Social distancing sa mga piniriso?
Dili lang mga datu, pobre, senior citizens o mga bata ang maigo niining makalilisang nga coronavirus disease 2019 (Covid-19). Walay gipili kining maong matang sa balatian. Bisan naman gani ang mga persons deprived of liberty (PDL) o mga piniriso.
Gani aduna nay namatay nga binilanggo sulod sa Cebu City Jail ug adunay laing positibo. Aduna say duha ka mga Bureau of Jail Management and Penology (BJMP) female jail guards ang nagpositibo. So, maka-ingon ta nga walay gikahadlukan kining Covid-19 kay bisan priso matakbuyan man. Nasayod naman kita kon unsa ang kahimtang sa atong mga bilangguan. Nagsugwak ang mga piniriso.
Diha lamang sa Cebu City Jail, ang mga piniriso mokabat na sa sai’s mil sa dos mil lang ka kapasidad. Aw, sayon ra ang contact tracing kay naa ra man ang mga piniriso diha. Kanang kauban sa usa ka brigada niadtong mga nagpositibo, mga suspected usab.
Apan ang problema sa social distancing. Unsa-on man sa pag-social distancing sa mga piniriso nga naghuot man ang mga detainees? Wala naman gani kahigdaan. Igo lang i-isolate o ilain ang mga nagpositibo.
Kon mikatap man ang virus sa gawas sama diha sa sitio Zapatera, Barangay Luz nga puwede pang makalihok-lihok ang mga lumolupyo, unsa na kaha sa prisohan nga naghuot ang mga piniriso? Unsa na kaha kon motakud og maayo kini sa mga binilanggo?
Adunay sugyot ang pipila ka nga organizations labi pa ang mga human rights groups nga tugutan nga makagawas o pagawson na ang mga piniriso nga nakombikto sa mga low level crimes o mga gagmay’ng krimen.
Sama sa mga krimen batok sa estado sama sa illegal possession of firearms ug illegal drugs pero kanang gamay lang pod ug dili tong mga druglords.
Gi-aksiyonan sa Korte Supreme ang maong sugyot. Kitang tanan nasayod nga kining Covid-19 maoy usa ka kaaway nga dili nato matandi ni bisan kinsa. Usa ka balatian nga makapausab sa tanan.
Sa lifestyle, sa behavior, kalihukan sa halos tanan gayud. Ug mao nga ning puntuha hilabihan ka mahinungdanon ang paglaum. Dili kita magpakawala sa paglaum nga mahupay ra kining atong mga kabalaka ug kahingawa.