Sangapirgis
bulodek man ti sangapirgis a ragsak diak tagikuaen ta bunga laeng ti tagtagainep
bulosak man ti natikaganen a rikna bareng bisibisan ti arbis ti aginkukuna a karkarma
ta ni lagip binaludna ti dati nga agtagikua ti umel a rikna ti naparayag a kinapudno ta sika ti bituen a dinto pulos matukno dagiti tagtagainep ken awanan sungbat a burburtia
adda kenkuana ti sardam a garampingat tapno iti maminsan pay dagiti dalluyon nga aggargarakgak agkanda ti sangapirgis a ragsak.
--JOEL L. BAGASOL
manglagip, ad-adda met nga awan ti umagibas a pamalpalatpatanna.
Maymaysa ketdi ti agarup masiguradona. Isu daydiay ti lalaki a sapsapulen ni Agent Fleming.
“Foxtrot to Alpha, can you hear me?” inradio ni Agent Fleming.
“Copy, Foxtrot... Radio support at the lobby... your target is coming down there...”
“What the... how did you know...”
“I said, radio detail at the lobby... Tell him to stop a tall bald man, over and out,” umanangsab ni Agent Angelica bayat ti napardas a panagtarayna. Nagturong iti agdan. Pasaray lagtuenna dagiti pangal nga agpababa. Nakaal-alisto a nakagteng iti lobby. Nakapaturong ti paltogna, nagpusipos a nangkita iti aglawlaw. Awan tao malaksid iti naidasay a lalaki iti asideg ti ridaw ti lobby.
Nagdardaras a napan nangkita iti lalaki. Impulsuanna. Umang-anges ngem awan ti puotna. Nupay kasta, tinapikna ti rupa daytoy bareng makapuot ket maibagana no nagturongan ti lalaki. Ngem saan a makapuot ti lalaki.
Timmakder met laeng ni Agent Angelica. Nagtaray a rimmuar. Nagsardeng iti sango. Impalawlawna manen ti panagkitana. Awan ti makitana a tao. Ngem pagam-ammuan ta sininga ti andar ti lugan. Limmingay iti naggapuan ti ungor. Nagtaray nga immasideg. Nakitana ti panagatras ti lugan.
Nakaasul a tisert ti lalaki. Impaturongna ti paltogna iti daytoy sa impukkawna iti nakapigpigsa: “Stop or I’ll shoot!” Tinimbengna ti nangtengngel iti paltogna. Nakakawiwit ti tanganna iti gatilio; nakasagana a mangkalbit.
Ngem apagapaman a nagmalanga. Isu ngata nga agpayso ti target? Awan ti naited a ladawan ti target malaksid laeng iti naibaga kenkuana nga atiddog ti buok ken barbasna. Ngem kalbo daytoy. Nalinis ti rupana. Nabisked ken natayag. Ken kasla am-ammona.
Nagsardeng ti lugan ngem nakapigpigsa ti banurborna. Limmingay ti drayber. Nagsabat ti panagkitada. Naggilap dagiti matana ket kasla kimmarab-as dagiti lagipna nasuroken a sangapulo a tawen ti napalabas, iti paggugubatan iti Iraq. Naikuleng. Nagkidem.
“Shoot that son of a bitch!” nga aggapu iti likudanna.
Napalingay ni Agent Angelica. Umas-asideg iti yanna ni Agent Fleming a gumilgil-ayab dagiti matana iti pungtot.
Nagbanurbor manen ti lugan. Umadayon daytoy. Nangngegna manen ti pukkaw ni Agent Fleming. “Shoot!”
Impaturong ni Agent Angelica ti paltogna iti umad-adayon a lugan. Kinalbitna. Ket kasla nakitana pay ti nakabumbuntog a panagtayab ti bala nga agturong iti umad-adayon a lugan.
(Maituloyto) nakapigpigsa ti riaw
NARUAMTAYON a makakitkita kadagiti taraken a pusa a makipagnanaed kadagiti bumalay. Makipulapolda kadagiti kameng ti pamilia, maturogda iti sopa iti uneg ti balay, wenno makikaiddada pay ketdi kadagiti ubbing iti pannaturogda iti rabii.
Adu ngarud ti mamati nga iti laeng uneg ti balay ti rumbeng a pagyanan dagitoy nga ayup tapno naragragsak ken nasalsalun-atda. Ngem ti kinaagpaysona, mabalin met nga ipaayan dagiti taraken a pusa iti sabali a siled a pagyananda malaksid iti uneg ti balay wenno iti salas, kosina, sulsuli, wenno iti siled dagiti ubbing. Mabalinda met ti maturog iti garahe wenno iti nalinong a balkonahe a saanen a masapul a sumrekda pay iti balay. Ad-adda pay ketdi a naragragsak dagiti pusa no nawaywaya ti pagdakiwasanda.
Maibalbalakad ketdi a saan a palubosan dagiti pusa nga agwarawara iti ruar ti inaladan tapno maliklikan ti pannakaatalda aglalo no asideg ti balay iti kalsada. Ad-adu pay ti gundaway a maaddaan dagiti pusa iti timel wenno angpas no rumrummuarda iti las-ud ti inaladan.
Nagrigat pay met nga amirisen no adda timel a kimpet iti taraken a pusa ta nagarawda wenno narigatda a mapagtalna no kayat a kitaen no adda timelda.
Agtungpal ti nalabes a kaadu ti timel iti bagi ti taraken a pusa iti anemia, sakit ti kudil wenno alerdyi.
Maliklikan pay ti pannakaala dagiti taraken a pusa iti ariet ken dadduma pay a parasitiko no saanda a makikakaarruba.
Malaksid iti daytoy, maliklikan pay ti pannakirangetda kadagiti padada a pusa wenno aso a pagparikutan pay no nakaro ti pannakadunorda.
Maysa kadagiti biddut a pagilasinan a naragsak ken awan sakit dagiti taraken a pusa ti panagurokda uray no siririingda. Mabalin a kunaen nga awan parikut ti pusa nga agur-urok wenno kasla adda yar-arasaasna. Ngem adda pay dagiti sabsabali a rason ti pannakangngeg iti uni ti pusa a kasla agburburek a danum no umasidegda iti amoda.
No mangngeg ti taraken a pusa a kasla agur-urok, agparparnuay ti ayup iti endorphin, maysa a klase ti hormone a mangtignay iti bagi ti ayup a mangpalaing iti an-annayenna.
No koma tao, kasla umis-isem ti pusa a kas pagibturna iti sagsagabaenna a sakit. Mabalin pay a mangawis iti atension tapno maipaayan iti taraon wenno adda kasapulanna manipud iti amona.
No masansan nga agur-urok nga umasideg ti taraken a pusa, mabalin nga adda parikutna. Imdengan ngarud daytoy a pagilasinan ket no ipatpategmo unay ti pusam, saan a dakes no ipakitam daytoy iti beterinario.—O