Young Dreamers Club (16)
Ti Napalabas: Inabak ni Aubrey ni Nestor a presidente ti YDC. Makapungtot ni Angkel Polding aglalo ket saanda nga innala nga adbayser idinto nga innalada ni Angkel Iniong. Nadegdegan pay ta naggabbo da Nestor ken Aubrey. Saanen a kayat ni Angkel Polding a mayasideg ni Nestor ken ni Aubrey. Naminsan, inikkan ida dagiti YDC iti gundaway a makapagsolo, ngem nakita ida ni Angkel Polding ket inungtanna ni Nestor. Nagdinamag nga adda relasion da Angkel Iniong ken Anti Soledad. Kadagiti simmaruno nga aldaw, naparangarangen ti kinalailoda. Iti maysa nga agsipnget, dimteng da Angkel Pedring ken Arman iti balay da Lilac. Naripirip ni Lilac a pagsasaritaanen dagiti agkakabsat ti relasion da Angkel Iniong ken Anti Soledad. Kadagiti simmaruno nga aldaw, nagbalinen a topiko dagiti YDC ti relasion da Anti Soledad ken Angkel Iniong ken da Nestor ken Aubrey.
(Maika-16 a Paset)
BIGBIGAT ngem addan da Anti Laling ken Kapitana Mering iti sango ti garreta ni inang. Napia koma no di makatitileng dagiti garikgikda. Inabakda pay dagiti maripudo a YDC. Uray kayatko pay koma ti maturog, maitubong met iti lapayagko dagiti nabasa a katawada. Sumayyet a babbaket!
Tinaldiapak ti pagorasan a naiparabaw iti lamiseta nga adda iti abay ti papag a pagid-iddaak. Agalas sais pay laeng gayam. Sabado ita ket naimas koma ti agkukot agingga iti alas siete ta awan serrek. Ngem kasano ngay ket adda metten dagiti mangmangkik a babbaket.
Itakkabko koma ti punganko iti lapayagko, ngem apagisu la ketdin ti irarayok ti garikgik ni inang.
“Oy, nasingpet met ni Poldingko,” pagammuan la ta kinuna ni Anti Laling. “Nagsubli laeng iti kinabaritona.” Nagkatawa. Diak ammo no inaplawanna ni Kapitana Mering wenno kineddelna ta rimmayok ti “Ay!” ti kapitana a sinaruno ti garikgikna.
Kinaubingna, kunam, anti, inyatur ti panunotko. Idi ngamin kano ubing pay ni Angkel Polding, dina palubosan nga agasawa ni Angkel Iniong ta daytoy ti mangikalkaluya kenkuana no bauten daydi Angkel Plaring nga inaunada. Naanus ni Angkel Iniong kenkuana ket dina kayat nga adda kaguduana iti atension daytoy. Bayat ti panagsasarita dagiti babbaket, napaneknekak a pudno ti sayangguseng a di kano kayat dagiti nagannak kada Angkel Polding a para ken ni Ankel Iniong ni Anti Soledad ta asideg pay laeng a kabagianda.
Namurmayanak la ket ngarud iti saritaan dagitoy ‘tsismosa nga adda manaknakemna’— kunak ta de-adalda ken kapitana pay ti maysa kadakuada. Bimmangonak ket simrekak iti garreta.
“Natangken ti panagpuspuso ni Poldingmo ta dina maawat ni Soledad!” inggarikgik ni Kapitana Mering. Kinermanna ni Anti Laling.
Nagkakatawa dagiti kasangsangoda. “Ipagarup ngamin ni Polding ket namaysaan,” inyisem ni Anti Laling. Nupay ammok a dina kanunongan ti asawana, isalakanna latta met ni Angkel Polding. Ta asino pay ti mangisakit no di isu? Uray da Manong Boyet, Nestor ken Richard, dida kanunongan ni Angkel Polding. Kasuronda no apay a kasuronna ni Aubrey. Naimbag laeng ta takderan ni Aubrey nga awan basolna ken ni Angkel Polding. Ta iti namin-anon a daras a kunana: “Apay, basolko no siak ti napili?”
No ar-arigen, nangrugi—wenno nakali—amin dagitoy a saksakiten ti nakem ni Angkel Polding iti pannakapili ni Aubrey a presidente iti YDC. Nadegdegan iti dina pannakaala nga adviser. Narubroban iti di napakpakadaan a panagpares da Aubrey ken Nestor— ta ni Aubrey, apoko ni Anti Soledad a nangag-agaw kenkuana ken ni Angkel Iniong! Dayta pay laeng, puoren ti kararua ni Angkel Polding. Ket idi napabaro ti ayanayat da Angkel Iniong ken Anti Soledad, uramen a di madepdep ket nagramramaram agingga a nairaman dagiti saan koma a rumbeng a mairaman.
Ngem no am-amirisek, pudno a kasla inay-ayam ti gasat ni Angkel Polding. Ta nupay isu ti ad-adda a sinangpetan ti kuarta kadakuada nga agkakabsat, kasla isu pay ti agparparang a nakapimpiman nga umamambing iti ayat. Banag a saanna a maaklon ket iti unegna, agang-angat ti kinataknengna a kas nataengan ken ti kinaduldogna a kas barito.
“Ngem nautek ni Polding, mautobnanto amin dagita,” impasigurado latta ni Anti Laling. Iti laksid a naakaranen ni Anti Laling iti kinagalawgaw dagiti kakadua a babbaket, dumikir ket dumikir met latta ti kina-psychologist-na.
Ket nagulimek da inang ken Kapitana Mering. Siempre, ania koma ti labanda ken ni Anti Laling a mangad-adal kadagiti garaw dagiti adda iti aglawlawna?
Adda limmabas nga aglako iti pandesal. Gimmatang ni Anti Laling iti singkuenta a pedaso. Adu ta sierto nga adda pay agsangpet a kakaduada a babbaket nga aggagatel ti lapayag ken dilana. Dagitay rigatenna ti maudi iti damag aglalo no adda maangot a maigisar a bawang.
Nangtempla ni inang ti kapeda.
“Ket kasano ngarud ti yuuli?” dinamag ni Kapitana Mering. Immigup iti kape.
“Makaammo da manong dita, a.” Kinita ni Anti Laling ni inang.
Da amang ken Angkel Pedring ti kayatna sawen. Siempre, dagitoy ti asideg ken ni Angkel Iniong. Isuda ngarud ti mapaturay no kaskasano. Ngem apay ngamin nga adda pay la ul-uli ket agpadada met balo?
“Nasayaat no aramidentayo latta ti rumbeng. Tapno adda pagwadan da Aubrey ken Nestor.”
Naglaingen ni Anti Laling ta sinungbatanna ti saludsodko iti panunotko.
“Narigat met nga umapon lattan ni Aubrey iti koral ni Nestor. Wenno makilubbon ni Nestor iti baki ni Aubrey,” innayon pay ni Anti Laling.
Nagtungtung-ed da inang ken Kapitana Mering. Ngem diak ammo no nabatokda ti kayat a sawen ni Anti Laling.
SIBUBUKEL a YDC ti immay simmarungkar kaniak. Wenno masmasnop nga ibagak nga immay umammo iti napintas kano a damag. Umayda penken no matuloy met laeng ti yuuli ni Angkel Iniong.
“Laglagkayo,” kinunak. “Adda met ni Aubrey a kaduayo, di pay la isu ti pagdamaganyo?”
Ngem uray ni Aubrey, kasla awan met ti ammona. Kasano, kuna ni Manang Rosa, a saanna a kayat ti makangngeg iti banag maipapan kada Angkel Iniong ken Anti Soledad.
“Dida pay agtungtong nga agina,” inlibbi ni Aubrey, “kasano nga adda ammok?”
Bainen ngamin unay ni Manang Rosa ti pananganunsio dagiti kabarangayanmi kada Aubrey ken Nestor ken da Anti Soledad ken Angkel Iniong. Ita addan, kakomplot ni Angkel Polding: ni Manang Rosa. No sigud a kasuron ni Angkel Polding ni Manang Rosa, kasingedna itan.
“Apay, awan baro a paskil iti epbi?” dinamagko ken ni Briton ta isu ti mangdumdumog iti selponna.
“Pulos!” Nagwingiwing ni Briton. Inyawatna ti selponna ken ni Sabut. “Sika man ti mangkita amangan no dida agparang kaniak.”
“Naulimek unay!” imbagi ni Shane.
“Suspense!” kuna met ni Arman. Innayonna a dina met maan-aninagan no ania ti plano da Angkel Pedring. “Ngem kuna ni angkel a naisangsangayan a yuuli ti mapasamak.” Kiniddayanna ni Nestor a kasla ibagana a masapul a di agkapuykapuy ta dinto ibaga ti sibubukel a Casantiagoan a nangayngayed ti panagbanag ‘diay apong ngem ‘diay apoko.
“Addanto met sabali kaniak!” kiniddayan ni Nestor ni Aubrey.
Nagdilat ni Aubrey. Nagkakatawada. “Awan ti kasikasinsin no puso ken nakem ti agbilin!”
“Ne, Aubrey, ibagak laeng, a,” imbagik. Kinitak ni Aubrey. Namimpinsan met a kimmita dagiti YDC kaniak. Langada ti nakigtot. Simmeriosokami amin.
“Maestrakanton. Sursuruem ti agparbeng no kayatmo a respetarendaka.” Nakaserseriosoak ngem nageellekda ketdi aminen. Da laeng Aubrey ken Nestor ti saan a nagkatawa. Nagpinnerrengda ketdi. Natarusanda ti kayatko nga ibaga. Ngem dagiti kakaduada, ania ti bibiangda ngay koma ket di met isuda ti maseknan? Ni Briton la ket ngaruden, kasta unay ti paggaakna. Sa kinunana: “Ammok itan no apay nga awan ti makaitured nga agarem… Sao pay laeng, nauyongen!”
“Oy, dikayo agkasta, a.” Kinidag ni Richard ni Nestor. “Adda met ilemlemmeng ket!”
“Nagpakuyog pay ken ni apong!” impasarunson ni Nestor. Nagkuretret ti mugingko. Kimmita amin kaniak a YDC. Nagdusngiak ta nalagipko ti beterinario a kaklaseak idi.
“Ay, immay laeng nangited iti imbitasion, agaremen?” “Dinakami met, a, ulawen, anti,” kinuna ni Sabut. Kimmita ken ni Briton. “Apay dina mabalin koma nga impaw-it ken ni apong?” insarunson ni Briton.
Nagulimekak lattan tapno saanen nga umatiddog ti saritaan. Nangiruarak iti chicharon ken kornik tapno daytoy ti arakenda a saan ketdi a siak.
SINIP-AKKO ti sanga ti marunggay ni Angkel Pedring. Naparabur ti marunggay ni angkel. Adu ti sangana a naglungbay iti inaladanmi. Ngem uray dagiti adda iti solar ni angkel, aglup-akak latta ta saan met nga agunget ni Angkel Pedring. Kaykayatna a maalaan ti marunggayna. Naimimas ngamin kano no maal-alaan ti marunggay. Saan a napas-eng wenno nasabeng. Ken nalamuyot.
“Apay, aniat’ abrawem?” pagam-ammuan ta nagtimek ni Angkel Pedring. Naibbatak ti sinip-akko gapu iti kigtotko. Apay, naggapuanna daytoy nga ulitegko ta diak pulos nasiputan nga immasideg?
“Pusi, angkel!”
“Ne, apay matutudon?” inrungiit ni angkel.
Kastoy ditoy yanmi. No pinablad a balatong wenno bukel ti nangisit nga utong ti sidaen, adda latta mangibaga a matutudon. Ta no kastoy a kalgaw, adda a bumara ti bagi no bukbukel ti sida. Ngem ania ngay? Nairana a diak pay nagsueldo ken awan pay met paw-it dagiti kakabsatko. Sa di pay naawat ni amang ti pensionna. Ayna, nagnanaay!
“A, mayat!” immisem ni Angkel Pedring idi diak makasungbat. Innayonna nga ilak-amko ida ken Arman ta umayda makipangrabii. Nagkatawa ta nadlawna ti panagdusngik. Ta apay a diak agdusngi, dadaywen, aya, ngamin ti pusi ken marunggay?
Ngem limned a dagus ti ngiitko. Kasla adda naangotko a pas-eng ti kaal-alak a marunggay. Adda la ketdi in-inawenda ken amang.
Nagtung-edak lattan. Ken imbagak a mangbalonto iti prito a pindang a bangus. Nasiputak ngamin ni Arman a nangibilag iti pindang itay bigat.
NGINARUSNGOS ni Nana Susan ti kinilnat nga uggot ti marunggay. Kuna itay ni Angkel Pedring a nayonak ti uggot ti marunggay. Naimas a makilnat sa malaokan iti kamatis ken bugguong. Kuna ngamin ni Angkel Pedring itay a napia la nga ibulon iti innapuy dagiti di makasida iti pusi. Dagitay agkutukot dagiti tumtumeng ken susuopna ti kayat a sawen ni angkel. Dagitay adda arthritis-na. Nabasak a dagus ti iparparipirip ni angkel. Isu a daytoy a panangrabiimi, naidumduma kadagiti napalpalabas ta adukami nga agsasango. Kasla pay ketdi adi-adi ti reunion.
Inyawat ni Nana Susan ti kinelnat a marunggay ken ni inang. Inyawat met ni inang ti tinuno a tilapia ken ni Nana Susan. Balon ni Nana Susan daytoy, agraman ti igado ken prito a galunggong. Kas gagangay no dumayo dagitoy a kapatadan da amang, adda ket adda latta awitda. Naitulangda daytoy nga aramid iti barangaymi. No mapankayo makipangrabii, adda man pasken wenno awan, adda latta awit uray prutas laeng a sangkabassit wenno arak. Alasenda ti ima-ima lattan
a mapan makitaripnong aglalo no adda napateg a pagsasaritaan. Kas koma ita, adda intugot ni Nana Susan— kaduana met ket ti lakayna nga Hawayano. Adda met awit ni Angkel Pedring—lauya a kukod ti baboy. Kadua met ni Angkel Pedring ni Arman. Inteks met ni Arman da Briton ken Sabut isu nga addada met ita. Pinukkawan met ni Sabut da Nestor ken Richard. Immay met ni Anti Laling. Adda met awitna a kinirog a pasayan ken kappi. Kangrunaanna, adda ni Manang Zeny nga anak ni Angkel Iniong. Kamayatan ti awitna: ginettaan a duriken nga adda papaya ken utongna, liningta a bunog, ken pinalkang a kappo. Gimmarbo ti lamisaanmi a ti namnamaek itay, ginisar a pusi a namarunggayan ken kinelnat a marunggay laeng ti ururayenna a maidaya!
“O, aniat’ makunam,
Zeny?” kinuna ni Anti Laling. Damdamagenna ken ni Manang Zeny no awan met laeng ti makunana iti panagsimpa manen ni Angkel Iniong. Gapu ta agpapauyo pay laeng ni Angkel Polding ket dina kayat ti makitaripnong, isu kano pay laeng ti mangibagi. Husto met ti rason ni Anti Laling. Agapadanto lattan no agapada, ngem masapul a masimpa ti nasken a maisimpa.
“La, ket no ania ti makuna ni Rosa, anti…” Madlaw ti medmedmedan ni Manang Zeny a disgustona. Wenno bainna ngata. Ta iti kinabayag ni Angkel Iniong a nabalo, ita pay a pumaypayapay kenkuana ti kumpay ti patay, isu met ti panagtarektekna. Agpadada met ketdi ken ni Anti Soledad, nga isu met ti pagbainan ni Manang Rosa. Ngem kas kuna ni Anti Laling, isimpa ti isimpa. Ta mairaman ti intero a kaamaanmi iti pakaibabainan da Angkel Iniong ken Anti Soledad.
“Ket sabalinto met ti desisionna, a,” kinuna ni Angkel Pedring nga immisem iti bangbangir.
Kasano ket ipetteng ni Angkel Iniong a saan nga umuli no di umanamong amin nga asideg a partesna. Madi ni Angkel Polding, sa madi met ni Manang Zeny. Nalpasen ti saritaan, agsanuden a kasla udang. Uray iti biang ni Anti Soledad, madi met padanon no saan nga umanamong ti amin. Aysus,
kuna ngarud ni inang, kasda la donselia idinto nga agrakayadan a dua! Ngem ania ti maaramidan no isu ti kayat dagiti agayan-ayat?
Ket gapu ta nasayaat met ti panagkakadua da amang, Angkel Pedring ken Angkel Iniong, isuda ti maturturan a mangay-ayo kadagiti di makaliklikkelleb a kakabagianda. Dida la ketdi matarusanen a naimaldit kadagiti dakulap da Angkel Iniong ken Anti Soledad nga isuda ti agkagasat, kuna ngarud ni Nestor. Banag a nangtapisan ni Arman kenkuana. Ket kuna da Sabut ken Briton nga agalibtak ketdi ta amangan no isunto met ti agparintumeng iti sango ni Manong Ador ken Manang Rosa. Ngem kuna ni Nestor a sabali a siglo ti nakayanakanda ken Aubrey, isu nga uray agtaray wenno agtipondanto lattan. Linipak la ket ngarud ni Anti Laling.
“Kua, angkel, madik koma, a, ngem awan mabalinko aglalo ket diak met makadua ni papang,” impapainayad a kinuna ni Manang Zeny idi agangay.
Immisem amin dagiti adda.
“La, ket nasayaat ta napanunotmo a kasta,” binagi ni amang. “Ita, no mabalin sikan ti makisarita ken ni angkelmo a Polding. Uray ta adda ni antim a Laling a mangisalakan kenka no kas pagarigan,” inngiit ni amang.
Nagkakatawakami nangruna ken ni Anti Laling. Ket nagtung-ed ni Manang Zeny.
DINUMOGAN ni Tyson ti indasar ni Anti Laling a kanenna. Insubsob met ni Menang ti ngiwatna iti malukong a nangikabilan ni inang iti gatasna. Kasla manakem dagitoy dua ita. Kabainda pay nga intangwa dagiti rupada. Kasano, agsarsaragasag ti pagananay dagiti dua a babbaket a mangpakpakan kadakuada. Bainenda ket ngata a makita ti saanen a napintas a buya nga inakkuban ti narasay a bestidada.
Ngem saan nga importante kada inang ken Anti Laling no ania ti aruatda. Ti napateg kadakuada ita, mapagsaritaanda ti nasayaat a damag. Siempre, gapu ta iti mismo a balay da Anti Laling ti nagsaritaan da Manang Zeny ken Angkel Polding, numero uno ngarud a witness ni Anti Laling. Ket ni inang ti nagasat nga umuna a makasagap. Ken siak, a, kasla dida met ikankano a dumdumngeg.
“Ay, wen, nagsinnangitda nga aguliteg,” impaggaak ni Anti Laling. No ania ketdi, a, ti nakakatkatawa iti panagsangit da Angkel Polding ken Manang Zeny. “Kasla agpasinada nga aguliteg.”
“Ala, dinungdungngoda a permi ni Iniong, aya,” inrayaw met ni inang.
Natibong a “wen” ti sungbat ni Anti Laling.
“Ket kasano, matuloy ngarud nga agsasangoda no madamdama?” dinamag ni inang.
Da amang, Angkel Polding ken Angkel Pedring ti kayat a sawen ni inang. Adda danag iti timek ni inang. Uray ngamin nagsinnangit da Manang Zeny ken Angkel Polding, natangken latta ni angkel a dina kayat nga idanon ni Angkel Iniong ken ni Anti Soledad. Ipatangken ni Angkel Polding a dina tulawan ti pammagbaga dagiti nagawan a nagannakda. Impettengna idi a saan a mabalin ta asideg nga agkabagian da Angkel Iniong ken Anti Soledad. Apay, dina la mayadayon ti pagisbuanna? kuna man ni Angkel Polding idi. Ngem kuna met ni Kapitana Mering: “Awan ti kasikasinsin no puso ken nakem ti agbilin!”
“Wen, makisango ni Polding,” naumbi ti sungbat ni Anti Laling. “Bingaankon nga ipakitana ti kinaedukadona. Isu a rumbeng a sumango.”
Nagtungtung-ed ni inang. Rimmaniag pay ti rupana. Ammok a nagkalman ti barukongna. Amkenna ngamin no agdidinnanogdanto ketdi nga agkakapidua. Di isu pay a mainayon a pakaibabainan ti sibubukel a pamilia.
“Ket ania met ti makuna ni Polding maipapan kada Nestor ken Aubrey?” tinarastas ni inang.
“Ay, ubbingda pay met. Makaammonton ti panawen kadakuada,” inkidday ni Anti Laling.
Pudno met. Mabalin a nabara ti ayan-ayatda ita. Ngem no makabirokdanto iti obrada iti adayo aglalo ket alaen met ni Manong Boyet ni Nestor idiay abroad inton makaturpos, di ammo no pagtungpalanda. Panawen laeng ti mangsungbat no isudanto a dua. Kas kada Angkel Iniong ken Anti Soledad, panawen ti nangsungbat no agkagasatda.
Ngem kas kuna ni Nestor, sabali a siglo ti nakayanakanda ken Aubrey. Kabarbaraan ken kabuangbuanggeranda. Di la ammo no madamdama, addan mangibando a nagtarayda.
(Maituloyto)