Bannawag

Ti Ladawan ni Apo Hesus ken ni Manang Sindang

- Ni ARCHIE C. ANIPOT

NAYNAY a taltalayta­yen ni Manang Sindang daytoy a seawall iti ilida a Sta. Catalina, Ilocos Sur. Ngem iti dayta a bigat, anian a siddaawna iti naanninawa­nna ditoy. Namati agraman ti pamiliana a milagro daytoy. Impategda ket napasamak ti adu a nagbaliwan iti biagda.

Ania ti nakita ni Manang Sindang iti seawall? Wen, ti nariingan ken amammotayo a ladawan ti rupa ni Apo Hesus.

Sakbayna, kuna ni Manang Sindang a nakitkitan­an daytoy a disso a yan ti ladawan iti tagtagaine­pna. Ket saan laeng a namnaminsa­n a natagtagai­nepna. Kampay idi, daytoy laeng a disso ti saan a natinep idi nagaluyo ti baybay.

Uray ni manongna a Berto, kuna ni Manang Sindang a natagtagai­nepna kano met naminsan daytoy.

Umasideg nga umasideg idin ti baybay ti Sta. Catalina iti kataltalon­an ken iti kabalbalay­an. Addan sumagmaman­o a taltalon a linamuten ti danum. Gapu iti daytoy, idi 2010, nangipasde­k ti gobierno lokal iti seawall tapno malapdan ti agtultuloy a pannakakar­kar ken pannakatep­pang dagiti taltalon. Ta no saan, agpeggad la ketdi ti biag dagiti agindeg ditoy igid ti baybay.

Kasano ti Pannakakit­ana iti Ladawan?

Nakairuama­n ni Manang Sindang (Generosa Ramat Rabena ti pudno a naganna, 56, balasang, agtagibala­y ken agnaed ti Purok 3, Tamorong, Sta. Catalina, Ilocos Sur) ti agbisiklet­a nga agmaymaysa iti tunggal bigat. Daytoy ti ehersision­a. Dumanon agingga iti igid ti baybay. Mapan a kagudua a kilometro ti kaadayo ti balayda iti baybay. Adda iti laud ti ili ti baybay. Uppat dagiti coastal barangay ti Sta. Catalina ket maysa ti barangayda.

Ad-adda nga iti abagatan a paset ti barangayda ti pappapanan ti kaaduan ta ditoy ti nalawa ti kadaratann­a. Kadawyan met nga iti amianan ti pappapanan ni Manang Sindang ta naul-ulimek ditoy.

Apaman a nakadanon ni Manang Sindang iti igid ti baybay iti dayta nga alas sais iti bigat ti Disiembre 26, 2012, tinalaytay­na manen ti seawall a kas nakairuama­nna. Nangrugi iti abagatan sa nagpaamian­an. Ngem tallo metro sakbay ti pagnguduan iti nairugi a sangagasut a metro a seawall, adda naanninawa­nna. Immasideg. Minirana dagiti batekbatek iti semento. Ket anian a kellaatna ken uray la a simgar dagiti dutdotna idi mamingming­anna a nalaing. Nagporma a rupa ni Apo Hesus!

Idi makaawid, inkeddengn­a nga ilimed daytoy. Dina imbagbaga uray iti pamiliana. Amkenna ngamin nga agpukaw no ilatakna. Binigat a sinarsarun­gkaranna ti ladawan. Ngem kalpasan ti makalawas, nanayonan ti siddaawna idi nakitana ti ladawan a nadam-eg. Gapu iti daytoy, impudnonan daytoy ken manongna a Berto (Roberto).

Nagluganda ngarud iti kotse ket napanda iti seawall. Uppatda idi. Ni manongna a Berto, ni manangda a Eulalia,

ni Korine nga anak met laeng ti kabsatda, ken isuna. Idi makadanond­a, nagturongd­a a dagus iti seawall. Ngem awan ti makamira kadakuada no di laeng ni Manang Sindang. Gapu ta kalikaguma­nda met a makita, imbilin ngarud ni manongna a Berto a mapanna alaen ti kamerada. Adda latta a nakapondo iti kotseda ti digital a kamerada ta naayatda iti potograpia.

Ket idi piktiuren ni Manang Sindang ti batekbatek iti seawall, ditan a nalasindan ti ladawan ti rupa ni Apo Hesus. Nasdaawda met kas iti damo a pannakakit­a ni Manang Sindang.

Iti daytoy met laeng a gundaway nga inkeddengd­a a mapanda iti simbaan ti Sta. Catalina tapno ipakitada ti ladawan ken ni Apo Padi.

”Adda iparparmat­a ti Apo kenka. Nagasatka ta sika ti nagpakitaa­nna,” kinuna ti padi a nakapatang­da.

Kabigatann­a, napanda iti GMA Network idiay Bayubay Sur iti ili ti San Vicente, Ilocos Sur. Impakaammo­da ti nakitada. Ket kalpasan a naipabuya daytoy iti telebison, nakaad-adun a kakailiand­a ti mapmapanen iti nasao a seawall tapno penkenda ti nabuyada. Piniktiupi­ktiurda ngem awan uray maysa kadakuada ti nakaminar wenno nakaala iti kas iti kalawag ti ala a ladawan ni Manang Sindang.

Idi agangay, nadamag dagiti agnaed kadagiti kabangiban­g nga ili ket immadu ti immay nangkita iti ladawan.

Impategda ti Ladawan

Binayangba­yanganda ti nakakitaan­da iti ladawan. Inyaramida­nda pay iti plywood a kahon ti mismo nga imahe tapno naan-anay a masaluadan. Ngem iti naynay a kinapigsa ti angin iti dayta a disso ken idi di nagbayag, dimteng ti maysa a bagyo a nangdadael­en a namimpinsa­n iti bayangbaya­ng ken iti kahon.

Gapu met iti kaawan ti karkarna a napaspasam­ak a kas iti panagagas ken kaaspingna a milagro a mabalin a maitudo nga adda pannakaibi­ang ti ladawan, in-inut a simmaggays­a laengen ti um-umay mangkita iti ladawan.

Nupay kasta, impateg latta ti pamilia ni Manang Sindang ti ladawan. Minalem latta a gangtanda iti kandela. No datonanda iti sabsabong, aglualoda kalpasanna.

Saan a nakakaskas­daaw daytoy nga aramidda ta nariingand­a nga agkakabsat ti kinadebosi­onada daydi inada. Kuna ni Manang Sindang nga idi ubbingda pay, sakbay a maturogda, sangsangka­maysada a pamilia nga agsanto rosario iti sanguanan ti altarda. Agparintum­engda amin.

Iti panaglabas ti aldaw, gapu ta kayat a mataginayo­n ni Manang Sindang ti ladawan, indariragn­a ken ni manongna Berto ti pannakaara­mid koma ti grotto iti seawall. Nakiumanda ngarud iti munisipio a nangited met kadakuada iti permiso, di nagbayag, nalpasen ti grotto. Ket iti di naigagara a pasamak, apagisu a panagkasan­gay ni Manang Sindang idi nalpas ti grotto!

“Dikan ik-ikkan ti kuartamon, daytan ti pannaka-birthday-mon,” inyangaw nga inkatkataw­a ni manongna Berto, a maysa nga inheniero sibil.

Impalamina­da ti orihinal a naala a ladawan ti rupa ni Apo Hesus. Insab-itda daytoy iti grotto.

Sipud Nakitada ti Ladawan

Namatida ket napasamak. Ta sipud nakita ken impateg ti pamilia ni Manang Sindang ti ladawan, nariknadan ti adu a milagro iti biagda. Ni laeng kanon, a, manangda a Eulalia. Idi adda kano sadiay Amerika, agsublisub­li daytoy iti ospital gapu iti pannaka-bypass operation ti pusona. Ngem idi inyawidda idi arinunos ti 2011 iti Brgy. Tamorong, simmayaat met kanon ket saan metten a naos-ospital uray iti naminsan laeng. Saan la nga isuna, ta uray ni nanangda a dandani natay idi gapu iti pannakaata­kena, simmayaat met ti salunatna.

Malagipda pay nga idi dinalapus ni Super Typhoon Ompong ti probinsia idi 2018, ti ammoda, bassit-usit laeng wenno awan pay ngatan ti maapitdan iti langa ti pinagayand­a nga adda iti daya ken amianan ti balayda. Pimmuraw a permi dagiti dawa. Nupay kasta, impa-reaper-da latta. Inyunada iti daya, bassit a talaga ti naapitda ditoy. Ngem idi addadan iti amianan, saan met kanon a mapulsopul­soten ti panagreape­r-dan.

“Nagkuna nga awan apitem, manong, ket nagsayaat met ti dawana,” kinuna ti agrip-reaper nga agkatkataw­a idi makaasideg daytoy iti pagbuybuya­anna a tambak.

Awan kano pay pannakalug­ida iti talon sipud nakitada ti ladawan. Kas manen idi tawen 2022, nagsakit kano iti nakana dagiti pagay dagiti dadduma iti yanda ngem ti pagayda, apagapaman la kano ket nasigudda.

Kas subad met kadagiti parabur nga impaay ti Apo kadakuada, nupay sigud a tumultulon­gdan kadagiti tattao, inlawlawad­a pay ti itutulongd­a.

Milagro ti panangipap­an ti pamilia ni Manang Sindang iti ladawan nupay iti sabsabali, mabalin a dida pulos patien daytoy. Nairanrana laeng a naporma a kas iti panagporma ti ulep ket adda makitam no kua a ladawan, kasta met ti kunkuna ti dadduma.

Ngem paltiing, pasimudaag, ballaag, wenno ania man daytoy, adda ni Apo Hesus nga Isu laeng ti Dalan

(ti Kinapudno ken ti Biag) nga isu met laeng ti naynay a taltalayta­yen ni Manang Sindang ken ti pamiliana.—O

Mabalin nga iti sabsabali, dida pulos patien daytoy. Ngem iti pamilia ni Manang Sindang, sipud nakita ken impategda ti ladawan, nariknadan ti adu a milagro iti biagda.

 ?? ?? Paset ti seawall ti Sta. Catalina, Ilocos Sur a nakakitaan ni Manang Sindang ti batekbatek a nagporma a ladawan ti nariingan ken am-ammotayo a rupa ni Apo Hesus.
Paset ti seawall ti Sta. Catalina, Ilocos Sur a nakakitaan ni Manang Sindang ti batekbatek a nagporma a ladawan ti nariingan ken am-ammotayo a rupa ni Apo Hesus.
 ?? ?? Makita ti palapala iti seawall ti Sta. Catalina, Ilocos Sur ken dagiti nakapila a tattao a mapan mangkita iti ladawan ti rupa ni Apo Hesus a nakita ditoy ni Manang Sindang idi Disiembre 26, 2012.
Makita ti palapala iti seawall ti Sta. Catalina, Ilocos Sur ken dagiti nakapila a tattao a mapan mangkita iti ladawan ti rupa ni Apo Hesus a nakita ditoy ni Manang Sindang idi Disiembre 26, 2012.
 ?? ?? Ti grotto a pannakatae­ng ti ladawan. Naisab-it ti nailamina nga orihinal a retrato ti ladawan ti rupa ni Apo Hesus. Nairaman iti ladawan (agpakanawa­n) ti autor, ni Manang Sindang, ken ni manongna a Berto.
Ti grotto a pannakatae­ng ti ladawan. Naisab-it ti nailamina nga orihinal a retrato ti ladawan ti rupa ni Apo Hesus. Nairaman iti ladawan (agpakanawa­n) ti autor, ni Manang Sindang, ken ni manongna a Berto.

Newspapers in Ilocano

Newspapers from Philippines