BROKEN STRING:
BOL-ANONG BANDA NGA MIILOG KARON OG ATENSIYON SA MASA
BROKEN STRING. Usa ka nabugto nga kuwerdas. Sintonado. Yabag. Pero sa usa ka bandang Bisrock nga may samang ngalan, kini dakong balista og kahulogan. Ug sama sa tanang nag- agi sa sinugdanan, sila wala gyod mailhi sa kadaghanan. Kon may nakamay- ong man kanila, kasagaran ang mga Sano ug Sana ra usab sa Bohol nga maoy nakadungog sa nahauna nilang mga komposisyon nga didto ra sab unang gipalanog sa kahanginan sa duha ka fm stations nga 103.9 Real Radio FM sa lungsod sa Carmen, Bohol ug 102.3 Kiss FM sa Tagbilaran.
Apan diha gyod ang banda makakuhag pagtagad sa mga Bol- anong tigpaminaw dihang milanog sa kahanginan ang kamaguwangan nilang obra nga gitaytolag “Linog Sa Bohol” nga sagol makapahimuot ug makapaguol sa mga tawo dili lang sa mga Bol- anon, kondili, lakip kadtong nakasinati sa makusog nga linog nga mitayog sa Bohol ug silingang mga lalawigan sa Kabisay- an ug Mindanao niadtong Oktubre 2013.
Aw, ania, atong lilion ug tilawag gamay ang linya sa kantang “Linog Sa Bohol” nga sa entrada pa lang sa unang estansa, seguradong mataga na ka kay nagpahinumdom kini pag- ingon nga: “Linog sa Bohol
makapahasol / Linog sa Bohol makapaguol / Linog sa Bohol daghang mga sink hole/ Linog sa Bohol daghang nagbagulbol…” Unya milahos sa padayong pag- asoy sa koro: “Oktubre kinse / Martes dos mil trese / Alas otso trese / Linog sa Bohol”. Pero patilaw lang na sa ilang lyrics, ha, hehe.
Ang bandang Broken String gilangkoban karon sa aktibong mga membro nga sila si Fr. Reynaldo “Rey” Omamalin ( vocals / rhythm guitars), Harry “Ryhar” Villanil ( vocals / lead guitars), Francisco “Cocoy” Ontong ( bassist), Crisanto “Cha” Pobar ( back- up bassist) ug Joselito “Junjun” Ombrosa ( drummer). Si Fr. Rey nga lumad nga taga Montesuerte, Carmen maoy padre- kura karon sa lungsod sa Bien Unido. Si Harry nga taga Brgy. Cambuhat, Buenavista usa ka bombero nga naa ma- assign sa lungsod sa Clarin. Si Cocoy taga Brgy. Lapacan Sur, Inabanga ug maoy iyang lingaw ( kon way gig) ang pagpananom ug pamuhig mga hayop pero naglabi sa iyang oras gigugol pag- atiman sa tiguwang na kaayo niyang apohan. Si Cha taga Dampas, Dakbayan sa Tagbilaran pero magngadto- nganhi lang sa Bohol ug Sugbo sanglit usa man siya ka negosyante. Si Junjun taga Lonoy, Inabanga ug nagsilbi isip usa ka konsehal sa ilang baranggay. Pero sa wala pa, ang Broken String kaniadto gitibuok sa nahaunang mga sakop niini nga sila si Condrado Ontong ( drummer), Genesis Quilnet ( rhythm guitar) ug Flor Ontong ( back- up vocals).
Ang Broken String pormal nga naumol niadtong Enero 22, 2008. Ug sama sa kasagarang banda, nagsugod sila isip usa ka cover band. Paglabay sa lima ka tuig, nakahukom ang grupo nga motagik og kaugalingong komposisyon nga Binisaya dihang naabot si Fr. Rey gikang nadestino sa usa ka parokya sa Brgy. Bugtong Lubi, lungsod sa Inabanga liwas sa pagtay- og sa usas kinakusgang linog sa kasaysayan sa Pilipinas nga nagsukad didtos Bohol niadtong tuig 2013. Hinungdan nga maoy unang natagik ug narekord ang kantang “Linog Sa Bohol” ( mao usay ngalan sa una nilang album) nga daling nakapatagad sa mga Bol- anon. Gani, ang maong obra, giawit man sa usas labing ilado nga choir sa tibuok kalibotan nga taga Bohol mismo nga mao ang Loboc Children’s Choir.
Si Fr. Rey, gawas nga maoy main singer- songwriter sa Broken String, siya usab ang nagsilbing manager sa grupo kay siya man ang matawag nga daghag kaila o koneksiyon nga daling makakontak og mga gig kay lagi usa man siya ka pari. Siya sad ang financier nga kanunayng moabaga sa mga galastohan ilabi na gyod sa panahon nga magrekord silag kanta. Siya usab ang nagsilbing magtatambag sa grupo sa moral ug espirituhanong aspeto sa matag membro.
Si Harry, gawas nga usa sab ka singer- songwriter ug
maoy tig- areglo ( arranger) sa tanang komposisyon sa grupo, maoy matawag nga founder ug lider sa Broken String kinsa maoy tag- iya sa rehearsal studio nga ilang praktisanan. Dili lalim ang giagian ni Harry sa pagpangulo ug paggiya sa grupo gumikan kay normal man lang lagi nga naa gyoy dili parehas ang panlantaw sa musika sa matag kauban. Daghang higayon nga nakahunahuna siya pagbiya sa banda tungod sa kakulang usahay sa kadasig sa ubang membro. Sama pananglit nga kaniadto dunay mga higayon nga mobalibad ang usa ka kauban sa pagtugtog samtang nakatando na sa event organizer maong madiin- diin intawon og pangitag ikapuli si Harry. Gani, dihay mga higayon nga mitokar ang grupo nga recorded lang ang drum beats tungod kay wala modayon sa nasabotang gig ang drummer. Usa pod sa balidong mga rason mao nga usahay molangyaw ang usas mga membro aron mamasin og mas kasaligang panginabuhian kaysa tokar- tokar, mao nga mangita gyog paagi si Harry nga bisan kuwangan og membro ang grupo, dili mahimong maundang ang banda mao nga mopik- ap siyag laing sakop sa higalang mga banda aron lang makatokar gyod ang Broken String.
Naglabi sa mga awit sa Broken String nagtutok sa ingnon ta ebanghelisasyon ug sa tinuod nga panghitabo sa atong palibot. Diyotay lang o maihap ra sa tudlo ang komposisyong rock ballads o love songs. Kasagaran sa ilang mga tirada may impluwensiya ni Freddie Aguilar, sa The Beatles ug lagi kay mga Bol- anon, klarong aduna say kang Yoyoy Villame ( PSK) nga giinject nila diha sa ilang Binisayang tagik. Gani karon, sa kasamtangang senaryo sa musikang Bisrock, ang Broken String hinay- hinay mang nakapundar og imahe nga novelty rock ang genre.
Sa pagka karon, aduna nay duha ka album nga abot sa ilang paningkamot ang Broken String. Ang kamaguwangang album Linog sa Bohol ug ikaduha ang Padayon Lang parehong self- produced lang ni Harry nga didto girekord sa home studio nga gipanag- iya ni Fr. Rey Omamalin. Baleg 22 na ka komposisyon tanan ang ilang narekord sa kasamtangan nga giunod sa duha nila ka album. Pipila sa sikat nilang mga kanta gawas sa “Linog sa Bohol” mao ang “Uso Karon sa Dalaga” ( nga naglarawan sa dili unta angay nga magsul- ob og pinakigol ang mga babayeng dalaga kon mosulod sa simbahan o mosimba), “Ibog- Ibog”, “Politika Ta”, “Habal- habal”, “Bayot”, “Kon Single” ug daghan pa nga kanunay na rong gipatugtog sa mga fm station sa Bohol ug Sugbo. Gawas sa Binisaya, ningsuway sab sila pagtagik og duha ka kantang Tinagalog nga giulohag “Mahal Kita” ug “Ayoko Na”.
Gawas nga ilado nang nakatokar sa Dakbayan sa Sugbo ang Broken String, ubay- ubay na pong inilang mga personahe sa local entertainment ang ilang nakauban pag- perform sa daghang okasyon. Pipila niini mao ang sikat nga paresang komedyante nga silas Goliath ug Guilly del Mar nga gika- back- to- back nila niadtong Disyembre 4, 2017 didto sa Brgy. Banahaw, lungsod sa Inabanga, Bohol. Uban usab nila adtong okasyona ang bandang Apos Tuhod. Makadaghan na usab nila makadungan og tokar ang sikat nga solo artist nga si Rommel Tuico. Ug ilang gihandom nga puhonpuhon, ila unyang ikadungan og tokar ang pinakailado sa tanang bandang Bisrock nga mao ang Missing Felimon sanglit si Fr. Rey Omamalin ug Lorenzo “Insoy” Niñal ( bokalista sa MF) managkauban man diay kaniadto sulod sa seminaryo sa Mabolo, Cebu. Ugaling lang, wala motiwas si Insoy sa iyang bokasyon pagka pari ug migawas kini sa seminaryo.
Pero hingpit gyong nailhan isip usa ka establisadong banda ang Broken String dihang silay nakalangkat sa titulong grand champion sa labing unang Bisrock Songwriting Contest 2017 sa Dakbayan sa Sugbo pinaagi sa ilang winning entry song nga “Ibog- Ibog”. Ug dili sayon ang pagkab- ot sa maong prestihiyosong titulo. Maingon natong tabla rag moagi una sa lungag sa dagom ang usa nga mangaresgar pag- angkon sa maong pasidungog. Laliman kag sobra sa tresentos ka salmot nga gihagpatan sa Top 40 ug hangtod na ngadto sa Top 20. Dili kay kana ra, kay sa pagkatinuod, dili sad bastabasta tong mga kabangga nilang mga songwriter nga nangapil adtong tigia sa sinuwatayg kanta.
Ug kay ang komposisyong “Ibog- Ibog” man ang naghatod kanila ngadto sa pedestal pagkab- ot sa titulong ilaha karong gihuptan, nan, walay rason nga dili pod nato lilion ang unod sa maong kanta nga nag- ingon diretso sa koro:
“Ibog- ibog unyag masakitan / Maghubog- hubog maghubog- hubog / Pakapinan pa nimog isog- isog / Ibog- ibog unyag masakitan / Magluod- luod magluodluod / Selfie dayon ikislo ang simod / Ibog- ibog unyag masakitan / Ibog- ibog unyag masakitan magpungotpungot magpungot- pungot / Sa kuwarto dayon mag- emotemot…”
Unya midulhog balik sa unang estansa nga nagingon: “Apan ayaw kompiyansa kay gihilakan ta ka / Luha nako made in China / Apan ayaw kompiyansa kay gihilakan taka / Luha nako inartista”. Unya balik na man sa koro…
Sa ikaduhang estansa, mihirit ang awit pagpahimangno: “Ondo, pagtarong sa imong pag- eskuyla / Imong papa mag- uuma / Inday o pagtarong sa imong pag- eskuyla / Imong mama labandera…” Unya mitapos ang kanta sa daw masudyaong pag- ingon nga: “Minyo nga bata pa / Minghoy walay trabaho / Labas way bugas / Pasmo ang pamilya”.
Sa kasamtangan, padayong misulbong ug naglanoglanog ang ngalang Broken String dili lang sa Bohol, kondili, ngadto na sa silingang mga lalawigan sa Kabisay- an ug Mindanao nga maabot sa mga fm station nga nagpatugtog sa ilang komposisyon. Sa Dakbayan sa Sugbo, pipila sa mga fm station nga padayon karong nagpatugtog sa mga awit sa Broken String naglakip sa 93.1 Brigada FM, 103.5 Retro FM, 97.1 M. O. R. FM sa ABS- CBN, 97.9 Love Radio FM ug taliabot unya sa 99.5 RT FM.
Ug sa daghang fans nga sigeg pangutana nganong Broken String ang gingalan sa banda, kini gikutlo ni Harry kaniadtong wala pa silay klarong instrumento ug ang kombo- lata pay mantenel nilang gikalingawan, niingon si Harry nga magsigeg kabugto ang kuwerdas sa karaan niyang sista. Mao nga sa dihang nakapalit na silag gamit ug pormal nga naumol ang grupo, way duhaduhang gibunyagan kini ni Harry og Broken String.
Ang ilang mga komposisyon mahimong mapaminaw usab ug ma- download gikan sa YouTube. I- type lang o i- search ang Broken String- Bisrock band ug mogimaw na dayon ang daghan nilang mga kantang na- upload sa maong site sa internet.
Sa mga bookings o gustong motilaw kon unsa sila kalingaw motugtog og live performance, mahimong makontak ang Broken String sa ilang Facebook page o kontakon pinaagi gihapog FB si Fr. Rey Omamalin o di ba si Harry Villanil alang sa dugang detalye.—