Ang Mangga sa Bikol
SA kadugay na namong nagsulat kalabot sa panguma, daghang handomanan nga lisod makalimtan. Sama niadtong gidapit kami nga motambong sa usa ka garden show sa Dakbayan sa Naga kapin na sa napulo ka tuig ang minglabay.
Nahibulong mi dihang may namatikdan kaming bugtong namaligya og dagko ug makadani kaayong bunga sa mangga atol sa garden show. Ang uban man god kay sa commercial section naninda og lainlaing ornamental plants ug mga gamit alang sa pagatiman sa tanom.
Nahinumdoman namo nga si kanhi Senador Nikki Coseting mipakyaw sa tanang mangga sa nagsolo nga namaligya niini.
Gipili namo nga duolon ang tag-iya ug giinterbiyo alang sa among kolum sa Panorama Magazine sa Manila Bulletin. Tinuod bang kaugalingon nilang tanom ang mangga nga gibaligya ni Gng. Patria Escaro? Mao kana ang una namong gipasupot nga pangutana kay segun sa among nahibaw-an, walay nananom og dinaghang mangga sa Kabikolan sanglit kanunay kining gilampurnas sa bagyo. Wala itambag sa mga batid sa panguma ang pagpananom og mangga sa Bikol sanglit kining maong rehiyon agianan man sa bagyo.
Nakurat mi dihang miingon si Gng. Escaro nga aduna silay 500 ka dagkong punoan sa mangga sa ilang yuta sa Calabanga, Camarines Sur. Giunsa man nila pagbaton og ingon kadaghan nga punoan? Ingon niini ang nahitabo:
Ang magtiayong Marcelo ug Patria Escaro kanhi taga Batangas ug nanglalin lang sa Bikol. Kaniadto, aduna silay dakong talamnan sa lemonsito ug ukban. Kasagaran kining pagapakyawon sa mga biyahedor.
Usa sa kusog kaayong mamalit kaniadto mao ang katagilungsod nilang taga Batangas. Usa ka adlaw, human makapamalit og daghang lemonsito, ang katagilungsod nilang taga Batangas wala na motumaw ug nagtangag pag dakong utang.
Human sa lima ka tuig, mibalik kadtong nakautang sa mga Escaro. Nagdala kinig dakong trak. Ang gisulti niini sa magtiayon, mobayad siya sa iyang utang. Apan wala siyay cash. Ang dala niya mao ang usa ka trak nga nagsanuoy sa 500 ka grafted nga mangga. Mao lang kuno kini ang iyang ibayad sa iyang atraso.
Walay nahimo ang mangtiayon kondili dawaton ang igtatanom nga mga mangga. Total, naa man pod silay dakong yuta sa lungsod sa Calabanga.
Wa ba mapayhag sa bagyo ang inyong mga punoan? among gipangutana si Gng. Escaro.
Ang iyang tubag: napayhag sa bagyo. Nangatumba ang mga