Ang Kamatuoran Bahin sa Kinabuhi ug Kamatayon

Simpol ra unta ang problema bahin sa kinabuhi ug kamatayon. Apan gihimo kining komplikado o lisod sabton sa mga tawo nga giilang mga maalamon diha sa ilang mga teyoriya…

NIADTONG Oktubre 21-22, 2017, sa akong pagtambong sa ika-21 nga kombensiyon sa BATHALAD-Mindanao nga gipahigayon didto Macapagal Ancestral House sa Iligan City, nakadawat ko og bag-ong libro nga ang ulohan, “Pag-edad nga Makahuloganon ug Ubang Gumalaysay” ni Ginong Emeterio S. Sumagang. Ang maong libro personal nga gitunol kanako sa tagsulat.

Human ko kini mabasa, ang kataposang duha sa napulo ka gumalaysay nga nakarga sa maong libro, nakadapit sa akong pagtagad: “Pagpangita sa Tuboran sa Kabatan-on” ug “Kon Anaa na sa Likod si Kamatayon” kay kini naghisgot bahin sa kinabuhi ug kamatayon ug nagtuki usab sa importanteng mga pangutana kon unsa ang katuyoan sa kinabuhi? Ug kon ngano nga kita ‘matigulang’ ug ‘mamatay’?

Sa duha ka gumalaysay, bisan pa man sa daghang kinutlo ( quotations) sa tagsulat, gikan sa mga tawong giilang mga maalamon, apan ang duha ka importanteng mga pangutana nagpabiling tigmo.

Duna bay makasaysay kon ngano nga tag-as og kinabuhi ang mga tawo sa kakaraanan— sa panahon ni Adan ug sa mga patriarka? Ug kon ngano nga mubo na lamang ang kinabuhi sa kadaghanang tawo ning modernong panahon?

Sayop ang pag-ingon nga ang kamatayon kabahin sa kinabuhi. Sa dihang gilalang si Adan ug Eba, ang Diyos wala maghisgot og kamatayon. Diha na lamang maghisgot ang Diyos og kamatayon sa dihang iyang gipasidan-an si Adan ug Eba sa dili pagkaon sa ‘gidili nga bunga’. Gisupak nila ang pasidaan ug mingkaon sa bunga nga gidili (Gen. 1:27, 2:16,17).

Busa tungod sa pagsupak sa balaod sa Diyos, mitungha ang kamatayon. Dili tungod kay kini kabahin sa kinabuhi. Ang Roma 15:12, nag-ingon, “...ang kamatayon misulod pinaagi sa sala ug ... tungod niini ang kamatayon mikuyanap ngadto sa tanang mga tawo sanglit ang tanang mga tawo nakasala man.”

Dili pod ta makaingon o makaampo nga tugotan sa Diyos ang atong tinguha nga makakab-ot og taas nga kinabuhi. Tungod kay ang Diyos may gilatid nang sumbananan nga subayon aron magpabiling buhi.

Matod pa sa Deut. 30:19... “Gibutang ko ang kinabuhi ug kamatayon sa imong atubangan, ang panalangin ug ang maldisyon... kinahanglan pilion mo ang kinabuhi aron ikaw magpadayong buhi...”

Mouyon kaha ang Diyos sa hangyo sa pagkab-ot og taas nga kinabuhi kon nag-abuso ta sa atong lawas, ming-entra sa mga bisyo nga makadaot sa lawas? Ang pag-ingon sa Diyos nga

“pilion mo ang kinabuhi”, nagpasabot lamang nga maglikay ta sa mga buhat nga makapamubo sa atong kinabuhi, sama sa pagtabako, sobrang pag-inom sa makahubog nga ilimnon, paggamit sa gidiling droga ug uban pa.

Simpol ra unta ang problema bahin sa kinabuhi ug kamatayon. Apan gihimo kining komplikado o lisod sabton sa mga tawo nga giilang mga maalamon diha sa ilang mga teyoriya sama sa ebolusyon ug pagka dili mamatay sa kalag.

Sa teyoriyang ebolusyon, giingon nga ang kinabuhi mitungha nga sulagma. Ug ang tawo kuno naggikan sa ubos nga matang sa mananap. Samtang ang tawo kuno adunay aninohong bahin niini nga gitawag nila og kalag nga mogawas sa lawas inigkamatay niini ug magpadayon buhi sa laing dapit ( dimension).

Apan sa Bibliya, giingon nga gilalang sa Diyos ang kinabuhi— ang tawo. Ug ang kalag mao na mismo ang tawo (Gen. 2:7). Bisan ang mga mananap sa kapatagan ug katubigan ug ang mga langgam sa kalangitan gitawag og mga kalag (Gen. 1:20, 24; 9:10; Lev. 11:46).

Buyno, may katuyoan ba gayod ang kinabuhi? Oo. Ang tanang butang nga gilalang sa Diyos may katuyoan ug kapuslanan. Sa Isaias 45:18 nag-ingon, “Kay mao kini ang giingon ni Jehova, ang maglalalang sa mga langit. Siya mao ang tinuod nga Diyos, ang mag-uumol sa yuta ug magbubuhat niini. Siya mao ang ‘usa’ nga lig-ong nagtukod niini nga wala maglalang niini sa wala lamay kapuslanan nga nag-umol niini aron papuy-an. “Ako si Jehova ug wala nay lain.”

Busa kon may katuyoan nga gilalang sa Diyos ang yuta, mao man usab, gilalang sa Diyos ang ‘kinabuhi’ nga may katuyoan.—