Boarding House
K(Gula 7)
INI si Jerome nagbaton og talagsaong kaambong. Gani, nakamatikod man ko nga daghan sa akong classmate nga babaye ang na- crush niya. May charisma ug sex appeal siya. “Hunong una nianang imong gibuhat,” matod ni Jerome pagkataudtaod.
“Paspasan ta ni aron mahuman og dali,” giingnan ko siya.
“Unya na lang god na. Mahuman lagi kanang maong project karong adlawa. Lingkod una diri sa akong tupad.”
Mihunong ko sa akong gibuhat. Ambot ba nga mora man kog na- hypnotized sa iyang gisulti kay mituman man ko sa walay daghang langas. Milingkod ko tupad kaniya sa sopa. Akong namatikdan nga ingon sa naibog siya sa akong hitsura tungod kay nabantang man kaniya ang is-is ug puti nakong mga paa.
“Dunay project nga maoy angay natong unahon paghimo,” matod ni Jerome.
“Unsa man?” Gipangutana ko siya.
“Kini,” niya pa nga mituslok-tuslok sa iyang tudlo sa akong paa. “Naunsa ka diha?” matod ko nga nakasabot sa iyang gisenyas. Sa kalit lang iya kong gigakos ug gisabak. Naglibog ko nganong wala ko motutol sa iyang gihimo. Dili god mi mag- dyowa. Presko ra kaayo siya sa iyang gihimo nako. Pero wala ko makapakitag pagsupak sa iyang gibuhat. Mikurog hinuon ang akong kaunoran sa dihang giukoban niyag halok ang akong mga ngabil. Unya…
May nahitabo gyod kanamo niadtong higayona.
Pagkaugma, nagkita kami si Jerome. Gidala na niya ang among project. Nahuman gyod diay niya.
“Ikaw nay submit ana ngadto sa atong instructor,” giingnan ko siya.
“Matuman ang imong gusto,” niya pa.
Wala ko makigsultig dugay kang Jerome. Gibati ko ang kabakikaw sa among panagduol. Dili ko makaharong sa higayon nga motan-aw siya nako. Mauwaw ko niya. Very civil ang among tinagdan sa usag usa. Morag misabot ra sab si Jerome nako.
Sulod sa unibersidad, ilabi na sa classroom, gipaninguha ko nga dili mahiduol kang Jerome. Gilikayan ko bisan ang pagpakigtinanaway kaniya. Ang nahitabo tali kanamo giisip kong usa ka nightmare sa akong kinabuhi. Dili na ko gustong masubli pa kadto. Usa kadto ka dakong salimuang sa akong kinabuhi.
MIKILAB lang ang panahon. Gradwesyon na. Natapos ko na gayod ang kurso nga akong gikuha. Human sa gradwesyon, nangandam dayon ko alang sa review sa akong pagkuha og board exam. Nagampo gyod ko kang Sr. Sto. Niño nga unta lamdagan niya ang akong hunahuna ug makahibawo ko sa tukmang mga tubag sa pasulit. Gidungog gyod Niya ang akong pag-ampo kay usa man ako sa mga nakapasar.
“Mangaplay dayon kog trabaho sa Manila, Ma,” giingnan nako si Mama Marlinda.
Dili unta mosugot sila si Papa Amado ug Mama Marlinda nga sa Manila ko mangaplay og trabaho. Daghan man kunong hospital sa Cebu nga puyde nakong aplayan. Pero nangatarongan ko. Gipasabot ko sila sa akong punto. “Mas maayo gyod sa Manila, Ma, Pa, kay tua man si Ate Zsa Zsa nga makatabang nako,” panapos kong pangatarongan.
Nakombinser ang akong parents. Miuyon sila nga adto ko mangaplay og trabaho sa Manila. Hinuon, nakasabot ko nga kon sila ang pabut-on, dili gyod sila mosugot nga moadto ko sa Manila. Kamanghoran ko nilang anak busa dili gyod unta sila buot nga mahilayo ako kanila.
Pagkasunod semana, milarga ko paingon sa Manila. Pagdunggo sa barko nga akong gisakyan gisugat ko ni Ate Zsa Zsa. Sa among panaghangop, nagpasensiya siya nga wala siya maka- attend sa akong birthday celebration kay busy kuno kaayo siya.
Gidala ko niya sa balay nga iyang giabangan sa Dasmariñas, Cavite. Hamugaway ang iyang gipuy-an. May tulo ka kuwarto.
“Anha ka nianang usa ka kuwarto,” matod ni Ate Zsa Zsa. “Sige,” tubag ko dayong sulod dala ang akong mga gamit. Nangaplay dayon kog trabaho. Gitabangan ko ni Ate Zsa Zsa mao nga dali ra kong nadawat. Sa usa ka inilang hospital sa Manila ako nakatrabaho. Kontento ko sa akong suweldo ug komportable ko sa akong pag-alagad sa maong tambalanan. Miabag kong Ate Zsa Zsa sa mga galastohan sa balay.
Nagpadayon ko pag-alagad sa hospital. Usa niana ka adlaw, wala ko damha nga may lalaking gidala sa emergency room. Nakugang ko sa akong pagkakita sa maong pasyente. Ang akong ex-bf nga si Reuben. Naaksidente siya ug maayo gani kay dili grabe ang iyang kahimtang. Sa dihang gi- admit siya sa usa sa mga ward, akoy iyang attending nurse busa nakahigayon kami pag-estorya. Gihisgotan niya ang among kagahapon.
“Gamay ra gyod diay ang kalibotan kay nagkita man kita pag-usab,” ni Reuben pa. Wala ko motingog.
“Sumpayan nato ang naputol tang kagahapon, Kaycee,” matod ni Reuben.
“Dili na ko angay nimo, Ben,” giingnan ko siya.
Unya gisuginlan ko siya nga sa dihang nagkalagyoay mi, ingon sa wala nay klarong direksiyon ang akong kinabuhi. Nakahuman man tuod kog eskuyla apan daghan ang salawayong buhat nga akong gihilom.
Gitug-anan ko ni Reuben nga sa dihang nagkalagyoay kami, nagpabiling ako gihapon ang gipitik sa iyang kasingkasing.
“Busa kon mosugot ka, ipadayon ta ang atong gugma,” matod ni Reuben.
Misanong ko sa gusto ni Reuben.
NAMALIK mi sa Cebu aron magpakasal. Wala na mosupak ang akong parents tungod kay nakahuman na man ko sa pag-eskuyla ug aduna na sab koy trabaho. Hayag na kuno ang akong future ilabi na nga yutaan sab sila si Reuben sa Negros. Mipauli si Reuben sa Negros ug gikuha niya ang iyang parents.
Dali rang nagkasinabot ang akong parents ug ang kang Reuben. Sa pagbalik ni Reuben sa akong kinabuhi, nakaplagan ko ang utlanan sa kangitngit nga mihabol kanako. May direksiyon na ang akong kinabuhi. Nakalimtan ko na ang nightmare sa kagahapon. Abi kog anaa na gyod ko sa kasadpan sa kinabuhi. Apan may kahayag pa diayng mibusilak. Unya nakahinumdom ko sa among boarding house nga maoy taytayan aron magkadugtong ang among kasingkasing ni Reuben. (KATAPOSAN)
Nakahuman ra sa iyang pagtungha si Kaycee. Ug sa wa damhang panghitabo, ang gugma nga miturok sa boarding house mituyhakaw pagusab...
I. Ang Pagdrowing Ug Ang Pagpintal (Una sa Upat ka Gula)
MATOD ko pa kang Sir Omar niadtong gipanghagad ko ang konsepto sa “Sugilanon Sa Usa Ka Awit”, kon ang alampat usa ka hinigugma, ang pagdrowing mao ang una kong uyab. Ang pagsulat og sugilanon o balak, ang pagsulat og kanta, ang pagkanta, ang pagduyog og piyano ug gitara— mga kulukadidang na lang.
Sama sa ubang mga katalirongan kong magsusulat, nagdako upod ako diin sangkad ang popularidad sa sirkulasyon sa Pilipinhong komiks. Ug usa pod ako sa grabeng naungo ining basahona. Nganong dili maungo nga ang akong inahan nagpaabang man og mga komiks kaniadto? Ambot kon apil ba sa milinya aron mobasa si Dong Nito Miramon adto, he-he. Managsilingan ra baya mig baryo ug sa usa lamang ka parokya kami mahisakop ug atbang sa eskuylahan sa hayskol ang tindahan ni Mama. Sikat kaayo adtong panahona ang Aliwan, Pinoy Komiks, Tagalog Klasiks, Hiwaga, Superstar, Pioneer, Holiday, Komedi ug daghan pa; ug siyempre kining pinangga tang Bisaya (kay nagsubskrayb man pod akong inahan ini matag semana adtong mga panahona ug paabangan gihapon niya sa mga buot mobasa) kay sukad pa man kaniadto nga bisan tuod kini usa ka magasin sama sa Liwayway, Hiligaynon ug Bannawag, naundan man upod kini og pipila ka sugilanong komiks. Mahinumdoman kong nobela kaniadto sa Bismag mao ang “Kris Ug Kampilan”, “Mga Monyekang Inumol Sa Lapok”, “Buhawi” ug duna pod kadtoy serye ni “Kulafu”.
Ang mga dibuhista kaniadto, bisan wala pa ang digital nga mga himan, dili hibentahaan kon dibuho lay pagahisgotan. Ang pipila sa dibuhista nga akong gikabeliban sa ilang mga wiris sa una mao sila si Lan Medina, Mar T. Santana, Clem Rivera, Hal Santiago ugbp. ug sa Bisaya diin ubos pa sa pagdumala sa Liwayway Publishing, Inc., mao kini sila si Louie Celerio, Rico Rival, Nar Cantillo, ugbp. Lantawa ra, mas mahinumdoman ko pa ang mga illustrator kaysa mga writer, ha-ha!
Gawas sa pagdrowing, mahilig upod ako sa painting. Pila kaha kadto ka pinintal ang akong nahimo sa estudyante pa ako sa Fine Arts sa UP-Cebu diin walay ni usa nga nahabilin dihang naapil ang tanan pagkaugdaw sa miulbo nga dakong sunog kaniadto sa R.R. Landon, eskina sa Junquera (dili baya ko modalikyat sa Kamagayan, ha!) ug usa ang giabangan kong boarding house sa gilamoy sa dakong kalayo.
Pagkadaghan ra ba unta niadtong mga still life kong mga obra. Mahinumdom pa ko diin may dako kaayo akong painting, ambot og pilay piho nga sukod adto, basta kay taas pa kadto sa akong height ug ang gilapdon sa matag usa (kay tulo man kadto ka palid) mga tunga sa metros. Sa unang palid mao ang bayhon ni San Miguel Arkanghel; sa ikatulong palid mao ang bayhon ni Lucifer; samtang sa tunga nga palid mao ang usa ka masulubon, naglingkod og bangko ug nagdungo nga lalaki diin ang duha ka kamot gihaklap sa iyang nawong ug sa itaas sa iyang ulo may nagbitay nga dakong pisi nga sa tumoy may lingin nga pagkabaat nga sibo sa iyang ulo. Gitaytolan ko kadtog “Ang Desisyon”.
Apan ang di gyod nako mahikalimtan nga ugba mao kadtong gipintal ko sa kuwadradong canvass nga usa ka dagway sa tawong nagping-it nga nagsinggit sa hilabihang kasakit kay gilansangan sa daghang lansang ang tibuok niyang nawong diin halos mabulit na sa mga dugo ang iyang hitsura. Ang nakapayunik sa maong