Idi Un-unana a Panawen
IDI un-unana a panawen, iti maysa a lugar iti pagilian a maaw-awagan itan iti Nigeria, adda maysa nga ari nga addaan iti tallo nga asawa ngem awan putotna kadagitoy. Kasapulan ti ari ti maysa a lalaki nga anak nga agtawidto iti tronona ket madanagan nangruna ket lumakayen. Inkeddengna ngarud ti agpatulong iti baket nga agnanaed iti maysa a gukayab iti ruar ti pagarianna. Kunada a nalaing a mangngagas ti baket. Agtawen kanon ti baket iti nasurok a sangagasut ngem nalaing pay laeng a magna.
Naayaban ngarud ti baket iti palasio a nangibagaan ti ari iti parikutna. Kinuna met ti baket a dumtengto ti aldaw a maaddaanto ti ari iti putot a lalaki ngem dina imbaga no asino kadagiti tallo nga asawa daytoy ti makaipasngay iti lalaki. Nasken laeng a manganda iti isaganana a taraon nga umaynanto ipan iti palasio iti kabigatanna.
Agpayso; nagsubli ti baket iti kabigatanna nga adda intugotna a sangatayab a makan a kunana a pagbibingayan dagiti tallo nga asawa ti ari. Dagidi dua nga inauna nga asawa ti ari, a manggurgura iti kaubingan nga asawa ti ari, inkeddengda nga isuda lattan ti mangan tapno isuda laeng ti agsikog; ngarud, saan a makayanak iti lalaki nga agtawidto iti trono.
Idi matakuatan ti kaubingan nga asawa ti ari a naibusen ti linaon ti tayab, anian a sangsangitna. Inan-anusanna a kinnan dagiti nabatbati a taraon a dimket iti uneg ti tayab.
Iti di nagbayag, madlawen ti timburog ti tian dagiti dua nga inauna nga asawa ti ari. Ngem iti di met nagbayag, madlaw metten a masikog ti kaubingan nga asawa ti ari. Agpapadan a masikog dagiti tallo nga asawa ti ari.
Dimteng ti panawen a panaganak dagiti dua nga inauna nga asawa ti ari. Agpada a babai ti inyanakda. Ngarud, rinugianda a binantayan ti maikatlo nga asawa. Madanaganda amangan no lalaki ti yanak daytoy. Idi agpasngay daytoy, binantayanda ti partera. Lalaki ti inyanak daytoy! Dagus nga impanawda ti maladaga; sinuktanda iti bato. Sa kalpasanna, impakaammoda a dagus iti ari ti datdatlag kano a napasamak.
Napapanaw iti palasio ti kaubingan nga asawa ti ari ta kas kuna dagiti dua nga inauna nga asawa ti ari, saan la ketdi a ti ari ti akimputot iti bato.
Kabayatanna, ti maladaga a lalaki, nabungon iti lupot sa naipan iti kabakiran. Imbatida daytoy iti sirok ti maysa a kayo. Maysa a mangngagas met laeng nga agnaed iti kabakiran a madama idi nga agsapsapul kadagiti makaagas a mula ti nakakita kenkuana. Inyawidna ket pinadakkelna daytoy a kas pudpudno nga anakna.
Naglabas dagiti tawen ket natay ti ari. Kasapulan dagiti tattao ti mangidaulo kadakuada ngem awan met ti masarakanda nga addaan kadagiti talugading ti maysa nga agturay. Napanda ngarud nagpatulong iti baket a mangngagas nga agnanaed iti gukayab nga agingga kadagita a panawen, nasaranta pay laeng.
Kinuna ti baket a mangngagas a ti arida, masarakan iti kabakiran. Agnanaed daytoy iti sidong ti maysa a nabileg a mangngagas a lakay.
Maysa a grupo dagiti agindeg iti pagarian ti napan iti kabakiran. Ket idi masarakanda ti naitudo nga agbalin nga arida, inyawidda iti palasio. Awan ti makaammo no asino ti pudno a nagannak iti daytoy ngem kinuna ti baket a mangngagas a ti ina daytoy, agindeg met laeng iti pagarian. Kinuna ti baket a sa laeng mabalin a makoronaan daytoy nga ari agingga iti maitudona no asino ti inana.
“Ibilinyo kadagiti amin a nataengan a babbai iti pagarian nga agluto iti sida. Yegdanto dagiti linutoda iti palasio ket ramananto ti naikari nga ari ti linuto ti tunggal babai. Ditanto met a malasinna ti pudno nga inana,” kinuna ti baket a mangngagas.
Nagsagana ngarud amin a nataengan a babbai iti pagarian agraman dagiti dua nga inaunaan nga asawa ti pimmusay nga ari. Iti di nagbayag, nagayamuom manipud iti tunggal pagtaengan dagitoy a babbai dagiti naiimas a potahe.
Iti igid ti pagarian, adda maysa a nataengan a babai a gapu iti kinakurapayna, nagar-arimutmot laeng iti kabakiran kadagiti mula a mabalinna nga abrawen. Ta iti laeng kabakiran ti paggapgapuan dagiti pagbiagna.
Nadanon ti oras a pannakaidaya dagiti nadumaduma a luto iti atiddog a lamisaan a bambantayan ti mismo a nangluto kadagitoy. Rinamanan ti naikari nga ari ti tunggal potahe agingga iti nakadanon iti kaudian a tayab a bambantayan ti maysa a babai a takuptakup ti pagananayna. Apaman a naramananna daytoy, nagrimat dagiti mata ti naikari nga ari; dina nalapdan ti nagkanta iti ragsakna; sipapannakkel a nangibaga a daytoy a babai ti inana.
Ngarud, nalukaisan ti dakes nga inaramid dagiti dua nga inauna nga asawa ti natay nga ari adun a tawen ti napalabas—ket agpada dagitoy a napapanaw iti pagarian.—O