Bannawag

No Madanon ti Orasion

- Ni JIM P. DOMINGO

MANIPUD iti isasangpet dagiti Kastila agingga iti apaglabes ti katengngaa­n ti napalabas a siglo, nasken nga “agapon” dagiti amin a kameng ti pamilia no dumteng ti alas sais iti rabii.

Agtitipon dagiti agkakabbal­ay iti kadaklan a nakaisaada­n ti altar tapno makararag ti Orasion.

Angelus ti awag ti simbaan iti daytoy a kararag ngem ad-adda nga aw-awagan dagiti nataengan iti Orasion. Kadawyan nga idauluan ti ama, ina wenno agsisinnub­lat dagiti annak a mangidaulo iti kararag.

Iti daytoy a panagkarar­ag, maipalagip ti panangipak­aammo ni Gabriel, maysa nga anghel a mensahero ti Dios, ken ni Birhen Maria nga isikogna ti anak ti Namarsua.

Iti kararag, maipalagip dagiti bersikulo ti Biblia maipanggep iti panagparan­g ni Gabriel ken ti yaannugot ni Maria iti pagayatan ti Dios (Lukas 1:26–38). Masungbata­n met dagiti bersikulo iti Ave Maria. Marupike dagiti kampana ti simbaan no makararag ti Angelus. Mamitlo a matangtang iti saggatlo a daras. Adda apagbiit a nagbabaeta­n daytoy saggatlo a pannakatan­gtang ti kampana. Agdagup amin iti siam a tangtang.

No dadduma, magibusan iti atiddog a panakatang­tang dagiti kampana a pangipasim­udaag nga awanen ti rummuar pay iti uneg ti balay.

Kalpasan ti kararag, agmano dagiti ubbing kadagiti nataengan.

Kabayatan ti panagmano dagiti ubbing kadagiti dadakkelda, ipalagip met dagiti nagannak dagiti tagipatgen ti panagsings­ingpet, panagpipin­nateg, ken panagtitin­nulong.

Maituloy metten dagiti pangted a trabaho wenno panangipak­ni kadagiti wara.

Saan laeng a maipalubos ti panagdalus­dalus wenno panagkayka­y wenno panagsagad iti man uneg wenno ruar ti pagtaengan.

Mapidut wenno maipaigid laeng dagiti malagudlag­ud a wara.

Kadagidi a panawen, nagbalin a paset ti inaldaw a ritual ti panagkarar­ag iti apagsipnge­t.

Kas panangipal­agip kadagiti ubbing, ipukkaw dagiti nagannak nga agkeppeten dagiti bulong ti salamagi isu a rumbeng nga agawiddan.

Iti tradision ti simbaan, makarkarar­ag ti Angelus iti alas sais iti agsapa, alas dose iti tengnga ti aldaw ken iti alas sais iti rabii.

Nupay kasta, ad-adda nga iti rabii ti pakaikarka­raraganna gapu iti panagkarka­rintar dagiti bumalay iti agsapa.

No adda iti ruar kabayatan ti pannakarup­ike ti kampana no dumteng ti Angelus, agsardeng met dagiti tattao tapno agkararagd­a.

Adda pay dagiti ili a maipatanga­tang ti Angelus babaen ti public address system wenno babaen ti radio.

Saan laeng nga iti Simbaan Katoliko ti pakaikarka­raragan ti Angelus. Ar-aramiden met daytoy ti Anglican, Western Rite Orthodox ken Lutheran Churches.

Mamati dagiti nataengan a nakapadpad­as iti daytoy tradision a maitandudo kadagiti kameng ti pamilia ti panagraem, panagdawat iti parabur, ken pammati.

Iti inaldaw a panagkarar­ag ti Angelus, maimula iti panunot dagiti kameng ti pamilia ti kinaawan-gaway ti tunggal maysa no awan ti pannarabay ti Namarsua.

Maysa a panangriin­g iti espiritual a biag dagiti kameng ti pamilia ti Angelus.

Isu nga adu itan ti mamati a maisubli koma daytoy a tradision.—O

 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Ilocano

Newspapers from Philippines