Nagayuhom nga naga-ugtom

NANGINmasaku kita sa pag-atubang sa indi makita nga virus nga SARS- COVID-2 nga nagadala sang COVID-19 pandemic. Kon ano ang kumpas sang virus, amo man ang aton hulag. Kon sa diin siya nagaatake, didto man kita nagapanagang. Masobra 16 ka bulan na nga Health nga ginpaambit sa House of panagang lang ang aton ginahimo Representatives nagapakita nga may bangud sa karon indi pa naton yara sang kapin sa 17 million ka mga makabig nga nagabalos na kita atake Filipino ang nagaantus sa depresyon bangud gamay pa lang nga porsyento ukon ginabulubanta one-sixth sang sang populasyon ang nabakunahan. 110 million Filipino population. Sa kalawig nga pag-agunto naton S a s i ni ng mapin- ot nga sa sini nga pandemya, madamo na panahon sang pagpangabuhi sang problema ang nagatublag sa nga may pandemya, nagabatyag aton pumuluyo. May nagakawad- sang stress ang tawo kag masami an sang trabaho kag ginakulang ginabombardiho sang negatibo nga sa ila matag- adlaw nga pagkaon mga balita, tuman kaimportante ang kag kinahanglanon sa sulod sang pag-ulikid sa mental health sang kada puluy- an. Magluwas pa i ni sa indibidwal. padayon nga community quarantine Dapat nga atipanon sang mas nga nagapugong sa kadamuan temprano kag indi na maghulat nga nga makagwa sa ila puluy- an kag mangin ulihi na ang tanan agud nga makahiwat sang normal nga hulag talupangdon ang depression, anxiety sa komunidad. kag suicidal tendencies sang isa ka

Madamo sang handom kag persona. plano ang wala natigayon bangud Bangud sa sini nga sitwasyon sa ginapatuman nga patakaran. nga kapin sa 17 milyuns ka Filipino Kaangay ini sang ini makita nga ang nagaantus sa depresyon, may seldan nga nagalikop sa isa ka ginaduso nga hagna ukon ang House persona nga bisan pa yara sa iya ang Bill 6253 ukon ang Mental Wellness tanan nga kahilwayan sa paghimo Leave Act ukon paghatag dugang sang iya luyag himuon apang indi nga lima ka adlaw nga leave para sa niya matigayon bangud sa kahadlok private employees. nga malatnan sang virus. Magluwas sini, dapat may

Magluwas sa problema sa trabaho ipatigayon man nga programa nga ukon palamugnan, nagaresulta man nagaduso sang mental health. ini sa pagtuhaw sang problema sa Ang mental sickness indi kaangay emosyon kag paminsaron. sang anuman nga physical illness.

Ang kahangawa amo ang May mga persona nga normal kon nagatublag sa kada isa, ang indi lantawon ukon mag-akto apang sa klaro nga kahimtangan kon tubtub sulod sang iya kaugalingon may san-o ang pag-antus nagatuga man yara na ini sang seryoso nga mental sang kabalaka, kag kon ang tanan nga concerns. Indi dapat pagkabigon negatibo nga sitwasyon magtublag sa lamang nga ordinaryo bangud emosyon kag paminsaron sang tawo, walasang patimaan nga makita ang nagatuga ini sang depresyon. ini nga balatian sa pisikal sang tawo.

Suno sa datus sang Department of Diri sa probinsya sang Iloilo, may nabalhag nga 42 ka suicide cases umpisa Enero tubtub Hunyo 10 sa sini nga tuig.

Sa sini nga 42 kaso sang hikog, 36 sa mga biktima mga lalaki kag anum ang mga babaye. Kalabanan sa ila naga-edad sang 17-anyos tubtub 45-anyos.

Sa sini nga mga kaso, 39 sa ila ang nagbitay, duha ang nag-inom sang pestisidyo, kag isa ang nagluthang sa iya kaugalingon.

Ginalantaw nga depresyon bangud sa ginaantus nga balatian, bangud sa kapigaduhon, bangud sa kasubo, bangud sa tuhay nga paglantaw sa sitwasyon kag ang iban bangud sa paslaw nga gugma.

Bangud sini, madamo sang ginahimo nga lihok ang kapulisan kag ang gobyerno agud nga mapunggan ang pagluntad sang sini nga mga insidente.

Apang, ang lyabi sini yara sa mga himata ukon suod nga abyan sang mga biktima nga amo ang una nga makamulalong sa pagbag-o sang ila pagbinatasan ukon pagsinarayo.

Dapat mangin matanda sa pag- obserbar ang mga yara sa palibot nga

PANUGDAON /14