Mga heneral batok COVID-19
Naabtan og dul-an tulo ka buwan human sa pag-ulbo sa kalibotanong hulga sa COVID-19 una nakaumol ang pamunoan ni Presidente Rodrigo Duterte og National Action Plan (NAP) pagbadlong sa paspas nga pagkatap sa sakit ug pagtabang sa labing kabos nga naigo sa katalagman.
Ang pasiunang mga detalye sa NAP nga gipahibawo sa Malakanyang way kalainan sa nahaunang mga plano nga gipahibawo na sa Department of Health (DOH) ug ubang mga buhatan sa gobyerno. Ang labing dakong kalainan mao nga di lang usa, ni duha, ni tulo, kon dili upat na ang mga pangu sa kinatibuk-ang kampanya.
***
Ang orihinal nga tagduma sa krisis, ang Task Force for the Management of Emerging Infectious Diseases (IATF-EID), nagtukod og bag-ong sanga, ang National Task Force (NTF) COVID-19, nga maoy mangu sa pagpatuman sa NAP.
Gipahibawo ni Presidente Duterte nga ang NAP mopalig-on sa mga paningkamot sa DOH batok sa COVID-19. Apan sa labing bag-o nga mga tigbayon sa liderato sa nasudnong kampanya, nawani si Health Secretary Francisco Duque III. Pulos retiradong mga heneral nay gisandigan sa presidente.
***
Wa sab maklaro kinsa ang tinuod nga hawod sa tulo ka retiradong heneral nga pulos gitudlo ni Presidente Duterte nga mangu sa kampanya:
•Si Defense Secretary Delfin Lorenzana mao ang pangu sa NTF COVID-19 ug mopatuman sa NAP;
•Si Presidential Peace Adviser Carlito Galvez Jr. ang “chief implementer” sa NAP ug maoy motino nga hingpit nga mapatuman ang NAP; ug
•Si Interior ug Local Government Secretary Eduardo Año ang pangu sa National Incident Command (NIC) nga maoy moduma sa inadlaw nga operasyon.
*** Unsay mahitabo ni Duque? Magpabilin siya nga pangu sa IATF-EID nga magsilbing policy-making body. Ang mga lagda nga ilang maumol batok sa COVID-19 maoy ipatuman sa NTF COVID-19. Sa ato pa, magpabilin siyang labaw ni Lorenzana. Apan si Duque gihatagan og laing trabaho nga ubos siya ni Lorenzana. Siya ang mangu sa bag-ong ahensiya ubos sa NTF COVID-19, ang Task group on response operations. Nga maoy moduma sa enforcement and security, food security, disaster risk management, and labor issues, ug uban pa. Hinaot nga ang kalibog sa plano sa papel pa lang daan di manakod sa aktuwal nga pagpatuman.