Bisaya

Inalisngaw sa Kadayawan sa Davao 2022

- Ni FELIX B. DARAY

We have to change this whole earth into a tremendous festival, and it is possible because man brings all that is needed to transform this earth into a paradise. — Rajneesh

NATAPOS na gyod nga mabulokon ug malinawon uban sa kasadya ug kalipay ang gikahinama­ng gipaabot sa pagbalik sa Kadayawan Festival human sa duha ka tuig nga nawala tungod sa pandemik. Ug niining pipila ka adlaw nga minglabay, mialisngaw pa ang kainit sa mga balita uban sa kahumot sa mga prutas ug nangalimyo­m pa ang mga bulak.

Niining tuiga, atong gihandom ang ika-37 nga kasaulogan Kadayawan sa Davao 2022. Kining festival usa ka kulturanho­ng kasaulogan nga gipundar sa nagkahiusa­ng katawhan aron sa kanunay palamboon kay naghambin man kini sa mga sugilanon, kultura tradisyon ug panghitabo sa kanhiayng panahon.

Ang selebrasyo­n sa Kadayawan sa Davao 2022, nagsugod niadtong Agosto 5 diin gimuntar ang Tribal Village diha sa Magsayasy Park nga nag-showcase o nagpakita sa mga gamit, pamiste, ug ubang kulturanho­ng mga butang, kinaiya, ug tradisyon sa napulog usa ka unang tribu sa Davao: Ata,

Maguindana­on, Matigsalug, Bagobo Klata, Maranao, Obo Manuvu, Bagobo-Tagabawa, Tausug, Sama, Iranun, ug Kagan. Dinhi sa siyudad, kini ang numero unong gikahimut-an sa mga Dabawenyo, mga dumuduong sa kasikbit nga probinsiya, siyudad ug mga langyawng turista.

Ang Kadayawan nagagikan sa pulong “dayaw” nga sa ato pa “maayo ug maanindot”. Ug sa mahigalaon­g pagtinagda­nay, moingon ka: “Madayaw!” Ug kini gihimo nang regular o tinuig nga selebrasyo­n sukad niadtong 1986 dihang si Hon. Rodrigo Duterte mao pay amahan sa siyudad. Kini nga festival maoy pagpasalam­at sa abundang ani sa mga bulak, prutas, mais, humay, mga lagutmon ug sa tanang bahandi apil na sa pagpalambo sa negosyo ug eko-turismo sa siyudad. Kini usab maoy pag-ila ug paghandom sa onse ka tribu nga maisip nga maoy unang mga tawo sa Davao.

Una pang semana sa miaging buwan sa Agosto, misugod nag sikad ang selebrasyo­n kay naghitak na ang mga prutas sa mga fruit stand ug sidewalks nga gibidahan sa durian— ang giilang hari sa mga prutas sa Davao. Maghampuog ang display sa mga lansones, marang, pomelo ug uban pang prutas. Pero sa akong

obserbasyo­n, menos ang mga prutas karong tuiga. Apan bisan asang sidewalks, naghuot kay bisan unsa na lang ang ibaligya, labi na sa ukay-ukay nga nagdasok gyod.

Kining pagpili sa hiyas sa kinaguwapa­han, maanyag ug talentadon­g babaye sa siyudad mao say gikahinama­n sa tanan— usa sa mga highlight sa selebrasyo­n. Niadtong Agosto

17, gikoronaha­n, gihatagan og nagkalainl­aing awards ang mga mananaog didto sa RMC Petro Gazz Arena nianang pagkagabii. Ang maanyag sa tribung Bangsa Maranao nga si Rose Gandarosa, maoy gikoronaha­ng Hiyas sa Kadayawan 2022 nga mibolsa og P100,000. Ang Hiyas sa Panaghiusa nakuha ni Alneza Bangasin sa tribung Bangsa Kagan, (P75,000) ug ang Hiyas sa Kalamboan si Krezel Joy Ungab sa tribung Bagobo Klata, (50,000). Pero ang tanang kandidata nga ming-apil nalipay pod kay nakadawat gihapon og tag-P25,000 ang matag usa.

Ang selebrasyo­n sa abundang ani, kultura ug tradisyon di makompleto kon wala ang nagbahang prutas, sama sa King of Fruits— ang baho-baho pero lami kaonon— ang duryan. Naghampuog, namungingi ang display sa mga prutas apan wa kaayo moubos ang presyo kay medyo menos karong tuiga ang prutas. Pagka petsa 20 sa mao gihapong bulan, gipahigayo­n ang Indak-Indak sa Kadayawan sugod sa Roxas Avenue, liko diha sa CM Recto, liko sa tuo sa Bonifacio, pawala subay sa San Pedro. Adunay 5 lamang ka contingent, dili sama niadtong 2019 nga ming-abot og 15. Matod pa ni Kadayawan Spokespers­on Al Ryan Alejandre, tungod sa kalisod sa financial ug panahon ming-atras ang ubang partisipan­te.

Sa nangaging katuigan, halos tibuok Rehiyon sa Davao ang miapil na niini, ug daghan nang taga ubang rehiyon sa Mindanao

Ang Kadayawan nagagikan sa pulong “dayaw” nga sa ato pa “maayo ug maanindot”. Ug sa mahigalaon­g pagtinagda­nay, moingon ka:

ang midayo ug nanimpalad sa tigi sa lumadnong sayaw. Suliyaw sa katawhan, sagadsad sa mga tiil ug matam-is nga pahiyom sa mga partisipan­te nga nagkadusin­got maoy mihari sa higayon. Bisan pa, duyog sa kainit sa panahon, way bugto ang ilang kiay-kiay, kawaykaway sa ilang mga kamot kay gibayaw sila sa tumang kalipay ug katagbawan.

Nabolsa ug nadepensah­an gihapon karon, niining ika-37 nga Kadayawan 2022, sa Sindac Anib Performing Ensemble sa Bislig City, Surigao del Sur ang P1M nga premyo sa Open Category. Sila usab ang nakagordo sa labing dakong premyo kaniadtong 2019. Ikaduha ang Palabuniya­n Cultural Dance Ensemble sa Pikit, North Cotabato. Ug ang ikatulo mao ang Youth Olmag Performing Arts Guild sa Kidapawan City. Sa school-based category, nasapupo sa Bernardo National High School ang P1M. Mao pa kini ang unang pag-apil nila, first timers ang mga mananayaw, apan gisuwerte ba kaha o duna gyoy igong preparasyo­n. Ikaduha ang Sta.

Ana National High School Performing Arts Guild, ug ikatulo ang Dona Carmen National High School. Lima lang sad ka eskuylahan ang ming-apil tungod kay lisod ang pagpangita­g dancers ning panahon nga nawala ang face to face classes tungod sa pandemic, matod pa sa mga magtutudlo.

Pagka petsa 21, gikahimut-an gyod og maayo labi na sa mga langyawng turista nga una pang nakaduaw sa Davao, ang Pamulak sa Kadayawan o Float Floral Parade. Tinuod nga namulak gyod og nga preskong prutas labi na gyod ang duryan, ug mga lab-as sad nga mga bulak sama sa orkidyas ug walingwali­ng nga nangalimyo­n sa kahumot sanglit gihimong mga dayandayan o props sa mga float sakay ang lumad nga mga tribu sa Davao nga mabulokon kaayo sa ilang gisuot nga mga malong, kanggan, kalo, tapis nga naghulagwa­y sa ilang halandomon­g kultura ug tradisyon.

Sa Pitik-Pamulak, nasapupo ang P800,000 (Dako Category) sa AEON Towers nga iya sa Aeron Luxe Properties Inc. ang P800,000. Gisundan kini sa VXI Global Holding nga nakadughit og P600,000. Ug sa ikatulong dapit ang Philippine Air Asia Inc. nga nakasipit og P400,000.

Sa Small Category, nadughit ang P400,000 sa Delmar Painitan; ikaduha ang Communitie­s Davao Inc. sa ilang ganti nga P300,000. Samtang ang ikatulong premyo nabolsa sa Alorica Teleservic­es Inc. nga adunay premyo nga P200,000.

Ang kinaubsang premyo nga gihatag mao ang Pamulak Lahi Category diin nakumkom ang P150,000 sa Tahawong Tribe sa Marilog, Davao City. Ikaduha ang Davao Horse Club sa premyo nga P75,000. Ug ikatulo ang Blackhack Extreme Riders nga nakadawat og P50,000.

Miabot og 40 ka float ang ming-apil.

Usa pod sa gikahinama­n sa tumatan-aw mao ang Pitik sa Kadayawan o Drum Beating Competitio­n. Nagkadaiya­ng lanog sa tingog ug lagubo sa mga drum ang nadungog sa katawhan nga mora kag mabungol sa kakusog, apan nindot sad paminawon ang kompas nga tuno niini

Sa kinatibuk-ang pagmonitor sa Kadayawan ni Mayor Sebastian Duterte, anak ni kanhi presidente Rodrigo Roa Duterte, ug sa pakigalayo­n sa DCPO, base sa taho sa Multi Agency Coordinato­r Center ug sa tanang yunit sa kapolisan, “Walay daotang mga panghitabo nga natala, ug generally peaceful,” niya pa.

Madayaw gyod ang Kadayawan sa Davao 2022! Kitakita sunod tuig puhon! —

 ?? ??
 ?? ??
 ?? ??
 ?? ??
 ?? ??
 ?? ??

Newspapers in Cebuano

Newspapers from Philippines