Angkel Dok (23)
Ket idi agsabat dagiti matada, saan a nadaeran ni Angkel Dok ti perreng ken isem ni Elaine...
Ti Napalabas: Kayat ni Manang Tina nga armen ni Angkel Dok ni Ma’am Elaine, ngem yar-arit met ni Jigo a kaanakanna kadagiti nauubing a kas kada Eula ken Angel. Nagbalaw idi madlawna a dakkelen ti naksay iti urnongna. Impadamag ni Manang Tina ti kinapinget ni Ernie nga agarem ken ni Ma’am Elaine. Kayat ni Angkel Dok a maammuan no pudno daytoy ket napan idiay eskuela. Nagsarangda ken Ernie ngem inyam-ammo ni Ma’am Elaine ken ni Ernie a kas fiancée-na. Naragsakan ni Manang Tina iti napasamak. Ngem imparupa ni Ernie a saan a mamati a nobiana ni Ma’am Elaine. Naggasto manen ni Angkel Dok iti pagpinikda ngem nagawidda met laeng a dagus idi makita ni Jigo nga adda sabali a ka-date dagiti kapiknikda. Nagbakasion ni Ma’am Elaine ket nagbalin a diskusion dagiti lumugar no agsubli pay wenno saanen. Ken ni Angkel Dok, pampanunotenna no panagpakadan ti maestra daydi panagyaman daytoy kenkuana. Isu nga iti maysa a bigat a pannakapasungadda iti dua a ganggannaet a traysikel, uray la a nagbanugbog ti barukongna idi ibaga ni Lakay Lito a ni Ma’am Elaine ti intulod dagitoy.
“N(Maika-23 a Paset) AGSUBLI gayamen ni Ma’am Elaine, bayaw. Kamakamenna met la ti serra ti klase,” kinunana ni Lakay Lito ngem kasla di nangngeg ni Angkel Dok.
Amangan no umayda yawiden. Leppasenna laeng ti klase, naisipna ketdi.
“Dimo mapan sarabuen, bayaw?” Nakabagbagas ti rungiit ni Lakay Lito.
Nagkatawa ni Angkel Dok. “Mapanak makimisa, kayong!” insungbatna. “Ibusek laeng daytoy kapek.”
Isu met nga umasideg ni Manang Tina a naggapu iti kosina. “Apay nga umarimbangawda dita daya?”
inwagisna ti aklo ti dinengdeng a naitugotna.
“Ni Elaine, nagsublin! Intugotna dagiti parents-na,” insungbat ni Lakay Lito.
“Apay ngata a simmurotda?” kinuna ni Manang Tina ket kinitana ni Angkel Dok.
“B-baka umaydan yawid…” dandani di simngaw ti timek ni Angkel Dok. Dina koma kayat nga ibaga, ngem dayta ketdin ti nagaon iti ngiwatna.
Adda nagbosina a sinaruno ti anit-it ti preno.
“Ni Jigo, bayaw,” kinuna ni Lakay Lito. “Dimo sarabuen nga umuna ni Elaine? Aggigiddantayonton iti maikadua a misa.”
Nagkatawa ni Angkel Dok. “Itay pay a rinubuatak ti misa, kayong!” kinunana a bulonna ti nagturong iti kosina. Nag-brush sa nagturongen iti ruangan a pangururayan ni Jigo kenkuana.
Nagmenor ni Jigo idi umasidegda iti ruangan da Elaine. Iwarwardas ni Elaine ti pannakaibaba dagiti kargamentoda.
“Agderetsoka lattan,” kinuna ni Angkel Dok ken ni Jigo.
Ngem nakita ida ni Elaine. Immisem ni maestra idi agsabat dagiti matada ken Angkel Dok.
“Hello, Sir Jani! Addaakon!” kinuna ni Elaine. “Komustakayo!”
Sinalemsem ti barukong ni Angkel Dok. Kasano ngamin ket nakapimpintas iti panagkitana iti maestra. “Okey lang, ma’am. Komustakayo!” Nagtigerger ti timekna. “Deretso, kunak ket!” kinidagna ti bukot ni Jigo.
Nakigtot ni Jigo ket kellaat a pinasiwetna ti lugan. Nagsiddat ti motorsiklo. Naimbag ta naikawit ni Angkel Dok ti kanawanna iti siket ni Jigo.
Kas iti kallabes, nadanonda ti lakay a para dalus iti simbaan iti pagparkingan. Manutsutil ti isem daytoy ken ni Jigo. “Ania manen ti dawatem ket dikan sa pay nagyaman kadagiti nadawatmo a grasia!” inyellek ti lakay.
Iti umuna a gundaway, nagbaribar iti panagdengngeg ni Jigo iti kinuna ti lakay ket kinusilapanna daytoy. Nadlaw ni Angkel Dok ket sinallabayna ni Jigo nga inturong iti ridaw ti simbaan.
“Agang-angaw laeng,” inyarasaas ni Angkel Dok. “Ammom, saan a naimut ti Dios a kas iti tao!” “Kanayon ngamin nga ibagana ti kasta, ‘lo.” “Angawna laeng. ‘Mayka idiay sango, saan a maipalpalikud laeng ti Dios!”
Saanen a naguni ni Jigo, ngem sitatallugod a simmurot ken ni Angkel Dok iti bakante iti maikatlo a tugaw iti sango iti kanigid nga intar.
Ngem anian ta nagballatek ketdin ken ni Angkel Dok ti pammagbagana ken ni Jigo. Kasano ngamin ket kasla ketdin makitkitana ni Elaine a nakasamsam-it ti isemna nga agpaypayapay itay lumabasda. No namin-anon nga inungtanna ti bagina ngem madamdama pay, kasla makitkitana manen ni Elaine. Ania ngarud, nalpas ti misa nga agkalkaling-etan.
“Ania, lolo, mapanta agpinapaitan sakbay nga agawidta? Wenno ungot halohalo ni Tiong Edison?” kinuna ni Jigo idi rummuardan iti arubayan ti simbaan.
“Agkapeakto laengen. Nakapangpanginada,” insungbat ni Angkel Dok. “Gumatangkanto iti biskuit wenno saba nga ikapeta idiay tianggi ni Leoning.”
Immanges laengen iti dakkel ni Jigo iti pannakaupayna.
Iti sirok ti dalligan, nakoronaanen ti pasagad kadagiti agpapukis ket adda pay lima a nakamasngaad iti baba. Gapu ta isu ti umuna a dimteng, ni Lakay Andro ti immuna a naisaang iti napakleb nga alsong a kayo. Ket idinto a kasla agsansanapsap ti getteng ni Mang Santos iti teltelna, nakarungiit latta ni Lakay Andro a mangpiselpisel iti selponna.
“Nagpalaud da Mistra Elaine. Adda kaduana nga agbubutit a lakay,” kinuna ni Kikoy, maysa kadagiti agtutubo iti pasagad.
“Wen, nasabatko ida. Mapanda kano dita kua da Mistra Tina. Adda bitbit ti kaduana a lakay a dua a dadakkel a supot,“impasaruno ti sabali.
“A, mangga ken sarguelas ngata… wenno lungboy,” adda met nangisagpaw.
Nagsardeng ti sanapsap ti getteng ni Mang Santos ket nanalpiit ti palpi ti sagaysay. Nakabagbagas ti isem ni Mang Santos a kimmita kadagiti agtutugaw iti pasagad.
“Ti saludsod: ‘sino ti pasarabuanna iti mangga ken sarguelas wenno lungboy?” Immulsina ti muskadana ket nagsanapsap manen ti gettengna.
Iti balayda, naisardeng ti pinnadamag da Manang Tina ken Ma’am Elaine idi adda nagsardeng a lugan iti batog ti ruangan. Uray da Lakay Lito ken ti ama ni Ma’am Elaine naputed ti pinnadamagda ket kimmitada iti ruangan.
“Addadan!” kinuna ni Lakay Lito idi makitana da Angkel Dok ken Jigo iti sango ti ruangan.
Timmakder met ni Manang Tina. “O, makaammokayon. Ipabpabalayyo!” kinunana.
“Wen, ma’am. Sorry, nataktakkayon!” kinuna met ni Elaine. “Nasapakayon sa a nagrubuat.”
“Okey la’ng. Talaga a maikadua a misa ti kamkamakamenmi!”
“Naimbag a bigatyo, apo!” Kinablaawan met ni Angkel Dok ti tatang ni Elaine a kasarsarita ni Lakay Lito iti terasa.
Indiaya ti pandek ken butiog a lakay ti kanawan a dakulapna. “Daddy Estan! Sika siguro ti kunkuna ni Elaine! Sika ni Jani, ania?” Naggarikgik ti lakay. “Ngem… Brad Islao, kunam lattan, napaspasig!” Naggilap ti sangadakulapan a mugingna iti panagling-ina.
“Good morning manen, Sir Jani!” impasabat met ni Elaine. “Pasiensiakayon ta sapsapaenmi ti mangesturbo!” Kinitana ni Manang Tina.
“Agpailut, manong,” kinuna ni Manang Tina. “Makaammoka kadakuadan. Elaine, kamakamenmi ti maudi a misa. Makaammokayon, wen?”
Saanen a namles ni Angkel Dok. Sinangona a dagus dagiti sangaili apaman a nakalikud da Manang Tina ken Lakay Lito. “Apay? Ania ti problema, ‘tang?” kinunana. Dina latta magawidan a paludipan dagiti nalinis a tumeng ni Elaine.
Kasla nakigtot ti tatang ni Elaine ta kellaat a linintegna ti panagtugawna, pinerrengna ni Angkel Dok sa naggarakgak. “Ania, ‘tang, kunam kaniak?” Naggarakgak manen ni Lakay Islao. “Ket no agkataebta laeng, yos! Ala, tapno dimo met kuna, siguro inaunaak ngem sika iti makatawen ket kagudua!”
Kasla nasiraman ti rupa ni Angkel Dok, ngem inkarigatanna ti nagkatawa. Kimmayakay. Napukaw ti ganasna a mangilut ken ni Lakay Islao. Naimbag ta alisto ni Elaine.
“Alla, ni tatang met. Ita laeng nga agkitakayo, rinabakyon iti kasta!” Sibabain ni Ma’am Elaine a nangkita ken ni Angkel Dok. “Pasiensiakayon, Sir Jani! Narabak ni erpatko!”
Naimbag ta kasla nakasamsam-it a musika iti panagdengngeg ni Angkel Dok iti boses ni Elaine ket limmamiis a dagus ti riknana. Sinangona met laeng ni Lakay Islao.
“Ania ti napasamak? Sangsangpetyo, di ngamin?” sinaludsod ni Angkel Dok.
“Ayna, Sir Jani, naimasan ni tatang ti nagsangpetanmi a lames nga insagana ni Tiong Idiong. Agasem ta pinagsilindrona metten ti paksiw a bunog a burarog ken balla?” Imlek ni Elaine. “Ania pay, naiddalan, a!”
Imlek ni Lakay Islao. “Naibullaaw! Ania ngarud ket no kakaisuna a gumatang ni inam iti lames ket saggaysakami laeng a tilapia a naangdod. Kas kaaddayo ti eklipsi no mangidasar ‘ti sagduduakami!”’
Nairayo nga imlek ni Angkel Dok. “Dinod’toy ti naikaisagudan ti siit, Sir Islao?” sinaludsodna.
Mangigis ti rungiit ni Lakay Islao a nangkidday ken ni Angkel Dok. “Magustuak ti awagmo, a!” inkiddayna. Nagtingig ket indennesna ti kanawan a tammudona iti baba ti pangalna. “Ditoy, ne!”
Timmakder ni Angkel Dok ket tinurongna ti bassit nga altar ni Manang Tina. Innalana ti praskita ti sumang sa nagsubli iti yan ni Lakay Islao. Binukbokanna ti dakulapna iti lana ti sumang sa pinagrisirisna dagiti dakulapna. Inapirasna ti babaen ti panga ti agpailut. “Ditoy kadi, sir?”
“Agtalnaka, a, tatang,” kinuna met ni Elaine ta agkumkumpas ti ling-i ken napigket a kirem ti amana.
“Okey lang, ma’am!” inkatawa met ni Angkel Dok. Intallikudna ti baengna ta naipasabat iti yaangesna ti agat-arak a sang-aw ni Lakay Islao.
“Ibabam bassit. W-wen, dita. Hammo italmeg, a, ket nasakit, yos!” Inlisi ni Lakay Islao ti tengngedna.
“Ay, sori. Agtingigkay’ bassit iti kanigid. Wen, kasta…” Nagkuridemdem ni Angkel Dok sa nagtanamitim idinto nga am-amloyanna laeng ti karabukob ni Lakay Islao.
Naganasan sa ni Lakay Islao ta agsulsul-oy bayat ti
pannakailutna. Madamdama pay, aguroken daytoy.
“Pasiensiakayon, Sir Jani. Kastana ni tatang. Pagmulumogna ti arak iti bigbigat,” mababain a kinuna ni Elaine. “Komusta met ti biag bayat ti kaawanko? Saan a nagpakpakita ni Ernie?”
Dina man ammo, ngem nasaktan ni Angkel Dok iti saludsod ni Elaine. Biag ditoy Simbaluca wenno maipapan ken ni Ernie ti kayat a maammuan ni Elaine?
“Uray anniniwanna la koma, saan a nagpakpakita daydiay nga Ernie. Pinadasna ti nagpaw-it iti pailakona, ngem awan ti gimmatang!” inridis ni Angkel Dok.
Kellaat a nagkulibagtong ni Lakay Islao. Kinelkel iti uyek. “’Bagam, a, no mapilpilitka laeng a mangilut. Bekkelennak metten, yos!” Kinamatna ti angesna.
“S-sori, sir! Nakigtotak ngamin. Kinagat ti kuton ti kuak… ti kilikilik! Sori a talaga!” Nataranta ni Angkel Dok.
Nagkatawa ni Elaine. “Agtalnakay ngamin, a! Inggawidnakay laeng ta agdungsakayo metten! Agsimpakayo tapno malpasen.”
Sumagmamano pay a minuto, tinapik ni Angkel Dok ti abaga ni Lakay Islao. “Nalpasen, sir. Mabiit laeng ta gumatangak ‘ti saba!” kinunana a bulonna a timmakder.
“Siakon,” kinuna ni Elaine a bulonna a timman-aw. “Adda lako da Manang Leoning, di ngamin?”
Ngem inunaan ni Angkel Dok a nagparidaw. “Siakon,” kinunana a bulonna a rimmuar.
Gapu ta nagpailut idin, nangukis ni Elaine iti maysa a damilig idinto a nagpakosina ni Angkel Dok tapno mangala iti danum.
“Ngalngalem iti namitlo sa pabulonam iti sangabaso a danum, tatang!” kinuna ni Elaine.
Kiniddayan ni Lakay Islao ni Angkel Dok. “Awan lat’ iduldulinmo nga imported?” kinunana.
Napugtuan a dagus ni Elaine ti kayat a sawen ti amana ket limmabaga iti bainna. “Ni tatangen, aya! Bigbigat. Inton malem manen, a!” Inyawatna ti naukisan a damilig iti amana sa innalana ti sangabaso a danum ken ni Angkel Dok.
Naggarikgik ni Lakay Islao. Impapelna ti saba sa nginalngalna iti namitlo. Intangadna ti baso ket di pay nagkuti ti lilidduokanna agingga a naatianan ti baso. Agpada da Angkel Dok ken Elaine a sigagagar a kumitkita iti lakay.
Pinagsinnublat ni Lakay Islao a kinita da Elaine ken Angkel Dok. Nagtilmon iti namindua. Ket naggarikgik idi kitaenna manen dagiti kasangsangona. “Awanen, yos. Nalaingka gayam a doktor!” kinunana sa kasta unay ti garikgikna a timmakder. Sinallabayna ni Angkel Dok sa winagwagna ti abaga daytoy. “Ngem al-alisto pay koma a nayanud no imported ti pinagpabulonko!”
Linuktan ni Elaine ti wallet-na ket dimmutdot iti bukel a sangagasut. Napugtuan ni Angkel Dok ti panggep ni Elaine ket pinarana ti maestra.
“Ni ma’am met! Ammom met a diak agpabayad!” kinuna ni Angkel Dok.
“Krus, kurkuros, kuna dagiti babbaket. Tapno
dika kan’ mabalsan, sir!” kinuna met ni Elaine a panggepna nga ipabolsa iti polo ni Angkel Dok ti kuarta.
Agkatkatawa, tiniliw ni Angkel Dok ti dakulap ni Elaine sa pinetpetanna. “Saan, ma’am. Tumultulongak laeng!”
Ket idi agsabat dagiti matada, saan a nadaeran ni Angkel Dok ti perreng ken isem ni Elaine ket in-inut a limmukay ti petpetna iti dakulap ti maestra. Kasla masirsiraman ti rupana a nanglisi iti perreng ti Elaine.
Addadan iti ruangan idi agkiriring ti selpon ni Elaine. Kinaut ti balasang ti selponna iti bagna.
“Hello! ‘Sino daytoy, apo? Ha? Ernie? Wen, ni Elaine daytoy. Ay, addaak pay Ilokos. Diak ammo no kaano nga agsubliak… O, sige, bye…”
Di ammo ni Angkel Dok no apay, ngem dina man magustuan ti nangngegna a nagan ti kinapatang ni Elaine iti selpon. No immawag ita ni Ernie, posible ngarud nga aw-awagan daytoy ni Elaine idi adda ti maestra idiay Ilokos. Ngem apay nga imbaga ni Elaine nga adda pay idiay Ilokos?
Naggugubal la ket ngarud ti agduduma a rikna iti barukong ni Angkel Dok. Addayta nga agsintir iti yaawag ni Ernie ken ni Elaine. Addayta pay ti banglo ti nalamuyot a dakulap ni Elaine a nabati iti dakulapna itay iniggamanna ti ima ti maestra a mangipabolsa koma iti tangdanna a nangilut ken ni Lakay Islao. Ken addayta pay ti kasla mangyalinuno kenkuana a perreng ken isem ti balasang. Ket matikaw ta matikaw lattan ni Angkel Dok. “Madamag, bayaw?”
Nakigtot ni Angkel Dok. Adda gayamen ti kayongna ken ti kabsatna a napan nakimisa ket nakastrekda payen a dina nadlaw.
“Apay a nakamulenglengka, manong? Ania ti napasamak?” kinuna met ni Manang Tina.
“Ha-e… kukuentaek man no mano pay koma ti naurnongko no nagbayagak pay idiay Manila iti sumagmamano a bulan!” inkarigatanna ti nagkatawa.
“Ayna, saanmon a pampanunoten ti naurnongmo koma, kabagis. Ti nasken, ma-enjoy-mo ti panagretirom!” kinuna ni Manang Tina.
“Wen, dayta ti pagsarsaritaanmi ken ni kabagismo iti panagawidmi, bayaw!” kinuna met ni Lakay Lito. “Yamanenmi la unay ta dakami ti sinangpetam. Napalalo met ti ayatmi no mayanusnakami a kabbalay. Ngem adda kurang ti biagmo, bayaw…” Imbitin ni Lakay Lito ti kayatna a sawen. Kinitana ni Manang Tina.
“Wen, mangasawaka, manong. Saan pay a naladaw!” insilpo ni Manang Tina.
Iti umuna a gundaway, saan a nagkatawa ni Angkel Dok. Awan ti mapanunotna a sawen.
“No adda met la riknam ken ni Elaine, kabagis, agkutikan,” kinuna manen ni Manang Tina. “Narigaten no unaannaka ni Ernie. Wenno talaga kadi nga awan ti riknam kenkuana?”
Mapilpilit ti katawa ni Angkel Dok iti kinuna ti