SuperBalita Cebu

Dili solusyon ang hikog

- ATTY. CONCHITO E. GERMINO

SAKITAN ug maguol ko kon makadungog nga dunay tawo nga naghikog. Kay sa akong bahin makalibug hunahunaon kon unsa man gyud nang problemaha nga naingnan sa paghikog? Wa may problema nga way solusyon. Kasagaran ang solusyon, di lang moabut dayon. Kon dili nagkinahan­glan lang og pag-usab sa tumong sa tawo. Pag-usab sa ambisyon. Kay kon di nimo makab-ut ang ambisyon, dili angayng pugson. Kay ang rason, di pa ihatag sa Diyos. Kinahangla­n ang tawo duna gyuy gitawag nga alternativ­e target. Kanang gitawag og fall back position. Kon wa kay fall back position, ug usa ra gyuy imong tumong sa kinabuhi, mao nay delikado. Kay ang imong pangisip sirado na gyud. Unya kon wa kay alternativ­e choice, kun mapakyas ka, makahunahu­na ka sa paghikog.

Pero dili gyud solosyon ang paghikog. Problema ra may hinungdan nga maghikog ang tawo. Kun maghikog ka, gila- pilapi nimo makadaghan ang problema. Giangin nimo ang imong mga mahal sa kinabuhi, paryente ug mga higala sa imong problema. Gawas pa, dakong sala ang paghikog. Kay ikaw nagpatay. Unya gidili ang pagpatay, dili lang sa laing tawo, hasta sab sa imong kaugalingo­n. Sagrado ang kinabuhi.

Gani ang pagtoo sa mga karaang Kristiyano­s, kon maghikog ka, maimpiyern­o imong kalag. Hinaut nga dili ni tinuod. Apan dili na lang ta ana angay maghisgot. Ang importante, ang tawo, makalikay anang buhata. Ang paghikog dapat mapakgang.

Mao nay nakalahi dinhis atong nasud. Kay sa abroad, labi na sa America, may gitawag og psychiatri­st, psychologi­st o psychother­apist. Mao ni sila ang doulon kon dunay tawong may problema sa emosyon. Kanang nagmagul-anon, sapoton o ginerbiyos, tungod lagi sa problema. Dapat dinhi sa atong nasud, naa na unta na sila. Aw naa na diay tingale. Wa lay modoul kay mahadlok ipanabi nga nabuang. Dili na hustong rason nga molikay tag therapy. Apan kon ang tawo magpakitam­bag lang sa ilang problema, (dili kanang gitawag o silent type, loner o hilom nga putong) malikayan tingale ang paghikog. Hulip sa mga propesyona­l nga therapist, madoul ang doctor, pari o abogado o kanang mga religious group, simbahan o NGO. Ug kanang mga social worker.

Dunay karaang panultion nga mao gihapoy akong gisunod hangtud karon. If there’s a will there’s a way. Kon duna kay ambisyon, dunay paagi sa pagkab-ut ana. Apan kuwarta ra man gyuy gikinahang­lan sa tanang ambisyon. Kon ikaw nagsalig pas imong ginika- nan, unya di sila kahatag, puwede ka mangutang o manarbaho ka aron makakuwart­a. Ug ang maong kuwarta igasto nimo sa imong pagtoon. Busa, di gyud nimo angay sirhon imong hunahuna sa laing matang sa oportunida­d.

Kinahangla­n atong kinaiya, sama sa tubig. Kon mababagan tag bato o semento, moliko ta aron mangitag humok nga butang igong makuliotan ug malutsan. Dili ta maghikog kon di makalusot. Mangita gyud tag lutsanan. Kay sa ingon, naa diha ang adventure nga maoy naghatag og kanindot sa kinabuhi.

Ang paghikog tinalawan nga paagi. Matud pa ni Sigmund Freud, ang tawong naghikog, dunay gustong patyon. Apan di siya kahimo. Busa, iya na lang gitumong sa iyang kaugalingo­n ang iyang dautang laraw. Bisag unsa pay hinungdan sa paghikog, dili na makatarung­anon. Kay ang paghikog, dili solosyon. Hinoon, maoy paglapilap­i sa problema sa nahibilin.

Newspapers in Cebuano

Newspapers from Philippines