Sangaaruy-oy a Batek (24)
Ti Napalabas: Nagkasar da Mao ken Marlon. Timmabuno ni Liza a dati a nobia ni Marlon. Inlawlawag ni Marlon nga awandan ken Liza. Nagaplay ni Mao iti US ken Canadian visa. Immunan ni Marlon idiay Canada, ngem nagbakasion met laeng a dagus. Napan ni Liza idiay Montreal ngem dina nadanon ni Marlon. Impangta ni Liza ken ni Mao nga agawenna ni Marlon. Impasingked ni Marlon a saan a mapasamak dayta ket saan koman nga agparikut ni Mao tapno di maapektaran dagiti sikognaa. Ngem iti yaawag ni Mao ken ni Marlon, babai ti simmungbat, ket dinan patpatien dagiti balakad ti doktor nga aramidenna. Kapilitan a nagawid ni Marlon, ngem ad-addan a nagsakit ti ulona idi yawag ti inana a kayat da Lagmani a pagsasaritaan dagiti lallakay ti napasamak.
(Maika-24 a Paset)
AGISISIIT ni Mao iti lames idi damagen ni Ginay ken ni Mao no adda nasaona a panggepna dusaen ni Marlon.
“Awan met. Dinamag ni innang idi no ania ti kayatko nga aramiden. Ngem awan ti imbagbagak a madusa,” insungbat ni Mao. “Inyawag kano ni Angkel Antonio kadakuada nga agsaganada ta pagsasaritaanda ti problema. Inyunay-unayna nga agawidda koma kabayatan nga adda ni Marlon ditoy.”
“Sika ketdi, a, no ania ti kayatmo a mapasamak. Dimo mapakawan ni Marlon no kas pagarigan nailaw-an iti sabali a babai?”
“Saantayo a mapan iti dayta a saritaan agingga a di mapaneknekan,” intubngar ni Marla.
Nagari manen ti ulimek iti nagbabaetanda. Dida payen nadlaw ti yaasideg ni Marlon kadakuada. Nakigtotda la ket ngarud idi agtimek daytoy.
“Adalemen ti rabii, baby. Naupranka payen.” Inyarpaw ni Marlon ti dakkel a tualia iti abaga ni Mao. Inyawatna ti dakulapna tapno tulonganna a tumakder ti asawana. “Please, baby.”
Nagsennaay ni Mao. Inawatna ti ima ni Marlon ngem dina man la tinaldiapan ti asawana. “Umunakamin,” impakadana.
Sinallabay ni Marlon ni Mao agingga iti kuartoda. Intulodna iti banio. Tinemplana ti kapudot ti danum ti shower. Imbalaybay met ni Mao ti tualia iti towel rack. “Ania ti usarem a pagturogmo?” inamad ni Marlon. “Siakton ti mangiruar.”
“Agsubliak idiay yan da angkel.”
“Sige.”
Apagisu a makadanon ni Marlon iti kubo idi agkiriring ti selpon nga iggemna. Umaw-awag ni Edgar. Nagpadispensar kada Victor ken Carlos ket immadayo. “Hello, insan…”
“Adda met miss call-mo,” kinuna a dagus ni Edgar. “Ni Ginay ti umaw-awag kenka itay. Addadan idiay baybay.” Kitkitaenna ida itay yawat ni Mao ti selpon ken ni Ginay. Ni gayam Edgar ti aw-awaganda.
“Apay kano?”
“Diak ammo. Agurayka biit, ‘san. Immawag ni mom ket nasaona ti panggep da katugangak a makisarita kadagiti lallakay maipanggep iti problemami ken Mao.”
“Wen, ‘san. Immawag ni katugangam a lalaki ken ni papa. Inyawagko met ken ni Apinan, dina imbaga kenka?”
“Awan ti imbagana. Nagawidda ken innang itay. Agderetso dita Manabo.”
“Inggawidda ‘diay Peñarrubia. Masapa kano nga agbiahe no bigat.”
Awan tagtagari ni Marlon a dumdumngeg iti ibagbaga ni Edgar. Isu met la ti imbaga da Paula ken Mat kenkuana.
“Saankayon nga agawid ditoy? Kayatnaka a kasarita ni papa iti kabiitan a panawen.”
“Siguro, inton makaanaken ni Mao nga agawidkami. Awagak inton bigat ni angkel.”
Itay pay a masikoran ni Marlon. Dina ammo no kasano ti mapasamak inton mayamang kadagiti lallakay ti pammabasol ni Mao kenkuana. Kayatna a personal a makasao ti ulitegna tapno ammona ti aramidenna. Dina ipalubos a pagsinaenda ida nga agasawa. Kayatna a yuman ken ni Carlos isu a di pay napan maturog.
“Apay, Marlon? Kasla met lalo a dimmagsen ti problemam? Dika payen matagtagari?” indillaw ni Carlos idi agsubli iti kubo.
“Narikut sa met unayen, angkel. Immawag kano ni ammang itay bigat ken ni Angkel Antonio ta kayatda nga agsasarita dagiti lallakay maipanggep iti problemami ken Mao.”
“Nasaysayaat nga adayo a mapan iti kasta,” kinuna ni Carlos. “Tapno madepensaam ‘ta bagim. Ammotayo a suspetsa laeng ni Mao daydiay nga akusasionna kenka.”
“Kasano ti proseso ti panangsango dagiti lallakay iti kastoy a problema, Victor?” Sagpaminsan laeng a lumidok ni Marlon iti iggemna a baso.
“Conflict resolution. Pagsasaritaanda nga umuna no ania ti aramidenda. Kalpasanna, maayabankayo ken Mao tapno agimbestigarda. Idatag ni Mao ti ebidensia. Idatagmo met ti ebidensiam,” inlawlawag ni Victor
“Mabayag ti proseso. Dua laeng a lawas ti bakasionko.” Naglingaling ni Marlon. Nakarkaron ti dagsen ti panunotna. Ania ti maidatagna nga ebidensia?
“Ania man ti maduktalanda kadakayo, saan a bastabasta mangyetnagda ‘ti dusa. Adu a pammagbaga ti sagrapenyo. Maikkankayo iti gundaway a mangsimpa ti relasionyo.”
“Nain-love ngata kenka dayta.” Nagkatawa ni Carlos. Ni Romilla, ti pagsussuspetsaan ni Mao, ti kayatna a sawen.
“Iti kaano man saanko a tinutopan, angkel. Ay-ayatek unay ni Mao. Ammo met ni Romilla dayta. Awan pay met panangideldelna iti bagina kaniak. Idi laeng insuronak iti cross stitch a nangrugi a surot a surot kaniak.”
Nakadumog ni Marlon nga agis-istoria isu a dina makitkita ti pasaray panagsabat dagiti mata dagiti kasangsangona.
“Grupokami. Pitokami amin. Duada a babbai. Dakami laeng ken Romilla ti scholar iti Concordia U. Iti loftna ti nakaaramidan ti selebrasion ti graduation-mi ta naglutoda a dua a babbai.”
“Tagaano?” inamad ni Carlos. Lumablabbasitdan ken Victor ta naguduadan ti linaon ti botelia. Kayatda a barteken ni Marlon.
“South Africa. Nagaplikar iti trabaho sadiay idi maammuanna a South Africa ti nabunotko a destinok.”
“Delikado,” nayesngaw ni Victor. “Talaga a surotennaka.”
“Nairemediok nga idiay Quebec met laeng ti pagyanak. Pamilia ti inrasonko ta umay da Mao tallo a bulan kalpasan a makaanak. Bareng maud-udak nga umayda sumurot.”
Nabayag a nigari ti ulimek kadakuada a tallo. In-inuten ni Marlon nga in-inumen ti linaon ti basona. Kasla ad-adu payen ti danum ngem iti arak. No marunaw ti yelo, ikkanna manen.
“Kuna ni Apinan, saan a matuloy nga agbakasion da abalayan.” Inyibus ni Carlos ti linaon ti botelia ti arak iti basona.
“Saanda a matuloy, angkel. Adda kano emergency a pakakumikoman ni dad idiay New York. Maipanggep iti negosio. Di pay ammo no makabakasionda kalpasanna.” Nagsennaay ni Marlon a kimmita iti baybay.
“Kitaentayo no kasano. Kasayaatan siguro a maammuan nga umuna no kaano nga agtutulagda,” inggibus ni Carlos iti saritaanda. “Umunaakon baka no lapigosennak met ni baket. Nasobraak ti ininumko.”
Nabati da Marlon ken Victor ta ibusenda pay dagiti linaon dagiti basoda.
“Kasano ti panagriknayo ken ni Mao?” inamad ni Marlon ken ni Victor.
“Mariknami a masikoran kalpasan a nagsasaritada kada katuganganna,” insungbat ni Victor. “Bassit la koma a problema daytoy no dida inyuman idiay Manabo.”
“Kayatko koma nga umay ni Angkel Antonio ta agsaritakami a nasayaat.”
“Dinaka kinasao ni Anti Lagmani?”
“Dinak pagtimtimkan. Panggepko ngarud koma a kasarita ngem awan ti gundaway.”
“Ilugarmo inton sumangpet no bigat. Baka aglugan met laeng ken ni Apinan.
“Okey. Umunakan. Mabatiak pay ditoy.” Nagturong ni Marlon iti baybay. Nagtakder iti masabuagan dagiti allon. Kumitkita iti adayo.
Pumurpuraw dagiti agkikinnamat a dadakkel nga allon manipud iti adayo. Ngem no makadanondan iti kadaratan, nakapsuten ti dungparda kadagiti sakana.
Nalagipna dagiti napasamak idiay Montreal sakbay a
Masikoran ni Marlon. Dina ammo ti mapasamak no mayamang kadagiti lallakay ti pammabasol ni Mao.
nagawid.
Apaman nga iniddep ni Mao ti selpon idi immawag kenkuana, bimmaringkuas. Namurmurayan a dagus. Nagmalanga ket nakitana ti langada a nakaturog iti ulawda. Talaga a nabartekda a pito nga aggagayyem. Komporme a paset ti salas ti nagid-iddaanda. Ni Romilla ti kaidda ken kaulesna ket nakaarakup daytoy kenkuana. Sinitarna ti bagina. Ammona nga awan ti napasamak ta nakabado. Kasta met ni Romilla— malaksid iti akinngato a paset ti bagina. Nauksob ti tisert daytoy.
Dagus ng inwalinna ket nagdardaras a nangisuot iti jacket-na a nakasalapay iti likud ti atiddog a sopa a nangilasin kadakuada iti yan dagiti dadduma a kaduada.
“Honey, sadino ti papanam?” Bimmangon met ni Romilla ket immarakup iti likudna.
“Ania ti inaramidmo? No saanmo a selpon, saanmo a sungbatan, maawatam!” Inwalinna ni Romilla.
Napatugaw ti balasang iti nagiddaanda. Siaalisto a nangisuot ti tisertna. Sinurotna ni Marlon iti ridaw.
“Nasapa pay. Saanka pay nga agawid. Mamigattayo ditoy.”
Saannan a naigawid ti pungtotna. “Sika! Ania ti panggepmo?” Intudona ni Romilla. Impanalbaagna nga inrikep ti ridaw. Nagderetso iti elevator. Simmurot latta ti balasang ngem nagrikep ti ridaw ti elevator sakbay a makaasideg ti balasang.
Mestisa ni Romilla isu a saan a kas iti kudil dagiti Aprikano a kasla nakset a kayumanggi. Kinky ti buokna a nangisit no mapalubosan nga umatiddog ket lumabba. Natayag a narapis. Ngem nataytayag ni Mao.
Ammo dagiti barkadana ti panagayat ni Romilla kenkuana. Ammoda met laeng a likliklikanna daytoy. Maawatanda a napateg kenkuana ti pamiliana a nabati iti Filipinas.
Apaman a simmangpet iti flat-na, nagrubuat a dagus. Apagisu ti nagang-angawanna a ginatangna a para estudiante a one-way ticket iti eroplano idi nag-sale ti Ana Airlines. Tallo gasut a doliar laeng no mausar ti tiket iti bulan ti Marso. Nagdardaras a nagturong iti eropuerto. Amkenna a suroten ni Romilla iti flat.
Kabayatan ti panagur-urayna iti oras ti flight iti eropuerto, nagsurat iti opisinada ket dimmawat iti emergency leave. Nakaaplikar iti dua a lawas a bakasion gapu iti panaganak ni baketna.
Imbagana amin a napasamak ken ni Carlos apaman a nagsaritada idi makasangpet iti Filipinas.
Nabayag pay laeng a nangbuybuya kadagiti babassit a dalluyon sa nagsubli iti kuartoda ken Mao. Aglawagen itay mairidep. Awan pay dua nga oras, nakariingen. Napuyatan ta rabii idiay Montreal ti aldaw ditoy Filipinas.
Kinasaritana ti katuganganna a babai apaman a simmangpet daytoy.
Nasapa a nagbiahe ni Lagmani. Adu ti kargana nga abastoda. Masarsarauged a makisarita ken ni Marlon. “Agpalawagkanto lattan kadagiti lallakay inton makapagtutulagda,” kinunana.
Awan ti naaramidan ni Marlon. Immawag idiay Manabo. Kapilitan nga ayabanna ni Antonio. Kayatna ti agawid sadiay ngem dina kayat a panawan ni Mao.
Iti tabas ti katuganganna a babai amangan no di payen paasitgen daytoy ken ni Mao.
Nagnumuanda a ni Antonio laengen ti dumaw-as iti San Juan. Agkaluganda ken Apinan ta agsublin daytoy idiay Manila. Adu pay laeng ti asikasuen daytoy gapu iti masungad a panangdepensana iti thesis-na.
Simmangpet da Antonio iti malem. Nagsasaritada a tallo iti kubo. Kalpasan a nakapagmano ken ni Antonio, nakiinnistoria iti apagbiit ni Mao sa nagpakada. Ngem taliaw a taliaw iti yan dagiti agsasarita idi agsubli iti laem. Nairteng ti rupana ket saan a nagtagtagari dagiti barkadana a nakatugaw iti salas a linabsanna. Agpalpaliiwda laeng.
Binirokna ti inana. Matmaturog daytoy iti bukodda a kuarto. Saanen a nagtagari, rimmuar met laeng. Nagsubli iti kuartoda ken Marlon.
Ikarkarigatan ni Mao ti agrelaks ta mabuteng, amangan no kellaat manen nga agpasikal. Nakigtot idi pagtimkan ni Lagmani.
“Ania ti ibagam? Birbirokennak kano.” Simrek ni Lagmani iti kuarto.
“Ania ti mapaspasamak, innang? Pinaayaban ni Oliver ni Angkel Antonio ta adda gayam met dawatyo nga agsasaritakayo maipanggep kadakami.” Dineretso ni Mao ti inana. Nadlawna met a di ikankano ti inana ni Marlon. “Kaano a nagtulagkayo ken ammang maipanggep iti daytoy a banag?”
Saan a nakatagari ni Lagmani. Nagmattider lattan iti ridaw. Dina namnamaen a salangaden ti anakna.
Nakasanggir ni Mao iti uluanan ti katre ket nakapatay iti nagtutuon a pungan dagiti gurongna. Ita laeng a makita ni Lagmani a makaunget ni Mao.
Natulnog nga ubing daytoy. Saan a makiapa kadakuada ken Panabang. Adda dagiti gundaway nga agpasugnod ngem umadayo laeng. Rummuar iti balay. Agtugtugaw iti gazebo no di mapan iti yan dagiti barkadana.
“Ania ti kayatmo a sawen, Managmao?” kinuna ni Lagmani apaman a mairikepna ti ridaw. “Problemami met ken amam ti mapaspasamak kenka.”
“Ay, apo.” Nagsanamtek ni Mao a naglingaling. “Ania ti panggepyo ngarud ita?”
“Awagam ni amam ta agsaritakayo. Saanko a kayat ‘ta tonadam kaniak.” Timmallikuden ni Lagmani ket rimmuaren iti kuarto.
Rimmuar met laeng ni Mao idi agangay. Pinayapayan ni Ginay. Agtutugawda kada Marla ken Victor iti garahe. Padpadaananda a malpas ti panagsasarita da Marlon ta dumamagda met. Uray isuda, masikoranda met iti mapaspasamak.
Agtugaw koma ni Mao iti inyasideg ni Victor a plastik a tugaw idi kasla mabriat ti patongna. Dina payen narikna ti danum a nagayus kadagiti sakana.
“Diosko!” nayesngawna.
“Aganakkan sa metten?” Inalistuan ni Victor nga insimpa ti tugaw idi aglulok dagiti saka ni Mao. Inassibayna daytoy ta agtuang metten.
“Marlon!” impukkaw ni Marla. Aglaglagto a mangpaypayapay kadagiti agsasarita. “Darsem!”
Nabuak dagiti aguuliteg idi makitada ni Marla. Nakasanggir ken ni Victor ni Mao a mangig-iggem ti tianna.
“Aganaken?” Immarayat ni Lagmani a naggapu iti likud ti pasdek. Nagpakni iti likud itay rimmuar iti kuarto. Inawaganna ni Panabang ket impadamagna ti panagsungbatda nga agina.
“Awagam ni Rebecca ta ipanmin iti ospital ni Mao. ‘Bagam a bimtaken ti aanakanna,” imbilin ni Carlos iti asawana. Iti kigtotna, nabagkatna ni Mao nga impan iti van ti resort.
Sinadag ni Marlon ti asawana nga agkalkalimduosan. Agasug nga agpatangken daytoy tunggal agpasikal. Nakaro ti sakit a mariknana tunggal aggaraw dagiti singin. Kasla mapugsot ti angesna.
“Patibkerem ‘ta nakemmo. Asideg laeng ti ospital.” Iturtured ni Marlon ti sakit ti kammet ni Mao iti takiagna. Pumpunasan ti bangir nga imana ti agtutukel a ling-et iti rupa agingga iti tengnged ni Mao. Uray met isuna, agkalkalimduosan. Tenglenna ti angesna no agpatangken ni Mao. “Dimo ipalubos nga agkapsutka, please.”
“Diosko” laeng ti masao ni Mao tunggal sumro ti nagpaiduma a sakit. Uray la nga agngariet a mangitured iti sakit ti likud kada patongna. Agpigerger pay dagiti gurongna a saksakloten ni Ginay.
Saan a nagbayag sa nakadanonda iti ospital. Arintarayen dagiti attendant a nangiduron iti gurney a nakayalisan ni Mao. Alisto dagitoy. Nakasagana metten ti doktora iti labor room.
Nagtugaw da Carlos ken Marlon iti ruar ti delivery room. Isuda laeng ti napalubosan a makastrek iti uneg ti ospital.
Sinungbatan ni Marlon ti selpon idi agsalidummay. Salidummay ni Mao ti ringtone daytoy. Agpakadan ni Antonio nga agawid.
“Rummuarak biit, angkel. Agawid kanon ni Angkel Antonio,” impakadana ken ni Carlos.
“Sige.”
Inalistuan ni Lagmani ti simrek iti ospital idi makitana a rimmuar ni Marlon. Nagsasabat dagiti mata dagiti agbabarkada. Itay pay laeng a di makatalna ni Lagmani ta pinaritan ti guardia a sumrek. Dua laeng ti mabalin a sumrek.
“Pakaammuankayonto lattan no makaanak,” kinuna ni Marlon ken ni Antonio na nakaluganen iti kostse ni Apinan.
Inawis ni Marlon da Ginay iti kantina idi masibet dagiti dua.
“Nakasuron ni Mao ken Anti Lagmani,” impadamag ni Ginay.
Nagsakuntip laeng ni Marlon nga imminum iti naibaso a Coke. Awan ti ganasna a mangan. Tinudok a saba a dippig ti innala ni Marla a pagsasanguanda.
“’Imbag laeng no maurayko ti ibagbagada a panagsasango. Ikarigatanyo man nga ammuen no ania ti panggepda.”
“Wen, dakami ti makaammo. Ibagatayo ken ni Angkel Carlos nga agyankayo pay laeng idiay resort no rummuarkayo iti ospital. Saankayo nga agawid idiay Abra,” kinuna ni Ginay.
“Saan met laeng a makapagbayag ditoy ni anti,” insilpo ni Marla.
“Asino ti mangdalagan ngarud ken ni Mao?” Nakudkod ni Victor ti ulona. Makisinnikapdan ken ni Lagmani.
“Datayo, a. Isurona met laeng ti aramidentayo no agawid.” Nagkatawa ni Ginay.
“Wen. Datayo lattan,” inyanamong ni Marla a timmaliaw. “Uncle!” Pinayapayanna ni Carlos a simrek iti kantina.
Dimmagas ni Carlos ti nakalata a pineapple juice iti ref sakbay a nagturong iti lamisaanda.
“Inka pay idiay ket adda ibaga ti doktor,” kinuna ni Carlos idi makatugaw. “Agkapsut ni Mao. Dina kanon kabaelan.”
“CS, angkel?” kinuna a dagus ni Marlon. “Depende. Kitaem a nasayaat.” Nagdardaras ni Marlon a nagsubli iti labor room. Nadanonna a kasarsarita ti doktor ti katuganganna.
“Dar’sem!” inkarintar ni Lagmani. “Pappapanam ngamin, aya? Imbes nga agyanka ditoy…”
Saan nga inkaso ni Marlon ti katuganganna. Kasano a makastrek no dagus a simrek daytoy apaman a rimmuar?
Nagturong ni Marlon iti kaasitgan a nurse station tapno maikkan iti laboratory gown ken mask. Paspastrekenda iti labor room.
Nadatnganna a nakakidem ni Mao nga aglulusiaw. Inagkanna ti muging daytoy Ket nagmulagat.
“Kabaelam pay wenno operarendakan?” Sidudungngo a nangapros iti ababa a buok ti asawana.
“CS lattan.”
Immawag ti doktora iti intercom. Paisaganana ti pammalubos a pirmaan ni Marlon. Inlawlawag ti doktora a tallo a doktor, a pakaibilangan ti anesthesiologist, ti team of physicians a mangisayangkat iti CS. Pinaruarda ni Marlon.
“Don’t worry, darling. Addakami ken innang dita ruar, okey? I love you.” Inagkan manen ni Marlon ti muging ti asawana. Nagtung-ed laeng ni Mao. Sumamayen ti anesthesia iti bagina.
“Operarendan?” inamad ni Lagmani idi makaruar ni Marlon.
“Wen, ‘nang… Rummuarak biit.”
“Papanam manen? Apay, aya, a dika agtalna? Agintekka met a ditoy.” Makasuron unay ni Lagmani ket naipigsana ti bosesna.
“Ibaonko ni Ginay a kaduayo ditoy.” Timmallikuden ni Marlon. Inawaganna ni Ginay. “Kaduaem ni innang ditoy ta mapanak la ‘diay chapel,” kinunana.
“Sige. Awaganka no malpas ti operasion,” kinuna ni Ginay.
Nabayag a nakaparintumeng ni Marlon iti chapel. Napasnek unay ti panagkararagna ket dina pay napuotan da Victor ken Marla a simrek ken nagparintumeng met iti likudanna. Nadlawna laeng dagitoy idi kalbiten ni Marla
ket insenias daytoy a rummuardan. Nagtung-ed laeng.
Kalpasan ti maysa nga oras, nagpigerger ti selpon iti bolsana. Umaw-awag ni Ginay.
“Nalpasen ti operasion ngem saanda pay nga inruar ni Mao. Impandan dagiti annakmo iti incubation room. Umaykan.”
“Agyamanak, Diosko, iti kinaimbagmo,” nayesngaw ni Marlon sakbay a nanguros. Timrem dagiti luana iti ragsakna.
Intudo ti nurse dagiti nagabay a kona idi agtakder ni Marlon iti sarming a tawa. Awan ti gargaraw dagiti dua a lumablabbasit a maladaga a nabalkot ti puraw a lampin ken nakallugongan ti puraw met laeng a baby cap. Insenias ni Marlon nga yasidegna kenkuana.
Umis-isem dagiti dua a nurse a nangubba kadagiti maladaga nga inyasidegda kenkuana. Umis-isem met ni Marlon a nangmira kadagiti annakna. Nakabatbatad dagiti cleft chin-da. Agkaruprupada unay. Nagkulibagtong ti pusona idi umisem ti maysa a nagmulagat idinto nga awan ti gargaraw ti maysa a matmaturog.
Insenias ni Marlon nga isublidan dagiti maladaga. Nalawa ti kuarto a yan dagiti kaipapasngay nga ubbing.
Nagturong iti labor room. Isu met nga iruarda ni Mao nga awan pay laeng puotna. Inderetsoda iti ICU. Sadiay ti pakaobserbaranna. Ngimmato ti blood pressure-na idi mairuarda kalpasan ti operasion, segun iti nurse.
“Room 304 ti kuartona, sir,” kinuna ti attendant a mangidurduron iti stretcher.
Nadanonna ni Carlos iti ruar ti ICU. Awan a makitana ti katuganganna.
“Napan insimpa da Ginay ken Lagmani ti ward a pagyananna,” impasabat ni Carlos. “Private ward.”
Nagtung-ed laeng ni Marlon. Buybuyaenna ni Mao iti uneg ti ICU. Di agtalna ti uged iti heart monitor iti uluan ti asawana. Adda dagiti numero iti akimbaba a suli ti monitor a pakakitaan iti pitik ti puso ken presion ti dara.
“Naggapuak iti incubation room, angkel,” impadamag ni Marlon.
“Nasalun-atda. Dadakkelda. Sumagmamano laeng a gramo ti diperensiada,” impadamag met ni Carlos. “Nagsaritakayon ken doktora?”
“Saanak pay a napan kenkuana, angkel. Adda problema?”
“Awan met ketdi ti imbagana. Ngem umay met laeng ditoy daydiay.”
“Anusandakami, angkel. Agyankami koma biit idiay resort no rummuarkami ditoy. Agpapigsa pay nga umuna ni Mao sakbay nga agawidkami idiay Peñarrubia.”
“Isu met laeng, a, ti ibagak kenka koma. Sigurado a dida palubosan a rummuar agingga a di agsimpa ti presionna.”
Idi saanda a mauray nga umay ti doktora iti ICU, nagkuyogda a napan iti opisina daytoy iti ground floor. Nadanonda a nakasaganan a rummuar.
“Nangrabiikayon?” inamad ti doktora. Kinitana ti relo iti pungopunguanna. “Intayo pay mangrabii dita kantina.”
Nagsasangoda iti kaigidan a lamisaan. Nagtugaw met da Victor iti bangir. Insenias ni Carlos itay makitada ida a sumurotda iti panganan.
“Normal a post surgery ti ngimmato a presionna, dok?” inamad ni Marlon idi makatugawdan.
“Normal laeng daydiay a body reaction. Normal met amin a laboratoriona idi naisangpet ditoy. Nupay kasta, obserbarantayo iti beinte kuatro oras.”
“Saanka kadi nga agnernerbios.” Tinapik ni Carlos ti abaga ni Marlon. “Nakarkaro ni antiyo idi ipasngayna ti inaunami. Uppat nga aldaw a nag-labor. Nairana nga addaak idiay Mindanao. Inturedna ta mabuteng a maoperar. Siak ti madanagan. Nagawidak a dagus.”
“Mano a kilometro ti napagnayo, angkel, sakbay a nagpasngay?” insampitaw ni Marla. Nagkatawa.
Naawatan ni Marlon a kayat laeng ni Marla a ray-awen.
“Agsangapulo a kilometro ngata no maurnong.” Nagkatawa ni Carlos. “Agsabalida ken Mao. Sadut ni antiyo nga agehersisio. Agpagpagna laeng iti bigbigat, para tungpal bilin. Ad-adda nga agbasbasa ‘ti pocket book.”
Malmalpasdan a mangan idi sumrek da Lagmani ken Ginay. Inawagan ni Carlos ni Ginay sakbay a nagturongda iti kantina. Nakilamisaanda kada Victor ken Marla.
“Nasimpakon ti ward. Sikan ti agbati nga agbantay, Marlon, ta kumuyogak kadagitoy agawid idiay resort,” kinuna ni Lagmani idi masibet ti doktora. “Maysa laeng kano ti agbantay.”
“Wen, ‘nang. Makaammokayo la bassiten a mangipadamag ken ni ammang. Saanak pay laeng a nakaawag,” insungbat ni Marlon.
“Naibagakon. Agparbangon kano nga umay. Agkuyogkaminton nga agawid.”
Kinita ni Marlon ti umaw-awag idi aggilap ti selpon iti abay ti platona. Mom calling ti aggilgilap iti monitor.
“Excuse me, sungbatak laeng ni mom.” Timmakder ni Marlon ket inlayonnan ti rimmuar. Dina nakita ti panaglibbi ni Lagmani. “Hello, mom!”
Nagdumog dagiti agbabarkada; nagpangrem met ni Carlos. Dina insina dagiti matana ken ni Lagmani.
“Nasayaat met no umay ni Panabang ta makitana dagiti appokona. Nakaay-ayatda met a talaga,” kinuna ni Carlos. “Napagsaritaanmi ken Marlon nga agyanda pay laeng idiay resort apaman a rummuarda. Agawiddanto no napigsan ni Mao.”
Naklaat ni Lagmani. Kuretret (Maituloy iti sumaruno a panid)
ti mugingna a nangtaliaw ken ni Carlos iti sabali a lamisaan. Agsao koma ngem imbabawina.
“Umunaakon. Itay pay a kayatko ti agsigarilio.”
Nakita ni Carlos ni Marlon nga agsigsigarilio iti likud ti waiting shed iti igid ti highway. Serioso daytoy. Inasitganna. Inawatna ti sigarilio ni Marlon, nagsindi sakbay nga immadayo bassit.
“Agawid da mom,” impadamag ni Marlon idi ibobolsanan ti selponna.
“Nasayaat met no kasta. Rumbeng nga addada inkaso nga ituloy da Panabang ti rinugianda. Diak kayat daytoy ar-aramidenda nga agassawa.”
“Saantayon a tubngaren ida. Sungbatak lattan dagiti kayatda a maammuan. Naisaganakon ti bagik, angkel. Awan ti dakes nga inaramidko ket paneknekak dayta.”
“Saanak a mamati nga umannugot ni Mao. Riri ti agassawa bibianganda, pinadakkelda.”
“Kayatko nga ammuen no ania ti nagapuanan da mom idiay Montreal ngem dida met ibaga. Kunada a manarimaan pay laeng nga agimimbestigarda. Agderetsodanton nga agawid ditoy Filipinas no malpasda sadiay.”
“Okey, iho. Bassit la a problema daytoy,” impatalged ni Carlos. Insunelna ti sigariliona idi makitana da Lagmani iti asideg ti lugan.
“Agyamanak, angkel.” Nanindi manen ni Marlon iti sigarilio. Binuyana a limmugan iti van da angkelna a Carlos ken Lagmani. Nagpayapay idi agbosina ken lumabasda iti yanna nga agtaktakder.
Simrek iti ospital idi maibusna ti sigariliona. Nagderetso iti incubation room. Paspasusuen ti nurse dagiti singin. Siririingda ken aggargaraw dagiti imada. Pinatakder ti nurse ti tangan ti imana. Sa laeng pimmanaw ni Marlon idi agtalna ken agkidem dagiti maladaga.
Nagturong iti ICU. Nakarikepen ti kortina ti kuarto. Tinoktokna ti sarming.
Immisem ti nurse idi sumirip. Linislisna ti kortina.
Nabayag a nakatakder ni Marlon a mangbuybuya ken ni Mao. Ti postura daytoy itay isu pay laeng agingga ita. Saan nga agkutkuti; kasla narnekan iti turog. (Maituloyto)