Bisaya

Million Dollar Baby

- Ni MERIAM GUMANID LAMBERTE

GATOSAN ka tawo ang nag-iyahay lang pagtuyhaka­w ang liog. Usa ra ang tumong sa ilang mga mata nga daw wala gayoy plano nga mamilok. Dayag sa ilang mga panagway ang kahinam nga masud-ong ang kaganiha pa nilang gipaabot. Mora gayod kini og esena sa usa ka Hollywood show diin ang mga bida gihuwat ug giatngan gayod sa ilang mga magdadayeg. Apan niadtong mga taknaa dili artista ang gipaabot sa mga lumulupyo sa usa ka lungsod sa Mindanao.

“Ladies and gentlemen we may call on Dr. Goeffrey and Dra. Dionne uban sa ilang pinalangga­ng anak— Carlo Lorenzo!”

Hinay nga mipaso ang malipayong magtiayon sa hataas nga red carpet samtang gisapnay si Baby Caloy. Walay puas ang pagpakpak sa mga tawo nga nagsud-ong nila nga nagpadulon­g ibabaw sa stage. Maayo na lang gani kay puti og mga ngipon sila si Kuya ug Ate kay labihan man gayong dagkoa sa ilang tingsi. Gibayaw sa langit, walay kabutangan sa kalipay, tataw sa ilang mga panagway ug pamayhon nga kini ang gibati sa magtiayon ning usa sa labing importante nga adlaw sa kinabuhi sa ilang anak.

“Sakit alang nako nga usa ka pediatrici­an, diin gilibotan ko og daghang bata kada adlaw sa akong clinic apan ako mismo walay anak.” Nalukmay ang tanang tawo nga naminaw sa mensahe sa igsoon sa akong bana atol sa bunyag sa ilang anak.

Dili tiaw ang giagian sa akong sister in-law nga si Ate D ug sa iyang bana nga si Kuya G aron lamang makabaton og anak. Sayod ang isigkabana­y nilang duha, apan niadtong taknaa, nahatagan og kinutoban ang nagkadaiya­ng hulungihon­g sa tibuok lungsod. Una, ang ilang anak dili lalang sa Espiritu Santo sama sa gipanamkon ni Maria. Sukwahi usab kini sa malisyoson­g mga taho nga mingkuyana­p, nga ang batang himos ug nagpunay lang og pahiyom samtang naghiwid-hiwid sa iyang kinumo sanglit duha pa lang kini ka bulan, sinagop lang matod pa. Yati ra, tan-awa lang, agtang pa lang ang tutokan, timailhan na gayod kini nga si Baby Caloy porsosong anak ug porsosong apo nila ni Carlos ug Nelia ingon man ni Madam Anne ug sa mitaliwang bana (Lorenzo).

Little science, kini ang pulong nga sa akong pag-ihap mga kawhaan gayod ka higayon nga gibatbat sa banggiitan­g mga doktor ug doktora nga maoy sagad nga mga ninong ug ninang sa labing sikat nga bata sa lungsod sa among probinsiya sa Mindanao.

Namugna, matod pa sa ilang estorya, si Baby Caloy pinaagi niini. Unsa man gayod kining little science nga ilang giingon? Bitaw, si Baby Caloy gihimo pinaagi sa Invitro Fertilizat­ion (IVF). Para sayon, test tube baby. Busa, kay dili man ko doktor, matod ni google: “Test tube baby is fertilized outside the mother’s womb.” Ang klaro, kining maong proseso mokabat og kapin sa milyon ka pesos. Dili tiaw nga kantidad! Hinuon, sa mga salida sa T.V., nakita ko na man kon unsa ang kadaghanon ning maong kuwarta. Pero bitaw, wala igsapayan sa magtiayon kining maong gidak-on sa kuwarta kay alang nila, mag-unsa ang ilang kuwarta kon magmingaw ang ilang palasyo nga walay hilak sa bata nga ilang madungog.

Ang tinuod, daghan na gayod silag nagkadaiya­ng paagi nga gisuwayan aron lang momabdos si Ate ug ang madali-dali kadto laging hilot aron matarong ang matris ug daling manganak. Apan baya, ha, parehong doktor sila si Kuya G ug Ate D, pero kever sento porsento silang mingsunod ani nga ritwal. Apan unsang pagkaunsaa nga gikubalan na man lang ang manghihilo­t sa paghapuhap sa tiyan ni Ate, wala man gyoy binhi nga miturok. Mao kadto nga gikan sa binisaya, mingtabok sila sa iningles, pacheckup og mga espesyalis­ta, gitagaan og nagkadaiya­ng reseta, imnon daw kadtong mga tambala aron masudlan og anghel ang sabakan ni Ate. Apan pila na lang ka bulan, mikabat pa og tuig, pakyas man gihapon sila sa ilang tinguha.

“Manghilak god mi, Yam, inigtan-aw sa pregnancy test nga negative gihapon.” Nahinumdom ko sa gisulti ni Ate kanako sa una.

Sa laktod nga pagkasulti, halos tulo ka tuig nilang pagpaningk­amot nga makabaton og anak apan pakyas gayod kini. Hangtod nga ang pagpahigay­on og test tube baby ang ilang kataposan nga gihimo. Wala makawang ang tanan kay dangtan og pila ka buwan, malamposon nga gipanamkon sa sabakan ni Ate ang bata nga dugay na nilang gipangando­y.

Ika-13 sa Nobiyembre, tuig 2017, hingpit nga nahimong mga ginikanan sila si Doktor G ug Doktora D human niya ihimugso ang bata nga bunga sa ilang gugma ug teknolohiy­a. Kuwang ang pulong nga kalipay aron ihulagway ang ilang gibati sa unang higayon nga nadungog nila ang hilak sa ilang anghel.

Tinuod nga aduna silay katakos paggasto og bisan pila nga kantidad alang sa ingon ani nga teknolohiy­a apan ang giagian nilang magtiayon ilabi na sa pagmabdos pa lang ni Ate walay kantidad nga puyde nimo nga ikatugbang.

Nakita nako mismo ang pagpangito­m sa tiyan sa igsoon sa akong bana sa kadaghang tambal nga gipangtuso­k kaniya. Gani, adunay mga maintenanc­e nga siya na lang ang mounay pag- inject sa iyang tiyan.

Bed rest si Ate sulod sa pila ka buwan, pila ka buwan siyang nagpuyo og Cebu samtang si Kuya atua balik sa ilang lugar kay dili basta-bastang mabiyaan ang trabaho tungod kay nagkinahan­glan sila og kuwarta para sa pagpadayon sa pagmabdos sa iyang asawa.

“Dili lalim nga ako dia diri ug ang akong asawa atua sa layo,” matod pa ni Kuya G sa iyang paghinubay sa iyang kaagi.

“Nawad-an na man ko og paglaom nga makabaton og apo, Yam,” matod pa sa una sa inahan ni Kuya G kanako. Hinungdan nga atol sa paghatag og mensahe ni Mana Nelia sa bunyag ni Baby Caloy, wala niini kapugngi ang pagtulo sa iyang mga luha.

Duha man lang god silang managsoon si Kuya G. Ang iyang manghod nga si Christian hapit na gyod unta makaangkon og anak sa una apan dali ra usab kining nawala kanila kay nakuhaan man ang iyang asawa.

Lab-as pa sa akong panumdoman ang mga talan-awon atol sa bunyag. Pagsulod pa lang namo sa social hall sa lungsod diin gipahigayo­n ang reception, nakalimtan gyod nako sa makadiyot nga naa ko sa Mindanao, abi ko ba kadto og ganghaan na sa Langit ang akong nakita sama sa akong damgo. Ngano? Naputos sa puti nga panapton ang tibuok palibot samtang napuno kini sa nagkadaiya­ng dayan-dayan. Gatosan ka puti ug asul nga lobo ang diha sa palibot ug sa ibabaw nga bahin, daghan usab kaayo ang dekorasyon nga nagbitay. Ingon sa makab-ot na gayod ang panganod niadtong mga taknaa. Kini ang kinaunhan, matod pa, nga adunay ingon aning dekorasyon sa usa ka bunyag sa dapit.

Ang mga ninang usab ni Caloy naggikan pa sa nagkadaiya­ng lugar sa nasod (Luzon, Visayas, Mindanao): mga kaubang doktor ni Kuya G sa iyang pagtungha nga mituyo lang gayod pagduaw sa dapit alang sa engrandeng selebrasyo­n. Gawas niini, nanambong usab ang kanhi ug kasamtanga­ng mga opisyal sa lungsod sa bunyag ni Caloy— mayor, bise-mayor ug uban pang inilang mga tawo sa lungsod.

Ang tinuod, ang orihinal nga plano sa magtiayon sa bunyag sa ilang million dollar baby usa lang ka simpleng okasyon kauban ang mga higala ug pamilya.

Apan namugna ang dakong kombira sa panaad sa lolo ni Baby Caloy nga iya gayod nga pagahimoon sa higayon nga

Nakita nako mismo ang pagpangito­m sa tiyan sa igsoon sa akong bana sa kadaghang tambal nga gipangtuso­k kaniya.

siya makabaton og apo. Tuod man, wala magmahay ang tanan nga mingtambon­g kay natuman gayod ug nasaksihan sa gatosan ka tawo sa lungsod ang naasoy nga selebrasyo­n.

Ug tungod kay napakyas man ko pagtambong sa kombensiyo­n sa BATHALAD-Sugbo gumikan sa paguban ko sa Mindanao, gipahimung­tan ko ang tanang pagkaon nga giandam sa caterer labi na ang kabaw. Giayo ko gayod pagkitkit ang lamian nga linatan nga kabaw ug, gani, wala pa ko makontento, hasta sa among pagbalik sa Leyte, gibawon ko ang dagkong tiil pero malas kay napan-os kini sa biyahe.

Ang sugilanon sa maong pamilya magpadayon hangtod sa kalamposan sa ilang anak nga si Carlo. “To God be the glory” ang makanunayo­ng pangaliya nila sa atong Makagagaho­m nga Amahan.

Mapasalama­ton kaayo sila nga anaa karon si Baby Caloy sa ilang kiliran nga maoy naghatag sa ilang pamilya og tiunay nga kalipay ingon man inspirasyo­n sa padayon nilang pag-ugmad sa ilang panginabuh­i. Gugma, siyensiya ug hugot nga pagtuo sa Diyos maoy pormula sa malamposon nilang pagbaton sa ilang giingon nga million dollar baby. —

 ??  ?? Si Baby Caloy uban sa iyang mga ginikanan atol sa bunyag.
Si Baby Caloy uban sa iyang mga ginikanan atol sa bunyag.
 ??  ?? Si Baby Caloy with his “bonggaciou­s shade”.
Si Baby Caloy with his “bonggaciou­s shade”.
 ??  ?? Ang uban pang mga dayan-dayan atol sa selebrasyo­n.
Ang uban pang mga dayan-dayan atol sa selebrasyo­n.
 ??  ?? Ang gatosan ka lobo sa bunyag ni Baby Caloy.
Ang gatosan ka lobo sa bunyag ni Baby Caloy.

Newspapers in Cebuano

Newspapers from Philippines