Nganong Nagnaning Man Intawon Kas Trabaho Karon?

Hangtod kanus-a ba matilawan sa imong mga mahal sa kinabuhi ang imong pagmahal? Hain ang kinutoban?

NGANO bang mopugos gyod kag buka sa imong mata mabuntag sayo, bisag lami pang ipiyong ug bug- at pang ibangon? Nganong sulngon gyod nimo ang makasapot nga kahuot ug kahinay sa trapiko mabuntag nga puyde ra man kang mohayang sa balay, manawag sa imong amo ug mag- emergency sick leave sa uso karong sakit nga ginganlag “antitoxic”?

Nganong bisag may mga higayong buot mo na gyod kalimtan ang kalibotan, magpuyo nga malinawon sa kabukiran, moligid nga way undangay sa higdaanan, ania ka man karon… padayong nagluhod atubangan sa imong amo sa trabahoan, samtang iyang tiilan matag karon ug unya padayon mong gitila- tilaan?

Nganong mopalit gyod kag tabletas nga Vitamin C? Nganong moinom kag tambal kon masakit? Nganong daghang nailad sa mga herbal supplement nga no therapeutic claims?

Nganong bisag usahay bation mo ang kakapoy, padayon man gihaponih kkang nanglimbasog,lib nakigsumbagaykib sa mga hugaw sa hangin aron padayong makaginhawa?

Ah, alang sa kuwarta. Sakto ba ko? Kuwarta ang hinungdan nganong padayong nag- usab- usab ang dagway sa imong kalibotan. Kuwarta ang nakapausab sa kolor sa kalasangan. Usahay gani, kuwarta ang hinungdan nganong ang magtiayong nagminahalay magluibay.

Apan nganong nanginahanglan man tag kuwarta ba? Mabuhi ra man tas mga hayop ug tanom sa palibot. Tubig? Aw, libre sa mga sapa, busay ug tubod. Kon kuryente ang hisgotan, kinsay gikuwangan sa kainit sa Adlaw? Ang kangitngit sa kagabhion gituyo aron ta makapahulay— di kinahanglag kahayag nga mas labaw pas mahatag sa Buwan.

Ah, mao ni akong duda: sakyanan lang ang kuwarta. Di gyod kini ang nagpatuyok sa kalibotan. Ang bulawang manteka nga maoy nagpadagan sa atong gimanehong kuwarta mao ni: Gugma.

Nganong gilokan man kas kakilig kon paobertaymon kas imong amo? Ah, kay mahinumdoman man nimo si Dodong.

Tungod sa dugang suhol, makatilaw na pod intawon og chicken joy ug espageti si Dodong nga dugay nang namarayeg nimo, Tay.

Nganong maningkamot ang anak sa pobre sa iyang pagtuon? Usa ray sikat nga hinungdan: aron mahaw- as sa kalisdanan di lang ang ilang kaugalingon, apil na sab ang ilang gimahal nga ginikanan.

Ang kaopisina nako nga si Venus, kaniadtong una niyang gikugos sa among atubangan ang bag- ong lugwa niyang masuso, iya ning gihunghongan: “Mayntag makahatag kog mas lami nga life nimo, baby, uy. Kayod na gyod ta ani kay mommy na.”

Alang sa gitawag natog mga breadwinner sa ilang pamilya, bahalag nag- inusara ka diha karon, palihog kog halad og pito ka masipang pakpak. O, wa pa lagi ka mipakpak diha? Angay ni silang pakpakan. Apan… Hangtod kanus- a ba matilawan sa imong mga mahal sa kinabuhi ang imong pagmahal? Hain ang kinutoban?

Usa ka gabiing misakay ka og taxi pauli sa inyoha, nahibu’ng ka nga sa kalit mituyok ang imong panan- aw, ang tanang imahen sa imong atubangan daw nahimong tubig nga gikutaw, ug gikutaw, ug mituyok ang tanan samag gagmayng mga agipo, mingsakit ang walag tuo nga bukog sa imong agtang, nalipong ka, naglisod og ginhawa— Tabang! Ngano ni! Tabang!— hangtod nga mingpiyong imong mga mata. Nawad- an kas panimuot.

Duha ka adlaw gikan adtong gabhiona, sa usa ka bukirang sityo layo sa inyong balay, madungog ang kalit nga singgit sa usa ka bata sa kalibonan. Iyang natumban ang imong lawas. Gilangaw. Hain kutob ang imong pagmahal? Makatiwas pa ba si Inday sa iyang pag- eskuyla? Ang inutang nga balay ug sakyanan, magamit pa ba nilang Dodong? Di ba kaha embargohon sa banko ang imong nahibiling kabtangan aron mabayran sa hingpit ang kalit nabiyaan mong mga collateral sa utang? Unsay gamitong puhonan sa nahibilin mong kapikas nga ang imong suweldo lang unta kaniadto ang iyang gisaligan?

Tagpila ba ang klase sa pagmahal nga molungtad lapas sa imong kinabuhi?

Mao niy nakanindot sa atong panahon. Puyde na man god natong paliton kining klaseha sa pagmahal. Kanang iniglupad sa atong kalag sa kalangitan ( o sa kinaubsan bas yuta, depende sa imong tinuohan), segurado tang di maghilak sa kalisod ang atong gipangbiyaan.

Gitawag ni sa teknikal ug Iningles nga ngalang life insurance policy. Sa minubo: insurance.

Ang nakapait hinuon mao ni: Matod pa sa survey nga gibuhat sa Bangko Sentral ng Pilipinas ( BSP) niadtong 2015, 20.8% kun 2 lang sa matag 10 ka Pilipino ang mingpalit ining klaseha sa pagmahal.

Daghan na man unta nato ang nakahibawo unsa ni. Sikat ang teknikal ini nga ngalan— sa mga billboard sa dalan, sa mga pahinumdom sa TV ug radyo, sa binayrang mga artikulo sa mantalaan ug sa internet— apan daw muta ra nis atong mata nga human makita, ipahid ra dayon nato sa karsones.

Sa susamang survey, lapas 80% sa mga Pilipino nakaila ug nakadungog na niini. Mas daghan lang nila ang mingpiling di mokuha.

Dugang pa sa maong survey, numero unong palusot sa mga tawong wala mokuha ani mao ni: “Ah, wa man koy kuwarta para ana. Makuwangan akong suweldo.”

Ikaduhang palusot nga mahalan ra ang kadaghanan sa binuwan niining bayad.

Sa pagkakaron, ang labing baratong life insurance nga akong nahibaw- an adunay binuwan nga P500. Dili gusto mokuha ani ang akong ig- agaw nga engineer. “Nganong mokuha man ko ana nga kabata pa nako,” maoy iyang tubag dihang nahisgotan ni namo sa among tagay.

Miyarok siya sa ikapitong botelya niya sa beer sa wa pa mosumpay: “Mora nag gitunglo nako akong kaugalingon ana.”

Mao hinuon ni ang tinuod: Mas dako ang edad, mas mahal ang binuwang bayad sa insurance.

Kuwentahon man god sa insurance company ang presyo base sa risgo ug purohan sa kliyente nga motaliwan sa kalibotan. Ayawg panguros kay tinuod ni. Negosyo baya gihapon ning ila.

Laing hinungdan nga momahal ang binuwang bayad sa imong kuhaon nga life insurance mao ang imong medical history. Matag bisita nimo sa ospital sukad sa imong pagkatawo, nahimutang kana sa hiniusang records sa mga ospital sa atong nasod.

Di pod ka makapamakak bahin sa imong sakit kon mokuha kag insurance kay makita man ni sa maong hiniusang sistema nga maoy gamiton sa di pa nila kuwentahon ang presyo sa imong binuwan.

Kanindot baya kon sa atong pagbiya ning kalibotana, kay maabot man gyod tang tanan dinha, anaa ra gihapon sa nindot nga kahimtang ang mga mahal nato sa kinabuhi.

Sa imong binuwan man god nga P1,000, ibutang ta lang, puyde na man kang ma- cover og P1,000,000.00 nga kantidad sa imong insurance provider.

Gani, kon nalakip lang sa mga polisiya sa imong gikuhang life insurance ang hinungdan sa imong kamatayon, posible pa ganing mamilyonaryo ang imong minahal sa kinabuhi human sa imong lubong. Kini bisan pa, pananglit, kaupat pa lang ka nakabayad sa tag- P1,000 nimo nga binuwan.

Maayo na kaayo na nga kantidad aron makatukod siyag gamayng negosyo, makabayad sa nabiyaan mo nga mga utang, ug hasta ang pag- travel to Hong Kong isip kabahin sa iyang pag- move on.

Ang imo man god nga binuwang gibayad iipon sa binuwang gibayran pod sa ubang insured. Ang tinapok nga kantidad i- invest sa insurance company ngadto sa nagkalainlaing stocks kun equities sa atong stock market. Niining paagiha, motubo ang imong kuwarta nga gihimo pod nilang puhonan.

Suwerte ang atong henerasyon kay nagkadaghan na ang klase sa life insurance nga puydeng kuhaon karon.

Adunay life insurance nga may pakapin nga lungon. Aduna poy insurance nga makadawat ang insured og igong salapi kon mapungkol siya o maaksidente, bisan tuod og gaginhawa pa siya. Adunay insurance nga human sa napulo ka tuig, puyde nimong i- withdraw ang natigom apil ang porsentong naganansiya niini sa stock market.

Sulayi og duol ang nagkadaiyang insurance provider sa inyong dapit. Way bayad ang pagpangutana ug pagpakuwenta. Pa- compute nilag tagsa ug kon makatapok na kag tulo o lima ba kaha nga kuwentada, pilia ang mas haom sa imoha. Kay unsa ba diay nimo kamahal ang imong pamilya? Sayod baya ta nga kining inadlaw natong panikaysikay pirmeng way kaseguradohan. Sa usa lang ka kudlit o gutlo posibleng mahanaw ang tanan.

Nganong ihikaw kining klaseha sa pagmahal nga mas makahatag unta natog peace of mind unsa man ang mahitabo nato ugma sa buntag iniglabang nato sa karsada padulong sa opisina. —