Ginansiya sa pandemya
Usa sa labing dakong eskandalo nga gibilin sa administrasyon ni kanhi Presidente Rodrigo Duterte mao ang dakong utang sa nasudnong gobyerno sa Covid-19 allowances sa healthcare workers nga wa mabayri sa niaging upat na ka tuig. Ang mga benepisyo wa lang gisaad sa mga politiko (nga naandan na nga pakyason) kon dili gisugo gyod sa balaod (nga ning nasura, di gihapon garantiya nga mapatuman).
Ulug-ulog ra gyod diayng pasidungog nga mga bayani ang doctors, nurses ug ubang healthcare workers. Angay nga susihon diin padung ang kuwarta nga gigahin para nila.
Opisyal nga mga dokumento sa administrasyong Duterte nagbutyag nga niabot og P5.3 trilyones ang nautang niadtong 2020 ug 2021 kanus-a nisulbong pag-ayo ang mga kaso sa Covid-19. Nipasalig ang Malakanyang nga ang nagbuntaog nga utang di angay nga kahadlokan kay gigasto sa pagpamalit og mga bakuna ug ubang dinaliang mga panginahanglan sa pandemya.
Kon mao, nganong wa man ma-impasi og bayad ang P64 bilyones nga Covid-19 allowances sukad sa 2020? Nganong hangtod karong semanaha utangan pa man ang gobyerno og P23.4 bilyones sa 4.3 milyones ka claims?
Nasakpan hinuon sa Ibon Foundation gikan sa papeles sa Department of Finance nga sukwahi sa pangangkon ni Duterte, P570 bilyones ra (o wa rang kaabot og 11% sa kinatibuk-ang nautang) ang naggasto para sa Covid-19 niadtong 2020 ug 2021.
Mayoriya sa pundo gigasto para sa Build Build Build projects sa administrasyon nga, nakatag-an ka, mas lisod pangitaon kay mga nakiha tungod sa overpriced ug depektuso nga supplies sa Pharmally Pharmaceutical Corp.
Laing nangalisbo nga kabilin sa niaging administrasyon: Usa sa labing sinaligan sa niaging administrasyon, gikatahong niagi niya ang labing dagkong mga transaksiyon sa pandemya, gipasanginlan nga nakatigom og P30 bilyones sa mga komisyon ug ubang patong. Iyang itoy dinhi sa Sugbo gikatahong nakabahin og P2 bilyones.
Ang banabana sa makalilisang nga kuwartang nabolsa maoy nakapatumaw sa sungog ngadto sa taga Sugbo nga mga tinudlo sa bag-ong administrasyon kon unsaon nila sa paglabaw ang dakong ginansiya hangtod sa pagkapupos sa ilang termino sa 2028. Hinaot nga nagkomedya lang sa ilang tubag: Kinahanglan nga mangaliya sila og laing pandemya o mas grabe pang katalagman.