Ang Dili Nako Malimtang Kasinatian sa Kalamay sa Bohol
KON mahiduaw ka sa Bohol, imong makita ang nagbuntaog nga display sa nabantog na nga lamiang kalamay sa mga saydwok sa pantalan, sa mga stall o gani didto sa mga mall. Kining pagkaona himoon gyod nga bringhaws o pasalubong kon mahiuli ka gikan sa Bohol. Kini ang usa ka identity o kailhanan sa Bohol. Maingon nga wala ka maadtog Bohol kon wala kay dalang kalamay inigbalik. Basta kalamay, sa Bohol gyod na. Ug ingon sa obligasyon gayod ang pagdala og kalamay kon gikan kag Bohol. Hinuon, aduna may gihapoy kalamay gikan sa laing dapit apan wala gayoy makaambas sa lamian nga kalamay gikan sa Bohol.
Sa ahong pagpauli sa Bohol pabalik sa Davao niadtong Disyembre 29, nagdala gyod kog kalamay. Duha ka klase ang akong gidala: kadtong gisulod sa bagol ug kadtong gisulod og plastik. Dako ang akong katingala kay ang ngalan Calamaderas na man.
“Uy, dili na man kalamay ang ngalan,” ingon nako sa tindera. Akong gisilip. Naa gihapon ang marka nga, “original nga kalamay.” Kini nagpasabot nga aduna na diay brand name ang mga kalamay sa Bohol.
Mipalit gyod kog napulo ka buok nga gisulod sa plastik. Mas maayo ipangbringhaws pag-uli kay dili sabal pagbitbit. Maayong pagkaempake nako sa gamayng karton.
Pagsulod na nako sa entrance sa terminal, gipasakay ang akong bag ug ang giempake nga kalamay sa kombeyor. Namatikdan sa guard ang akong kalamay. Gipunit niya dayon. “Gidili nga i-hand carry ang kalamay sa ayroplano.” Gipabalik kos gawas kay di puyde ang kalamay dalhon kon dili mobayad og baggage.
Pagpangutana pa nako, P1,500 ang labing ubos nga bayad sa bagahe.
Miatras ko kay mahal ra kaayo. Migawas ko ug naghinuktok kadali sa nahitabo. Nakaingon ako sa hilom, “Diyos ko, unsaon na nako ning kalamay.”
Miatras ko kay mahal ra kaayo. Migawas ko ug naghinuktok kadali sa nahitabo. Nakaingon ako sa hilom, “Diyos ko, unsaon na nako ning kalamay.”
Milingkod kog tarong, nanganinaw sa palibot, aron maluag ang akong gibating kahingawa nga mabilin ang kalamay kay ako na man lang ihatag sa duha ka guard.
Sa kalit, may mipikpik sa akong abaga, “Ikaw diay ni, Brad, nagkasakay gihapon ta pagpauli,” ngisi niya. Medyo naluag ang akong hunahuna.
“Migawas ko, Brad, kay ako na lang ibilin ang kalamay kay di puyde i-hand carry sa plane,” pasabot nako niya.
“Niay maayo, Brad, dili man puno ning akong bagahe nga bag, isulod na lang na diri,” tanyag niya nako.
“Salamat Brad.”
Amo dayong gisulod ang kalamay sa iyang bagahe ug dayon nanulod sa terminal, dayong saka sa itaas.
Nahiabot ra gayod ang akong kalamay sa Davao sa tumang kasayon. Nagbulag kami sa terminal uban sa kasaya ug katawa sa wa nako damhang panghitabo. Ang kalamay nga gituohan kong dili nako madala sa Davao, nahiabot ra gayod nga walay gubin. Nakaingon ako sa akong kaugalingon, “Ang Diyos motabang sa bisan unsang higayon.”
Wa gyod ko sipyata sa higayon, kay sa matag balik nako gikan sa Bohol, inig-uli sa Davao, naa gyoy dalang lamiang kalamay. —