Angay Bang Modagan Si Presidente Duterte Pagka Bise Presidente?
NABANIOG ang hugunhugon sa posibleng pagdagan ni Presidente Duterte pagka bise presidente karong umaabot nga piniliay sa 2022. Gani, ang PDP- Laban National Council niadtong ilang panagtigom sa Mayo 1, 2021 nagpalusot og resolusyon nga nag- aghat kang Presidente Duterte nga modagan sa pagka bise presidente sa piliay sa 2022. Ang panagtigom gipatawag ni DOE Secretary Alfonso Cusi, ang vice chairman sa PDP- Laban.
“Atong tan- awon kon kaayohan sa nasod nga modagan ko. Kon walay ikadugang kaayohan sa republika, di na lang. Usik- usik lang sa panahon,” maoy tubag ni Digong sa kagustohan sa iyang mga dumadapig.
Usa sa mga hinungdan nga nagduhaduha si Digong pagdagan isip puli- pangulo sa nasod mao ang iyang nakitang bikil kon ang mapiling pangulo dili niya kaalyado o kontra sa politika nga makahimo niyang inutil.
Daghan ang opinyon pabor ug batok sa pagdagan ni Presidente Duterte pagka bise presidente. Dunay nagkuwestiyon sa legalidad niini sama ni Christian Monsod nga usa sa mga membro sa constitutional convention nga nagpanday sa kasamtangang batakang balaod. Matod pa niya, ang pagdagan ni PRRD pagka bise presidente usa ka malimbongong lipat- lipat aron malutsan ang probiso nga nagdili sa reeleksiyon. Kay mopuli ang bise presidente kon mamatay o mahimong baldado ang presidente.
Dihang migawas ang hungihong sa Go- Duterte tandem, gibatikos kini nga laing pamaagi nga si Duterte padayong makakapyot sa gahom. Matod pa, kon modaog ang Go- Duterte tandem, mahimong “pahoy” si Bong Go kay si Dutetre man ang “magbitad sa pisi” sa pangagamhanan. Si Bong Go nagsilbing personal assistant
Ug bag- ohay lang, miingon siya nga panghadlok lang sa iyang mga kontra sa politika nga siya modagan pagka bise presidente.
ni Duterte niadtong mayor pa kini sa Davao City sukad pas 1998 ug padayong nagkuyog- kuyog kang Duterte dihang napili siyang senador.
Si Harry Roque, ang tigpamaba sa Palasyo, mihimog pamahayag nga walay legal nga babag kon modagan ni PRRD pagka bise presidente. Iyang gihimo ang pamahayag tubag sa gisulti nila ni Christian Monsod ug Rene Saguisag. Matod pas duha ka legal luminaries, mahinagbo ni Presidente Duterte ang legal nga mga babag kon modesider siya pagdagan pagka bise presidente sa 2022.
Nagpagawas usab og legal opinion si Justice Secretary Menardo Guevara nga sa estriktong legal nga pagtan- aw, ang konstitusyon wala magdili sa incumbent president sa pagdagan pagka bise presidente sa mosunod nga eleksiyon.
Si Election Lawyer Romulo Macalintal uyon sa Palasyo nga si Duterte makadagan pagka bise presidente, apan matod pa niya usa kini ka sayop nga pamolitika kay magpakita kini og kahuyang sa partidong anaa sa gahom, ang Partido Demokratiko Pilipino- Lakas ng Bayan ( PDP- Laban).
Dili sad uyon si Senador Koko Pimentel nga kanhi presidente sa PDP- Laban sa pag- endorso sa partido kang PRRD pagka bise presidente kay matod niya wala kini mosubay sa hustong proseso sumala sa constitution and bylaws sa PDP- Laban. Gawas pa, matod ni Pimentel, ilegal ang panagtigom sa PDP- Laban National Council nga gipatawag ni Sec. Cusi kay ang maong gahom o katungod iya ni Senador Manny Pacquiao nga maoy acting president sa PDP- Laban. Ang maong pag- endorso sa PDP- Laban National Council nahimong hinungdan sa pagkabahin sa maong partido, ang Cusi Faction nga suportado ni Presidente Duterte ug ang Pacquiao Faction nga gipaluyohan ni Senador Pimentel nga anak ni kanhi senador ug Senate President Aquilino “Nene” Pimentel. Si Nene Pimentel ang nagtukod niadtong 1982 sa Partido Demokratiko Pilipino ( PDP) nga nakig- abin sa Lakas ng Bayan ( Laban) nga gitukod ni kanhi Senador Benigno Aquino, Jr.
Misamot pagdilaab ang kontrobersiya sa pagdagan ni Presidente Duterte pagka bise presidente dihang migawas ang posibilidad sa Duterte- Duterte tandem. Ang panaguban sa anak ug sa amahan sulod sa usa ka tiket, dili na legalidad kondili moralidad ang nahimong sentro sa debate. Dili daw angayng mag- uban si Sara ug Digong kon duna pa silay delikadesa. Nga ang Duterte- Duterte tandem usa ka pagyatak sa intensiyon sa konstitusyon sa pagdili sa political dynasty.
Sa akong kabahin, dili ko uyon nga modagan si Presidente Duterte pagka bise presidente. Labaw pang dili ko uyon sa Duterte- Duterte tandem. Sa akong panaghap, dili sad pabor si Digong sa “Anak-Amahan” tandem. Mao sab ang akong panaghap kang Sara.
Sa wala pa ang hugunhugon nga modagan si PRRD pagka bise presidente, naghimo siyag pamahayag sa iyang plano nga moretiro sa politika human sa iyang termino. Ug bag- ohay lang, miingon siya nga panghadlok lang sa iyang mga kontra sa politika nga siya modagan pagka bise presidente. Apan sa panagtigom sa Cusi Faction sa PDPLaban National Assembly niadtong Hulyo 17, gibalikbalik ni Duterte pag- ingon nga gusto niyang mahimong bise presidente aron duna siyay immunity sa kasong crime against humanity ( sa iyang gera batok sa ginadiling droga) nga gipasaka sa International Criminal Court. Ikaw nay basa kon tininuod o joke lang ang iyang gisulti. Isip tusong politiko ug political strategist, lisod sabton ang iyang mga gisulti o tagnaon ang iyang mga lihok. Matod pa ni Sun Tzu sa iyang librong The Art of War, “Liboga ang imong kaaway aron dili niya matugkad ang tinuod nimong tuyo.” Danglog pas kasili si Digong.
Ako ra ning opinyon kay daghan pang kausaban o baligho nga mahitabo hangtod moabot ang deadline sa pagduso sa kandidatura sa mga modagan pagka presidente ug bise presidente sa nasyonal eleksiyon sunod tuig. —