkalikagum nga ag-abroad. Kayat met dagiti manugangna a babbai ti mapan Hong Kong wenno Singapore. Agaywanda kano iti ubbing.
Idi dumawatda ken ni uliteg iti pagbayadda iti ahente, sinupiat a dagus ni uliiteg.
“Nagsayaatan ti biagyo nga agtalon,” kinunana.
Ngem saan a naigawid ni uliteg dagiti annakna ken mamanugangna. Ti nuang ken baka a mestiso ti inlakoda. Naisalda pay dagiti dadduma a daga.
“Hal-it!” imbanang-es ni uliteg idi natakuatanna dagitoy a banag. “Ania ti mapasamak kadagiti ubbing no awan dagiti nagannak kadakuada a mangariwis?”
Itay napalabas a bulan, nabasa ni uliteg iti pagiwarnak nga ad-adu ti bagas nga ang-angkaten ti Filipinas ngem ti pagilian a China.
“Diantre,” imbanang-esna manen. “Awanen agtaltalon a Filipino. Napanda aminen nagpaalila kadagiti sabali a pagilian!”
Ditoy Hawaii, saan a maliwayan ni uliteg a basaen dagiti salaysay ni Zac Sarian iti Bannawag. Adda dagiti gundaway a kunkunana a no ubing koma pay laeng, mapan agtalon wenno agmula iti ania man. Mamati a dakkel a kinabaknang ti magun-od no umno ti pannakasukay/pannakatalon dagiti daga.
Iti naminsan, nabasana iti maysa a libro nga idi kapinget ti sangalubongan a gubat iti lubong, inyetnag ti emperador ti Japan a mamulaan amin a daga, agraman iti aglawlaw ti balay, iti uray ania a kita ti mula a mabalin a taraon. Nainget ti turay iti pannakaipatungpal dayta a bilin. Madusa ti asino man a matakuatan a saan nga agtungpal, agraman dagiti nangangato ti saadna a soldado. Awan mapakawan.
Nagtultuloy dayta a bilin a panagmula agingga iti nalpas ti gubat. Ket gapu iti kaadu ti produkto ti Japan, nakabangon ti ekonomia dayta a pagilian.
Daga, mula. Daga, mula. Dayta ti rumbeng a maaramid iti Filipinas tapno sumardeng dagiti Filipino a mapan paalila wenno pababaon iti sabali a pagilian.
Ket iti daytoy a tawen, iti daytoy umay a bulan, iti New Year’s resolution ni uliteg, kinunana nga agawid tapno mapanna sukayen wenno mangtalon kadagiti daga a ginatangna a pinanawan dagiti annakna tapno maipakitana nga adda dakkel a kinabaknang iti daga.
Nasurok a 75 ti tawenen ni uliteg ngem iti daytoy a pingetna, ammok nga agballigi. Ket no bilang addanto sumurot iti tugotna, mapasubli ti kinatalged ti biag iti Filipinas.—O