SuperBalita Cebu

Tabang sa nagmaoy

- Kukabildo JAYBEE BINGHAY

DAGHANG mga kahigayuna­n diin magkabangi, magkaaway o magkabuwag ang karelasyon tali sa manag-pares. Lain-lain ang reaksyon, kasinati-an og pagbati ang ma-usik. Daghang masakitan, ang uban mo- ingon nga walay kasudlan ang kasakit nga ilang nahiaguman. Ang uban sab moluom na lang kay dili kabalo modala sa ilang problema, madepresse­d, ug sa ngadtongad­to malisuan sa pangisip o magpakamat­ay .

Kasagarang bati-on kung magmaoy mao ang way gana sa pagkaon, pag-guwa sa mga sakit-sakit o allergies sa lawas, pag segi og katulog o kaha binali, dili sab makatulog, blanko ang huna-huna ug tinan-awan, magsegi og hilak, inum sa ilimnong makahubog, magluklok sa kwarto, hangos ang pagginhawa, kanunay kulbaan, kasukaon, magkaliban­ga, grabeng pagpaningo­t ug bugnaw, grabing pangapoy sa lawas, huot sa dughan, lipong ug uban pa .

Kung ikaw makamatngo­n niini nga semtomas nga nahitabo sa imong higala, diay mga tips kung unsaon pagtabang sa nagmaoy basi sa akong personal nga kasinati-an isip trained ug practicing nga Critical Incidence Stress Debriefer.

Una, imong paminawon ug tan-awon ang sitwasyon. Pangita og lugar nga pribado ug mingaw nga libreng makapahung­aw sa iyang gibati ang imong higala nga nagmaoy. Pangutan-a kung unsay iyang naagi-ang kawad-on para ilang masabtan ang ilang kaugalingo­ng gipamati. Engganyuha sa pag-atiman sa ilang kaugalingo­n gikan sa pagluto ug pakao’g masustansi­yang pagkaon (pa imnon og gatas, itlog, og ubang makaon nga makapuno sa iyang tiyan), paminawa ug hinay –hinay nimong pasabton nga mas maayong makahilak kay sa iluom ang iyang gibating sakit pina-agi sa pagsay-say sa mga nindot ug bati nga estorya. Tabangan sila sa pagpangita og pa-agi aron maka-irog ug pakit-on sa mga ma-anindot ug positibong mga panghitabo. Pakit-a sila bisag unsa ka gamay kung dunay kalambuan nga ilang mahimo (sama sa dili na pag text, paminaw sa mga love songs, tan-aw og love story, pag-ampo, ug uban ba). Tabangi sa pagpangita og mga laing alternatib­o para makalimot sa sakit. Ipadyon ang inyong pagka-amigo kay mao ning panahuna nga sensitive ang nagmaoy sa iyang emosyon labi na sa isyo nga pag-abandonar og rejection.

Ang mga gagmayng bata nga maglisud pagpagawas sa ilang kasinati-an mahimong ipadayag pinaagi sa pagpaduwa og munyika o pa estoryahon sa mga mga bayong-bayong, pa suwaton sama sa break-up letter nga makapahung­aw sila sa ilang gibati o paghimo drawing nga makakita og asa ug unsa ilang gusto nga mahitabo sa ugma damplag.

Kanang panahuna dili maayo nga mas taas ang gibating emosyon kaysa huna-huna. Mas maayo nga imong pakalmahon una ilang kaugalingo­n. Padayon pagpadala og mga ma-anindot nga mga text messages nga makapakita nga ikaw nagmahal ug ni care kaniya ug perming ipadungog ang pagsulti og ‘I love you or I care.’

 ??  ??

Newspapers in Cebuano

Newspapers from Philippines