Bisaya

Ljotbz!Nbhqbcjmjo!tb! Cbh.poh!Lbmjcpubo@

- Ni JOVANIE B. GARAY Mga hulagway kuha ni Wilson Fernandez

A NG mabilin, gahi, maalamon ug kusgan.

Mao kini ang hagit sa bag-ong kalibotan sugat sa bag-ong henerasyon.

Tataw og dayag ang epekto sa corona virus diha sa kinabuhi sa tawo. Gilaylo niini ang karaang kinabuhi sa kalibotan ug tanang sulod nga nangabuhi niini. Tawo, mananap, tanom, ug mismo ang tamdanan sa oras nausab. Nagkaguliy­ang ang mga balaod og palisiya sa pangagamha­nan. Nagsumpaki ang mga utok sa mga magbabalao­d, mga magsusuwat, mga negosyante, dagko ug gagmayng tawo sa katilingba­n. Usa ray ilang tumong: ang pagluwas sa kinabuhi batok sa pandemya ug aron mabuhi niining kalibotana.

Para nako, ang normal nga kalibotan, sa mosugot tag sa dili, ming-ikyas sa iyang dalan. Dako ang kausaban. Apan ikalipay tang hunahunaon nga tin-aw man diay ang kawanangan. Dihay bag-ong mga bituon nga wa ko makita sukad sa akong kabatan-on. Samtang ang tawo naa sulod sa ilang balay, ang mga hayop nalipay nga mingbalik sa ilang pinuyanan. Apan guol lang sud-ongon kadtong mga hayop sulod sa zoo nga kalipay nilang hatdan og pagkaon sa mga tawo. Karon, minghoy ang ilang nawong. Nawala ang kasadya tungod kay dili na kini mao ang ilang nailhan nga kalibotan.

Kining atong henerasyon gun-obon latas sa katuigan. Gawas sa atong pultahan, naghuwat ang dakong hagit sa atong kaugalingo­n. Ang atong kaaway dili mao ang bayrus nga naglatagaw sa hangin o sa tawo, kon dili mao ang atong kaugalingo­n mismo. Kay sa pagkatinuo­d, way maayong kapitan sa barko ning matang sa atong kontra. Sakit nga kamatuoran nga kining klase sa bayrus, mopuyo kauban nato.

Hangtod nga walay maimbenton­g tambal ang mga siyentista batok ning pandemya, ang matag usa kanato gatangag og nag-umidong bomba sa bayrus. Matag karon og unya mamahimong ikaw o ako ba kaha, mobuto sulod sa katilingba­n ug ang imong dugo motuasik sa kalibotan. Way lain natong paingnan, ang hinay-hinayng kamatayon.

Kon dunay imong pangandoy nga sud-ongon ang bag-ong henerasyon, ang bag-ong ugma, way laing paagi mao ang pagluwas sa imong kaugalingo­n. Buhata sa ingon nga pag-amping aron matakdan ang uban sa samang responsabi­lidad nga imong gikuptan. Ang gobyerno miisa nas iyang kamot. Naugdaw na ang ekonomiya

Kon dunay imong pangandoy nga sud-ongon ang bag-ong henerasyon, ang bag-ong ugma, way laing paagi mao ang pagluwas sa imong kaugalingo­n. Buhata sa ingon nga pag-amping aron matakdan ang uban sa samang responsabi­lidad nga imong gikuptan.

sa nasod. Kinahangla­n kining duslitan aron sa hinay-hinay, modilaab pag-usab. Ang mga drayber, barbero, dyambolero ug komprador nanaglingo-lingo nag nanaguto, nagkutoy ang tiyan. Apan timan-i: sa atong pagpanggaw­as, dad-on ta ang taming sa atong kaugalingo­n, ang mga mando sa siyensiya. Dili kita manggawas aron mobalik kitas abog diin kita gikan, hinunoa, ang matag usa kanato maoy buhing antidote sa maong sakit.

Ang magpabilin mao ang gahi, maalamon ug kusgan. Apan kuwang kini matod pang Charles Darwin sa iyang Teyoriya sa Ebolusyon. Aron molahutay sa pagpakabuh­i, di kinahangla­ng brayt ug gahi, kondili mao ang pag-uyon sa kaugalingo­n sa kabag-ohan. Dala sa maong kabag-ohan sa palibot, gikinahang­lang sabton sa matag usa nganong kinahangla­n kitang mabuhi. Nunot niining bagong kalibotan, moduyog kita uban sa kalanggama­n nga moawit og kasadya sa paglaom.

Ikaw, ako, kita— sugaton ta kining maong hagit sa panahon ug lamanohon ta ang bag-ong henerasyon.

(KATAPOSAN)

 ??  ??

Newspapers in Cebuano

Newspapers from Philippines