Idi Un-unana a Panawen
IDI un-unana a panawen, iti maysa a kabakiran, ariari ditoy ti maysa a tigre. Ipangpangasna nga isu ti kadadakkelan ken kalalaingan kadagiti amin nga ayup iti kabakiran. Managbisbisin, sindana amin dagiti baka ti maysa a mannalon iti ruar ti kabakiran. Ket idi awanen ti maanupanna iti purok a pagnanaedan ti mannalon, inruginan nga inanup dagiti padana nga ayup iti kabakiran. Isu a napalalo a butbuteng dagiti padana nga ayup kenkuana.
Ngem adda maysa nga ayup a di mabuteng kenkuana-ti masirib a koneho. Agnaed iti abutna ket sa laeng rummuar no mabisin ken no ammonan a nakaturog ti tigre. Nupay kasta, gapu iti makitkitana a kinaranggas ti tigre kadagiti padana nga ayup, nagpanunot iti pamuspusan tapno mapatayna daytoy. Ngarud, kinasaritana dagiti padana nga ayup iti maysa nga aldaw.
“Masapul a mapataytayo ti tigre. No saan, ibusennatayo amin a kas iti inaramidna kadagiti taraken ti mannalon iti ruar ti kabakiran,” kinuna ti koneho.
“Ngem ania ti mabalintayo nga aramiden? Awan labantayo kenkuana!” kinuna ti alingo.
“Uray umuliak iti kayo, makauli met!” kinuna ti sunggo a napalalo a tigergerna iti butbutengna.
“Isu nga inayabankayo tapno ipakaammok kadakayo nga adda napanunotko a pamuspusan tapno mapataytayo ti tigre. Ngem no bilang ta mapaayak, ikarkararagandakto koma,” kinuna ti koneho.
Nagladingit dagiti ayup iti kinuna ti manangngaasi a koneho nga amangan no matay daytoy iti panangipatungpalna iti panggepna.
“Nagbassitka a padak, ania koma ti kabaelam?” kinuna ti maysa a musang.
“Padasek laeng. No diak padasen, kasano a maammuantayo no agballigi wenno saan ti planok?” kinuna met ti koneho.
Awan ti naaramidan dagiti ayup no di ti nangited iti pammalubos tapno iwayat ti koneho ti planona.
Iti sumuno nga aldaw, napan ti koneho iti pagapaponan ti tigre.
“Madaydayaw nga Apo Tigre,” kinuna ti koneho. “Immayak tapno ipakaammok kenka nga adda gayam dakdakkel, nalalaing, ken narungrungsot a tigre ngem sika!”
“Ania ti kunam?” makapungtot ti tigre a nagkuna. “Siak ti kadadakkelan, kalalaingan, ken karurungsotan a tigre iti daytoy a kabakiran!”
“Pudno ti ibagbagak, Madaydayaw nga Apo Tigre,” kinuna ti koneho. “Kinapudnona, innala daydiay a tigre ti kabsatko ket kunana nga agsublinto tapno umayna sanguen ti asino man nga ayup ditoy nga agkuna nga isu ti kadadakkelan, kalalaingan, ken karurungsotan!”
“Ay, ibagam no yan dayta a tigre ta ikkak iti pagnakmanna!” kinuna ti tigre a nangasa pay kadagiti atitiddog ken natatadem a kukona.
“Ngem ikarim koma, Apo Tigre, nga inton mapataymo daydiay lastog a tigre, dinakto koma sidsidaen, kasta met ti kabsatko.”
“Ikarik!” kinuna ti tigre. “Ala, umunakan ta surotenka!” Immuna nga agpayso ti koneho. Pagnada a pagna. Agingga a nakaruarda iti kabakiran ket nakadanonda iti maysa a nauneg a bubon.
“Agnanaed ti dakdakkel, nalalaing, ken narungrungsot a tigre iti uneg ti bubon,” kuna ti koneho.
“Ket adda kenkuana ti kabsatmo?” sinaludsod ti tigre. “Wen, Apo Tigre. Ngem dinakaminto koma sidsidaen, kas inkarim.”
Immisem laeng iti bangbangir ti tigre sa immasideg iti ngarab ti bubon. Timman-aw ket iti kasla sarming a danum ti bubon, nakita ti tigre ti bagina iti danum. Ngem dina impagarup nga isu met laeng daytoy ket idi inungapna ti ngiwatna sa nagngernger iti uray la, nagngernger met iti uray la ti adda iti danum.
“Karkaritennak, a?” kinuna ti tigre ket sipupungtot a timmapuak iti danum. Ngem awan met sabali a tigre iti danum no di is-isuna laeng. Ken anian a naglamiis ti danum!
Kayaw-at a kayaw-at ti tigre ngem nauneg ti bubon ken nagalis pay dagiti lusobna.
“Kastan, ket dandani itan ‘tay mannalon nga akinkukua iti daytoy a bubon,” kinuna ti koneho a mayat ti tugtugawna iti ngarab ti bubon. “Ammomon no anianto ti mapasamak kenka kalpasan ti panangsidam kadagiti amin a bakana!”
Anian a buteng ti tigre. Ngem awanen ti maaramidanna.
Idi makasubli ti koneho iti kabakiran, impadamagna ti napasamak iti tigre.
“Ita, siwawayawayatayon nga agbiag iti daytoy a kabakiran!” kinuna ti koneho.
Iti dayta met laeng nga aldaw, naangay ti dakkel a parambak ta iti kamaudiananna, awanen ti kabutbutengda a dakkel ken narungsot a tigre.—O