Sursuruan Dagiti Ubbing iti Simple a Panagbiag
PAGSASAO dagiti nataengan nga amang nga adayo a narigrigat ti agpatanor ngem ti agaramid iti ubing. Iti ngamin panagpatanor iti ubing, adda kabinnuligna a responsibilidad ken di mabilang a panaganus.
Mainayon pay a parikut ti agdama a kababalin dagiti ubbing a paset itan ti inaldaw a panagbiagda ti panangan-anawa kadakuada.
Maysa kadagiti karirigatan nga isuro kadagiti ubbing ti simple a panagbiag iti inaldaw-aldaw. Iti agdama a taray ti materialistiko a panagbiag, kadawyan a pagaayat dagiti ubbing iti maaddaan kadagiti bambanag a makitkitada kadagiti pagtagilakuan.
Kayatda pay a padasen nga aramiden dagiti makitkitada gapu iti nangato a lebel ti kuriosidadda.
Daytoy ti gapuna a maibalbalakad kadagiti nagannak a sapaenda a sursuruan dagiti ubbing no kasano ti panagbiag iti simple a wagas.
No dumadakkeldan, addan rigrigatna ti panangibilin ken panangtungpalda kadagiti ipaaramid kadakuada.
Saan nga epektibo a maisuro kadagiti ubbing ti simple a wagas ti panagbiag no saan met nga ar-aramiden daytoy dagiti nagannak.
Nasken a mapaliiw dagiti ubbing ti ar-aramiden dagiti dadakkelda iti nasapa a paset ti panagbiagda. Ad-adu pay no kastoy dagiti gundaway a maipalawag ti kinapateg dagitoy no babassitda pay laeng.
No makita dagiti babassit pay nga ubbing ti simple a wagas a panagbiag iti uneg ti pagtaengan nga ar-aramiden dagiti dadakkelda, dakkel ti posibilidad a tuladenda met daytoy.
Ipalawag pay kadagiti ubbing nga agkalikagum kadagiti makitkitada a bambanag a dagiti kangrunaan laeng a kasapulanda ti nasken a gatangenda.
Ipaamiris kadagiti ubbing a liklikanda ti aglaplapusanan kadagiti gamigam wenno dadduma pay nga alikamen.
No adu pay ti alikamenda, isingasing nga ipadawatda laeng dagiti saanda unay a kasapulan kadagiti agkasapulan unay wenno isagutda kadagiti ubbing nga awan pay kakasta nga alikamenda.
Bay-an ida nga agpili dagiti ipadawatda a bambanag kadagiti dadduma nga ubbing nga agkasapulan.
Saludsoden pay kadakuada no kasapulanda unay ti mabalin a maipadawat wenno agparikutda laeng iti pannakaiwarwara wenno pagidulinan kadagiti nagduduma nga abalbalay wenno alikamen.
Maysa pay kadagiti rumbeng nga isuro kadagiti ubbing tapno saan unay a komplikado ti panagbiagda ti pannakalimitar ti kabayag ti panagbuyada iti telebision, panagaramat iti kompiuter, panagbuya iti video game wenno ti panangkutkutingtingda iti selpon.
Adda rigrigat ti pannakaipatungpal dagitoy a pammilin ngem nasken a mangsapul iti positibo a wagas tapno maisayangkat dagitoy.
Malaksid ngamin kadagiti mairepreport a peggad ti nalabes a panagaramat kadagiti elektroniko a gamigam iti salun-at dagiti ubbing, maapektaran pay ngamin dagiti iskediul ken dadduma nga aramidda.
Adu pay ketdi dagiti manginanaig iti nalabes a panagaramat dagiti ubbing iti selpon iti konsentrasionda nga agbasa, templada ken saan a nasayaat a pannakilangenda kadagiti dadduma a tattao.
Adu dagiti leksion a rumbeng a nasapa nga isuro kadagiti ubbing tapno maraemda ti simple a panagbiag.
Maibilang ditoy ti panagsalimetmet, panangliklik iti nalabes a panagbusbos ken maitutop a panangtaripato iti bukodda a salunat nga itugotda agingga iti panaglakay wenno panagbaketda.—O
rabiinton no agawid. Napintas ni Ma’am Karla. Adda laeng bassit bulbulladna ken medio at-atiddog ti sungona ngem ti agongna. Ngem nalapana, kunada man. Ken naragsak, kunak met. Saan pay a naimut. Kanayon nga ikkannak iti tsokolate. Kinapudnona, kayatko nga isu ti asawaen ni Manong Jay. Saan no kuan a marigatan nga agarem. Maminsan la siguro nga arasaasanna iti “I love you,” kasar a dagusen. Ngem takrot ti kasinsinko, a kas kuna ni Ma’am Karla.
Ngem apay nga adda ita iti sango ni Manang Zen a kabarbaro la unay a naam-ammona? Ken kasta unay a panangis-isemna.
Idi kuan, nagpakada ni Manong Jay ken ni Manang Zen a rummuar biit. Idi agsubli, adda inyunegna a tallo a kalog. Napan gayam nangpuros iti niog iti likud ti kosinami. Dwarf dagiti dua kapuon a niogmi dita ta inranta ni tatang a pagalaanmi no kayatmi ti mangan iti kalog.
Nakitak a rimmaniag pay dagiti mata ni Manang Zen. Inkalikagumna a no mabalin, padasenna ti uminum iti tubbog iti mismo a niog. Saan kano nga ibasbaso. Nagkatawa ni Manong
Jay. Binugguanna a naimbag ti niog iti lababo sa tinabtabanna.
Saan met gayam a kabuteng ni Manong
Jay ti balasang, naisipko. Napartak ketdi, a. Tinulonganna ni Manang Zen a nangingato iti niog. Ket iti panangyasidegna iti niog iti bibig ni Manang Zen, nariparko nga inggagarana nga inraman nga iniggaman dagiti ramay ni Manang Zen. Ania ngata ti makuna ni Ma’am Karla no makitana ita ti diar ni Manong Jay?
“Intay’ manganen,” inyayabko kadakuada idi natan-awak ni tatang nga agay-ayab a mapankamin ta mangrugin ti puni iti bangir a balay.
“Intay agsida iti letson,” kinuna met ni Manong Jay.
Ngem saan a nagkir-in ni Manang Zen. “Nabsogakon. Diak manganen,” nainayad ti saona. Nalagipko nga amangan no nasair ti riknana itay di man laeng inkankano ni Nana Eling. Nagrupangetak. Daydiay a baket, inngariet ti unegko. Di pay nakaas-asawa ‘diay anakna iti baknang, rimmuaren ti dakes a galadna!
“Sika la ti mapanen, manong. Diak met pay mabisin,” kinunak met.
“Ditoytay’ ngarud a manganen. Siak ti agluto. Hustonto no mabisinkayo.” Timmakderen ni Manong Jay sa nagturong iti ref. Inseniasna nga awisek ni Manang Zen iti salas.
Dayta man, inyisem ti unegko. Nalaing ngamin nga agluto ni Manong Jay. Isu a kanayon ti agluto no umay pumasiar ditoy balaymi. Ngem di nagbayag, inyayabnan ti pannangan. Nagpartaken, indayawko. Ne, ay, liningta met la a tarong ken kinelnat nga uggot ti kamotig ti indasarna. Sa adda pagsawsawan a bugguong a nakamatisan ken nalaokan iti nagalip a naganus a laya. Napannan sa met linukatan ‘diay ref itay?
Nagmuraregak. Di met la ket agbainen a mangipasango iti kasta ken ni Manang Zen? Di pay la nangadobo iti manok wenno nangeskabetse iti tilapia. Siak la koma ti nagluton.
Ngem alisto ni Manang Zen a napan nagbuggo iti lababo sa nagtugaw iti sango ni Manong Jay a nakatugawen. Nabatiak a nakatakder.
“Apay, dika met, aya, mabisin?” kinuna ni Manang Zen.
Inkatawa ketdin ni Manong Jay ti nangisungbat a saanak kano pay a mabisin isu nga umunadan a mangan. Ania a gurakon iti kasinsinko. Ngem rinimbawan ti siddaawko. Nagkammet ni Manang Zen! Insawsawna pay ti liningta a tarong ken kinelnat a kamotig iti bugguong. Bimmansag pay iti sanapsap ni Manong Jay. Timmugawak metten, a. Game gayam ni Manang Zen.
Agpalpalpakamin idi agapo ni Manong Alex. Matartaranta a nangyawis iti panangaldawmi idiay balayda. Nagkikinnitakami a tallo.
“Sigen, a, madam. Intayon ket dida pay simmango dagidiay bisita idiay uneg,” impakaasi ni Manong Alex. “Ur-urayendakayo, madam.”
Dimmawat pay ni Manong Alex iti dispensar