Maysa nga Ilokana ken Maysa a Pur’gee
Pudno ti pagsasao nga adda pagpatinggaan ti amin a banag. Iti apagdarikmat, nakettel dagiti naragsak a paset ti biag ni Pitang.
(Maudi iti 2 a Paset)
SAAN a naiturturog ni Pitang ti linaon ti surat manipud iti abogado ni Ron. Uray ti imas ti pannanganna, simmayag a kasla layap. Di nagbayag, imres ti bagina. Nagin-inut a kimsen ti buksitna. Pagpiaanna, saan a nagbaybay-a ti inana a nangbagbaga ken nangliwliwa kenkuana.
Kalpasan ti sumagmamano a bulan, naaklon ni Pitang ti panaginnaddayoda ken Ron.
Nupay kasta, kadagiti parbangon nga awan arimekmek iti aglawlaw, sumubli iti lagip ni Pitang dagiti nakersang a balikas daydi amana.
“Adda adalmo, Agapita, ngem dimo ammo nga aramaten dayta nga adal. Apay a dimo maamiris ti dakkel a nagbaetanyo iti dayta a Pur’gee?”
Ammo ni Pitang ti kayat a sawen ti amana ngem dina inkaskaso. “Bagiyo kadi ti bagik?” kunkunana iti unegna. “Mariknayo kadi ti mariknak?”
Pudno ti kuna ti ama ni Pitang. No adal ken kasasaad iti biag ti pagdasigen, dakkel ti nagbaetanda iti daytoy a Portuguese. Ngem no dayta ti pagbatayanna, asino ngarud ti agruknoy kenkuana a kas ken ni Ron iti kinataraki? Wenno uray saan a nataraki, no adda koma sabali.
Idi agad-adal iti hayskul, adu kadagiti kaeskuelaanna ti agiinnarem. Uray parparawpaw wenno ang-angaw, awan kasadaranna a nangiparipirip iti panagduyosna kenkuana. Iti namin-adu a gundaway, adu dagiti kinaubingan ken kalugaranda ti magustuanna wenno kayatna koma a kasarsarita. Ngem awan met panaggusto dagitoy kenkuana. Kasta man met laengen idi napan nagadal idiay Manila. Iti Domingo, mapan agpasiar dagiti kaadalanna iti Nursing, kakuyogda dagiti babbaro a gagayyem wenno nobioda. Kinalkalikagumanna nga adda koma met baro a mangyawis iti panagpasiarda. Ngem awan. Agingga iti nagturpos, dina man la napadasan ti nakibin wenno nakipinnetpet iti dakulap iti maysa a baro!
Dayta a rikna ti saan a maawatan ti amana. Asino ti balasang a di agarapaap? Ket ita ta adda maysa a Ron a mangaw-awis iti panagmeriendada, ken kasarsaritana uray apagbiit laeng, paritan ketdin ti amana.
Sigud a natallugod ni Pitang iti amana, ngem iti daytoy a banag, saanna a suroten ti patigmaan ti amana. No adaywanna ni Ron, kaanonto pay nga adda manen baro a mangawis kenkuana a mapan agpasiar, ken mangpetpet iti dakulapna?
Maysa a pananggulib iti nakaparsuaan ti kayat ti amana nga aramiden. Ta asino koma ti amana a mangibaga a saan nga ayat ti adda iti nagbaetanda ken Ron? Isuda, ken isuda laeng a dua ken ni Ron ti makaibaga agsipud ta isuda laeng a dua ti makaibuksil iti dayta rikna. Ta marikna kadi ti amana ti mariknana no kasta a bisongen ni Ron? Wenno ti pannakaitayok ti riknana no arakupen daytoy ket maidennes iti aggitebgiteb a barukongna?
Naragsak ni Pitang kadagiti aldaw a panagdennada ken Ron. Nupay sumken ti rurod ken gurana no agliway ni Ron, mapukaw met la a dagus no bisongen ni Ron. Kinapudnona, pagriingan ni Ron ti mangbisong kenkuana, banag a pakaragsakanna unay. “Sapay koma ta kastoy nga agnanayon,” ikarkararagna.
Ngem pudno ti pagsasao nga adda pagpatinggaan ti amin a banag. Iti apagdarikmat, nakettel dagiti naragsak a paset ti biag ni Pitang.
“Nabayagen nga agur-uray ni Uncle Ron iti napintas a gundaway a makisina kenka, auntie,” kinuna ni Diana, ti kaanakan ni Pitang. “Atapek a nabayagen a kalkalikagumanna a matagikua dagiti sanikuayo—daga ken balay. Ket idi insingasingmo ti pannakaaramid ti Living Trust, wenno ti pannakaitani dagiti sanikuayo kadagiti annakyo, innalana daytan a gundaway nga agsinakayo ken alaenna ti bingayna kadagita a sanikua!”
Awan naaramidan ni Pitang no di ti immanamong iti panagsinada. Ta dayta ti sagudayen ti linteg ditoy Amerika— no awanen ti ayat iti nagbaetan ti agassawa, awanen ti nasayaat a makaigapu wenno rason nga agdennada pay laeng. Ket iti panagsinada ken Ron, nabingay ti sanikuada iti agpada nga apag.
ITI dayta a bigat, nakaddidillaw ti kinaladaw ti ibabangon ni Pitang. Idi napan riingen ti maysa kadagiti annakna, natakuatanna a saanen nga umang-anges daytoy. Ngem kasla matmaturog ken masirayan ti isem kadagiti bibigna.
Idi naakkal ti bangkay ni Pitang tapno maipan iti hospital ken tapno maammuan ti makagapu iti ipapatayna, nakita ni Diana ti nakapakleb a ladawan iti abay ti punganna. Idi linukib ni Diana ti ladawan, nakitana ti retrato ti ikitna ken ni Ron idi nagkasar dagitoy. Iti ladawan, makapnek ti isem ti ikitna.
“Nasudi a laglagip iti maudi a kanito ni ikit!” nayesngaw ni Diana idinto nga indissona iti kama a nagpaay a paraiso iti biag ni Agapita.—O
PUGTUAM man no ania ti kayat a sawen dagiti balikas a napabuddak ken naugedan kadagitoy a parapo a naadaw manipud kadagiti sinurat a naipablaak iti magasintayo. Masarakan dagiti sungbat iti panid 61.
1. Iti programa, agdaniw ni
Roberto maipapan iti yuumay panangsubbot ni Jesus iti basbasol ti managlabsing a sangalubongan. Maysa met nga agparang nga anghel ni Elena iti pabuya a pakaiparangan ti pannakayanak ti Mesias. Siak met ti natudingan nga agbitla iti daytoy: Ti Kaipapanan ti Paskua. (“Bayawas iti Paskua,” Sarita ni Juan B. Quimba, Dis. 23, 1946/ Dis. 16-31, 2023.)
2. Ngem nagintutuleng met ni Meding a kasla dina intaltalek ti ayat nga indaton kenkuana ni Baldo.
Ngem iti naminsan a malem a panagpasiar ni Baldo, nagsuekos laeng. Dinillaw a dagus ti ikit ni Meding, ket nagsasawanna. (“Igam ti Puso,” Sarita ni Horencio M. Hernando, Dis. 16, 1946/ Dis. 1-15, 2023.)
3. Nagliad ni Andres Ringal iti mapusipos a tugawna. Inridisna ti abanona iti pagyarsangan idinto a pinagpaidna ti pagiwarnak a basbasaenna. Kimmita iti akin-abagatan a tawa ti opisinana. Saan unay a nalawag iti ruar ta nakabalan iti tapok ti sarming a rikep. (“Dagiti Rengngat ti Mawaw a Daga,” Sarita ni Dionisio S. Bulong, Hulio 11, 1966/ Okt. 1-15, 2023.)
4. Naikuleng koman gapu kadagiti nakitana a sukat dagiti pagan-anayna ken ti paniolito a puraw a salda ni Anita iti ayan-ayatda, idi masiripna ti nadalimanek a papel de banko iti nalmeng a siled ti maleta, nga idi binilangna, napaneknekanna nga agdagup iti dua ribu a pisos. (“Panio a Puraw,” Sarita ni Pedro R. Villanueva, Nob. 11, 1946/ Agosto 16-30, 2023.)
5. Idi nakapellesakon, pinatakdernak ni nanang iti sanguananna iti sakbay ti kimmunig a lawag ti pagsilawan ket minatmatannak a kas man la maysaak a pessat ti lupot wenno maysa kadagiti bado a dinaitna. (“Pumanawka, Nanang!” Sarita ni F. Sionil Jose, Abril 14, 1952/ Hunio 1-15, 2023.)