Gulayan sa Paaralan, Mabisang Hakbang tungo sa Nakapagsasariling Paaralan

Dexter M. Panlilio

Sabi nga, “sa pagkain ng gulay, hahaba ang buhay.”

Hindi maikakaila ang mabubuting dulot ng gulay sa kalusugan ng tao. Ito ay pinagmumulan ng ibat ibang sustansya sa katawan gaya ng folic acid, potassium, dietary fiber, vitamin A at C, ibat ibang mineral, mga phytochemical compound, at antioxidant. Dahil sa katotohanang ito, bukod pa sa iba pang mga layunin, minarapat ng Kagawaran ng Edukasyon na magkaroon ng programa ukol sa pagkain ng gulay.

Ayon sa DepEd Memo No. 89, s. 2015, na pinamagatang Implementation of the Department of Education (DepEd) Funded Gulayan sa Paaralan Program (GPP) for School Year 2015 – 2016 (www.deped.gov.ph), ang mga layunin nito ay upang tugunin ang suliranin sa malnustrisyon ng mga mag-aaral at para paigtingin ang produksyon ng gulay at konsumpsyon nito ng mga magaaral. Ito rin ay tugon sa School – Based Feeding Program (SBFP) ng mga paaralan na lalong palalawigin ang pagsasakatuparan.

Pangunahin, sa agarang pagpapatupad nito, kailangang matiyak ang tulong pamantayan sa pagsasaalang-alang nito: (1) pagkakasama sa Bottom Up Budgeting; (2) mataas na antas ng malnutrisyon batay sa status endline report ng nakaraang taon: (3) mataas na antas ng kahirapan sa lugar (lalo ng mga munisipalidad na nasa ikaapat, ikalima, at ikaanim na kategorya); (4) mga benepisyaryo ng Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps); (5) mababang performance ng paaralan (mas mababa sa 75% na antas ng kasanayan sa lahat ng baiting; at (6) ang pagkakaroon ng aktibo at masigasig na mga stakeholder.

Ito ay sumasaklaw sa paggawa ng mga vegetable garden, mga vegetable at tree nursery, pagpapaigting sa pagtatanim ng mga halamang gamot, composting, school landscape aesthetic development, at mga kaugnay na gawaing pangkabuhayan.

Pangkalahatang layunin ng GGP na pagbutihin at tiyakin ang seguridad ng pagkain ng bawat paaralan at mga pamayanan sa pamamagitan ng mga gawaing makakatulong sa produksyon ng pagkain, at ang pagpapaigtig sa kagandangasal ng mga mag-aaral at ang kanilang pagpapahalaga sa agrikultura.

Sa lalong malalimang pagtanaw, tunguhin ng GPP na: (1) mapagbuti ang produksyon ng gulay sa lahat ng mga pampublikong mababa at mataas na paaralan; (2) makagawa at mapangalagaan ang mga school garden na handang pagtamnan ng mga gulay at mapagkunan nito para magamit sa supplementary feeding; (3) magsilbing laboratory sa mga mag-aaral; (4) makapag-ani ng mga gulay na mayaman sa protina, bitamina, at mga mineral na sa kalaunan ay makapagpapataas sa konsumyon ng gulay at nang mapagbuti ang nutrisyon ng mga mag-aaral; (5) maipamalas ang mga hulwaran sa small-scale food production; at (6) maituro sa mag-aaral ang kagandahang-asal ng gardening, mabuting kalusugan at nutrisyon, pagmamahal sa paggawa, at pagmamalasakit sa kapwa.

Walang – pagtatalo na lubhang mahalaga ang pagkakaroon ng Gulayan sa Paaralan. Ang benepisyong dulot nito sa mga bawat mag-aaral sa pamamagitan ng feeding program, gayundin sa asignatura ng TLE o Cookery nang dahil sa mga aning gulay na ilalahok sa kanilang lutuin ay malaking kapakinabangan. Bukod dito, higit sa lahat, ang aral na maituturo nang dahil sa pagtatanim, pag-aani, at bayanihan ng mga mag-aaral, magulang, guro, at ng pamayanan ay hindi matatawaran. Tunay na ang programang ito ay isang mabisang hakbang tungo sa nakapagsasariling paaralan.

*****

The author is Secondary School Teacher II at Rafael L. Lazatin Memorial High School/ Senior High School.