ANG GIDANGATAN SA GUWAPO
(Anib 8)
MGA alas dos nas kahaponon sa ilang paghiabot sa lungsod. Ug kay wala sila makapaniudto, mao ra kadtong saging nga ilang gikaon didto sa beach resort, nanghapit silas restawran didto sa daplin sa dalan sa may eskina dayong sulod paingon sa munisipyo. Ang mga polis maoy mingbangka kay wala gyoy nahot intawon ang tiguwang. Di unta mokaon si Tisoy apan gipugos sa apohan. Gitaparan kini sa apohan ug sa pikas ug pikas didto manglingkod ang duha ka polis. Gipatung-an ang apohan ug ang apo sa duha ka polis nga nanglingkod sa taas nga bangkong tugas.
Gihungitan sa tiguwang si Tisoy. Way tingog ang apo nga mipahiuyon sa apohan. Samtang ang duha ka polis nagsige nag kaon. Nagsuwa silag tinuwang isdang tulingan. Ug mais ang kanon.
Pag-abot nila didtos opisina sa kapolisan, sa ilang pagkanaog, gilikos ang usa ka kamot sa apohan didtos hawakang Tisoy sa ilang paghikanaog. Ug wala usab mamuhi ang usa ka polis sa usa ka kamot ni Tisoy.
Mingsulod silas opisina. Bugnaw ang sulod sa opisina nga airconditioned. Sa may pultahan niini, may naglingkod nga usa ka babayeng polis. Batan-on pa kini, yagpison ang lawas ug angayan kaayo sa gisul-ob niining uniporme. Makita sa panagway niini
ang maayo niining pamostura. Guwapa. Ug nahatutok kini kang Tisoy kinsa mibawos usab pagtutok nga pinadulot ngadtos babayeng polis.
Sa gisul-ob nga tisirt nga puti ni Tisoy, puwerteng nakapadayag sa lawas niining tigson. Pun-an pas taliwtiw niining ilong, puti ang pamanit, ug buwagaw ang buhok. Ang mga paa niini puti kaayo nga matataw tungod sa purol nga gisul-ob niini. Ingog nagpanggunit niini ang tinan-awan sa maong babayeng polis.
“Mestiso Amerkano kini, Lani,” ang usa ka polis nga si Mediana ang mitug-an sa babayeng polis. “Good morning, Ma’am.” Nagtingsi si Tisoy. Igo lang mipahiyom si Mano Imok nga mitan-aw sa babayeng polis. Nalipay siyang naghunahuna nga but-an nas Tisoy. Maayo untag magdayon nang iyang kinaiya. “But-an man lagi ni,” ingon ni PO1 Lani Micarsos nga nagpahiyom. “Ingon ninyo sa inyong teks kanako kaganina nga buang kini.”
Apan wa nila damha mikalit lang pagdagan si Tisoy balik sa agi. Wala hipugngi sa apohan ug sa usa ka polis. Misutoy kini balik ngadto sa gate sa unahan, balik sa ilang giagian kaganina.
Apan maayong pagkaatol nga didtoy dyip sa polis nga misulod ug nakamatngon sa nagdagan nga mestisong Kano sa ilang nahimutangan. Ug may naggukod niini nga mga kauban nilang polis.
“Dakpa ninyo!” Naninggit silas PO1 Mediana ug SPO1 Medrano.
“Pasagdi ko kay nagsunod nako ang amahang Milagros! Nagdalag sanggot ug pisi!”
Gigakos sa hisugatang polis. “Ayaw kahadlok, Dong. Ania mi.” Naglingi-lingi ang mga polis nga nangita sa giingong naggukod kang Tisoy.
Samtang ang apohan nga wa na makalihok tungod sa wa hisabting pagbati didto ra kutob sa nataran sa opisina. Naangtad lang kinig diyotay sa babayeng polis nga nagbarog gihapon didto sa may pultahan.
“Pastilan ning akong apo…” Ug nanghupaw nga nagpanglantaw sa apo nga karon giabayan na nilang PO1 Mediana ug SPO1 Medrano balik sa opisina samtang ang bag-ong naabot nga polis mibalik pagsakay sa dyip aron mosulod sa garahe.
“Naunsa man diay na, Mano? Tinuod nang nabuang?” sa babayeng polis. “Ipabilanggo na siya, Mano. Kaanugon sa pagka guwapo unta niya.” Ug mibalik paglingkod sa iyang nahimutangan kaganina.
“Ambot wa kaayo ko makasabot ani. Gipasanginlan man kuno nas amahan sa babaye nga gipamabdosan iyang anak. Bisag wa siya kuno kahilabot. Maong gipabuang kuno.”
Pag-abot sa ilang nahimutangan sa nagdalang Tisoy, sugaton untag gakos sa apohan apan gipugngan sa usa ka polis kay dad-on una nila sa detention cell aron di kuno makalighot paggawas.
“Daghan pa tag estoryahan, Mano, bahin sa kaayohan niya,” ni SPO1 Medrano nga kauban nila kaganina pa didto sa Pasihagon. Samtang si PO1 Mediana maoy midali sa pag-agbay sa tiguwang aron dad-on ngadtos opisina sa hepe, kang Chief Superintendent Layson.
Apan ang mga mata sa tiguwang midalikyat gyod sa paglantaw lagbas sa inablihang bentana sa kilid sa pultahan sa opisina sa hepe diin dad-a si Tisoy nga wala na gyod magpakitag pagsukol sa nagdala kaniya nga si SPO1 Medrano. Didto sa sulod sa selda natataw ni Mano Imok nga lain kinig mga kauban sulod sa selda. Ang usa edaran na apan dako niyang manghod, ug ang usa batan-on pa, klarong manghod ni Tisoy. Mahinangpon kaayo ang duha, ug ang edaran midalig agbay kang Tisoy nga mapahiyomon. Samtang ang batan-on igo lang mingisi. Nanagsul-ob silag puting tisirt nga may marka sa atubangang bahin nga Police Detainee.
Tungod kay gipikpik ang pikas niyang abaga ni PO1 Mediana, mibuwag siya paglantaw sa apo ug mipadulong sa lamesa sa hepe. Nakita niya ang hepe nga mapahiyomon kaayo kaniya ug gisenyasan siyang palingkoron sa atubangang lingkoranan sa iyang lamesa.
“Problema kaayo, Mano, ang guwapo, no? Pasanginlan bisag wa makapanghilabot.” Ug mikatawa ang hepe nga milamano sa tiguwang samtang si PO1 Mediana nagtindog ra duol nila didto sa may inablihang pultahan, naghulat kon unsay sunod isugo sa hepe.
Nagpanglingo ang tiguwang samtang nagpasiplat sa tabletang gisulatan sa ngalan sa hepe nga diha gipatong sa lamesa sa atubangan niini— Chief Superintendent Esmeraldo Layson, Chief of Police.
“Ambot bisag wa makahilabot pakasad-on gyod. Ug ang ikaduha sab, wa mi tawoy kaliwat nga buang.”
“Mao nay dangaton sa guwapo,” ug mikatawa ang hepe. “Maygani wa ko maguwapo. Maproblema sab unta.”
Ug pagkataudtaod, mipuno ang hepe: “Ingon pa sa report nga akong nadawat diri kaganina, di man gyod na siya buang kay makasabot man sa atong isulti. Ug makaila sab og tawo. Naa lay gikahadlokan nga naggukod kuno niya ug ang nakapait kay di nato makita. Busa ang akong itambag nimo nga…”
“Ibilin diri, Tsip? Ingog di na siya mamaayo! Magsige nag panggukod niya ang iyang gikahadlokan. Gipadaotan na siya ug ang meriko ray makaayo ana niya.”
“Apan saon nimo pagdala nga makabuhi man kana siya ug magpatuyang og dagan. Maglisod ka ana pagdala ug dili na mopuyo sa inyo. Maghatag ra kanag problema ninyo.”
Naghinuktok kadiyot ang apohan. Ug milingi sa nahimutangan ni PO1 Mediana. Mitan-aw sab si PO1 Mediana sa tiguwang. Ingog nagkasabot ang ilang mga mata.
“Kuan, Sir, di kaha maayong ihatod namo siyas dyip. Isakay silag ihatod sa…” ug nahunong si PO1 Mediana nga mitan-aw pagbalik sa tiguwang, “asa man, Mano? Diretso tas meriko?”
“Ha? Aw… nindot kaayo na, Sir.” Milingi ang tiguwang sa hepe. “Idiretso sa mananambal nga silingan ra namog baryo.”
“Asa man? Sakop ba gihapon sa Placer? Kay kon di sakop, di kana mahatod og diretso kon di una mananghid sa kapolisan sa laing lungsod, pananglit sa Cataingan.”
“Sa Sta. Cruz, Sir. Kataposang baryo nga sakop sa Placer, anaa dinha ang meriko, si Narciso Alonto.”
“Pagkalayo sab ana! Karon kay…” ug midalikyat pagtan-aw sa iyang relo sa bukton, “alas tres na man, mahibalik mo dinhi magikaunom gyod sa kahaponon.”
Ug sa dihang molarga na sila paghatod ngadtos meriko kang Tisoy, may gipapirmahan ang hepe sa tiguwang. Ingog wa makauyon ang tiguwang sa iyang nabasahan nga iyang pirmahanan. Nagpasidaan kini nga kon may mahitabo sa ilang lakaw, way labot ang kapolisan sa Placer, sa ato pa, di makapanubag sa kadaot unya sa maong biyahe.
Nagpanagana ang tiguwang sa pagpirma. Apan sa dihang giesplikaran siya sa hepe nga wa siyay kabalak-an kay seguro mang way madisgrasya kay di man lisod ang kahimtang sa ilang pasahero, midali siyag pirma aron makalarga dayon sila.
Didto sa dyip sa polis, si Tisoy didto gipalingkod sa luyong lingkoranan nga gipatung-an sa duha ka unipormadong polis. Sumala sa ilang nameplate dihas ilang bolsa sa dughan, ang dapit sa tuong Tisoy, ginganlag PO2 Esteban Damolog, ug sa wala, si PO2 Henry Sanchez. Mga batan-on pag dagkog mga lawas. Bus-ok, ug klarong katahaan ang mga dagway.
Sa atubangang lingkoranan, tupad sa drayber nga si SPO1 Medrano, diha maglingkod ang tiguwang nga apohang Tisoy.
Hapon nang nahiabot silas Sta. Cruz, apan ang Adlaw, sa tan-aw ni Mano Imok, layo pa sa kasadpan. Mingtupad sila pagparking sa mga singgol nga motor, duol sa tugkaran sa dakong balay, diin sa nataran niini dihay daghang tawong nanglingkod sa mga bangko ilawom sa landong sa tolda. (PADAYONON)
Kasamtangang Kasam gitanggong gitang si Tisoy ssa karsel aron ddili magpunayg lighot aron modagan palayo sa iyang gikahadlokan…