Sangaaruy-oy a Batek (25)
Ti Napalabas: Nagkasar da Mao ken Marlon. Timmabuno ni Liza a dati a nobia ni Marlon. Inlawlawag ni Marlon nga awandan ken Liza. Nagaplay ni Mao iti US ken Canadian visa. Immunan ni Marlon idiay Canada, ngem nagbakasion met laeng a dagus. Napan ni Liza idiay Montreal ngem dina nadanon ni Marlon. Impangta ni Liza ken ni Mao nga agawenna ni Marlon. Impasingked ni Marlon a saan a mapasamak dayta ket saan koman nga agparikut ni Mao tapno di maapektaran dagiti sikognaa. Ngem iti yaawag ni Mao ken ni Marlon, babai ti simmungbat, ket dinan patpatien dagiti balakad ti doktor nga aramidenna. Kapilitan a nagawid ni Marlon, ngem ad-addan a nagsakit ti ulona idi yawag ti inana a kayat da Lagmani a pagsasaritaan dagiti lallakay ti napasamak.
(Maika-25 a Pase)
MATMATUROG pay laeng ni Mao. Medio nasidunget ti rupana ket apagapaman a nagminar ti dua a kanal iti nagbaetan dagiti matana. Matmatmatan ni Marlon daytoy.
Insenias ni Marlon iti nurse no mabalin a sumrek iti ICU. Nakagin-awa idi patakderen ti nurse ti tanganna. Siaalisto a nagturong iti ridaw. Ngem saan nga inlukat ti nurse ti ridaw. Insenias daytoy ti mask ken laboratory gown.
Pinatangad met ni Marlon ti tanganna sakbay a timmallikud a nagturong iti nurse station. Insuotna a dagus ti inyawat ti nurse sakbay a nagsubli iti ICU.
Pinetpetan ni Marlon ti dakulap ni Mao. Inagkanna ti muging daytoy sa inamuyna nga impalikud ti kulot a buok ni Mao. Inawidna ti tugaw a plastik ket nagtugaw.
“Ania nga oras ngata a makariing, ma’am?” inamad ni Marlon iti di immadayo a nurse.
“Madamdama pay. Ngem dika madanagan ta stable met amin a vital signs-nan. Yuraytayo lattan a makariing. Rummuarkanton no umayda ipasuso dagiti singin.” “Agyamanak.” Sidudungngo ni Marlon a nangapapros iti rupa ken buok ni Mao. Madamdama, insenias ti nurse a rummuar. Insimpa daytoy ti kortina ti viewing window. Nagtung-ed.
“Aglaplapusanan koman ti ragsakko kadagitoy a panawen, sweetheart, ngem ania ketdin, aya, ta kastoy metten. Nakaturposakon. Board exam laengen tapno naan-anayen ti talgedko para iti masakbayantayo.”
Nakadumog ni Marlon nga agsasao iti abay ti ulo ni Mao. Igawgawidna dagiti luana.
“Iti kaano man, saanko a maaramid dayta suspetsam gapu ta dakayo laeng nga agiina ti kangrunaan iti puso ken panunotko. Pakawanennak ta adda met liwayko. Imbes a sika ti kasarsaritak kalpasan ti graduation ceremonies, naisurotak iti awan kaes-eskanna a selebrasion.”
Gapu ta nakadumog ni Marlon iti uluanan ni Mao, dina impagarup a nakariingen ni Mao.
Umuna a nadlaw ni Mao apaman a nakapuot ni Marlon a mangigiggem iti dakulapna. Nakadumog daytoy iti uluananna. Agsasao. Saan a naggargaraw. Dinengdengngegna lattan ti asawana.
Nagintek dagiti matana iti sakaananna a nakaipuestuan ti telebision. Sipapatay daytoy ngem makita iti sarming daytoy ti katre a nakaiddaanna, ni Marlon a nakadumog, ken dagiti apparatus iti uluananna. Nalawag a makita dagiti agkikinnamat nga agkillokillo nga uged iti heart monitor ken napigsa ti panagbipbipna. “Mao, I love you very much. Saanko nga ipalubos nga
agsisinatayo, uray ania ti mapagsasaritaan dagiti lallakay. No kabaelanda a waswasen ti panagkasarta iti tribu, nagkasarta pay met iti simbaan. Ni Apo Dios laeng ti mamagsina kadata iti dayta a kasar.”
Nagkir-in ni Mao idi madlawna a nailukat ti ridaw. Simrek ti ICU nurse ken sabali pay a nurse. Ubbada dagiti singin.
“Adtoydan, sweetheart. Mabisindan. Agriingkan.” Inagkan ni Marlon ti pingping ni Mao. Sa linintegna ti nagtugaw. “Hi, Batek, Gameng!” kinunana.
Nagkuti ti Mao. Naragsakan ni Marlon a nakakita a nagmulagaten ti asawana.
“Agyanamak ta nakariingkan,” kinuna ni Marlon. Inagkanna manen ti pingping ti asawana.
Insenias ni Mao a yasidegda kenkuana dagiti singin. Kimpet iti takiag ni Marlon ket ginandatna ti bumangon ngem naglingaling ni Marlon. Inyunay-unay ti nurse a saan unay nga aggargaraw ken agpuersa. Saan met a mabalin nga agbagkat.
“Hello, kalpasan ti siam a bulan, agkikitatayo met laengen.” Inkarayo ni Mao dagiti imana.
Inted ti maysa a nurse ken ni Marlon ti ubbana sakbay a tinalmeganna ti button iti sakaanan ti katre. Nagin-inut a nagpangato ti uluanan ti idda ni Mao. Inyawat met ti maysa a nurse ti ubbana ken ni Mao.
“Ni Batek daytoy,” kinuna ni Marlon a nangbasa iti borda ti lampin ti ubbana nga ubing. “Batek, I’m daddy and this is mommy.” Inyasidegna ken ni Mao ket inagkan ni Mao ti muging daytoy. Indissona iti abayna.
“Gameng, I’m mommy. This is daddy.” Inyawat ni Mao ti ubbana ken ni Marlon kalpasan a maagkanna ti muging daytoy.
Naragsakda, aglalo idi aggiddan dagiti singin nga aguriag. Gumanaraw dagiti ima ken sakada. Aggaraw agraman uloda. Uray la a natinnag dagiti uklopda.
“Diosko, nauyongda!” Maray-aw unay dagiti nurse. “Kickboxer dagitoy.”
“Sorry, sir, rummuarkayo pay,” kinuna ti ICU nurse idi agangay. Innalana ti ubing nga ubba ni Marlon. “Umuna a paset ti training, agadalda a sumuso ken ni mommy.”
Ipabengngeg koma ni Marlon ta kayatna a makita a sumuso dagiti singin ngem naestrikto ti nurse. Napilitan met laeng idi dagdagen ti nurse.
Inagkanna iti apagdeppel dagiti bibig ni Mao, sa insublatna ti muging dagiti agur-uriag a singin. “Babay. Ditaak laeng ruar.” Timmakder sa nagpaigid, ngem saan a rimmuar.
“Maturogkayo pay, sir. Estrikto ti sumukat kaniak a duty. Dinakay’ pastreken ditoy. Urayenyo laengen ni ma’am idiay kuartona.”
“Ania nga oras a mayalis sadiay?” inamad ni Marlon. “Awan la ketdi ti komplikasion, alas kuatro.” Kinita ni Marlon ti oras iti selponna. Dandanin alas dos iti parbangon. Nagsubli iti idda ni Mao.
“How do you feel? Are you okay?”
“Napigsaak met.”
“Thanks, sweetheart.” Inapungol ni Marlon ni Mao. Inagkanna manen sa rimmuar
Nagturong ni Marlon iti ward a pakayakaran ni Mao. Kalalainganna ti kalawana daytoy. Naipuesto ti katre iti asideg ti tawa. Ti laeng heart monitor ti adda iti uluanan. Dua nga adda pilidna a kuna dagiti naipaigid iti sakaanan ti katre. Nayampir iti diding ti atiddog a sopa a mabalin a pagiddaan ti agbantay.
Kinita met ni Marlon ti banio ken kasilia. Nadalus ken kompleto iti tissue paper, liquid soap, ken sabon a pagdigos.
Naurnos ti pannakaipinipin dagiti lupot iti kabinet— dagiti aruaten dagiti singin, pagsukatan ni Mao, ken tualia. Iti tuktok ti kabinet, naintar dagiti binungon a pampers. Dua a balikbayan box a naglaon kadagiti usaren ni Mao ken dagiti ubbing ti impatulod da Paula.
Nairidep ni Marlon iti atiddog a tugaw idi agangay. Nagistayan dina napuotan ti panangiserrekda ken ni Mao idi aglawagen.
“Saan pay nga umay da Gameng ken Batek ditoy, miss?” inamadna iti nurse a nangitulod ken ni Mao idi maisimpada ti asawana iti katre. Matmaturog manen ni Mao. Nagmulagat iti apagbiit sa naturog met laeng.
“Madamdama pay, sir,” insungbat ti nurse. “Nakasaganakayon nga agaywan? Talloda nga asikasuenyo agingga a di pay makagaraw ni misis. Daytoy ti oras ti panagpasuso. Mixed feeding.”
Nagkatawa ni Marlon a nangbasa iti naisurat iti papel nga impigket ti nurse iti asideg ti chart iti sakaanan ni Mao.
“Kabayatan nga adda ditoy ospital, asistiran ti nurse ti panagpasuso ken panagsukat iti lampin. Kabisadoyon no rummuar ni misis.”
“Kasano ti kabayag nga agyan ditoy ospital?” “Tallo nga aldaw laeng ti normal… napigsanton. Awan la ketdi ti komplikasion.” Kinita ti nurse ti suero ken ti chart sakbay a rimmuar iti ward.
Saanen a naturog ni Marlon. Agtugtugaw iti abay ni Mao a mangig-iggem iti dakulap daytoy. Pasaray aprosanna dagiti pingping ti asawana. Agsasaruno ti sennaayna. Saan a mapunas ti panagdandanagna.
Simmangpet ni Ginay iti agalas siete. Immayna binalonan iti pamigat ni Marlon. Ken sublatanna daytoy nga agbantay. Impakaammona pay ken ni Marlon nga umay da Lagmani ken Panabang inton alas nuebe nga oras ti panagbisita ket agbatinto ni Lagmani ta sumublat met nga agbantay.
“Ania ti damag… ti update iti problema?” inamad ni Marlon.
“Diak nauray a simmangpet ni Angkel Panabang,” insungbat ni Ginay. “Kuna ni Angkel Carlos a kasaritananto ida apaman a sumangpet ni Angkel Panabang.”
“Panggepko ngarud ti agawid idiay resort tapno kasaritak ida sakbay nga umayda ditoy.”
“Bay-am pay ta kasarita pay ni Angkel Carlos ida. Masdaawak man kadagiti ar-aramidenda nga agassawa. Dida pay kinonsulta ni Mao no ania dagiti addangna.”
“Kasla naumada lattan kaniak. Nagbueltada lattan. Dida pay pulos nagdamag wenno nagimtuod no ania ti husto a napasamak.” Di mailemmeng ni Marlon ti pannakaupay ken sakit ti nakemna.
“Agpakpakaasiak kadakayo; ikkandak koma iti gundaway nga agpalawag…”
“Dikay pay nagsarita ken Mao?”
“Saan pay. Awan pay gundawaymi. Matmaturog latta. Epekto pay la siguro ti anesthesia.”
“Wen, bay-am pay. Uray no kasaritadanto ni Mao no sumangpetda. Diak mamati a mapasurotda,” impasingked ni Ginay. “Dika madanagan.”
“No ituloyda ti panggepda a mangiraman kadagiti lallakay, addanton ganna ti relasion ti pamiliada ken ti pamiliami. Narigatto ngatan nga isubli ti talentalek ti tunggal pamilia. Diak koma kayat a mapasamak ti kasta.”
“Wen ngarud. Nagpintasan ti amin...” Saan nga intuloy ni Ginay ti sawenna koma idi agdumog ni Marlon.
“No la koma makombinsirko ni Mao a sumuroten kaniak idiay Canada.” Nagsennaay manen ni Marlon iti nakaun-uneg.
“No nagtulaganyo met nga agyanda pay laeng ditoy.” “Wen ngarud… di met ammo ngamin a kastoy ti mapasamak. Ngem apay a nagbaliw da katugangak? Ita pay nga addan anakmi. Kayatda kadi a yadayo kaniak dagiti annakko?”
Nagari ti ulimek iti nagbaetanda. “Mamigatka pay. Idasarko ditoyen ta agsangokayo ken Mao,” kinuna ni Ginay. Apagisu ngamin nga umayda ipan ti pamigat ni Mao.
“Madamdaman. Kalkalpasko a nagkape. Idiayton kantina a manganak... kalpasan ti panagsuso da Batek. Nakaay-ayatda, sika…” Rimmagsak ni Marlon a nagipadamag.
Naragsakan ni Ginay ta nupay mariribukan ni Marlon iti kasasaadda nga agassawa, dimteng dagiti ubbing a ragsakna.
“No dida sumurot idiay Canada, dadakkeldanton inton agkikitakami kalpasan ti makatawen. Magnadanto pay ket ngatan. Didakto pay am-ammon.”
Timmakder ni Marlon ket linislisna ti kortina a nangilasin iti idda ni Mao iti yanda. Inagkanna ti muging ni Mao.
“Agbatika pay. Mapanak la iti incubation room,” kinuna ni Marlon ken ni Ginay. Intarusnan ti rimmuar iti ward.
Nabayag a nagtaktakder iti sango ti incubation room. Agingga nga inruarda dagiti singin tapno mapanda ipasuso dagitoy.
“Good morning, Gameng, Batek.” Rinay-awna dagiti singin. “Mabisinkayon?”
“Orasen nga agdededa, sir. Adda kadua ni misis idiay ward?”
“Adda. Rummuarak biit… Madanonkonto ngata ida sadiay no agsubliak?” Dagiti ubbing ti kayat a sawen ni Marlon.
“Wen, sir. Saandan nga agsubli ditoy incubation room.”
PALPALIIWEN ni Marlon dagiti katuganganna. Siguro palpaliiwenda met. No agsasaritada nga adda sabali a kasangsangoda, bin-ig a pammarang, aglalo no sisasango ni Mao. Ngem saanen a kas iti dati a nasayud ti panagsasao, panagaangaw ken pinnadamagda. Ita, awan ti madlaw nga emosion aglalo dagiti katuganganna no pagtimkanda.
Kayat ni Marlon a yasideg ti bagina isu a napasig latta ti pannakisarsaritana kadakuada. Ngem no awanen ni Mao, nakaporpormaldan. Kaaduanna a pumanawda metten iti yanna. Isu a ti rantana a pannakisarita kadakuada, kanayon a saan a matuloy. Iti ipakpakitada kenkuana, adda panagduaduana a mangrugi.
“Saanka lattan a dumdumlaw no kua, ‘san,” kinunana ken ni Edgar idi sumangpet daytoy ket saludsoden ti kasinsinna ti maipanggep iti kasasaadda kadagiti nakaikamanganna. Binaliwanna ti saritaan. “Alas kuatro ‘ti parbangon a sumangpet da mom idiay NAIA. Agderetsokan sadiay.”
“Umiliwak pay met, a, ken ni Ginay.” Sumangpet da Paula ken Matt inton parbangon ket ni Edgar ti mapan sumabat kadakuada. Saan a masango ni Apinan. Aginanada idiay Maginhawa sa agluasda met laeng iti karabiyanna nga agpa-Abra. Dumagasda a mamigat iti resort, panggapuanda a bumisita kadagiti agiina. Agawidda idiay Manabo ta sanguenda ti problema nga idatag da Panabang.
Lima nga aldawen a rimmuar da Mao iti ospital.
Isursuro ni Lagmani dagiti aramiden ni Ginay a mangdalagan ken ni Mao ta saanen a makapagbayag. Simmangpet ni Panabang itay bigat ta umayna yawid ni Lagmani. Agluasda inton malpas ti pangrabii.
Napasennaay ni Marlon. Nagbalinen a kastoy ti kasasaadda. Agsisinnibetdan. Kasla aglilinniklikdan.
“Sumangpet da katugangam inton bigat,” kinuna ni Panabang ken ni mao idi mapanda agpakada. Agtugtugaw ni Mao iti beranda a tumannawag iti baybay. Kayatna ti mapan met agpallailang iti baybay ngem saanda a palubosan. Napigsa ti angin ket mabegnatka, kunada.
“Wen ngarud, ngem apay nga agdardaraskayo nga agawid?” Timmakder ni Mao ket intedna ti maysa a tugaw iti amana. “Imbes nga urayenyo idan tapno makapagsasaritakayo uray kaskasano.”
Saan a simmungbat ni Panabang. Tinaliawna ni Lagmani a simrek iti yanda.
“Intan, lakay, ket rabiin,” indagdag ni Lagmani iti asawana.
“Inton bigat nga agawidkayon. Awan makitak a kamakamenyo idiay Peñarrubia ita a rabii.”
“Inton bigat ken ita, awan pagdumaanna. Pareho laeng met nga agawidkami,” insungbat ni Lagmani.
“Inkayo ngaruden agpakada kadagita appokoyo no dikay paigawid.” Makasuronen ni Mao. Timmakder ket rimmuaren iti kuarto. Binirokna ni Ginay ngem naikuyog kadagiti barkada a napan naglalangoy iti baybay. Ni Marlon ti agbambantay kadagiti singin iti salas.
“Saankayo koma pay nga agawid, ammang, innang. Agsasaritatayo koma kada Mao sakbay a sumangpet da mom,” insingasing ni Marlon idi ubbaen dagiti agassawa a Lagmani ken Panabang dagiti singin. Saan a plinano ni Marlon dayta a sinaona. Pinampanunotna ngem dina ranta nga ibaga. Ngem naisawangnan. “Agpakpakaasiak kadakayo ta ikkandak koma ti gundaway nga agpalawag. Denggendak koma.”
“Inton agawidkayo, satayto agsasarita. Saan a ditoy ta makidagdagustayo laeng. Sadiayton,” kinuna ni Lagmani. Indissona met laeng ti ubing idi maagkanna ti muging daytoy. No nagderetsokayo koma a nagawid, nawaya koma nga
agsasaritatayo.”
Awan tagtagari ni Panabang a nangidiso iti ubbana kalpasanna a maarakup ken maagkanna ti agsumbangir a pingping daytoy. Talaga a saanda a paigawid.
Inubba ni Marlon dagiti singin ket simrekda metten iti kuarto. Lepleppas a nagsuso dagiti ubbing iti botelia ket narnekanda manen ti turog. Impaiddana dagitoy iti nalawa a katre sakbay a nagidda iti nagbaetanda. Nakaarakup kadagitoy.
Inkidemna. Nakaad-adu a parikutna. Agsasanggalada iti panunotna.
Idi agangay, nairidep.
Iti kosina, agsangsango da Carlos ken Mao. Naparubuatandan dagiti agawid idiay Abra.
“Nagsaritaanyon ken Marlon ti napasamak idiay Montreal, baby?” inamad ni Carlos.
“Saan pay, angkel. Awan metten ti kunkuna ni Marlon.”
“Mabalin met a sika ti mangirugi. Interesadoka pay laeng a mangammo iti napasamak wenno napalabesmon? Agingga a saan a nalawag dayta kenka, saan a maikkat iti panunotmo. Agsussuspetsakanto latta aglalo ket awan sa met panggepmo a mapan sadiay.” Kinuso ni Carlos ti buok ti kaanakanna.
“Nalaingka met a mangyabogado kenkuana, angkel.” Nagkatawa ni Mao.
“Umdas a siak laengen ti mangibaga kenka a di maaramid ti asawam ti makirelasion iti sabali? No ania ti ibagam, isu met ti ibagak kenkuana? Saan a nasayaat a palabsenyo dayta a banag. Pagsaritaanyo.”
“Wen, angkel. Ita ta nabaawen ti ulok, mabalinen.”
“Dayta ti kayatko a mangngeg kenka. Diak kayat nga agbalinka nga in-secure. Saan a nasayaat dayta a kababalin ti asawa.”
Nabayag a binagbagaan ni Carlos ti kaanakanna. Nadanon pay laeng ida dagiti naglalangoy iti baybay.
“Siririingka pay laeng gayam,” insungad ni Ginay.
“Mapanakon, baka makariing dagidiay ubbing… awan ti ipasuso ni Marlon.” Timmakder ni Mao.
“Bay-am ta isu pay la ti agaywan. Agsukatkami la biit ta sanguendaka man. Saan a nasayaat ti ar-aramidem kenkuana,” kinuna ni Marla.
“No adda da anti ken Angkel Panabang, kasla hushusto a
maseknanka ken ni Marlon. Ngem no awanda, kuskusilapam latta met,” indillaw met ni Victor. Sa innayonna idi agmuregreg ni Mao, “Oy, manganak kano ni Serena ‘ti buniag. Baka dumaw-as no rabii no bigat.”
“Agranada ken Capt. Fangloy? Umayna kano pay tampaan no asino kada Batek ken Gameng ti anakenna iti buniag.” Impakita ni Marla ti teks ni Alvin Fangloy.
“Pagrasonda dagiti annakko no dakayo ti umayda bisitaen.” Timmakder ni Mao. “Inkayo ketdin agsukat.”
“Wow, ha, Marla! PMAer met lang dayta Alvinmo? Congratulations! Nagasatka a talaga.” Tinaliaw ni Carlos ti balasang.
“Ammok pay, angkel, no nagasatak. Agimtuodak pay nga umuna ken ni anti tapno siguraduak. Awan kas iti agsakbay, narigaten.”
“Nasken a siguraduek no maikari. Magna kaniak dayta a kapitan. Kaano nga umay ditoy?”
“Goodnight, guys. Agkikitatayo inton bigat.” Nagpakadan ni Mao ket nagturongen iti kuartoda. Ni Marla itan ti ay-ayamenda ti biagna.
Siririing dagiti singin. Birbiroken dagiti matada ti pagtaudan ti lawag. Ti laeng bombilia iti ngatuen ti headboard ti nakasilaw. Agkaykayawatda. Narnekan ni Marlon iti nagbaetanda.
“Mabisinkayo manen, baby?” Binuybuyana dagiti annakna. Dina mailawlawag ti ragsak a mariknana. Nagkatawa idi kellaat nga aguriag ni Batek.
Bimmaringkuas ni Marlon. Inalistuanna ti bimmangon. Inubbana ni Batek. Dina payen nadlaw ni Mao a nakatakder iti ridaw.
“Mabisinka wenno nabasaka, baby?” kinuna ni Marlon. Kellaat met a naguriag ni Gameng. “Mariosep, saankayo, a, nga aggiddan nga agsangit.” Inlili ni Marlon ti maysa, ap-aprosanna met ti maysa.
“Mabisinda dagitan.” Agkatkatawa ni Mao nga immasideg. Nagtugaw iti single a sofa. Impasaklot ni Marlon ni Gameng. Isu ti immuna a pinasusona. Simmardeng met ni Batek nga agsangit idi ubbaen ni Marlon.
Ni Batek ti kanayon nga umuna nga agsangit kadagiti dua. Di makatutor nga agsuso, ngem nalaka a mayaw-awan no ilili ni Marlon.
No marugian met ni Gameng ti agsangit, napigpigsa nga adayo ngem ni Batek. Sumardeng laeng no maipaammal kenkuana ti dedena. Kagurana pay unay ti nabasa a lampinna.
Lampin ti us-usarenda iti aldaw. Disposable pampers no rabii. Mixed feeding pay no aldaw, ngem kaykayat ni Mao nga agpasuso no rabii. Nabuslon ti tubbog ti susona.
Kuna ti inana, agingga a dina isardeng ti uminum iti napudot ken itultuloyna ti agdigos ti napudot a nagangran iti ruruot, saan nga agkiddit ti tubbog ti susona. Adu ti maiparit nga ipaunegna. Adda latta papaya wenno bennek a laok ti sidana. Agpainitda met iti bigat, ngem atiddog ti manggas ti badona. Ken gesdanna ti agbasakbasak iti baybay tapno di malamiisan. An-anusannan ti agtanggad iti innem a bulan. Ni Ginay ti mangas-asistir kenkuana no awan ti inana.
Agtungtungpal kadagiti bilin ti inana. Ngem agrebelde no dadduma ti riknana. Saanna a masigurado no maurayna ti innem a bulan a panagtanggad. Masikoran pay itan a nabiit pay, anianto la ketdin inton bumayag?
Nariwet pay laeng, addan ni Marlon nga aglanglangoy iti baybay. Apaman a nakapasuso ni Mao ken nasukatanda dagiti disposable pamper dagiti singin ket intuloy ni Mao ti naturog, insuotna ti swimming trunk-na ket rimmuaren.
Nakataltalna ti baybay. Low tide ket immatras ti danum. Solona ti aglawlaw. Awan pay rimmuar kadagiti bisita ti resort. Nagdata ket binay-anna ti garaw ti danum a mangmasahe kenkuana. Ikuykuyakoyna dagiti dapanna ken ipaypay-adna dagiti dakulapna iti danum, umdasen tapno saan a lumned.
Makalawas laengen ti nabati a bakasionna. Kapilitan nga agawid manen idiay Canada. Naipatulodnan ti kopia dagiti Certificate of Live Birth dagiti annakna iti HR ti kompania a pagtrabahuanna. Nagaplikar metten iti paternity leave babaen ti email ngem adda dagiti porma a pirmaanna.
Leave with pay ti paternity leave. Aplikaranna pay ti paternal leave benefits-na iti government insurance, ngem awan bayad ti bakasionna iti kompaniada. Insurance ti mangbayad iti employees compensation.
Aglima a bulan amin no agtitipon dagitoy a bakasionna. Naunday bassit a panawen a makadennana dagiti agiinana. Namnamaenna met a maaddaan iti gundaway nga agrepaso para iti board exam iti Mining Engineering sakbay nga aggibus ti tawen. Mangnamnama pay nga iti las-ud dayta a panawen, a maud-udanna ni Mao nga agkukuyogdan a mapan idiay Canada.
Kadarato panggepenna nga idukit ken Mao ti panangurnosda iti parikutda. Saan met nga agserioso ti asawana. Saan a makapagplano agingga a saan nga aglimbong ti kasasaadda. Nasken nga isuda a dua ti agplano.
Nadlawna ti silaw ti sumrek a lugan iti inaladan. Kinitana ti oras iti waterproof a relona. Menos dies sakbay ti alas singko iti bigat. Nagsenias namindua ti silaw ti lugan sakbay a naiddep. Nalasinna ti puraw a Montero a simmardeng iti batog ti silaw.
Siaalisto a naglangoy a nagpaigid. Nakaadayo gayam. Arintarayen a napan simmabat kadagiti sangsangpet. Dinagasna ti tualiana iti kubo.
“How are you, son? How does it feel to be a father of two?” Inabrasa ni Matt apaman a nakadanon iti yan dagiti sangsangpet.
“I can’t explain, dad, but I’m in heaven! Mom, you look great with that hairdo. Ngem sayang ta pinutedmo metten.” Inarakup ni Marlon ti inana.
Nadlaw ni Carlos ti simmangpet a lugan isu a rimmuar. Nakasukat met iti pagdigos a napasukotan ti roba.
“Sumrektayo pay ta agkapetayo, abalayan,” inyawis ni Carlos kalpasan a maabrasa ken maalamanona. “Or would you rather have our coffee outside? This time is the most peaceful part of the day here. Saanmi a maartapan dagiti baybay idiay Hawaii ngem padasenyo met ditoy.”
“Actually, you have a very nice place here.” Impalawlaw ni Matt ti panagkitana iti aglawlaw. Apagisu met a rummuar dagiti dadduma a turista manipud kadagiti cottage. Ad-adu dagiti ganggannaet a turista.
Impasiar Carlos ni Matt iti aglawlaw idi dumteng dagiti kapeda. Intugotda dagitoy. Nabati dagiti agina iti kubo. Naragsakan ni Marlon ta naaddaanda iti gundaway nga agsarita. Limmag-an ti riknana idi nayebkasna ti problemana agraman ti panagduaduana kadaggiti
mapaspasamak ita kadakuada.
“Agyankami pay ditoy, mom. Adda pay la check-up ni Mao. Dakayo ti agawiden. Idarasyo koman ti agsasarita. Aramidenyo a saankami nga agparang. Nasken a malpas sakbay nga agawidak.”
“Ammo la ketdi ni Antonio no ania dagiti aramidenmi, dakamin ti makaammo,” kinuna ni Paula. “Adu dagiti naalami nga ebidensia idiay Montreal. Idatagmi amin sadiay. Kayatmo a kitaen?”
“No, mom. Diak kayat a kitaen. Nakaikeddengakon nga agsubliak a sigida ditoy apaman a maipinalko ti paternity leave-ko. Ngem saan la ketdi nga umdas a gastuenmi ti sueldok aglalo no maaprobaran ti paternal leave without pay.”
“Ania ti panggepmo?”
“Ibusek amin dagiti bakasionko, mom. Dayta lima a bulan a kaaddak ditoy, mangnamnamaak a makumbinsirko ni Mao nga umaydan idiay Montreal. Nasken nga ikuyogko ida. No mabatida ditoy, ket kasta met ngarud ti ar-aramiden da katugangak, amangan no agballigida a mamagsina kadakami.”
“Saantayo nga ipalubos a kasta ti mapasamak, anakko. Ag-review-ka ngarud uray ta mabalin met ti virtual.”
“Agyamanak, mom… Mairamramankayo pay ketdin ken dad.”
“Mannakaawat ni dad, dika madanagan. Manipud naammuanna ti napasamak, isuna a mismo ti nagragut a mapankami nga umuna idiay Montreal sakbay nga agawidkami.”
“Sumrekta pay, mom. Matmaturogda pay laeng. Uray kasano ti problemak, makadennak la ketdi dagiti agiinak, lumag-an ti barukongko, naragsakakon. They are cute. They have cleft chin.”
“Datayo ti immalaanda no kasta.” Nastrekanda da Ginay ken Marla a kadua ti asawa ni Carlos nga agisagsagana iti pamigat.
“Bilibak kadakayo a grupo. No sadino ti yan ti maysa, addakayo amin,” kinuna ni Paula. Inyawatna ti imana kadagiti dua ket nagmanoda.
“Maymaysada a talaga, ‘balayan. Problema ti maysa, agbirokda amin ‘ti solusion,” inkanunong ti asawa ni Carlos.
“Ala pagtitinnulongantayo ngarud daytoy pakaseknan dagiti agassawa. Kasano a risutentayo daytoy kaso, Marla?”
(Maituloyto)