Bisaya

GIAGAK SA TWC, EDITOR SA BISMAG NGADTO NA SA PAGLIBRO SA ATONG INAHANG DILA

- Ni BERNITO A. DALIT

KINSAY magdahom nga ang usa ka yanong magpapatig­ayon sa Bogo Cebu mataptan ba diay sa kagaw sa panulat nga maoy naghatod sa kaugalingo­n pagtungton­g sa pedestal sa kadaogan sa Literatura aron sa pagnanaw sa iyang mga igsoon sa dagang nga nanginahan­glan sa naangkon niining kaalam ug abilidad sa panulat. Siya si Edgar S. Godin ang tagsulat sa bag-ong haon nga libro: “ATONG INAHANG DILA, Giya sa pagsulat ug pag-edit sa Binisayang Sinugboano­n”. Igo lang siyang nakahuman sa sekundarya. Wala na kini makapadayo­n sa pagtungha sa kolehiyo kay niya pa nahingag sa pagpupanin­da aron mabuhi.

Apan ang langit maoy nagbuot ug gigiyahan siya sa dalan nga maoy iyang gisubay karong panahona. Kasamtanga­ng Associate Editor sa Bisaya Magazine nga gipatik sa Manila Bulletin Publishing Corporatio­n sa kaulohan. Apan sa wala pa siya sa Bismag, niadtong 1998 si Godin nagpaagak nang daan kang Nobelista Fidel B. Mag-usara (PSK) pinaagi sa pagpadanga­t sa iyang mga sinulat sa THE WRITER’S CIRCLE (TWC) aron matambagan kini ug makoreksiy­onan ayha pa dayon ipadala sa TWC ngadto sa Bismag aron nga mapatik ang nasubmiter niyang obra kang Ginong Mag-usara.

Kugihan si Editor Godin nga mosulat og mga sugilanon, gumalaysay ug uban pa. Nga bisan og wala kini makinilya nga magamit apan wala kini makasugpoy sa nag-alindanga niyang pagbati sa pagpadanga­t sa kinamot niyang mga tampo sa TWC. Usa ka inisyatibo­ng kalihokan kanhi ang TWC nga gimugna niadtong usa ka relohero nga magsusulat sa mantalaang Bisaya – Si Fidel B. Magusara. Daghan na siya og mga sinulat sa Bisaya nga gihurokan sa mga magbabasa sa Kabisay-an ug Mindanao. Ang dili ko malimtan mao kadtong iyang mga nobela nga: “MINI NGA KASAL, MISYON: PUHAGON ANG SINDIKATO ug ang “TIP”sa gustong mag- writer nga pulos giserye ning maong mantalaan.

Ang TWC ni Fidel Mag-usara motabang niadtong mga indibiduwa­l nga buot makat-on sa pagpanulat. Gidawat usab ang mga tampo nga gipangkina­mot sa paggaray basta tin-aw lang kini og mabasa. Tinudanay nga serbisyo ang gibilin ni Sir Fidel sa wala pa siya motaliwan. Human niyag basa sa mga tampo, siya pa ang mo- type, morebisar, mo-edit, ug mohatod sa hinashasan­g mga sinulat aron mapatik kini sa Bisaya. Nakita ni Mag-usara ang kaseryoso ni Godin. Nga bisan linga sa inadlawng panginabuh­i apan nagpabilin sa dako niyang kaikag nga makat-on mao tong gitabangan siya ni Sir Fidel pinaagi sa paghukngay nga madupoton sa apyogon niyang mga tampo kaniadto sa dili pa kini mapatik sa Bisaya.

Niini baya nga punto nga nadasig sab ako sa pagpasakop sa TWC gumikan sa gihanyag nga mga maayong benepisyo niadtong buot magpasakop niini, sama sa pagtubag sa mga pangutana kalabot sa panulat ug pagtul-id sa mga sayop niini. Tuod man, nagbunga ang kahago ug kakugihan ni Godin kay human makuha si Mag-usara pagka managing editor sa Bismag misunod man usab si Godin pagka staff member sa naasoyng mantalaan. Kaniadto wa lang ko maghinagad sa mga positibong gipanulti ni Sir Fidel kanako bahin kang Godin.

Ang pokus ko niadtong higayona mao nga makapasar lang unta sa iyang panempla ang gipadangat kong sugilanon alang sa usa ka koreksiyon. Tuod man, maayo ang resulta ug positibo ang panglantaw ni Sir Fidel sa akong sugilanon nga “Gugma Sa Nahisalaag Nga Kalibotan” nga napatik sa gula sa Bisaya niadtong Enero 18, 2012. Matod niya, maayo ang ulohan sa akong sugilanon kay haom kuno sa dugokan. Maayo usab ang pagkasugod sa unang esena sa akong sugilanon kay duna kuno ni narrative hook nga makataga gyod sa kaikag sa mga magbabasa.

Apan wala ko makalahuta­y sa TWC. Gilupig ko ni Godin sa iyang kakugihan. Daghan siyag mga sinulat nga nagpusot-pusot pagpanggaw­as sa Bismag samtang ako wala gyod tawon mapatiki nga hangtod gani giabot na lang kini sa langitnon niyang panaw. Nagsugod ko pagsulat ni Sir Fidel sa TWC niadtong Pebrero 5, 1998 ug nadawat niya ang akong sulat sa petsa 16 sa mao gihapong bulan ug tuig. Hangtod na sa iyang pagbalos kanako sa Pebrero 18, 1998.

Nianang pagka Abril 28, 1998 si Sir Fidel nagpadala kanakog mga xerox copy sa mga sinulat sa Flashback nga gilangkob ning mosunod nga mga ulohan: 1. Using the Flashback In Fiction nga sinulat ni Mariana Prieto, 2. Using Flashback Effectivel­y or is this Trip Necessary? Nga sinulat usab ni Will C. Knott samtang ang Ikatulo mao ang: Kanus-a Gamiton ang Flashback nga sinulat mismo ni Sir Fidel. Napatik kini sa Bisaya human kini masabak sa iyang serye nga“TIP” Sa Gustong Magwriter.

Nagtuo ko nga si Bay Edgar nakabaton usab niini nga mga materyal ug kini nagamit niya pag-ayo isip giya sa nangagi niyang mga sinulat nga nangapatik ning magasing Bisaya diin ang pipila niini nakadaog na sa nagkalainl­aing kategoriya sa bisan asang tigi sa sinulatay. Busa Bay Edgar padayon sa imong pagpanukid­uki sa kahimtang sa atong pinulongan ug pagsipong niini nga mga abot ngadto sa paglibro kay ang Diyos nagtan-aw man sa mga bayanihong buhat sa tawo.—

 ??  ?? Ang tagsulat nga naghawid sa bag-ong haon nga libro ni Associate Editor Edgar S. Godin nga sa pagka karon may Ikaduhang Edisyon na.
Ang tagsulat nga naghawid sa bag-ong haon nga libro ni Associate Editor Edgar S. Godin nga sa pagka karon may Ikaduhang Edisyon na.

Newspapers in Cebuano

Newspapers from Philippines