Bisaya

Kon Mahurot Ang Isda Sa Dagat

- Nobela ni Marcelo Baterna

(Gula 17)

SA mingsunod nga mga adlaw, daghang kalamboan ang nanghitabo sa kinabuhi nila ni Ecolboy ug Erwin. Si Ecolboy, human mabawo sa gipaabot nga adunay mahitabo kang Erwin, nakahukom nga dili na manghilabo­t sa kinabuhi sa karibal kay, alang kaniya, adunay mga kamot nga dili makita nga nanalipod niini. Mao usab si Erwin nga nagtuo gayod nga adunay nahitabo kang Ecolboy niadtong gabii nga gipusil kini ni Jimboy apan wala diay maunsa, nakahukom usab nga pasagdan na lang kini. Total, alang kaniya, maiya man gayod ang babaye nga maoy hinungdan sa kasilag sa usag usa.

Si Ecolboy nakahunahu­na nga mobalik na sa pagpamasol. Gimingaw na siya sa dagat nga iyang giisip nga maoy taytayan padulong sa kasingkasi­ng sa dalaga nga iyang gimahal kay kon daghan siyag kuha, siya maoy mangunay paghatod niini ngadto sa balay sa dalaga, pamasin nga masubli kadtong halandomon­g yugto sa ilang kinabuhi.

Si Erwin na- busy pag-ayo sa iyang balay nga hingpit nang nahuman ug ang pagsangkap na lang sa mga kagamitan sulod sa balay maoy kulang, maong sa gabii ra siya makabisita sa uyab.

Kon unsa kalilong ang nanghitabo tali sa duha, mao usab ang kanormal sa mingsunod nga panghitabo. Bisan si Nora nalipay sa kalamboan nga walay nanghitabo tali sa duha.

Ning panahona, ang nakapagimo­k sa tibuok barangay mao ang umaabot nga piniliay nga naglakip sa mga pilionon sa lokal ug nasyonal. Gani, mao kini ang nakapugong sa plano nilang Nora ug Erwin nga mopahimuta­ng na sa salag sa kaminyoon. Buot nila nga ang usa sa mga sponsor mao ang bag-ong mamunoan sa lungsod kay aron mailhan si Erwin sa mga dagkong tawo sa lungsod, kini sumala sa kagustohan ni Erwin.

Sa ikaduhang adlaw human niadtong hitabo sa pag-atang nilang Jimboy kang Ecolboy ug Londoy ug sumala sa gikasabota­n sa duha nga mamisita si Ecolboy kang Nora, tuod gituman kini sa duha nga inubanan gayod ni Londoy. Si Nora dili unta buot nga moatubang kang Ecolboy sa katarongan nga basin adunay mahitabo o mahimo kining pabilo sa dili maayong mahitabo. Apan napugos siya tungod sa presensiya sa usa ka barangay tanod nga didto ra sa gawas nangitag kalingkora­n.

“Nganong nagdala pa man kag guwardiya, Ecolboy?” sukot ni Nora.

“Aron maseguro nga walay daotang mahitabo,” daling tubag ni Ecolboy nga nagngisi

aron maingon nga nagkomedya siya.

“Ang maayo nga dili na lang unta ka moanhi kay basin masayod si Erwin.” “Bisag gimingaw na gyod ko nimo.” “Bisag nasayod ka nga kaslonon na mi?” “Hangtod nga wa pa mo makasal, pasagdi lang ko, Nor, nga moanhi dinhi.”

“Ang ako ba, Ecolboy, nga basin magubot lang hinuon. Nasayod na bitaw ka sa kinaiya ni Erwin.”

“Sa ako nang giingon nga mentras wa pa mo makasal, padayon kong moanhi dinhi.” Gibalik ni Ecolboy ang maong katarongan. “Gawas kon hugot kang mobalibad nga moanhi ko dinhi. Unsa man, moanhi pa ko o dili na?”

Wa motubag si Nora. Milantaw sa unahan. Maglisod siya pagtubag. Nasayod siya nga sa kahiladman sa iyang dughan, anaa gayoy pagtuaw sa pagdumili pagtug-an sa matuod. Nasayod siya nga ang iyang pagdili kang Ecolboy nga makigkita kaniya, taphaw lang. Oo, taphaw lang kay sa pagkatinuo­d, mingawon usab siya sa ulitawo, ilabi na sa panagdapat sa ilang mga ngabil.

Kay wa man motubag si Nora, mibul-og gilayon sa iyang galamhan ang kahinam sa pagpahimul­os sa higayon. Dali niyang gikab-ot ang kamot sa dalaga ug iya kining gihakop, uban ang pagtutok nianang tinan-awan nga tulukibon. Wa motutol si Nora, apan mitutok usab sa ulitawo nianang tinutokan sa pagdumili pinaagi sa paglingo-lingo samtang milingi kang Londoy. “Ayaw, ha, Ecolboy, kay naay tawo.” “O, sige, Nor, di ko mamugos karon. Apan sa sunod higayon, ha?” Gibira ni Ecolboy ang iyang kamot.

“Ayaw na lang lagi pag-ari,” balibad sa dalaga uban sa tam-is nga pahiyom— pahiyom nga nag-awhag og liboan ka pagdasig. “Sige, pauli na…”

Alang kang Ecolboy, igo na ang higayon. Nananghid siya nga gaan kaayo ang lawas.

Sa ilang pagpanglak­aw, hisugatan nila si Perla nga gikan sa ilang Ecolboy.

“Didto ko gikan sa inyo, abi kog namasol ka.” Unang timbaya sa dalaga. Nagpahiyom kini nga mitan-aw kang Ecolboy ug unya ngadto kang Londoy. “Karon tingaling gabii, Perl,” gikan kang Ecolboy “Lagi, kay morag dugay-dugay na kong wa kasuroy og isda.” “Unya, asa man lang ka ron?” ni Ecolboy gihapon. “Moadto na lang kos merkado. Mobalik lang ko sa inyo karong gabii.”

Pagtalikod ni Perla, gisundan kinig tan-aw nilang Ecolboy ug Londoy, ilabi na ang naulahi nga nakadapit gayod sa pagtagad sa nahauna.

“Guwapa si Perla, Gaw, no?” ni Ecolboy nga nakapahiyo­m nga mitan-aw sa ig-agaw.

“Guwapa unta pero dili man ato.” Mibalos pagpahiyom si Londoy. “Aykog ingna, Gaw, nga wa ka maibog niya.” “Naibog man pero anugon lang kay dili man lagi ako. Kon maako siya, pangasaw-on ko dayon kay buotan ug negosyante pa gayod.”

Dihadiha, mibatig kaluoy si Ecolboy sa ig-agaw. Nasayod siya nga wa pa kiniy uyab kay unsaon ang inom mao may gipalabi niini.

“Sige, Gaw, akoy bahala nga moesplikar niya. Karong gabii, adto sa balay kay maghuwat to siya nako. Unsa, Gaw?”

Wa motubag si Londoy. Hinuon giisa ang tuong kamot aron makig-apir sa ig-agaw. Ug sa makausa pa, milanog ang timaan sa kasuod ug kasandurot sa duha. Laing kasabotan na usab ang natali sa ilang panag-uban.

Nianang pagkagabii, sayo si Londoy nga miadto sa ilang Ecolboy. Gani hiabtan pa siya ni Perla nga misayo usab, maong sama sa gituyo sa kahigayona­n nga magkaestor­yahay sila. Samtang si Perla walay kalibotan nga gisabotan na siya sa mag-agaw, si Londoy daw gilamat sa kahinam nga nagtan-aw sa dalaga. Nganong sa kadugay na sa panahon, karon pa siya makaamgo sa katahom ni Perla?

“Ganiha ra ka, Doy?” Si Perla maoy miuna kay wa man makatingog ang lalaki. “Bag-o pa lang, hapit ra ta magkadunga­n,” maoy tubag. “Nagpaabot ba sab ka kang Ecolboy?” “Oo, kay moambit sab kog isda.” Naglisod si Londoy pagpangita­g katarongan.

“Aykog ingna nga manuroy sab kag isda.” Giubanan ni Perla og ngisi aron makita ang iyang pagpangome­dya.

Ang maong komedya migahad og dalan aron makalusot ang tinguha ni Londoy. “Puyde man kahag kitang duha ang manuroy?”

“Hala, di puyde kay basig masuk-an kas imoha.” Minggilak ang mga mata sa dalaga. “Wa gyod intawoy masuko nako. Ambot lang kaha sa imo?” “Nah, kinsa bay mokubit sa pobre? Wa gayod intawon.” Ning tungora, mao usab ang pag-abot ni Ecolboy. Nahunong ang panag-estoryahay sa duha. Apan ingon sa nakabati si Ecolboy sa gipanag-estoryahan kay masabot man ang kalit nga kahilom tali sa duha.

“Uy, mora man og nagkasabot na mo. Unsa, Gaw, nagkasabot na?” Mipahiyom si Ecolboy, una sa ig-agaw ug dayon sa dalaga.

Miigham lang si Londoy, samtang miduko nga maulawon si Perla. Niini, nakasabot si Ecolboy nga may gipanag-estoryahan ang duha, maong gitawag ni Ecolboy ang inahan aron maoy moataro sa isda. Una mobiya si Ecolboy aron mag-ilis, gibinlan niyag salabtonon­g pahiyom ang ig-agaw.

Sa dihang nananghid si Perla nga molakaw na, gikidhatan ni Ecolboy nga mao pay paggawas, si Londoy, uban sa pag-ingon: “Gaw, ubani si Perla kay gabii na ra ba.”

“Ayaw lang, uy,” daling balibad ni Perla, “kay basig naa pay laing adtoan si Londoy.”

“Ubani tuod, Gaw, kay aduna ra bay balita sa lugos sa silingang barangay. Mihasi na kuno ang gidiling droga,” dugang ni Ecolboy.

Wa pa gani makatubag si Perla, misunod na si Londoy niini. Nakasabot ang dalaga nga daan na siyang gisabotan sa duha, maong igo na lang siya sa pagpahiyom— pahiyom nga makadasig sa adunay tuyo. Tinuod man usab nga adunay balitang lugos sa laing barangay. Nabaniog na man gani ang pagkatap sa gidiling droga sa kasilingan­ang barangay.

(PADAYONON)

Dili kaha malintian si Ecolboy kon masayran ni Erwin nga mitughok kinig pamisita sa ilang Nora?

 ??  ?? “Hangtod nga wa pa mo makasal, pasagdi lang ko, Nor, nga moanhi dinhi.”
“Hangtod nga wa pa mo makasal, pasagdi lang ko, Nor, nga moanhi dinhi.”

Newspapers in Cebuano

Newspapers from Philippines