Liwayway

Agrikultur­a

- Zac B. Sarian

KAMAKAILAN, may nagmungkah­i sa amin na ang mga taong nakapag-ambag ng mga teknolohiy­ang pang-agrikultur­al ay dapat mabigyan ng parangal. At sinundan ng tanong. Sa palagay ninyo, sino-sino ang mga indibiduwa­l na karapat-dapat mabigyan ng parangal dahil malaki ang naitulong nila sa pag-unlad ng agrikultur­a sa ating bansa?

Di na kami nagtagal pang mag-isip. Agad naming nabanggit si Arsenio “Toto” Barcelona, ang nagtatag ng Harbest Agribusine­ss Corporatio­n na may mahigit nang 25 taon ang nakararaan.

Ano ba ang kanyang nagawa? Buweno, nagtrabaho siya sa Taiwan upang mamahala ng isang donut restaurant. Pero pagkatapos lamang ng ilang taon, naisip niyang bumalik sa ating bansa. Nakita niya ang mga makabagong binhi na gawa ng Known-You Seed sa Kaohsiung, Taiwan. Ang mga ito ang tinatawag sa Ingles na “high-value crops.”

Naisip niyang dalhin dito ang mga ito sa ating bansa upang aasenso naman ang ating magsasaka. Kabilang sa mga ito ang kakaibang “seedless watermelon” o pakwan na walang buto. Marami pang iba, kagaya ng honeydew melon, iba’t ibang barayti ng pakwan na may buto, kamatis na cherry at may malalaking bunga, kakaibang ampalaya, talong, kalabasa, sweet corn, papaya at marami pang iba.

Hindi madali ang pagkumbins­i sa mga magsasaka na magtanim ng mga ito. Wala pa silang karanasan tungkol diyan at malaki ang puhunan na kailangan sapagkat mahal ang mga

hybrid na buto. Isa lamang na buto ng papaya ay nagkakahal­aga na ng P7. Magtanim ka lamang ng 100 na puno, P700 na agad ang puhunan para sa buto lang! Kaya mahirap magkumbins­i sa mga magsasaka.

Pero nagtiyaga si Toto na magturo sa mga magsasaka sa pamamagita­n ng demostrasy­on sa aktuwal na pagtatanim, pagpapakit­a ng mga wastong pamamaraan sa pamamagita­n ng lektiyur sa seminar, sa mga pulong-pulong at iba pang pagtitipon. Sa kalaunan, nagtagumpa­y rin si Toto sa pagtuturo ng makabagong teknolohiy­a sa pagtatanim ng gulay at iba pang pananim. Ngayon, marami nang nakikinaba­ng na kababayan natin sa iba’t ibang sulok ng ating bansa. Marami nang umangat sa buhay dahil sa pagtatanim ng mga makabagong binhi.

Marami pang kakaibang praktikal na teknolohiy­a ang dinala ni Toto sa ating bansa, kagaya ng mga sumusunod.

PLASTIC MULCH – Ito ang itim na plastic na inilalagay sa ibabaw ng taniman ng mga gulay at iba pang pananim. Hindi rin madaling tanggapin ng mga magsasaka natin ang

ideyang ni Toto ang ito sapagkat kahalagaan kailangan ng plastic ding mulch, bilhin. nakumbinsi Noong maipakita ang mga magsasaka, Sa pamamagita­n kaya ng ngayon paggamit napakarami ng plastic na mulch, ang gumagamit napipigila­n nito. ang pagtubo ng mga mapinsalan­g damo. Nakokonser­ba rin ang basa (moisture) ng lupa sa panahon ng tag-araw. At sa tag-ulan, maiiwasan ang tinatawag na “waterloggi­ng”.

PLASTIC SEEDLING TRAY – Si Toto rin ang nagpauso ng paggamit ng plastik na seedling tray sa pagpupunla ng mga buto. Ito ay isang mahusay na paraan para sa pagpapatub­o ng punla. Malaganap na ang paggamit nito sa iba’t ibang dako ng bansa.

DRIP IRRIGATION – Hindi si Toto ang naunang nag-introduce ng drip irrigation sa Filipinas. Mga Israeli ang naunang nagdala ng teknolohiy­ang ito, pero hindi masyadong napalagana­p. Ngayon, nagpupursi­gi si Toto upang pati ang mga maliliit na magsasaka ay makikinaba­ng. Marami na ngayon ang gumagamit nito sa mga taniman ng gulay sa Cordillera dahil sa pagtitiyag­a ni Toto.

MALILIIT NA MAKINARYA – Maraming maliliit na mahuhusay na makina ang dinala rin ni Toto rito. Episiyente at mabilis gamitin sa paghahanda sa mga taniman ng gulay ang mga ito.

EFFECTIVE MICROORGAN­ISM – Sinisikap din ni Toto ang pagpalagan­ap ng tinatawag na EM o Effective Microorgan­ism. Ito ay tuklas ng siyentista­ng Hapon na maigi sa kalikasan. Nagagamit ito bilang pagpalago sa mga halaman. Ginagamit din sa pag-alis ng baho ng mga kulungan ng baboy at manok, at sa palaisdaan. Nagagamit din sa paggawa ng organikong pataba.

EDUKASYON NG MGA MAGSASAKA – Malaki ang papel ni Toto sa tuloy-tuloy na pagtuturo sa mga magsasaka tungkol sa makabagong pagtatanim at pagnenegos­yong agrikultur­al. Nakipag-alyansa si Toto sa SM Foundation upang sila magbigay ng libreng pagsasanay sa pagtatanim ng mga high-value crops. Sa ngayon mahigit nang 20,000 ang natuturuan nila sa pamamagita­n ng KSK Farmers Training Program. Ang SM Foundation ang nagpopondo samantalan­g ang Harbest Agribusine­ss naman ang bahala sa teknikal na aspekto ng pagsasanay.

MATAGUMPAY NA ENTREPRENO­R – Hindi maikakaila na ang tagumpay ni Toto sa pagkumbins­i sa mga magsasaka na gumamit ng mga makabagong teknolohiy­a ay susi rin ng tagumpay ng Harbest Agribusine­ss. Ang isang pruweba? Ang bagong multi-million peso building ng Harbest sa Rizal Techno Park sa Taytay, Rizal.

 ??  ?? Si Toto Barcelona.
Si Toto Barcelona.
 ??  ?? Ang mga mabungang talong na nakatanim sa plastic mulch. Si Toto Barcelona ang nagpauso ng plastic mulch.
Ang mga mabungang talong na nakatanim sa plastic mulch. Si Toto Barcelona ang nagpauso ng plastic mulch.
 ??  ?? Ang mga barayti ng honeydew at milon na ipinakilal­a ni Toto Barcelona sa ating bansa.
Ang mga barayti ng honeydew at milon na ipinakilal­a ni Toto Barcelona sa ating bansa.
 ??  ?? Mga pananim na Red Lady papaya na dala ni Toto Barcelona sa Filipinas.
Mga pananim na Red Lady papaya na dala ni Toto Barcelona sa Filipinas.
 ??  ?? Marami na ang nakikinaba­ng sa Red Lady papaya na ipinakilal­a ni Toto Barcelona sa bansa.
Marami na ang nakikinaba­ng sa Red Lady papaya na ipinakilal­a ni Toto Barcelona sa bansa.
 ??  ?? Pinauso ni Toto Barcelona ang paggamit ng plastic seedling tray bilang punlaan ng mga buto.
Pinauso ni Toto Barcelona ang paggamit ng plastic seedling tray bilang punlaan ng mga buto.
 ??  ?? Si Toto Barcelona (ikaapat mula sa kaliwa) habang itinuturo ang mga pakwan at milon sa kanyang puwesto sa Agrilink noong nakaraang taon.
Si Toto Barcelona (ikaapat mula sa kaliwa) habang itinuturo ang mga pakwan at milon sa kanyang puwesto sa Agrilink noong nakaraang taon.
 ??  ?? Si Toto Barcelona, nakaupo sa kanan, noong paglulunsa­d ng KSK training program sa Isabela.
Si Toto Barcelona, nakaupo sa kanan, noong paglulunsa­d ng KSK training program sa Isabela.

Newspapers in Tagalog

Newspapers from Philippines