Gapu iti Bannawag, Nagbalinak a “Marites”
NO idi ket gagangay laeng ti panagpaspasiarko kadagiti nadumaduma a lugar, wenno arigna awan aniamanna kaniak ti mapaspasamak iti aglawlawko—daytay arigna lumabas laeng kadagiti matak—nagbaliw ti panirigak iti daytoy a banag gapu iti Bannawag. Ngamin, mabalinko met gayam nga “imarites” dagiti padas ken paliiwko iti pagilian a nakaidakdakak kadagiti agbasbasa iti Bannawag.
Wen, addaak iti Lebanon ket addada metten nasuratko iti Bannawag a nangipataldiapak no kasano met ti biagko ken dagiti padak nga OFW iti daytoy a pagilian. Mairaman ditoy ti “Ditoy Lebanon: Iti Nam-ay ken Rigat” (Disiembre 1-15, 2021), “Kastoy No Agkasarda Ditoy Lebanon” (Pebrero 1-15, 2023), ken “Ni Nana Linda, Filipino Vendor Ditoy Lebanon” (Oktubre 1-15, 2023).
Gapu iti pannakaipablaak dagitoy, ad-adda a nakaritak nga agbalin a managpaliiw, ken nasursurok nga irekord dagitoy tapno diak malipatan. Di la ammo no masuratkonto manen dagitoy ken bareng magustuanto manen dagiti editor ti Bannawag.
Kas itay nabiit, nairamanak iti grupo dagiti OFW ditoy Lebanon a napan nangpasiar iti Château Ksara, pagaramidan iti arak ditoy Lebanon. Daytoy Château Ksara ti maysa kadagiti kangrunaan a daydaywen dagiti turista ditoy Lebanon. Kas itay kunadan, no addaka iti Lebanon, masapul a pasiarem daytoy tapno maibagam nga immayka iti daytoy a pagilian.
Innem a pulo a naglalaok a Filipino, Sri Lankan, ken Ethiopian ti nangbukel iti grupomi a napan iti Château Ksara iti maysa nga aldaw ti Domingo a day off-mi. Alas nuebe iti bigat ti rubuatmi. Natalinaay ti panagdaliasat ti luganmi a nakagteng iti destinasionmi.
Ngarud, iti kamaudiananna, naaddaanak met laeng iti gundaway a nakapan iti Château Ksara a binangon dagiti padi a Heswita idi pay 1857.
Ti Château Ksara ti maibilang a kaduogan ken kalatakan a winery iti Lebanon. Iti ipapanko, mairamanak metten iti aganay a 70,000 a bisita a sumarsarungkar ditoy iti tinawen. Malaksid kadagiti taga-Lebanon, aggapu kadagiti nadumaduma a pagilian dagiti bisita a pakairamanan ti France, Germany, ken United Kingdom.
Masarakan ti Château Ksara iti Bekaa Valley, agarup 49 a kilometro iti daya ti Beirut ken naipasdek iti disso a 3,280 a kadapan, above sea level, ken nalawlaw iti inek-ektaria a kaubasan. Ditoy a naaramid ti kaunaan a
“dry wine” ti Lebanon a nangrugian ti industria ti arak ti pagilian. Ditoy met laeng a a tanap a naduktalan ti agdua a kilometro ti kaatiddogna a duogan a kueba nga inaramid dagiti nagkauna a Romano nga idi agangay, inusar dagiti Heswita a pagilebbenanda kadagiti bariles ti mapaingel nga arak, nga isu met ti pakaidumaan ti nalatak ken naimas nga arak ti Chateau Ksara ta mapapati nga adda naisangsangayan nga epekto iti pannakapaingel ti arak ti pannakaidulinna iti uneg ti duogan a kueba iti Bekaa Valley.
Segun iti giyami, idi 2010, mapan a 2.5 a milion a botelia ti wine ti inyeksport dagiti agar-aramid iti arak iti Lebanon ket 33% iti daytoy ti naggapu iti Château Ksara. Mailaklako dagiti arak ti Château Ksara iti 40 a pagilian, kangrunaanna kadagiti pagilian iti Europa, ken iti USA, Canada, Japan, Hong Kong, Singapore, Brazil, Africa, Australia ken kadagiti Arabo a pagilian.
Iti tinawen, makaar-aramid ti Château Ksara iti aganay a 3 a milion a botelia nga arak manipud kadagiti maap-apitda nga ubas iti ag340 nga ektaria a kaubasan.
Iti kaaddami iti uneg ti kueba a yan dagiti binarbariles a mapapaingel nga arak, iti baet ti panangisalsalaysay ti babai a tour guide-mi iti pakasaritaan ti winery, nagalaak met iti ladawan ken nagi-video babaen ti selponko.
Ket idi imparamanda kadakami dagiti produktoda a wine, saanak a managinum iti arak ngem makunak a naidumduma man nga agpayso ti kinaimas ti wine a partuat ti Ksara. Inar-arapaapko la ket ngarud nga adda koma met kastoy a winery iti Kailokuan wenno iti Tanap ti Cagayan. Di kad’ koma met nga adda maimaritesko kadagiti gagayyemko a Lebanese ken Ethiopian.—O
(Tubo ti Sto. Tomas, Alicia, Isabela ni JVS. Naipasngay idi Pebrero 10, 1985. Inauna a bunga da Roger ken Remedios Saculles. Nalpasna ti Associate in Hotel and Restaurant Management iti Isabela State University. Agsangapulo ket uppat a tawenen nga OFW iti Beirut, Lebanon.)