Bisaya

Ang Akong Pagpakigbi­sog Sa Prostate Cancer

- Ni EMETERIO S. SUMAGANG Valencia City, Bukidnon

Prostate cancer is cancer that occurs in the prostate — a small walnut-shaped gland in men that produces the seminal fluid that nourishes and transports sperm. Prostate cancer is one of the most common types of cancer in men. Usually, prostate cancer grows slowly and is initially confined to the prostate gland, where it may not cause serious harm. However, while some types of prostate cancer grow slowly and may need minimal or even no treatment, other types are aggressive and can spread quickly. Prostate cancer that’s detected early — when it’s still confined to the prostate gland — has a better chance of successful treatment. (Source: Mayo Clinic, USA)

SUKAD pas 2005, kanunay na ang akong pagpahilin­g sa akong prostate tungod sa padayong pagtaas sa akong prostate specific antigen (PSA), gikan sa 6.12 sa 2005 ngadtos 49.15 sa 2018. Apan sulod sa 14 ka tuig nakong pagpakonsu­lta sa doktor, walay tambal nga gireseta kanako kay normal ang gidak-on sa akong prostate sumala sa mga resulta sa gihimong mga digital rectal examinatio­n (DRE) ug prostate sonogram. Wala koy gibating sintomas gawas sa mas subsob nga pagpangihi. Dihang may nahikapan nga bukol sa akong prostate, gipaagi kog prostate biopsy sa 2006 ug sa 2012. Pareho ra ang resulta: benign fibroglabl­andular hyperplasi­a. Wala magkinahan­glan og tambal ang dili kanseros nga bukol apan padayon ang pagmonitor sa akong PSA. Sulod sa lima ka tuig, nagdumili kong magpa- biopsy pag-usab bisag kadaghan kining gireseta sa akong kanhi urologist.

Unya, niadtong Abril 4, 2018 nahibal-an nga aduna koy prostate cancer. Nakita kini sa resulta sa ultrasound guided prostate biopsy nga gihimo ni Dr. Gregorio Cordovez didto sa Capitol University Medical City Hospital sa Cagayan de Oro City. Ang prostate biopsy hugtanong gisugyot sa akong bag-ong urologist nga si Dr. John Mark Arkayera sa Valencia City.

Sa unom ka specimen nga tag-upat ka tissue samples, upat niini ang nakitang cancerous ( prostatic adenocarci­noma). May lima ka matang o hut-ong ang prostate cancer, gikan sa group 1 ngadto sa group 5 sumala sa pagka agresibo niini. Sulod sa group 2, Gleason Score 7 (3+4), ang akoa nga nagpasabot nga dili kaayo agresibo.

Sa gihimong bone scan pagka Abril 17, 2018, nakita nga mikanat na ang kanser sa akong gusok, left scapula ug sacriiliac junctions. Ang metastasis nagpaila nga miabot nas stage 4 ang akong kanser.

Aron sa pagpugong o pagsumpo sa prostate cancer, gireseta ni Dr. Arkeyera ang hormonal therapy pinaagi sa ineksiyon sa leuprolide acetate (Eligard) nga makapakunh­od sa testostero­ne nga “pagkaon” sa cancer cells. Iya sad gireseta ang zoledronic acid, usa ka tambal nga makapugong sa pagkadaot sa bukog gumikan sa kanser. Matag tulo ka bulan ang tusok sa Eligard ug matag bulan sa zoledronic acid nga himoon sa iyang klinik.

Dunay nagsugyot kanako nga sulayan ang alternativ­e medicine o naturopath­ic medicine. Aron masuta kon epektibo ba kini, nananghid kos akong urologist nga ioktaba una ang iyang tambal ug hatagan kog tulo ka bulan nga mogamit sa natural o kinaiyanho­n nga pamaagi sa pagpanamba­l. Girekomend­ar kanako ang usa ka naturopath­ic therapist nga taga Cotabato City. “Coach” ang tawag kaniya kay dili man siya doktor. Ang iyang konsultasy­on ug mga panugon gipaagi sa tawag sa selpon. Sa profession­al fee nga P6000 matag bulan, iya kong gigiyahan o gitudloan unsay buhaton.

Matod niya, mosanay ang cancer cells sa tam-is ug aslom nga kalikopan, busa gidili ang asukal ug kon gikinahang­lan ang gamayng patam-is, gamiton ang dugos. Adlaw-adlaw kong gipainom og tubig nga may baking soda aron pagkunhod sa kaaslom sa akong lawas.

Gikinahang­lang limpiyo kanunay ang colon, busa iyang

gipabuhat ang detoxifica­tion gamit ang dahon sa kamunggay, sayote, dahon sa sambong ug liso sa kapayas, kalabasa ug tubig nga sagolon gamit ang blender. Ang sinala imnon sa dili pa mamahaw. Sundan kini sa blended nga pipino aron kapugngan ang dehydratio­n tungod sa sunod-sunod nga pagkaliban­g.

Kinahangla­n nga lig-on ang immune system nga mobatok sa kanser busa mokaon og prutas ug utanon, magbuwad sa Adlaw matag buntag ug magpaugnat adlaw-adlaw.

Mokaon og mga prutas, utanon, herba ug panakot nga abunda sa anti-oxidant nga mobatok o mosumpo sa cancer cells. Adlawadlaw kong gipainom og linaga nga luy-a ug dulaw ug gipakaon og guyabano.

Aron molig-on ang akong prostate, gipagamit kog dahon sa guto kula nga ilakip sa pag- blend sa pipino ug karot.

Gidili ang pagkaon og karneng baboy, baka, ug isda nga gipatubo sulod sa punong ug bungsod sama sa tilapya ug bangus. Likayan ang piniritong pagkaon. Tulahon ang manok-bisaya ug sugbaon o un-onan ang til-ogong isda.

Sinukod ang pagkaon sa luto, busa paniudto ra ko mokaon og luto (kon mahimo organic nga humay). Linutong organic nga itlog ug hinog nga kapayas ang akong pamahaw ug linung-ag nga patatas ang akong panihapon.

Gipaundang ang pagtomar og food supplement­s kay matod pas akong coach, kompleto nas mga bitamina ug mineral ang preskong kamunggay, utanon ug prutas. Gipaundang sad ang akong tambal sa mild hypertensi­on, arthritis, hyperacidi­ty ug sinusitis kay matod niya mawala kining mga sakita pinaagi sa natural o kinaiyanho­n nga pagpanamba­l. Alang sa akong hayblad, iyang gipatomar ang gipisat ug gipino nga lusok sa ahos katulo matag adlaw.

Sulod sa usa ka tuig, diyosnon nakong gisunod ang gipabuhat sa akong coach.

Akong nasuta nga epektibo ang herbal o alternativ­e medicine kay human sa tulo ka bulan naubsan ang akong PSA og 10.28 ka puntos (gikan sa 49.15 ngadtos 38.87).

Tungod niini, nakahukom ko nga akong iabay ang kinainyanh­ong panambal sa binag-o (mainstream) nga panambal. Maayo ang resulta sa kombinasyo­n nga panambal kay human sa laing tulo ka bulan kalit nga mius-os sa <0.07 ang akong PSA gikan sa 38.87. Ug kini wala na mosaka hangtod karon.

Niadtong Nobiyembre 19, 2019 miagi ko pag-usab og bone scan. Dako ang akong kalipay (maingon man ang akong doktor) nga wala nay nakitang ebidensiya sa metastasis sa akong mga bukog. Ubanan sa nagpadayon­g negative results sa akong PSA sulod na sa 12 ka bulan, maingon nga napugngan o nasumpo na ang akong prostate cancer. Apan ipadayon ang akong hormonal therapy ug tambal sa bukog. Gisugyot sad ni Dr. Arkayera nga moagi kog radiation therapy sa akong prostate.

Kay wala pay tambal nga hingpit makaayo sa stage 4 prostate cancer, akong gipangutan­a ang akong urologist, kon pila ka tuig ang aboton sa mga tawo nga natakboyan niining sakita. Wala niya gidiretso pagtubag ang akong pangutana, apan matod pa niya nga sa 69 ka tuig nga average life expectancy sa lalaking Pinoy, dakong purohan nga mamatay sa laing sakit ang dunay prostate cancer nga nag-edad og 75 anyos sama kanako. Nabaniog na ang bag-ong coronaviru­s didto sa Wuhan, China sa among pag-estorya niadtong hinapos sa Pebrero, 2020. Busa, sa kasamtanga­n mas nabalaka kos COVID-19 kaysa akong prostate cancer.

Tungod sa akong kasinatian ug pakigbisog sa prostate cancer tugoti nga akong ipadangat kining akong mga panabot ug tambag: 1. Dili nato ibalewala ang tambag sa doktor. Tungod kay wala ko mopatuo sa akong kanhi urologist nga mopailawon sa prostate biopsy, miabot sa stage 4 ang akong kanser. Nagtuo kong dugay na ang akong prostate cancer kay sumala sa resulta sa biopsy nasulod kini sa group 2 nga dili kaayo agresibo. Apan kay napasagdan, milamay na kini. Anugon kay sayon ayohon ang prostate cancer kon wala pa mokanat ( metastasiz­e) sa ubang bahin sa lawas. Usa nako ka suod nga higala hingpit nga naayo sa iyang stage 1 prostate cancer human moagi og radiation therapy, hormonal therapy ug tambal sa bukog sulod sa duha ka tuig. Usa ra ang among urologist ug kadungan-dungan ming nadayagnos sa maong sakit.

2. Akong napamatud-an nga makatabang ang alternativ­e medicine sa pagsumpo sa prostate cancer. Ug may bonus pa kay tungod sa akong seryosong pagtuman sa gipabuhat sa akong natural therapist, nawala ang akong arthritis sa tuhod, sinusitis ug hyperacidi­ty. Ug napugnan ang pagsaka sa akong dugo (altapresyo­n). Hangtod karon, padayon kong nag-inom ug linagang luy-a ug dulaw, blended nga lemon sa pinabukal nga tubig, pagkaon og guyabano ug paggamit og dugos. Nagpadayon sad kos akong itlog ug kapayas nga pamahaw.

3. Nagkinahan­glan og naturopath­ic therapist kon mogamit sa alternatib­ong panambal. Daghan ang wala maayo o migrabe ang sakit tungod sa self-medication.

4. Usa sa nakapadasi­g kanako nga mosulay sa paggamit og mga herba, panakot, prutas, utanon, dugos ug baking soda nga tambal sa akong sakit kay kini dili dakog gasto ug mahimong kapilian niadtong walay ikabayad sa doktor ug ikapalit sa tambal. Sayon buhaton ang herbal nga panambal. Gani, human sa unom ka bulan, ako nang giundang ang serbisyo sa akong naturopath­ic therapist.

5. Akong tambag sa mga tawo nga nag-edad og 40 anyos pataas nga magpahilin­g sa ilang prostate pinaagi sa tinuig nga digital rectal examinatio­n (DRE). Kon may makitang abnormalid­ad ang doktor, iyang ireseta ang PSA test, ultrasound ug uban pang mga pagsuta nga gikinahang­lan. —

Kinahangla­n nga ligon ang immune system nga mobatok sa kanser busa mokaon og prutas ug utanon, magbuwad sa Adlaw matag buntag ug magpaugnat adlaw-adlaw.

 ??  ?? Bone scan sa CUMCH, Cagayan de Oro City (Marso 28, 2018).
Bone scan sa CUMCH, Cagayan de Oro City (Marso 28, 2018).
 ??  ?? Zoledronic acid intravenou­s injection sa klinika ni Dr. Arkayera (Nob. 16, 2018).
Zoledronic acid intravenou­s injection sa klinika ni Dr. Arkayera (Nob. 16, 2018).
 ??  ??

Newspapers in Cebuano

Newspapers from Philippines