MANGINLABOT! DILI MANGHILABOT!
Sa tinuod lang, alang nako, nindot nga nag-iningon ana ang Kongreso kay kining mga opisina sa gobyerno, kon duna nay kuwarta, kon makagasto morag ila ang kuwarta.
ABI nakog ang g balita ra mahitungod sa pagdaghan sa a mga biktima sa AIDS diris Pilipinass ang makapakagot sa akong bag-ang apan mas grabe pa man diay ang epekto kanako sa a balitang giaprobahan sa Kongreso nga tag-usa a ka libo lang ang puydeng gastohon sa Commission sion on Human Rights (CHR), National Commission mmission on the Indigenous Peoples les (NCIP) ug sa Energy Regulatorytory Commission (ERC) alang sa tibuok tuig sa 2018. 8. Kon aprobahan sa Senado kana nga budget, dget, walay suweldo ang mga empleyado sa gobyerno rno niining mga opisinaha. ha.
Nindot pod ning makasubay tag ginagmay sa social media kay morag matibuok nato atong g panabot. Matod pa ni Senador Bam Aquino, naaprobahann na sa Senado ang gipangayo sa CHR ngaga P678 milyon. Miingonn pod si Senador Recto nga dili puydepuy nang budget nga ingon niana alang sa CHR kay daghan angaya imbestigahong mga biktima sa tokhang ug EJK. MiingonMiing sab si Senador Pangilinan nga dili na makalusot sa Senado ngan budget. Hinuon sab. Kon mosugot sila ana, wala na lugarlug gahunahuna og tarong sa Pilipinas? Asa man na kutob ang usa ka libo? Maayo kahag moabot nag usa ka adlaw. Sa tinuod lang, alang nako,na nindot nga nag-iningon ana ang Kongreso kay kining mga opisina sa gobyerno, kon duna nay kuwarta, kon makagasto morag ila ang kuwarta.kuw Mao nay giingon ni Presidente DuterteDuter nga hilas ba, maayo ra bag dili sulugoon lang.la Tinuod, matod ni Tatay Digs nga “dilawan”dilaw sab si Chito Gascon, ang hepe sa CHR,CHR apan gawas nga “dilawan” siya, dili pa gyodg kamao sa iyang trabaho ug kon manultiman abi kuno nimo og tinuod naay agi. Ay,A bisan ako, makaingon nga wala gyoyg agi ang mga taga CHR. Sukad pa hinuon sa una, dili kay karon lang ngang si Chito Gascon nay ilang hepe. Kibale,K pila ba ka tawong natamakannatam ang katungod ang ilang napanalipdannapan nga angay tuod silas hatagag P678 milyones aron makapanalipod pa silag dugang sa 2018? Matod pa sa SolFed, usa
ka organisasyon sa Pilipinas nga nag-asdang sa katungod sa tawo nga mogamit sa iyang kaugalingong pinulongan, bisan luoy tuod ang CHR nga ingog mapanas sa 2018, tinuod man sab nga wala gani kini makahimog baroganan mahitungod sa pagka wala say baroganan sa Department of Education (DepEd), Commission on Higher Education (CHED) ug sa Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) sa kasamtangang gera sa pinulongan. Tinuod baya sab, ba? Tawhanong katungod baya nang makapahayag sa atong hunahuna ug gibati sa pinulongan nga iyang nasabtan, sa? Nganong wala tuoy tingog ang CHR niini nga kagubot?
Problema lang kay angay diay kunong walay budget ang CHR, matod pang Congressman Rodante Marcoleta, representante sa SAGIP Partylist nga maoy misugyot sa hawanan sa Kongreso nga P1,000.00 ray ihatag sa CHR, kay ang CHR gawas nga walay agi ug “dilawan” pa gyod, dili pa diay legal nga opisina. Tinuod gitukod kini sa atong 1987 nga Batakang Balaod apan wala pay balaod nga nahimo nga matawag nga CHR Law, sama nga naay CHED Law, ang balaod nga naghubit kon unsa gyod ang CHED. Mao sab diay tingaling nagkayamukat gyod ang agi sa CHR. Nagsandig lang diay ni sa usa ka Executive Order ni kanhi Presidente Aquino ug ang budget nga gihatag alang sa CHR P50 milyones lang. Sa ato pa, morag gaatubang na sab tag gera sa korte ini. Dunay matawag nga legal crisis. Nah, unsaon na man ni nga ang suweldo ni Hepe Gascon kay mokabat man diay kunog P2 milyones matag tuig ug kauban diay niya sa CHR iyang asawa. Problema sa tawhanong katungod tuod ni kay katungod baya sa tawo nga mabuhi, dili lang nga basta mabuhi pa gani, apan mabuhi nga dunay dignidad. Morag kinahanglan ipaglaban ni Hepe Gascon ang tawhanong katungod sa mga empleyado sa CHR.
Mora sab tuod og makaingon ta nga duha ray tawo sa Pilipinas –“dilawan” ug “dutertards”. Makaingon ko ini kay nawani sa debate ang ERC ug ang NCIP. Tungod kay klaro nga “dilawan” si Tsirman Gascon, grabe ang pag-alsa sa mga tawo batok sa maong desisyon sa Kongreso. Nakakatawa gani ko kay dihay misugyot nga gawas nga angayng ilista kuno ang mga kongresista nga mingbotar sa mosyon ni Kongresista Marcoleta nga usa ka libo ray budget sa CHR, angay sab kuno nga ilista ang mga magsusulat nga “dutertards” o membro sa DDS (Duterte Diehard Supporters). Nasagmuyo kog gamay kay ikawalo ra kos listahan, angay akoy nag-una. Hahaha. Lipay hinuon ko kay ang mga kauban nakos listahan kay sila mang, Dr. Christine Godinez, Ortega, Dr. Steven Fernandez, Dr. German Gervacio, Dr. Jondy Arpilleda, ug silang Jude Ortega ug Noel Tuazon. Hehehe. Sa kataposan naapil na gyod kos listahan sa mga magsusulat.
Ay, dili sab mi Dutertards, uy, apan kay taga Mindanao mi (gawas ni Noel Tuazon) kasabot mis buot ipasabot ni Presidente Duterte. Dili ko makasulti alang sa uban apan ako, bisan unsaon dili ko madutertards kay gawas nga wala ko mobotar niya, morag balanse sab ko mangyagyag, uy! Hehehe. Gaawhag lang gyod hinuon ko nga angay sabton ang dagan sa utok ni Tatay Digs kay gawas nga lisod ang iyang kahimtang (taga Mindanao nga tua nagmando na karon sa mga taga Manila, pananglit), nagtuo sab ko nga milagro ang iyang pagdaog, sa ato pa, kabubut-on sa Diyos, maong kinahanglan siyang respetohon ug tabangan. Pangartiyo ra gyoy panabot gikinahanglan nato ba ug ang pagkab-ot niana maoy misyon sa mga gitugahang kabalo mosulat. Ay, paminaw man nako maayo kaayo kong mopasabot, nah, mao ni, na dutertard na hinuon. Hahaha.
Bahalag kapila pa ko ma- dutertard apan moingon ko nga maayo ra baya sang nag-iningon ini ang Kongreso aron dili sab ta makaingon nga gina- uto-uto lang sila sa mga opisina sa gobyerno. Silay atong mga representante nga angayng maningil sa mga trabahante sa gobyerno sa ilang agi, labi na nga duna sila niini nga gahom – the power of the purse string, matod pa. Ang gahawid baya sa yabe sa kaban sa kayamanan maoy tinuod nga gamhanan. Mao unta nay usa ka rason nganong gamhanan ta, kana kon laban sab lagi nato atong mga representante. Mao nay nakasuwerte karon kay si Tatay Digs gapaningil sa agi sa gobyerno, maong nakahigayon ta. Ang ako lang gikasupakan ining tanan kay gawas nga nawani sa debate ang ERC ug ang NCIP, wala pa gyod maapil ang CHED sa maong desisyon sa Kongreso.
Kon ang CHR wala gani makatig-ik mahitungod ining atong problema sa gakuyanap nga Tagalog, unsay atong masulti sa kahilom sa CHED? Naghimo diay silag mando nga dili Buwan ng Wika ang Agosto? Naa diay silay kanang gitawag og CMO (CHED Memorandum Order) mahitungod sa pagtahod sa mga pinulongan ug sa dili pag-abuso sa mga tawhanong katungod sa mga estudyante sa sulod sa mga tulunghaan? Gawas pa sab, kon supak silas utok sa mga taga CHR, ERC ug NCIP, dili diay produkto sa mga tulunghaang “sakjop” sa CHED kanang mga tawhana? Kon dili sila kamao, dili diay ta kapangutana kon naa bay agi ang CHED? Hehehe.
Nindot nga ang rason nga usa lang sab ka libo ang gihatag alang sa ERC alang sa tibuok tuig nga operasyon nila kay tungod wala nila masumpo ang korapsiyon sa sektor sa enerhiya. Ang dili nindot mao ang rason nganong usa ka libo lang sab ang gihatag sa NCIP. Matod pang Kongresista Zarate nga maoy nagmosyon niini, wala man god kuno mapanalipdi sa NCIP ang 30 ka lumad nga gipatay sa miaging tuig. Ila diay nang trabaho?
Dinhi nato angayng sabton nganong sayop ang ilang gihimong paghikaw og kuwarta sa NCIP. Gawas nga dili nila responsabilidad ang pagpanalipod sa ilang kaugalingon, responsabilidad kana sa gobyerno, dako na ang nakab-ot sa NCIP sa pagpalambo sa ilang hanay. Gikinahanglan sa NCIP ang saktong budget aron madayon kini nga paglambo. Posibleng aduna say kalapasan ang mga opsiyal apan dili kini rason aron serad-an ang opisina. Wala ko kahibalo kon dilawan ba kini nga gera o naay laing tuyo si Kongresista Zarate nga gisuportahan sab sa kadaghanan sa mga membro sa Kongreso. Sa kaso ni Kongresista Marcoleta, matod pa sa Rappler, gawas nga klaro nga “dilawan” si Tsirman Gascon, maong gilutos sa mga kahapnig kang Presidente Duterte, gimandoan sab diay kuno sa Iglesia ni Kristo, ang simbahan ni Kongresista Marcoleta, nga kinahanglan mokuyog siya sa tropa sa kadaghanan nga gasuporta ni Presidente Duterte.
Hay, politika lagi ang utlanan sa tanan. Mao ni nga kinahanglang manginlabot ta. Magpakabana. Dili na ni maato kon pasagdan lang ang uban nga maoy modesisyon alang sa kadaghanan. Mangartiyo ta ug mosabot lagi kay lisod na nga walay makasagda sa mga pangutok sa uban nga wala ta kasabot kon asa paingon. Aw, lahi na sab nang manghilabot. Hehehe. Nindot sab ning Bisaya kay lahi ra jod nang manghilabot sa manginlabot.—