NEGROS GILUSAD SA ANG AGRIBIZ KAPIHAN

SA miaging Oktubre 20, si Toto Barcelona sa Harbest Agribusiness ug kining ubos ninyong alagad giimbitar sa Dakbayan sa Bacolod aron ilusad ang unang edisyon sa Agribiz Kapihan sa Negros. Gipahigayon kini sa Capitol Building pinaagi sa panagtambayayong ni Gob. Alfredo Marañon ug Negros Economic Development Foundation nga gipangulohan usab ni Ramon Ponce de Leon.

Nabalitaan man god sa mga namunoan sa Negros ang Agribiz Kapihan nga gipahigayon matag Sabado sa Harbest Events Center sa Rizal Techno Park sa Taytay, Rizal. Ang Agribiz Kapihan usa ka maayong paagi aron mapakatap ang binag-ong mga teknolohiya sa natad sa panguma. Sa mga panagtigom nga sama niini, daghan ang makapahimulos sanglit daghang ipahat nga kahibalo gikan sa mga batid nga dinapit aron mamulong.

Ang Agribiz Kapihan dili usa ka pormal nga organisasyon. Wala kini maningil og bayad sa pagpasakop aron walay pundo nga mamahimong tinubdan sa panagbangi. Wala usay mga opisyal aron walay piniliay kun politika. Boluntarismo ang gipauso. Ang mga tinubdang mamumulong moboluntaryo lang nga maoy mosulti nga walay bayad. Apan bisan tuod walay bayad ang mga mamumulong, daghan gihapon ang mingboluntaryo nga mosulti. Ang mga manambongay moboluntaryo usab nga mopahat sa ilang kasinatian.

Buyno, maayo man usab ang nahitabo sa unang pagpahigayon sa Agribiz Kapihan sa Negros. Didto atong nasayran nga aduna usay nanagduso og pahilahi sa panguma sa Negros aron dili lang lunlon tubo ang kahinguhaan. Siyempre, nag-una gihapon ang industriya sa asukal apan

dagko ang mga hagit nga giatubang sa maong industriya sa pagka karon. Gawas nga kubos ang presyo sa asukal, dako og kakuwang sa mga trabahante nga motapas sa tubo. Mekanisasyon maoy nakitang solusyon apan nanginahanglan sab gihapon og mga trabahador sa katubhan.

ORGANIKONG KAKAW – Usa sa mitambong sa Agribiz Kapihan mao si Christopher Fadriga nga nag-aghat karon nga mananom na ang taga Negros og kakaw. Ang una niyang nadani mao ang CY & Son Cacao Farm sa Dakbayan sa Talisay. Andam na ang 50 ektaryang kanhi katubhan nga tamnan og kakaw nga sugdan karong buwana, Nobiyembre.

PANGGATAS NGA BAKA – Usa ka imbestor nga Hapones ang naggama og premium cow’s milk nga gipatilawan sa Agribiz Kapihan. Dekalidad ang gatas sa Tenshinzan Farm. Aduna usay potensiyal ang ingon niining proyekto.

FREE-RANGE NGA MANOK – Dinagkong proyekto sa free-range chicken ang gisugdan ni Toto Paulino, usa ka negosyante nga nagbase sa Manila apan gusto niyang makabaton og dinagkong produksiyon sa free-range sa netib nga manok didto sa Negros. Mao pa lay pagsugod niya apan ang iyang plano mao nga makasuplay og dinaghang native chicken sa mga nanagluto og inasal. Sa pagka karon, dako pa kaayog kuwang ang suplay.

ORGANIKONG UMAHAN SA CAUAYAN – Gibida usab ni Corthan Tortosa Bearder ang gihimo nilang organikong umahan sa lungsod sa Cauayan. Kauban niya niining maong proyekto ang iyang mga ginikanan nga sila si Rosalie ug Timothy Bearder. Gikan sila sa Englatera kaniadtong 2015 ug karon gigama nilang organikong umahan ang 48 ektaryang luna sa ilang nanay. Si Rosalie (kanhi Tortosa) nagdako sa Cauayan nga nakabana

kang Timothy sa Englatera.

MALAMPOSON SA BROILER – Gipasigarbo ni Gob. Marañon ang pangulo sa Araco Poultry & Livestock Corporation nga si Joseph Anthony Arguelles. Nagsugod si Joseph sa pagpamuhi og broiler kaniadtong 2005. Nakaprodyus siya kaniadto og 5,000 ka broiler matag semana. Sa pagka karon, dako na kaayo ang kompaniya. Aduna na silay 45 ka contract grower ug makaprodyus sila og 100,000 ka broiler sa usa ka semana.

Ang mga piso gibuhi sulod sa traynta diyas. Sa maong panahon, motimbang na ang matag usa og 1.35 kilos. Nagkantidad ang matag usa og P121.50. Ang kantidad usab sa lawog sa matag usa anaa sa P68.15. Siyempre, dili lang ang lawog ang gasto apan sa banabana namo, dako gihapon og kinitaan ang kompaniya sa matag ulo.

Buyno, ang Agribiz Kapihan sa Negros ipahigayon kausa matag buwan— kada ikatulo nga Sabado sa matag buwan. Kon anaa kamo sa Bacolod sa maong adlaw, paningkamoti ninyo nga makatambong sa maong panagtigom. Nakaseguro mi nga aduna moy mapupo nga kaayohan.—

Gilamano ni Gob. Alfredo Marañon (tuo) ang usa ka langyaw nga mitambong sa Agribiz Kapihan sa Negros.

Si Christopher Fadriga nga maoy nagduso sa pagpananom og kakaw sa Negros isip bag-ong produktong agrikultural.

Si Joseph Anthony Arguelles, ang malamposong nagprodyus og 100,000 ka broiler matag semana, kauban na ang 45 ka contract grower.

Si Corthan Tortosa Bearder nga gikan sa Englatera. Kuyog sa iyang mga ginikanan, aduna silay organikong umahan sa Cauayan, Negros Occidental.

Gibida ni Toto Barcelona ang programa sa Taiwan labot sa pag-alayon nila sa kabatan-onan nga buot mosulod sa agribusiness.

Ang dekolor nga bugas nga gipakita sa Agribiz Kapihan sa Negros.

Gisugid sab ni Zac B. Sarian ang mekaniks sa Agribiz Kapihan nga gisugdan niya kaniadtong 1986.

Giinterbyo ni Zac B. Sarian si Ramon Uy nga tiggamaan og shredder sa Bacolod City.