ADIOS, CHIEF JUSTICE DE CASTRO!

GITUDLO na ni Presidente Rodrigo Duterte ang bagong chief justice sa Supreme Court nga mao si Teresita Leonardo de Castro hulip sa napapahawang kanhi Chief Justice Maria Lourdes Sereno. Si De Castro dili magdugay sa iyang puwesto sanglit paglabay sa duha ka bulan gikan sa iyang katudloan motangkod na sa 70 anyos s ang iyang pangedaron ug kinahanglan na siyang g moretiro sa iyang puwesto base sa balaod.

Bisan pa niini, daghang wala makurat sa iyang katudloan. Kay gawas nga usa siya a sa mga senior justices naa man usab kaniya ang igo nga kalipikasyon base sa balaod ug dugay gay na usab kaayo siyang nangalagad sa hudikatura. ra.r Apan taliwala niini, daghan sab ang wala mahimuot uotu sa iyang katudloan. Daghang nahadlok nga mosamotm mosamot na pagkagaid sa politika ang Korte Suprema mam bisan pa man duha lang ka bulan ang iyang pamunoan unoanu kay daghan kaayong nakapending nga kaso karon ronr nga gikalambigitan sa gobyernong Duterte.

Daghang wala mahimuot sa iyang katudloan. dloan.d Dayag na lang kay kontrobersiyal baya kaayo ayyo ang pagkapahawa sa iyang gipulihan nga si kanhi nhi Chief Justice Maria Lourdes Sereno, ug siya ang usa sa mga hurado nga dayag kaayo sa publiko nga nanguna ngunan aron mataral sa impeachment si Sereno, ug gani siya pa man ang nanguna sa pagbotar pabor sa Qou ou u Warranto petition sa Solicitor General nga nagpalagpot potp kang Sereno sa puwesto.

Kon si Sereno nga naila sa iyang pagpakig-abin kig-kabin sa oposisyon ug mga kritiko ni Duterte dili maalikayan malikayan ang dayag kaayong pagpanguna ni De Castro trot sa mga kalihokan nga mingsangpot sa iyang pagkahawa ahhawa sa puwesto, sabton sa kadaghanan nga pakig-abin -abina usab sa tumong ug gusto sa administrasyong Duterte. uterte.

Nganong si De Castro pa man gyod ang g gitudlo sa presidente? Unsa may iyang mahimo nga ga duha ra man ka bulan ang pagpangalagad ug obligado ligado na siyang moretiro sa iyang pangedaron? Unsa man gyoy naa kaniya nga wala sa ubang hurado urrado nga ginominar sa maong posisyon? Kining maong mga pangutana mora na lang og suntok n ntok sa hangin kay kinsa bang tawhana ang makakuwestiyon sa gahom sa pamuno sa atong nasod sa pagpili sa chief justice ug ubang justices sa Supreme Court nga gihatag kaniya sa Konstitusyon. Anaa man kang De Castro ang tanang kalipikasyon nga gisitar sa balaod. Wala may legal nga basehan aron tawgon nga disqualified siya sa maong posisyon. Sa doktrina sa Political Law, mao kini gitawag og political question. Gahom ug diskresyon sa pamuno-nasod nga gidelegar kaniya sa katawhan sa pagpili kaniya ug gawasnon siya sa paggamit niini sa paagi nga gusto niya ug ang bugtong mahimo sa wala mahimuot niini mao na lang ang pagbagulbol. Kana kon ang katudloan ni De Castro hisgotan diha lang sa legal nga isyu ug anggulo. Apan dili baya balaod lang ang nahilambigit niining tanan. Ang mas dakong hilisgotan

Inay ipakita niya ang matinud-anong pagbarog sa kaugalingnan sa Korte Suprema aron magpabilin ang pagtahod niini sa publiko, si De Castro na hinuoy naguna-una sa pagkanaog aron manestigos batok sa iyang chief justice didto pa ilawom sa paghusay sa mga politiko.

niini mao ang isyu kon ang katudloan ni De Castro makahatag bag bag-ong paglaom sa usa ka bag-ong nawong sa Supreme Court sukwahi niadtong Korte Suprema nga gipangulohan sa napapahawang si Maria Lourdes Sereno. Ang pagkapukan sa kaugalingnan, kaligdong ug katarong sa imahe sa Supreme Court ug mga huwes niini nga nabalandra pag-ayo sa miaging duha ka napapahawa nga chief justice nga sila sa kanhi Chief Justice Renato Corona ug Chief Justice Maria Lourdes Sereno mapabangon ba kaha niining panahona.

Subo nga kining maong kabag-ohan lisod kaayong mapaabot uban sa pagpamuno ni De Castro. Dili sa hinungdan nga duha lang ka bulan ang nahibilin sa iyang termino ug lisod kaayo nga sa maong panahon makamontar siya og dagkong kausaban alang sa pagpabangon sa nalup-og nga imahe sa Supreme Court kondili sa kahimtang nga sa pagka tawo ni De Castro base sa pag-ila sa publiko ngadto kaniya, wala gayod makita ang tinuod nga hiyas sa usa ka ligdong ug tarong nga chief justice nga mobarog alang sa kaugalingnan sa hudikatura.

Tin-aw kini sa iyang mga lihok nga nasaksihan sa publiko gikan pa niadtong pagsugod sa proseso sa impeachment sa Kongreso hangtod sa paghukom sa Qou Warranto Petition batok kang Sereno. Inay ipakita niya ang matinudanong pagbarog sa kaugalingnan sa Korte Suprema aron magpabilin ang pagtahod niini sa publiko, si De Castro na hinuoy nag-una-una sa pagkanaog aron manestigos batok sa iyang chief justice didto pa ilawom sa paghusay sa mga politiko. Sa unang higayon sa kasaysayan, nabarato ug napaubos pag-ayo ang balor sa mga hurado sa Korte Suprema sa dihang ang justices pinangunahan ni De Castro minghiklin sa ilang kahalangdon ug mingpailawom sa pagsuhid sa salawayong mga politiko.

Gawas niadto, sa dihang gipasaka ang qou warranto petition, si De Castro nagdumili sa mas ligdong unta nga buhat sa pag- inhibit sa paghusay sa maong petition batok kang Sereno nga daan na niyang gikatigi atubang sa mga mata sa publiko ug wala siyay pagpanuko sa paghukom nga papahawaon kini.

Labaw niadtong tanan, human mabakante ang puwesto pagkahawa ni Sereno, walay pagpanuko ug kaikog nga midawat sa nomination aron matudlo sa pagka chief justice. Bisan pag tinaw kaayo ang mensahe nga gipadayag ni Associate Justice Antonio Carpio sa wala niya pagdawat sa nominasyon kay dili siya gustong makabenepisyo sa proseso nga iyang gisupak kay nagbotar siya batok sa Qou Warranto, wala gyod dutli bisag gamayng kaikog si De Castro.

Ang posisyon sa usa ka chief justice nagtawag sa labing taas nga kaligdong ug katarong, ug mao man gani ni ang gihimong basehan sa pagtugot sa Qou Warranto Petition batok kang Sereno. Gawas sa mga kalipikasyon nga gimbut-an sa balaod, angay lang gyod unta nga ang usa ka chief justice magbaton sa labing taas nga delikadesa. Kay kinsa na may motahod sa atong mga hukmanan kon sama sa mga politiko dili na batiog kaikog ug kaulaw ang atong mga opisyal sa hudikatura, labi pa ang usa ka chief justice.

Sa tinuod lang, bisan unsa kamaalamon, ug bisan unsa pa kataas ang legal nga kalipikasyon ni De Castro, kining tanan kawang lang kay sa mga mata sa publiko wala kaniya ang labing mahinungdanong hiyas nga angay huptan una sa tanan sa labing taas nga maghuhukom.

Ug kini mao ang delikadesa.—