Sun.Star Baguio

Covid-19 bakuna… kaano ngata?

- JIMMY “LOLO DORO” LUZANO

AWAN makaibaga. Narigat a sungbatan. Ngem aguraytayo latta. Dagita man a panirigan ti agar-ari ita iti kapanunota­n ti kaadduan. Awan makaibaga no kaanunto a sumangbay dayta a bakuna. Narigat ti aguray iti awan maurayna, kunada. Ngem ulitek manen ti saludsod: kaanunto ngata? Makatektek kunada ti aguray. Ngem siuraytayo latta, saan aya? Ti narigat tay awan mauraymo wenno awan pangur- urayam, kunada. Ngem guray, pards… adda ngata mauraytayo a bakuna? Sige, padasentay­o manen a sukaysukay­en dagiti isyu panggep kenni bakuna:

***

Iti pannakaisu­rsurat daytoy a panid, addan nabakunaan sadiay United Kingdom. Pilipina a nurse pay ti bida a nagbakuna. Simmaruno dita dagiti damag nga adda dagiti front liners a Pinay sadiay a pagilian ti nagbakunaa­n. Kayatna a sawen… addan bakuna, period. Simmaruno dagiti damag nga addan dagiti nabakunaan sadiay Canada ken Estados Unidos. Kaawatatan nga addan bakuna ken addan dagiti nabakunaan. Saludsod: kaanunto ngata met a sumangpet dayta a bakuna ditoy pagilianta­yo?

***

Ngem aguray laeng pards… dipay masierto no kaano a sumangpet dayta a bakuna ditoy Pilipinas… nagsisikka­wilen dagiti kontrobers­iya panggep iti daytoy. Iti kaudian a basnot, binusisida ni Health Sec. Doque ta saan kano a nagkuti a nakinegosa­syon iti maysa a kompanya (kaunaan) a mabalin a pangalaan iti bakuna iti laksid ti kinapudno nga adun dagiti nasyon ti nagpareser­ba dita para iti bakuna. Ngem kuna met ni Doque a saan kano a nagkurang daytoy. Manarimaan kano pay laeng ti negosasyon­na iti dayta a kompanya (ditayon inaganan amangan ta sumikat).

Ta asino aya dagiti bimmasnot kenni Doque? Ta ania pay koma ti atapentayo, pards? Dagiti latta adda iti oposisyon, saan aya? Tsk tsk. Iti daytoy a kasapa, magmagnan ti gammat ti pulitika. Adda ditan dagiti garamugam a nakem tapno agpariknad­a. Kayatda manen ti agpa-bida tapno addanto kano naganda iti eleksiyon inton 2022. ‘Gimas ti bumalsig, pards, saan aya? No koma ta dika madusa no bumitakka iti ulo, ayna… amangan ta, sige..relaks laengen pards amangan ta makaisawan­gak iti makapadul-ok a sao kontra kadagita a sinalbag a naparsua.

*** Saludsod: sinno ngata dagiti makna iti dayta a bakuna kas pangarigan ta addanton ditoy pagilian? Adda nagkuna: umuna kano a maikkan iti gundaway a mabakunaan ket dagiti nangangato nga opisyal ti pagilian. Hmmm… medyo adu a kiday ti nakalbo, pards, iti dayta a nosyon. Ta apay koma? Gapu kadi ta nangangato­da a turayen? Tsk tsk… naggasatda­n, kunada. Ta sinno aya ti nangipatug­aw kadakuada? Saan aya a datayo nga umili nangruna kadagiti marigrigat? Saan aya a dagiti umili ti mangpaspas­ueldo kadakuada? Sa ita, kunaenda nga isuda kano ti umuna a mabakunaan? Ditay ammo no umanamong dita ni VP Leni. Maysa ngamin isuna nga umanamong iti dayta a plano.

Ngem iti benneg dagiti marigrigat a taxpayers… ania ngata met ti maibasnotd­a? No dakami ti inkay damagen… he he… no maipusko laeng koma ti ipus ti kimat… kimatek laengen dagita nga utek, pards. Dagita tay kunada nga utek-sardinas. Simrekda iti uneg ti lata, imbatida ti uloda iti ruar. Ngem, pards… imbag pay tay monamon, kunada ta uray nag-suicideda iti uneg ti lata… adda imbatida nga utekda iti ruar a pagnumaran ti kaadduan. Saan a kas kadagiti monamon ti utekna a kailiantay­o (saan nga amin) nga ubbaw ken kawaw ti utekda uray simumulaga­t ditan ti kinapudno ngem dida kayat nga awaten a pudno. Dagita dagitay kunada nga utek-birruruko. Sinalbag.

***

Guray, amangan ta malipatant­ayo tay saludsod: kaano ngata a sumangpet dayta a bakuna

kontra Covid-19 ditoy pagilian? Kuna dagiti nasasariri­t: no adda pondo a paggatang, sumangpet. Hehe… guray, pards… Kasanon no kurang ti pondo? Natural, kurang met ti bakuna, saan aya? Ngem kunada met nga adda kanon nakalatang a pondo para bakuna. Ay ket mayat, pards. Ngem guray… makaanay ngata dayta a pondo para iti amin nga umili ditoy pagilian?

Dita manen a maibalagba­g ti kuna a rumbeng nga unaentayo kano a bakunaan dagiti nangangato nga opisyales ti pagilian, dagiti frontliner­s (aduda dita, pards, agraman health workers ken etsetera pay agraman siguro dagiti napigsa ti kapetna iti administra­syon)… ken dagiti kano nalaka a kaptan iti sakit (senyor ken ubbing) ken marigrigat a kailian.

Ngem ti dakkel a burburtia ket adtoy: Siasino ti mangitudo kadagita a rumbeng a mabakunaan? Sige, agitudokay­o,kailian no siasino? Uray dakami, ditay maitudo no siasino dagiti rumbeng nga agituken no siasino dagiti mabakunaan. Ania dagiti pagibasara­nda koma? Tsk tsk… anak ti manok a di makaitlog! Dakayo man, pards ti mangitudo no siasino a talaga dagiti rumbeng nga unaentayo a bakunaan? Maikadua a saludsod: dayta kadi a bakuna ket mapagtalka­n a mangisalak­an kadagiti mabakunaan?

***

Anak ti salbag a naalisan! Uray anaman a nasyon a nakapartua­t iti bukodna a bakuna, natural a kunaenna a dayta ti kasamayan a bakuna. Saan aya? Natural a kabigenda nga iyendorso ti produktoda tapno isuda ti kumita. Ti imasna, no nalaingda iti estratehiy­a nga agindorso iti produktoda..uray no dispalengh­ado, kunaen ti lubong a nasamay latta.

Haay biag… piman met dagiti babassit a nasyon kas iti Pilipinas a maud-udi piman iti pinnartuat­an iti dayta a laing ken alibtak ta kaasi nga adda iti kutit wenno udi nga eksena. Sapay koma ta pudno a nasamay dagiti ibagbagada a bakuna tapno ditay ketdi maisagsagm­ak iti udina. Ti banglesna ngamin, pards, kas iti iyar-arasaan daydi lolok… uray nabangles ti buyoknan dayta a grasya ( kano) no nalaing ti giling ken arasaas ken abrasa ti agindorso… kasla kano bumanglo ti sinalbagna. Dayta ti rigatna, pards. Depende daytan iti ratsada.

Ti paitna… no ti ngay inyappotna ken inlaidna a bakuna ket di met gayam kumna, uray naming-anoka siguron a nakugit pards… dikanto makaputot saan aya? Hehe… guray pards ta sabalin sa metten ti tinaray ti utek ni Karit..ngem basta, kontra Covid-19, ayos lang, saan aya? Ganern???

***

Bakuna… kaanokanto ngata a sumanglad ditoy Pilipinas? Awanto ngatan ti pagamkanmi kenka? Iti kinaadun dagiti mapagpagpi­lian a nasyon a pagtaudan dagita a bakuna… awanto ngata ti pakaisagma­kan? Saan aya nga iti isyu pay laeng iti SARS, Dengue ken dadduma pay a sakit-sangalubon­gan… agpapan ita, dida pay laeng nasierto dagiti umno nga agas kadagita a sakit? Addatayo pay laeng iti addang ti panagadal ken panagsukis­ok? Saan ngata a kastanto met laeng ti tinnag ni Covid-19? Agnanayon lattan dagiti addang ti panagsukim­at no ania ti makuna ken umisu nga agas? Ti imasna, agingga iti kaano? Buyaentayo latta kadin dagiti biktima ken agbilangta­yo kadi lattan kadagiti pumusay gapu iti daytoy a sakit? Dinto ngatan maipusing iti sibaytayo daytoy a virus? Ngem adda maymaysa a sungbat ken kalasag, pards— panagannad ken isusurot kadagiti annuroten.

Adios mi amor, ciao, mabalos.

 ??  ?? Every Monday
Every Monday

Newspapers in English

Newspapers from Philippines